TT Historie – 1946 t/m 1955

Je kunt elke foto/afbeelding groter in beeld krijgen, door er op te clicken!
Meer info in het tweede blokje hieronder.

   

Tot 1944 ging alles nog aardig goed, pas in aanvang van dat jaar begonnen zich donkere wolken boven de TT bezittingen samen te pakken. De Duitse overheid had beslag gelegd op alle TT bezittingen. Het materiaal was opgeslagen in de grote restauratie-tent te De Haar en daarop waren de begerige Duitse blikken gericht. Er is nog wel getracht om een deel van het TT materiaal voor die tijd weg te krijgen, maar de toenmalige burgemeester van Assen, de NSB’er Harm Boelems, weigerde toestemming en dus kon het plan niet doorgaan. Ondanks dat de bezetters alle tribunes, afsluitingen, rondenborden, kortom de gehele outillage, hadden geroofd en vernield, zouden de nationale rijders, met hun motoren, toch weer voor het eerst op zaterdag 14 september over het asfalt in Assen en Hooghalen scheuren. We hebben een aantal krantenartikelen voor je op een rijtje gezet, zodat je het verhaal van alle ellende door die oorlogsomstandigheden nog eens na kunt lezen.

   
Linksonder zie je de voorbereidingen voor die eerste na-oorlogse TT van Assen. (De auto van de motorhandel van Piet en broer Knijnenburg was hier ook nog even goed in beeld. Piet zou de 500cc race later ook weten te winnen) De TT sfeer was weer snel helemaal terug en er stonden en zaten maar liefst 90.000 belangstellenden langs de baan. De tweede foto laat dat vele publiek goed zien. In het krantenartikel kun je lezen dat er alweer de nodige TT koorts was ontstaan in Assen. Nog een leuk verhaal is dat van Folly Draaier, hij liet, met z’n door hemzelf opgelapte 98cc DKW, alle deelnemers in de 125cc achter zich, het verschil met nummer 2 was zelfs een minuut! Op de vierde foto zie je de nog in aller haast gefabriceerde loopbrug van dichtbij. Op de vijfde foto zie je de familie Van Dijk. Na weken van voorbereiding om hun motorfiets te prepareren, werd de reis aanvaard met een club motor rijdende vrienden. Maar onderweg moest het nodige gerepareerd worden en dan was pa Van Dijk vaak de helpende hand. Hier op deze foto, werd het achterwiel gedemonteerd na zo ongeveer de 3e lekke band. Ma en Gijs van Dijk wachtten het maar geduldig af. Maar ze kwamen op tijd in Assen aan en zagen nog alle races. Rechts zie je TT medewerkers sjouwen met de tribune-planken. Maar breken ze de tribune nu af, of bouwen ze de tribune nu net op? 

 
Op de foto hieronder links zie je de gezamenlijke start van de 350cc en de 500cc klasse. Ook een oplettende marechaussee te paard is ter rechterzijde goed waar te nemen. De donkere plaatjes met witte cijfers op de motoren waren voor de 350cc klasse (Nr. 5 is de latere winnaar van de 350cc Lous van Rijswijk) De witte plaatjes met zwarte cijfers waren voor de 500cc. Op de tweede foto zie je een paar 350cc rijders, waarvan ons de namen niet bekend zijn. (volgens het scorebord is de coureur met nummer 10 na 2 ronden niet meer langs start en finish gekomen…) Op de derde foto zie je scorebord en dat laat ook zien, dat Piet Knijnenburg in de 500cc race, van start tot finish vooraan had gelegen. Op de vierde foto zie je Knijnenburg in actie op z’n BMW. Op de vijfde foto zie je Knijnenburg samen met z’n broer in de erekrans. Wij vermoeden dat de man rechts hun vader was…  Op de foto rechts showt Piet op z’n oude dag nog even die gigantische beker die hij destijds had gewonnen. (Knijnenburg werd overigens zeven keer Nederlands kampioen, waarvan vijf keer in de 500cc klasse, de deze dus in 1946, maar ook in 1948, 1950, 1951 en 1954. In 1950 ook in de 350cc klasse en in 1953 in de 250cc-klasse)

 

De Asser TT was weer internationaal! (Hoewel de Duitse rijders uitgesloten bleven tot 1952) Hieronder links: Voor het publiek was het altijd mooi om de keuring der motoren, bij café Marktzicht op het Veemarkt-terrein, van nabij te bekijken én te beluisteren. Het krantenartikel is ook best grappig, daarin kun je lezen hoe of dat zo’n beetje in z’n werk ging. Op de rechter foto’s zie je zo’n controle en de hoofdcontroleur Willem Breeman, oftewel “de Beul van Assen”, was behoorlijk streng naar wij begrepen. (Anno 2024 zit Yume Sushi in het oude Marktzicht café)

   
Hieronder links zie je links Kenneth Bills aan tafel van de TT wedstrijdcommissie tijdens de machinekeuring op het Veemarktterrein. De man in het midden was Willem Breeman en de man die de aantekeningen maakte was J. Sjouw, de secretaris van de Sportcommissie. Op de tweede foto zie je nogmaals Kenneth Bills, die achter op het “bakkie” zat. Harold Daniel zat in het bakkie zelf, de stuurman van de motor zelf was Artie Bell en Ernie Lyons zat bij Bell achterop. Op de derde foto is Bills in gesprek met de Norton team-manager Joe Graig. Rechts op deze foto, in het leren pak, is Ernie Lyons. De vierde foto is een bijzondere foto en wel doordat voormalig Asser motorcoureur Gerard Dieters een official bandje om z’n arm heeft waarop de 6 van 1946 met wat verf is doorgehaald en er een 7 is naast gezet! Zal het geld op zijn geweest of kwamen ze wellicht wat official-bandjes tekort? De tweede man van links is ons niet bekend, maar de derde van links is J. Sjouw en geheel rechts zie je wederom de Britse coureur Kenneth Bills. De reden dat de heer Dieters een fles drank in z’n handen had, is ons trouwens niet bekend… Op de vijfde foto had Sjouw schijnbaar nogal problemen met het Italiaans van Gianni Leoni… Rechts zie je Gianni Leoni bezig met het afstellen van z’n 250cc Moto Guzzi. 

   
De sfeer rondom de baan was geladen en gespannen en toen de auto met CIRCUIT GESLOTEN rond ging, (zie foto linksonder) viel er een intense stilte. Maar nadat de 350cc van start was gegaan, was het met die stilte alweer snel gedaan. Op de tweede foto zie je dat de bougies van de 350cc Triumph van K. Rijnbergen nog even werden gecontroleerd. De vrouw van Rijnbergen keek belangstellend toe. Op de derde foto zie je dat Lous van Rijswijk nog even luisterde naar het geluid van zijn 350cc Velocette. Op de vierde foto zie je de start van de 350cc klasse. Op de vijfde foto zie je dat Ernie Lyons, samen met een baanmedewerker, de schade aan z’n beschadigde 350cc Norton aan het bekijken waren, Lyons was tijdens de race namelijk uit de bocht gevlogen. De schade aan het stuur en tank zijn zichtbaar. Let ook op de toeschouwers, die opgevouwen zakdoeken en allerlei rare mutsjes op het hoofd hadden, om zich tegen de felle zon te beschermen. Winnaar van de 350cc race werd Peter Goodman en op de foto rechts zie je dan ook een fraaie foto van die zojuist gelauwerde Goodman, met naast hem, op z’n Velocette met nummer 48, Lous van Rijswijk, die heel knap, met een derde plaats, Nederlands kampioen was geworden. 

    
Linksonder zie je een leuk plaatje van een paar mannen in de pits, de man in overal bevestigde even de slang aan de benzine-opslagtank en de man in het overhemd, rolde de slang even op. Op de tweede foto zie je het grote rondebord, dat de koploper en de overige volgorde van de motorrijders na elke ronde weergaf. Op de derde foto  zie je (van achteren gezien) de start van de 500cc klasse. Op de vierde foto zijn de 500cc coureurs zojuist vertrokken. De winnaar van die 500cc race werd Artie Bell op Norton. Jac. Schot werd 6e op maar liefst 2 ronden achterstand. Op de foto rechts zie je de winnaars van de nationale TT races. H.H.G. van Donkelaar met nr. 33 als winnaar van de 500cc en J.A. van Tilburg met nr. 30 als winnaar van de 350cc klasse.

   
Op de 2 foto’s linksonder zie je wat beelden van het vele publiek, het rondebord, de loopbrug en zelfs nog een met tentdoeken gemaakt zonnescherm. Op de derde foto zie je die mooie en praktische loopbrug van dichtbij. Op de vierde afbeelding een mooi amateur affiche van de internationale TT races in Assen. Op de vijfde foto zie je het Tamboerkorps van Shell, op de startplaats van het TT-circuit, vlak voor de start van de races. Rechts zie je een foto van de leden van het TT-bestuur, v.l.n.r. H. Mulder, H. Wijnbergen, J. Staal, H. Jalving en N. van Loozenoord.

    

Hieronder links zie je de start van de 125cc klasse, met op 1 Nello Pagani, 18 Frans Visbach, 9 Dick Renooy, 31 Gerrit Dupont, 2 Raffaele Alberti, 6 GC Sagnier, 5 J.M.L. Arteman en op 13 T.J.Veer Jr. Op de 2e foto zie je dat Dick Renooy op weg was om de eerste internationale 125cc race op zijn naam te schrijven. Op de derde foto zie je dat Dick (op ons eigen nationale merk Eysink) wordt afgevlagd als winnaar! Op de vierde foto zie je een aantal fotografen én een cameraman van het Polygoon bioscoopjournaal, die de overwinning van Renooy op beeld vast probeerden te leggen. Rechts zie je een super trotse 39-jarige Dick Renooy met de erekrans om z’n nek.

   
In het kranten artikel hier linksonder zie je hoe zo’n organisatie dat was om die paar TT dagen in goede banen te leiden. Op de tweede foto zie je dat de Oudestraat feestelijk was aangekleed tijdens de TT week. Op de 3e foto zie je Massimo Masserini met zijn 500cc Gilera. Masserini zou tijdens de 500cc race in de derde ronde , door de hevige regenval, uit de bocht vliegen. Wel leuk is de reclame die er gemaakt werd voor de aanstaande internationale cross country races in Duinrell. Op de 4e foto zie je de TT kaartverkoop bij een ingang van het TT circuit.  Op de 5e foto zie je Herbert Jahn op z’n DKW tijdens de training. Op de foto rechts zie je dat er lunchpakketten aan de TT medewerkers werden uitgedeeld. De sigaar rokende meneer is O. Eleveld, Eleveld was de gehele tijd dat de T.T. door Hooghalen kwam, dus van 1926 t/m 1954, TT commissielid geweest. De auto was van de Acmesa Zuivelfabriek in Assen. Helaas gebeurde er dit jaar ook het eerste dodelijke ongeluk op het TT circuit, de Finse rijder Lönfors haakte in een bocht in de motor van de gevallen Perrin, stuitte tegen de strobalen en viel terug op de weg, waar hij door een der aanstormende rijders werd overreden.

     
Hieronder links zie je de Tsjech Franta Juhan met z’n 350cc Velocette. Op de tweede foto zie je dat Norton teamleider Joe Craig, vlak voor de start van die 350cc klasse, nog druk bezig was met de slechtlopende Norton van Artie Bell, De motor met startnummer 53 is van voornoemde Franta Juhan. En 62 is Gerrit Poel. Bell’s Norton was nog steeds niet in goede doen en sloeg tijdens de start dan ook niet aan en hij vertrok met een achterstand van maar liefst 2½ minuut aan de race. Op de derde foto zie je een fraaie foto van de start van die 350cc klasse, die gewonnen zou worden door Kenneth Bills op 38 met Velocette. Op de vierde foto zie je z’n teamgenoot Freddie Frith, die ondanks z’n gereden snelste ronde, het moest doen met de tweede plaats. Lous van Rijswijk werd, op notabene een 10 jaar oude Velocette, knap 5e, met een achterstand van slechts 35 seconden op Kenneth Bills. Artie Bell kwam uiteindelijk 2 minuten en 15 seconden na Kenneth Bills over de finish, vermoedelijk had het dus nog wel een mooie strijd tussen Velocette en Norton kunnen worden… Op de vijfde foto zie je de zojuist gehuldigde Bills en Frith. Rechts zie je dat Kenneth Bills lachend toekeek hoe of zijn mecanicien een flesje bier opdrinkt, zittend op Bills Velocette en zelfs met de erekrans om de nek, jolijt alom.


Links zie je dat er tijdens de TT dagen ook “ondeugende” zaken gebeurden in Hooghalen; dames van lichte zeden kwamen met de bus naar Hooghalen. Een leuk verhaaltje over de Beiler burgemeester, die door alle consternatie zelfs nog in een gierkelder terecht kwam, kun je lezen onder het fotootje. Op de tweede foto kun je goed de scheiding van tribune en het veld daarachter zien; achter de tribune stonden een paar “koek en zeupie” tenten, waar je de nodige consumpties, broodjes en andersoortige hapjes kon verkrijgen. Op de derde en vierde foto zie je dat er ook naar de TT werd gekeken zonder dat er een officieel TT-kaartje was gekocht. Dat kon toen nog, doordat diverse landbouwbedrijven (voor een lager bedrag) toeschouwers op hun eigen land toelieten. Op vrachtwagens, pal achter het talud, konden de mensen de races daar dan ook bekijken. B.K.B. Groningen, de reclame op de ene vrachtwagen, betekende trouwens Brewery Emperor Barbarossa. Een bierbrouwerij uit Groningen. Aan de tentjes op de rechter foto is te zien, dat diverse mensen er zelfs de nacht hadden doorgebracht… (Die 4e foto is er trouwens eentje van op het terrein bij boer Dijkema aan De Haar vlak na de S-bocht) Er waren trouwens om en nabij 110.000 TT race-kijkers geweest, maar daarvan hadden schijnbaar zo’n ruim 20.000 mensen (!) niets aan de TT organisatie betaald, doordat ze “te gast” waren op het land van de diverse boeren op en langs het circuit. Er werd al vrij snel een regeling gemaakt, waarbij de omwonenden wel publiek op hun terreinen mochten toelaten, maar dat dan eerst bij het gemeentebestuur moesten aanvragen. Dan konden de omwonenden kaarten van de TT commissie betrekken en was het uiteindelijk resultaat fifty-fifty, de boeren en de TT-organisatie elk de helft. Deze rare en beetje oneerlijke regeling kwam met de tot standkoming van het nieuwe circuit in 1955 geheel te vervallen. Rechts zie je nog enkele leuke TT cijfers.



Links zie je de start van de 500cc klasse, met geheel links Bill Doran, Nello Pagani op 16 en op 34 R. Leslie Graham. Nello Pagani zou op z’n Gilera de 500 cc klasse weten te winnen en Graham zou tweede worden. Op de tweede foto zie je dat Nello Pagani zojuist was gehuldigd. Op de derde foto zie je de zilveren trofee die Pagani kreeg voor z’n 500cc overwinning. Op de vierde fraaie afbeelding zie je een aantal z.g. TT figuren die als karikatuurtjes waren neergezet, met uiteraard Nello Pagani op z’n Gilera. En ook Freddy Frith, Lous van Rijswijk, Van Zutphen en Joe Craig werden hier op een leuke manier neergezet. G. Joh. Bruinsma staat er links ook bij met 2 overwinnings-kransen. Rechts zie je namelijk nogmaals een gehuldigde Nello Pagani, wederom met Bruinsma. (Bruinsma was voorzitter van de KNMV en ook van de centrale sportcommissie der KNMV) Pagani had ’s morgens ook de 125cc race gewonnen! En door die 2 overwinningen op één dag, was hij natuurlijk de held van de dag! 

  
Hieronder links zie je Drikus Veer op z’n 500cc Triumph, Drikus had een klein TT’tje uitgevochten met Piet Knijnenburg, totdat deze in de derde ronde uitviel. Drikus werd uiteindelijk elfde. Op de tweede foto zie je dat de schilder, die een race-scene wilde schilderen, zelf werd gefotografeerd. De coureur op de achtergrond was trouwens Oscar Clemencich op zijn 125cc Mondial. Clemencich zou na Nello Pagani tweede worden in die 125cc race. Op de derde foto zie je de openlucht perstribune. Op de vierde foto zie je dat een TT medewerker nog snel even de olie- en teervlekken aan het wegsteken was. De vijfde foto laat een Caltex spandoek zien, met daarop de reclame voor de aanstaande TT op 9 juli. En geheel rechts een spandoek dat vermeldde dat het verkeer via de Caltex sterren naar het TT circuit moest rijden.

  
Hieronder links zie je dat de boeren in die tijd zelfs hun erf, weiland of woonhuis verhuurden, ook voor stalling en onderdak. Op de tweede foto zie je de bereden politie, die nog eventjes de laatste instructies kregen te horen, alvorens ze hun plaatsen langs het circuit moesten innemen. (Inclusief deze ruim 40 bereden manschappen, bestond het aanwezige politie-corps totaal uit ruim 600 man!) Op de derde foto zie je een van de zijkant genomen tribune-foto, opa zit met z’n pijp nog op het klapstoeltje… Op de vierde foto zie je dat het wel lopende band werk leek met de motorkeuringen op het Veemarktterrein. Op de vijfde foto zie je dat Piet Knijnenburg ook veel bekijks had tijdens die motorkeuring. Geheel rechts zie je dat de vele terug naar huis jakkerende motorrijders, na het beleven van al dat ronkend en snel geweld, door de politie gemaand werden om het iets kalmer aan te gaan doen….

 

Hieronder links zie je dat de nationale en internationale pers pal voor het publiek zat. De man links, met hoed, is trouwens de Asser Burgemeester De Dreu. Op de tweede foto zie je een mooi plaatje van de 350cc klasse die zojuist van start was gegaan, de eerste 4 plaatsen waren voor de Engelsen, met op 1 Bob Foster, 2 Geoff Duke, 3 Bill Lomas en op de 4e plaats Johnny Locket. Lo Simons werd dertiende; op één ronde achterstand. De trofee die Bill Lomas won met z’n derde plaats, zie je op de derde foto. (deze trofee werd later op een Engelse veiling verkocht voor 275 pond) De vierde foto van links laat zien dat Ted Frenk vlak na de start reeds de fotografenkuil in tuimelde. (Hij en z’n machine werden er zó snel weer uitgewerkt dat het gros der toeschouwers dit incident niet eens hadden opgemerkt) Op de vijfde de foto van links werden de rijders gewaarschuwd , dat er hele stukken loopvlak van de achterbanden los lieten! (Het bord “Come in Tyres”, werd door de reeds uitgevallen coureur Harold Daniell vastgehouden, hij was door dat euvel…veroorzaakt door een constructiefout tijdens de fabricage van die bewuste motorbanden…reeds uitgevallen!) Op de rechter foto zie je een goed voorbeeld van dat loslatende profiel.

 
Hier linksonder zie je de monteurs van het Gilera team druk bezig, achter bij café De Linde aan de Beilerstraat 28. (jaren later, kwam hier de fameuze discotheek Parkzicht van Ido Nieweg) De andere (staande) heren zijn vlnr coureur Umberto Masetti, de heer Gilera (eigenaar der  Gilera fabriek), dan een broer van eigenaar Gilera, een verzorger, de ingenieur der fabriek de heer Piero Taruffi, de coureur Carlo Bandirola en de eigenaar van café De Linde, namelijk Harm Werndly. Op de tweede foto zie je dat de rijders klaar staan voor de start van de 500cc race. Met 12 is dat Harold Daniëll, op 22 Bill Lomas, op 47 J. Jensen, op 23 Eric Briggs, op 43 onze Piet Knijnenburg, op 29 A.E. Moule, op 40 nog een Nederlander, namelijk Drikus Veer, op 9 E.J. Salt en z’n broer C.F. Salt op 36. Op de derde foto zie je dat de 500cc klasse zojuist van start was gegaan. Je ziet op de foto ook nog een paar (Philips) luidsprekers, wellicht interessant om te vertellen dat er hiervan in totaal zo’n 200 stuks langs het circuit stonden opgesteld. Op de vierde foto zie je Nello Pagani en Umberto Masetti, die door Hooghalen denderden…en hoewel de Gilera organisatie Pagani als eerste coureur had aangesteld, versloeg de jonge Masetti hem met ruim een halve minuut verschil. Op foto rechts denderen de 500cc motoren door de bocht en goed te zien is, dat de fotografen destijds wel erg dicht op het racend “gevaar” stonden en zaten. Voornoemde Piet Knijnenburg en Drikus Veer kwamen overigens niet over de finish, Lous van Rijswijk werd de beste Nederlander met een elfde plaats op 1 ronde achterstand.

   
Hieronder links zie je een foto van de bijna start van de 250cc klasse. Je ziet Piet Nortier bijna nog zitten in z’n Duiventil. De tweede foto laat zien dat het weer een drukte van belang was aan weerszijden van het asfalt… Op de derde foto zie je een groot terrein waarop de vele motoren werden gestald. Zou die meneer rechts dat alles in z’n eentje moeten bewaken? Op de vierde foto zie je dat er schijnbaar nogal veel was gedronken en er nog geen tijd was geweest om de flessen netjes te sorteren in de kratten. We zien daar links ook nog een kratje liggen van de (Asser) Wilco Conserven fabriek. De vijfde foto toont de handenarbeid- en modelbouwzaak van De Jong (de nette man in ’t pak) aan de Oudestraat 32 (naast paardenslagerij Vos), die in de TT periode ook TT souvenirs trachtte te verkopen. Het rechter fotootje laat zien dat Assen op diverse plekken verlicht en versierd was; helemaal doordat het TT festijn voor de 25e keer werd gehouden.

     
Linksonder zie je de Culemborgse Harmonie Pieter Aafjes. De harmonie trad op voordat de TT races zouden beginnen. Op de tweede afbeelding zie je dat de “Mannen van Assen”, oftewel de TT Organisatie-Commissie, de TT al 25 jaar draaiende hadden gehouden. En dat moest uiteraard gevierd worden. Op de derde foto zie je dat de Asser wethouders Mevrouw H.M. Content-Hofstede en de heer F. Huizinga de “Mannen van Assen” ook de gelukwensen kwamen aanbieden. (de TT Organisatie-Commissie bestond uit: H.J. de Dreu, N. van Loozenoord, H. Mulder, H. Clewits, J. Schierbeek, G.G.W. Timmer, H. Wijngaarden, L.J. Vos, S.G. Romelingh, H. Jalving, L. Broekema, N. Jager en O. Eleveld) Op de vierde foto zie je dat Dickie Dale z’n 350cc Norton door het rennerskwartier heen schoof. Op de achtergrond zie je nog een aantal blanco scoreborden staan. Op de vijfde foto zie je Leslie Graham met z’n AJS bij de motorkeuring. We vonden deze foto ook leuk doordat er goed te zien is, dat om de handvaten het elastiek van een binnenband was gewikkeld, voor een betere grip. Rechts zie je de bekers/trofeeën. A is de zilveren Caltex-trophy, B de zilveren K.N.M.V.-trophy, C de zilveren Esso-beker en D de kostbare zilveren Indiana-beker. Laatst genoemde Indiana beker was namelijk maar liefst 7½ kilo zwaar, er was 2½ kilo zilver in verwerkt, zo’n 20 gram goud en 5 robijnen. De voet was van massief coromandelhout. De winnaar van zowel de 350 als de 500cc kreeg een afgietsel daarvan en de renner die in de eerste vijf jaar de meeste afgietsels zou winnen, werd eigenaar van deze zeer exclusieve en kostbare trofee. Geoff Duke bleek na die 5 jaar de gelukkige te zijn…

Ter gelegenheid van het 25 jarig bestaan van de TT, schreven de Commissaris der Koningin in de provincie Drenthe, Mr. Dr. R.H. Baron de Vos van Steenwijk, de Burgemeester van Assen, H.J. de Dreu en de voorzitter van de K.N.M.V. G. Joh. Bruinsma een voorwoord in het TT programma-gedenkboek dat daarvoor was uitgebracht. De rechter afbeelding geeft op een overzichtelijke manier de besturen en Commissies weer. (Zoals reeds eerder aangegeven, kun je de afbeeldingen en foto’s groter in beeld krijgen door er op te “clicken”!)

Hieronder ook nog 2 leuke foto’s waarop je kunt zien, dat de TT week weer lekker aan de gang was, met behoorlijk veel verkeersdrukte op de Markt te Assen. De linker foto is zo’n beetje genomen vanaf de plek waar nu het inmiddels ter ziele gegane Grand Café ’t Wapen is gevestigd. Links, op de hoek zie je het toenmalige r.k. zusterhuis, dan bij het zonnescherm de andere sigarenzaak van Stuit, waar Sammy van der Veen (een tante van Bruin Stuit aan de Kleine Marktstraat 7) achter de toonbank stond op nr. 6, in het midden de kruidenierswinkel van Rosebeek op nr. 5. Op de hoek Alteveerstraat/Marktstraat de zaak van Herman Janssen. Rechts van het midden staat een man met een camera op een wagen van het filmjournaal. De foto rechts is zo’n beetje genomen vanaf de plek waar nu Café Herberg De Koppelpaarden is gevestigd. In het hoge gebouw rechts zat destijds het r.k. zusterhuis, in de lage bebouwing rechts is nu het Italiaans Restaurant Bella Italia gevestigd. Op de achtergrond, op de toenmalige Kolk, stond de kermis en ook nog de TT zuil. Die zuil, met wereldbol en de letters TT, sierde vanaf 1937 jarenlang De Kolk. (Waarschijnlijk is deze zuil aan het eind van de vijftiger jaren weggehaald en vernietigd)

Links zie je de start van de 125cc klasse met (op de 2e foto) winnaar Gianni Leoni. Op de derde foto zie je de start van de 350cc klasse. Op de vierde foto denderden Ken Kavanagh op 82 (werd uiteindelijk derde), Ray Amm op 70 (viel later uit met motorpech) en Lesley Graham op 67 door de straten van Hooghalen. Rechts zie je een schitterende foto van die zogenaamde “Duiventil”, van waaruit Piet Nortier destijds z’n TT race verslagen deed. Nog leuker is, dat je kunt zien dat het massale publiek in de gaten heeft dat het op de foto gaat komen…

  
De 2 foto’s linksonder zijn van de start van de 500cc klasse en je ziet Geoff Duke op nr. 8, Nello Pagani op 2 en Umberto Masetti op 1.  De derde foto is min of meer ook vlak na de start genomen, maar de voornoemde toppers zijn reeds uit zicht. Op de vierde foto zie je Duke vooraan, met Pagani, Masetti en Anderson vlak achter hem. Op de vijfde foto zie je dat Anderson, maar ook Masetti, al een stukje achterop raakten.

 
Op de foto linksonder zie je nog zo’n fraaie foto van Geoff Duke. Op de tweede foto werd Duke als winnaar afgevlagd. Op de derde foto zie je dat de burgemeester van Assen, Hugo Jozias de Dreu, de erekrans om de nek van winnaar Geoff Duke had gehangen. Op de vierde foto zie je dat de grote winnaar, door de vele omstanders gefeliciteerd werd. Lous van Rijswijk werd trouwens de beste Nederlander met een achtste plaats, op maar liefst 2 ronden achterstand! De “vliegende dokter” C. Fokke Bosch werd 9e. Rechts een spotprentje, waarop te zien is, dat Duke de heren Pagani en Masetti kompleet in de soep had gereden…

 

Hieronder links een leuk en overzichtelijk kaartje van het Circuit. (Maar wel een beetje luguber, dat de begraafplaats zo pontificaal op het kaartje staat aangegeven!) Op de tweede foto zie je de Piet van Wijngaarden wissel-prijs, die vanaf dit jaar werd uitgereikt aan de best geklasseerde Nederlander. Het kleine trofeetje ernaast, mocht de winnaar houden… Op de derde foto zie je de voorbereidingen voor de start van de 250cc klasse. De voorover gebogen motorrijder rechts is Enrico Lorenzetti, op 7 zien we Siegfried Wünsche en op 22 de Groninger Willem Plet. Op de vierde foto zie je de daadwerkelijke start van de 250cc klasse, die Enrico Lorenzetti zou gaan winnen. Op de foto rechts zie je de trotse Enrico. Sieb Postma werd trouwens 6e in die 250 cc race, maar wel op een ronde achterstand. 

   
Op de foto linksonder zie je dat de 350cc Norton van Geoff Duke nog even goed werd nagekeken, voordat de race zou beginnen. Op de tweede foto zie je Lous van Rijswijk nog even wat frisdrank drinken voordat de grote 350cc race van start zou gaan. Van Rijswijk werd dertiende, op een ronde achterstand. Van Rijswijk zou trouwens later dat jaar in Duitsland dodelijk verongelukken tijdens een trainingsrit op de Schotten-ring in Hessen. Op de derde foto zie je de start van de 350cc klasse. Op de vierde foto zie je het podium met daarop Geoff Duke, die winnaar was geworden van die 350cc klasse. Op de vijfde foto blijft Duke nog even op de trap staan voor een foto-moment. En rechts doet hij dat nog een keer…achter z’n Norton.

  
We hebben geen foto van de start van de 500cc klasse, maar die race verliep nogal grillig. Op de foto linksonder denderde Geoff Duke nog voorop door Hooghalen, maar een paar ronden later, zoals te zien is op de tweede foto, lag Umberto Masetti weer voorop. Maar even later is op het bord te lezen dat Duke weer voorop ligt. Op de vierde foto is Masetti weer voor Duke komen te liggen. Op de achtergrond nog een kaartverkoop-huisje. Rechts nog een fraaie foto van, de uiteindelijk tweede prijs winnaar, Geoff Duke.

  
Het was dus stuivertje wisselen tijdens die hele spannende 500cc race. Op de eerste foto hieronder kun je nog zien dat op dat moment Geoff Duke nog voor lag. Op de tweede foto zie je Duke nog voorbij het scorebord denderen. Op de derde foto zie je dat Umberto Masetti als eerste werd afgevlagd…met slechts een paar meter voorsprong op Duke. Op de vierde foto is Umberto Masetti zojuist gehuldigd! Lous van Rijswijk deed het ook in deze klasse vrij goed, hij werd 11e op een ronde achterstand. Op de vijfde afbeelding zie je dat de schrijvende pers het had over de grootste, spannendste en schokkendste race, die ooit werd of…nog zou worden verreden… Op de rechter foto zie je nog een foto van een achterhoede gevecht tussen drie Nederlanders, met Piet Bakker op 36, Lo Simons op 32 en Fokke Bosch op 31. Bakker werd 13e in die 500cc klasse en Simons en Bosch vielen beiden uit.

     
Hieronder nog een paar fraaie plaatjes uit dat jaar (de eerste vier komen uit het Noord Hollands Archief, collectie fotopersbureau De Boer), links de Caltex loopbrug, op de tweede foto zie je het massale publiek, met helemaal vooraan de schrijvende pers. De mevrouw linksonder heeft wel een schattig parasolletje…. Er hingen ook altijd genoeg spandoeken langs de baan, op de derde foto zie je d’r eentje van het coverbedrijf Kuperus-Zool. Op de vierde foto zie je dat de programma-boekjes ook werden gebruikt tegen de brandende zon en we hebben dat ene boekje even omgedraaid, zodat de tekst op de voorkant van dat programma nog aardig leesbaar is te zien. Rechts een mooi plaatje van de inmiddels 49 jarige Stanley Woods en z’n charmante echtgenote Mildred. Ze waren door de TT organisatie, als speciale gast, uitgenodigd. Wij konden op de TT badge nog “middenterrein 1952” waarnemen. Onder gigantisch gejuich van het publiek had Woods trouwens ook nog even een soortement ere-rondje op een 350cc Norton gereden…

    

Hieronder links  zie je het Asser program van deze TT dag. Op de tweede foto zie je Harm Werndly van café “De Linde” aan de Beilerstraat 28, even goed kijkend hoe of de Gilera Mecaniciens bezig waren in de tijdelijke werkplaats in z’n café. Een suikerzakje van het café hebben we toegevoegd. (zoals eerder gemeld, kwam in dit café, later de discotheek Parkzicht) Op de 3e foto zie je de Bedford van de Australier Keith Bryen in de pits van het Asser TT circuit. Keith had bijna twee jaar gewerkt om voldoende geld te sparen om, samen met z’n 2 Norton’s, de overtocht naar Europa te kunnen maken. Vervolgens kocht hij in Engeland deze Bedford bus, die vervolgens ook zijn “motor-home” werd. (Tijdens de Dutch TT 500cc race in 1953 werd hij slechts elfde. Hij werd in 1956 vierde en in 1957 werd hij zesde in de 500cc race en vijfde in de 350cc race) Op de 4e foto zie je een medewerker van het bedrijf Schreur in Hooghalen, het bedrijf lag tijdens de TT periode 1926-1954 praktisch aan de baan. Een mooie uitvalsbasis voor menig motorcoureur. Op de foto rechts zie je een mooie nationaal onderonsje in de 125cc race, tussen Drikus Veer op 40 en Lo Simons op 37. Simons viel even later uit met motorpech en Veer werd uiteindelijk 5e.

 
Hieronder links zie je dat het Duitse NSU team, door middel van een soort heteluchtkachel met daaraan flexibele buizen, hun motoren voor de start nog even voor verwarmden. Door een ventilator, werd hete lucht door die buizen naar carter en versnellingsbak geblazen om de olie op temperatuur te brengen. Op de tweede foto zie je dat nog ietsje beter… Op de derde foto zie je de start van de 250cc race, met vlnr: Haas, Lorenzetti, Wünsche en Armstrong. Op de vierde foto zie je die start van de 250cc vanuit een ander perspectief. En die vreemde hetelucht ventilatoren hadden schijnbaar goed geholpen, want op de foto rechts zie je Werner Haas voorbij razen en die zou op NSU zowel de 125cc als de 250cc klasse winnen. Drikus Veer werd op z’n Morini 5e in de 125cc klasse en in de 250cc klasse kwam Sieb Postma als negende over de streep; wel met een ronde achterstand.

 
Op de foto hieronder links zie je de 350cc klasse door de S-bocht in Hooghalen razen. Op de tweede foto zie je dat Ray Amm en Ken Kavanagh, beiden op Norton, nog voorliggen op Enrico Lorenzetti op Guzzi, maar dat zou niet zo lang meer duren. Op de derde foto zie je dat Lorenzetti afgevlagd werd als eerste in die 350cc klasse en Amm en Kavanagh moesten genoegen nemen met de tweede en derde plaats. Op de vierde foto zie je weer veel mensen op de tribune, lekker tegenover de pits en een geweldig zicht op de start. De vijfde foto is van de andere kant van de baan genomen en op deze foto zie je de start van de 500cc klasse, die weer gewonnen zou worden door Geoff Duke. Piet Bakker werd 8e op een ronde. En rechts zie je nog een fraaie foto van die zojuist gestartte 500cc race.

   
Er gebeurde ook nog iets vrij rampzaligs in 1953, want nauwelijks was het gedaver van de zwaarste motoren bij de S-bocht te De Haar gepasseerd, of het publiek schrok op door een ander gedonder. De tribune stortte in elkaar en ruim 250 mensen voelden de grond onder zich “wegzakken”! Meer dan 30 mensen liepen verwondingen op; vijf personen moesten zelfs naar het Wilhelmina ziekenhuis worden vervoerd met een hersenschudding en/of botbreuk! Op de vierde foto, zie je hoe of het geheel er de volgende dag uitzag… Rechts kun je nog zien dat in 1956 de aannemer daarvoor voor het gerecht kwam te staan, hij werd beschuldigd van nalatigheid bij de bouw van de bewuste tribune. De eis was 4000 gulden boete of 4 maanden cel…. (Er zaten natuurlijk geen 2880 mensen op dat stuk tribune, maar 280 of 288)

 

Hieronder links zie je de start van de 250cc en zoals je ziet, was er nogal wat variatie, van simpele schermpjes tot complete badkuipen. Op de tweede foto zie je Werner Haas op z’n NSU en hij zou net als in 1953 de 250cc race weer gaan winnen en geen enkele Nederlander bereikte de finish. Op de derde foto zie je de zojuist gelauwerde Werner Haas op z’n NSU. Op de vierde foto zie je nog zo’n mengelmoes van futuristische creaties. We zien een gedeelte van de start van de 500 cc klasse, met vooraan met startnummer 1 Geoff Duke, die ook nu weer als eerste over de finish zou komen. Drikus Veer werd de beste Nederlander met een 8e plaats. Op de foto rechts zie je nog zo’n fraai plaatje van die zojuist gestarte 500cc race.

 
Hieronder links gingen de deelnemers van de 125cc race vlak na de start door de S-bocht. Op de tweede foto zie je twee coureurs op de Bedeldijk onder de loopbrug door racen. Op de derde foto is de 500cc klasse zojuist van start gegaan. In de berm het rondenbord en op de achtergrond de loopbrug. De vierde foto is genomen vanaf voornoemde loopbrug. De foto rechts laat zien dat de TT organisatie ook reclame toeliet…tegen betaling uiteraard…hier zie je een fraaie foto met reclame voor Carl Upmann sigaren.

 
Hieronder nog een paar leuke foto’s, geheel links zie je de ijzersterke delegatie van het NSU team. Met vlnr Haas, Hollaus, Baltisberger en Müller. Op de tweede foto zie je zie je Piet Knijnenburg en dat was een van de allerbeste Nederlandse allround rijders die we tot dan ooit hadden gehad. Op de derde foto zie je dat er bij Norton nogal met de stroomlijn werd geëxperimenteerd, deze keer hadden ze het voorwiel van Ray Amm afgeschermd d.m.v. een soortement sigaar-achtig scherm, dat nog vóór de daadwerkelijke race weer werd verwijderd. Amm viel trouwens uit tijdens de 500cc race. Op de vierde foto zie je een ansichtkaart met daarop de start, diverse namen en uitslagen van de in 1954 verreden 500cc klasse. Dit soort kaarten werden, evenals andere TT gerelateerde souvenirs, verkocht door winkeltjes als sigaren-magzijn Stuit. Op de vijfde afbeelding zie je een fraai gedetailleerde kaart van het circuit in 1954. Een jaar later zou dat er geheel anders uit gaan zien… En rechts zie je Geert Timmer, die daar waarschijnlijk al zwaar over aan het nadenken was. Dit plaatje is ter hoogte van de boerderij van Hendrik de Vroome op Graswijk. (nummer 30) De Vroome had de gewoonte om tijdens de TT-races een soortement tribune van stro pakjes te bouwen. (zou de man naast Geert Timmer wellicht die Hendrik de Vroome zijn geweest?)

   
Links zie je dat de machinekeuringen in die jaren nog steeds op het Asser Veemarktterrein werden verricht. Onder grote belangstelling reden de rijders meestal zelf met hun motoren naar deze technische controle. Op de tweede foto is Bob Matthews met nr. 78, druk bezig om handtekeningen uit te delen op het Veemarktterrein. Op de derde foto zie je de Tielse vrijwillige muziekvereniging, die tijdens de pauze een optreden verzorgde. Op de vierde foto zie je een aparte constructie. Met behulp van stoelen en strobalen was op en rond een veewagen een eigen tribune gebouwd. Op de vijfde foto zie je het vele publiek en ook nog zichtbaar is de z.g. Duiventil met Piet Nortier. In de verte is de loopbrug zelfs nog te zien. Op de foto rechts zie je Lo Simons, die wat geld bij wist te verdienen doordat hij reclame maakte voor het sigarettenmerk Dr. Dushkind! (“Na zo’n inspannende race voel je pas goed wat zo’n Dr. Dushkind betekent”, aldus meneer Simons…)

   

Hieronder links zie je het artikeltje in de Provinciale Drentsche en Asser courant van 21 januari dit jaar, dat de Gemeenteraad van Assen het plan goedkeurde om een geheel nieuw, verkort en verbreed TT circuit te realiseren. Slechts een week later gaven ook de Gedeputeerde Staten van Drenthe hun toestemming. Het was in eerste instantie de bedoeling dat de TT races op 30 juli zouden plaatsvinden, maar door gunstige weersomstandigheden liep men zelfs voor op schema en vonden de races uiteindelijk plaats op zaterdag 16 juli. In een vrij kort tijdsbestek van nauwelijks 5 maanden is het geheel nieuwe TT circuit gerealiseerd en op de 2e, 3e, 4e en 5e foto hieronder, zie je een aantal foto’s van de uitvoering daarvan.

    
Wij hebben totaal geen verstand van asfalteren, maar zoals de foto’s hieronder laten zien, gaat dat schijnbaar via het z.g. uitzetten der route, naar het egaliseren van het traject, waarna vervolgens de asfalteer-machines er een mooie strakke laag “snel” asfalt op zouden leggen.

   
Hieronder links zie je een aantal van al die noeste werkers, die zo’n 5 maanden druk waren geweest met het realiseren van het nieuwe TT Circuit. Op de tweede foto staan vier heren met een iets hogere rang; de namen van de militairen zijn ons helaas niet bekend, maar de man met hoed is de burgemeester Hugo de Dreu en de andere burger is oud motorcoureur Geert Timmer. Op de derde en vierde foto zie je dat de Asser aannemer Alink het nieuw gebouwde tijdwaarnemershuis nog tijdig had opgeleverd voor de aanstaande TT races op 16 juli.


Hier linksonder zie je een overzichtelijke kaart, met zowel het oude als het in 1955 nieuw aangelegde TT circuit. Het nieuwe circuit is aangegeven d.m.v. de zwarte dikke lijn, zoals je ziet een behoorlijk stuk korter en compacter als het jarenlang gebruikte oude circuit! (Daarmee waren bekende punten als Bartelds Bocht, Oude Tol, Hooghalen, Laaghalen en Laaghalerveen historie geworden) Op de tweede foto zie je dat er op zondag 3 juli alvast diverse genodigde mensen gebruik mochten maakten van het nieuwe traject. De derde foto zou de openingsronde van het vernieuwde en aangepaste circuit moeten zijn, door de Asser burgemeester H. J de Dreu. Op dat moment waren er zelfs nog een paar echte pk’s op de baan… Geheel rechts zie je een heel leuk overzicht over de herkomst van de diverse bochtnamen van het oude circuit.

 
Hieronder zie je een paar foto’s van de officiële plechtigheid ter gelegenheid van de heropening van het vernieuwde TT Circuit op donderdag 7 juli. De in gala-uniform gestoken Johan Friso Kapel droeg bij aan de grote feestvreugde. Burgemeester H.J. (Hugo) de Dreu van Assen gaf een enthousiaste toespraak ter gelegenheid van die heropening. Voor het TT-monument staat KNMV-voorzitter Dr. N. Rodenburg en naast het TT monument zie je het TT bestuurslid H.C. Clewits. Op de vierde foto zie je een fraaie luchtfoto van dat fonkelnieuwe circuit, vlak voor de start van de 250cc races. Rechts nog een stukje TT proza van ene Philia.

 
Links onder zie je dat er behoorlijk veel bussen stonden geparkeerd en die waren natuurlijk allemaal volgeladen geweest met liefhebbers die de Asser TT races wilden gaan zien. Op de tweede foto van links zie je de start van de eerste race die op het nieuwe circuit werd gehouden, namelijk de 250cc klasse. Op de derde foto zie je Luigi Taveri, de latere winnaar van die 250cc race. (Eigenlijk werd die 250cc race gewonnen door Bill Lomas, maar Lomas had tijdens het bijtanken zijn motor laten draaien (hetgeen niet was toegestaan) en werd daarom als tweede geklasseerd. Er werd echter beroep aangetekend, waardoor Lomas aanvankelijk door de KNMV toch tot winnaar werd verklaard. NSU rijder Hermann Paul Müller, die in eerste instantie als vierde over de finish kwam, ging hiertegen in beroep bij de FIM, die Lomas ten slotte helemaal uit de uitslag schrapte. De overwinning ging nu naar zijn MV Agusta teamgenoot Luigi Taveri en Müller kwam nu als derde prijs winnaar in de boeken) Op de vierde foto zie je de bijna start van de 125cc race, met op 1 Carlo Ubbiali, op 2 Luigi Taveri, op 3 Remo Venturi en op 10 Willi Scheidhauer. Op de vijfde foto zie je Remo Venturi op z’n MV Agusta en hij zou tweede worden in de 125cc race, met slechts een fractie van een seconde achterstand op Ubbiali! De man in het witte hempje en met petje op die vijfde foto is trouwens Umberto Masetti, Umberto kwam later die dag als derde over de eindstreep in de 500cc race. Op de rechter foto zie je links Remo Venturi en rechts de winnaar van die 125cc race, namelijk Carlo Ubbiali. 

 
Het krantenartikeltje hieronder geeft aan, dat Assen geheel in feesttooi was gehuld met deze TT. Overal was ook muziek en lawaai. Op de tweede foto zie je de start van de 500cc klasse, met (zie pijltje) op 29 Drikus Veer en op de twee foto’s daarnaast zie je de coureurs reeds strijden om de eerste ereplaatsen.  Geoff Duke zou de winnaar worden en Drikus Veer zou knap als vierde finishen. Op de foto rechts zie je Drikus en Marie Veer trots en enthousiast naar de prijsuitreiking wandelen. 

   

Linksonder zie je een aantal zijspancombinaties rijden; in 1955 vonden er, dankzij het nieuwe bredere TT-circuit, voor het eerst zijspanraces op het circuit plaats! Willi Faust en bakkenist Karl Remmert, werden winnaar! Henk Steman, met bakkenist Mappie de Haas, waren dat jaar de eerste (en enige) Nederlandse TT zijspan-deelnemers. Ze werden zelfs zesde. Op de tweede foto zie je een luchtfoto van die zijspanrace op het nieuwe circuit. (van de Ruskenhoek naar de Stekkenwal) Op de derde foto zie je de medaille die Siegried Wünsche won voor zijn 8e plaats in de 350cc klasse. Op de vierde foto zie je nog een leuk tafereeltje in de pits en op de vijfde afbeelding zie je dat er best nog wat was te doen tijdens de Asser TT week.