Uncategorized
TT Historie – 1925 t/m 1935
Je kunt elke foto/afbeelding groter in beeld krijgen, door er op te clicken!
Meer info in het tweede blokje hieronder!
“Te midden der rustieke boerderijtjes, langs mesthopen, waarop de kippen jarenlang hun ongestoorde domein hadden, over een traject waarlangs de bevolking op boerenwagens prachtige tribuneplaatsen vond, gingen voor het eerst motorfietsen een strijd voeren.”
De Asser motor enthousiasteling Henderikus Dieters (roepnaam Henk), directeur en groot aandeelhouder van Wander NV, stond aan de basis van de eerste nationale TT races en kreeg J.A. Kramer, J. Baakman, J. Hof en H. Mulder van de nog jonge, pas drie jaar tevoren opgerichte Motorclub “Assen en Omstreken” aan z’n zijde. Er ontstond een kant en klaar plan om Nederland in 1925 zijn eerste motorspektakel te geven, in eerste instantie dus helemaal niet in Assen zelf, maar over de nieuwe weg van Rolde, via Borger, Schoonlo en Grollo, weer terug naar Rolde. Rechts zie je een promotiekaart met een hoop gegevens over die memorabele zaterdag.
Hieronder links zie je dat de Commissaris der Koningin, op 4 juni toestemming gaf, om op 11 juli 1925, in den namiddag, een motorsnelheidswedstrijd te houden op af te sluiten wegen in de gemeente Rolde en Borger. (wel een erbarmelijk slordig geschreven document trouwens) De affiches (hieronder in het midden) konden worden gedrukt! De start (en finish) in Rolde, via Borger, over Schoonlo en Grollo, en weer terug naar Rolde; zoals je op de kaart hieronder rechts kunt zien.
Op de eerste foto hieronder zie je dat G. Stuut uit Groningen de tank van z’n motor nog gauw even volgooide. Op de tweede foto werd er voor de zekerheid nog even wat kettingvet aangeschaft. Op de derde foto zie je de lokale held (boer) Willem Rossingh uit Borger, die met z’n Norton ook mee deed. Op de vierde foto zie je Asser militairen, die op een aantal locaties op het parcours, door middel van hun veldtelefoons, steeds de doorkomst volgorde van de rijders doorgaven. En die doorkomst gegevens werden vervolgens op de scoringsborden weergegeven. Op de foto rechts zie je een foto van Dirk de Vries. Een kleinzoon stuurde me een foto van z’n opa en vertelde me dat de beste man eigenlijk nergens meer is te vinden in de Asser TT geschiedenis. Hij stond (een eindje verder naar onderen) wel op de startlijst en nu dus ook vereeuwigd met een door kleinzoon opgestuurde foto van opa De Vries. (Zowel Rossingh als De Vries bereikten overigens de eindstreep niet…)
Hieronder zie je toenmalig Commissaris der Koningin, Mr. J.T. Linthorst Homan, de opening van het festijn verrichten! Enkele van de woorden die de CdK uitsprak zie je hieronder rechts. Voorzitter Kramer van de Organisatie Commissie, keek en luisterde trots toe. (Een “stomme” film met unieke beelden van dat gebeuren in 1925 vind je helemaal onderaan deze pagina!)
Hieronder links zie je de “Lijst van Deelnemers”. Zoals je op de 2 afbeeldingen kunt zien, verdeeld over drie klassen. De doorgestreepte namen geven de renners aan die uiteindelijk niet mee zouden gaan doen, doordat hun motorfiets reeds kapot was gegaan, nog voordat de race zou gaan beginnen. Ook kwamen een paar deelnemers niet opdagen. G. Hoogeveen startte overigens niet in de 500cc maar in de 250cc klasse. In totaal gingen 27 rijders van start. We gebruiken de derde en vierde foto eventjes om door middel van een blauw lijntje, je het verschil te laten zien tussen de situatie in 1925 en 2022. Op die derde foto zie je trouwens J.H.P. Jansen (die uiteindelijk in de 500cc race als vierde over de finish zou komen) op z’n Saroléa motorfiets met startnummer 38 vanuit de Grolloërstraat de (huidige) Grote Brink intuffen.
Hieronder links zie je de gehelmde Piet van Wijngaarden met z’n Norton, Piet zou winnaar worden van de 500cc race. Op de tweede foto staat Bertus van Hamersveld, hijzelf werd eerst gewogen en daarna z’n “halve” Harley Davidson. (Een halve Harley? Ja, Van Hamersveld had namelijk één van de twee cilinders van z’n 1000cc Harley weggehaald en er bleef zodoende nog maar 500cc over en op die manier kon hij meedoen aan de 500cc race) De motoren én de rijders moesten volgens internationaal protocol, gekeurd en gewogen worden! En op de derde foto zie je hoe zo’n motor werd gewogen, zo’n keurmeester was dan druk in de weer met gewichtjes om het exacte gewicht van de motorfiets te bepalen. Op de vierde foto zie je dat deze motorrijder, tijdens een pitstop, gelijktijdig de olie en de benzine liet bijvullen. Rechts zie je dat een aantal keurmeesters, de motorfiets van John Moos aan het inspecteren waren, John had z’n BSA voorzien van een andere, extra grote, benzinetank, zodat hij de race uit zou kunnen rijden, zonder te moeten stoppen om benzine bij te tanken, die grote tank werd toegestaan, maar het mocht allemaal niet baten, Moos viel onderweg met technische problemen uit… (rechts op die foto zie je een soorgelijke BSA, maar dan met een standaard benzinetank)
Hieronder: Op zaterdag 11 juli 1925 stonden de 27 renners, met hun in het zonlicht flikkerende, brullende en grommende ijzeren paarden, aan de start voor de eerste TT race. De renners stonden ordelijk in rijen opgesteld aan de Grolloërstraat, ter hoogte van de huidige (Grote) Brink en de rijders wachtten geduldig op het signaal van de start. Door de commissaris van den Koningin werd even later het startsein gegeven en de 27 heroïsche helden schoten als kanonskogels donderend en brullend weg, de menigte achterlatend in een wolk van rook en zand, die deed denken aan een zandstorm in de Sahara. De geur van verbrande Caltex motorolie verspreidde zich tussen de menigte als een welriekend parfum. Van een aantal renners zijn de startnummers nog redelijk zichtbaar en op de foto links herkennen we zodoende op 13 John Moos (met die extra grote benzinetank) en op 1 Arie Wuring. Op de derde foto van links herkennen we op 13 wederom John Moos, op 12 H.W. Beverdam, op 14 G. Stuut en op 11 M. Flinterman. Op de vierde foto herkennen we op 12 nog H.W. Beverdam en op 11 M. Flinterman. De rechter foto is niet zo heel duidelijk, maar we herkennen hier nog de door een ongelukkige val, de als laatst vertrokken renner Dirk de Vries. Op 43 zien we trouwens J.J. Abeln uit Emmer Compascuum en Abeln zou uiteindelijk nog 3e worden in de 500cc race.
Hieronder links zie je dat het Rolder muziekcorps de fleurigheid er gedurende den wedstrijd er in hooge mate in hield. Op de tweede foto zie je Willem Rossingh, de plaatselijke favoriet uit Borger. Rossingh zou de finish niet halen. Op de derde foto zie je JPJ Jansen, de broer van JHP Jansen. JPJ zou 2e worden in de 350cc race. Op de vierde foto zie je dat Bertus van Hamersveld een teken kreeg, dat hij nog één ronde moest afleggen. Rechts zie je dat J. Achtien een kleine voorsprong op J. Dreef (met…nr. 18) had.
Hieronder links, zie je o.a. de uitslagen van de 3 verreden klassen. Op de tweede foto zie je dat Arie Wuring, als winnaar, met motor en al omhoog gehesen werd. Op de derde foto staan de 3 winnaars gebroederlijk naast elkaar, vlnr Hajo Bieze, de winnaar van de 350cc klasse op New Imperial, Arie Wuring op BSA was de winnaar van de 250cc klasse. (hij en ene G. Hoogeveen waren trouwens de enige deelnemers in de 250cc klasse en Hoogeveen viel in de zesde ronde uit.) Piet van Wijngaarden werd met Norton, winnaar van de 500cc klasse. (Van Wijngaarden had ruim 3 minuten voorsprong op de nummer 2 Bertus van Hamersveld. (de grootvader van de tweelingbroers Tim & Tom Coronel) Maar Bertus had onderweg een lekke band gehad die hij zelf moest plakken; ook brak er een paar ronden later een klepveer van zijn Harley Davidson, hetgeen hem vervolgens noodzaakte zijn tempo te verminderen waardoor Van Wijngaarden hem alsnog voorbij kwam en als eerste eindigde! Wel had van Hamersveld de snelste ronde gereden met een gemiddelde van 101,0 km per uur…) Op de vierde foto is mevrouw Jeanette Madalaine Linthorst Homan (de vrouw van de commissaris van de Koningin) een paar van die winnaars aan het feliciteren. (Links staat Piet van Wijngaarden en daarnaast…met de helm nog op…Hajo Bieze) Op de vijfde foto zie je het befaamde Asser Parkhotel aan de Plataanweg 2, alwaar des avonds, na de races, een gezamenlijke maaltijd plaatsvond, waarbij ook de officiële uitslag bekend werd gemaakt en uiteraard de prijzen werden uitgereikt. (Dit deftige, in 1917/1918 gebouwde hotel-pension-café-restaurant met de fraaie torentjes, telde ongeveer vijftig kamers met in totaal 124 bedden en was van alle gemakken voorzien: gas, warm- en koud water en elektrisch licht. Een luxe in die tijd. Toch is het hotel eigenlijk nooit rendabel geweest. In de Tweede Wereldoorlog betrokken de Duitsers het gebouw. Na de 2e wereld-oorlog is het hotel nog kortdurend een Bijzonder Gerechtshof geweest. Het hotel is in 1953 verkocht voor 45.000 gulden aan Hendrikus Hommes en zijn gezelschapsspelenfabriek Homas (HOMmes ASsen) trok in het voormalige hotel. Homas verliet in 1976 dit gebouw en jammer genoeg is alles in 1980 gesloopt. Een appartementencomplex kwam er voor in de plaats…) Geheel rechts nog een klein verslag uit de krant, dat de groote dag weer voorbij was en dat alles prima naar wens was gegaan.
Na die eerste races in 1925 werd er fanatiek doorgeborduurd, de proef in Rolde was aardig geweest, maar men had ervaren, dat er nogal wat verbeterd moest worden. Zandwegen en onverharde bochten konden niet worden getolereerd. De wegen zouden moeten worden aangepast. Het gemeentebestuur van Borger wilde daar evenwel geen medewerking aan verlenen. Daarom moest er naar een ander circuit worden uitgekeken en in 1926 verhuisde men naar het circuit van Assen – Hooghalen, dat tot 1955 gebruikt zou worden. Opa Dieters voorspelde het reeds….dat Assen tijdens de TT nog eens zou baden in het licht, ten aanschouwen van tienduizenden bezoekers. De naam “TT” stamt overigens af van de Britten, die reeds vanaf 1907 op het eiland Man om de “Tourist Trophy” streden.
Hieronder links zie je een overzichtelijk kaartje van het fonkelnieuwe Circuit van Drenthe. Op de tweede foto zie je dat enkele organisatoren van de TT, de baan aan het verkennen waren bij De Haar. Anno 2022 is dit overigens nog steeds de start en finish plek! Op de derde afbeelding zie je hoe of de aankondiging in de Courant er uitzag…we hebben het origineel uit 1926 nagemaakt, zodat het iets beter te lezen is, dat er maar liefst 58 deelnemers met 6 merken aan de start zouden verschijnen. Tribune-kaarten waren f 3,60 Een zitplaats f 2,40 en een staanplaats f 1,20. Een programma kostte 30 cent. Op de vierde foto zie je de TT voorzitter J.A. Kramer in gesprek met de commandant van de plaatselijke marechaussee. Rechts zie je een leuk overzicht van de aanvangstijden op die vrijdag en zaterdag.
Hieronder drie fotootjes van een paar gedeeltes van het “nieuwe” Circuit. Op de linker foto zie je de laatste bocht van het TT-parcours te Laaghalerveen. Op de achtergrond daarvan, voorbij de boerderij, de start en de finish-plek. Op de tweede foto van links zie je de flauwe bocht in het TT-parcours te Hooghalen. Op de foto zelfs een T-Ford met het Drentse kenteken D-8043. (Eigenaar van dat kenteken was Roelof Albert Oortwijn uit Eeserveen) De foto rechts laat een scherpe bocht in het TT-parcours te Laaghalerveen zien.
Hieronder zie je een foto van de T.T. Organisatie Commissie en de hoofden van de verschillende diensten en commissies, die op de dag voor de eerste echte Asser T.T.-races, op vrijdag 25 juni dus, werden ontvangen door het Gemeentebestuur van Assen in “De Hertenkamp”. Zittend vlnr: de Heeren Brender à Brandis, P.G. Scherf (secretaris), Buning, Mulock Houwer, J. Bothenius Lohman (burgemeester), Van Leusen, J.A. Kramer (voorzitter), J. Baakman (vice-voorzitter), Hunse, Smit en Hindriks. Staand vlnr: de Heeren Duintjer, Witteveen, Smit, De Jong, Thalen, Beugel, Welp, Thies, Robertus, Jansen van Galen, Pool, Schierbeek, Van Veen, Zevenhoven, Jalvingh, Lippinkhoff, Thiadens, Koolhaas Revers en Breeman. Joh. Hof (2e secretaris) en H. Mulder (penningmeester) ontbraken op de foto vanwege de vele werkzaamheden die er nog moesten worden verricht voor de races die de volgende dag zouden worden gehouden. Rechts zie je links nogmaals Burgemeester Mr. J. Bothenius Lohman, in gezelschap van de Commissaris der Koningin Mr. J.T. Linthorst Homan, die ’s zaterdags, op die eerste echte Asser T.T. dag, uiteraard ook acte de présence gaven.
Hieronder links zie je een advertentie van de voorverkoop-adressen in Noord Nederland, voor de aanstaande Nederlandsche T.T. Motorraces. Op de tweede foto zie je dat Bertus van Hamersveld, samen met Dick Eysink, even naar Bertus’ motor kijkt. Op de derde foto staat pa Dieters (links), samen met TT voorzitter J.A. Kramer, om (zoon) Gerard Dieters even succes te wensen voor de aanstaande strijd. Met succes, want Gerard zou met z’n New Imperial de winnaar worden in de 350cc klasse. Op de vierde foto zie je Arthur Dom. Arthur zou later eerste worden met z’n 750cc Scott. Dat deed hij trouwens met een gemiddelde snelheid van bijna 100 kilometer per uur! Rechts zie je dat Gerard Dieters gelijk al vooraan lag, terwijl hij onder het “Wordt lid van de K.N.M.V” bord door jakkerde.
Linksonder zie je dat renner Brinkhof kwam te vallen bij de start van de 1000cc klasse, de andere rijders konden hem nog maar nauwelijks ontwijken! Op de tweede foto kun je goed zien dat de startplaats tussen de pits en de boompjes niet bijster breed was en ook te zien is de zwaar rokende motor van Han van Kooten, met startnummer 24! Wij denken dat hij de finish niet heeft bereikt!? De derde foto geeft nog zo’n mooi beeld van het zojuist gestarte deelnemersveld. Op de vierde foto zie je waarschijnlijk een eenzame achterblijver…
Op de foto linksonder en ook op de tweede foto, nog zo’n fraai plaatje van het zojuist gestarte deelnemersveld. Op de derde foto zie je de winnaar van de 500cc race Piet van Wijngaarden op z’n Norton met startnummer 36. Van Wijngaarden was een jaar eerder, in Rolde, ook al kampioen van de 500cc klasse geworden. Op de foto rechts staan een paar van de winnaars, met nummer 2 is dat Gerard Dieters, voornoemde Piet van Wijngaarden met nummer 36 en Jan de Roode met nummer 54, werd de winnaar van de 1000cc klasse. Voorzitter Kramer van de TT organisatie stond trots tussen Dieters en van Wijngaarden in! John Moos won de 350 cc klasse, Arthur Dom de 750 cc klasse en onze eigen 18 jarige Asser Geert Timmer (de vader van Mister TT, Jaap Timmer), won de 175cc klasse. (Meer info en foto’s over Geert Timmer vind je gelijk na 1931 én ook onder het kopje 1978; het jaar waarin Geert is overleden.) Voor het TT bestuur was het trouwens behoorlijk sneu dat er in 1926 een heel stuk minder toeschouwers op kwamen dagen in Assen, dan het jaar daarvoor in Rolde. Er werden zelfs een aantal tribunes gebouwd en de omliggende terreinen waren ook in orde gebracht, waarbij de onkostenrekening zelfs was opgelopen tot meer dan 15.000 gulden. Maar…zo dacht de organisatie vooraf…geen nood, duizenden en duizenden bezoekers zouden komen en Assen zou te klein zijn. De ontgoocheling was vrij groot, want waren er in 1925 nog 8000 betalende kijkers, in 1926 waren dat er slechts 2600. De tribunes bleven dan ook voor de helft leeg en penningmeester Mulder bleef met een schuld zitten van maar liefst 5000 gulden. Toch zette het bestuur (gelukkig) door! In 1927 kwamen er maar liefst 14.000 toeschouwers opdraven!
Zowel de tribune in Hooghalen als die op Laaghalerveen, werden elk jaar weer opgebouwd en na de races weer gedemonteerd en opgeslagen tot het jaar daarna. Op de derde foto zie je de advertentie voor de Internationale TT Motor Races op het Circuit van Drenthe. Zelfs passagiers vluchten der KLM waren mogelijk. Op de vierde foto zie je de voorbereidingen van de 500 cc race. Op de vijfde foto zie je de latere winnaar van de 750cc klasse, de 22 jarige Hendrik van der Veen, op zijn Scott motor, onder de nieuwe houten loopbrug doorrijden! Er waren trouwens ook maar 2 deelnemers in die 750cc race en de andere deelnemer, ene V.d. Velde viel reeds in de tweede ronde uit…. Het publiek stond destijds wel behoorlijk dicht met de neus op de baan. Leuk detail is de fiets die nogal slordig in de berm lag? Rechts zie je, dat als de benzine op is, je er toch echt weer even iets in moet doen. Ook de olie werd gauw nog even aangevuld.
Hieronder links zie je in het uitslagenlijstje van dit jaar, dat er voor het eerst internationale races waren verreden. Een fraai lijstje, waarin o.a. is te zien, dat de 175cc klasse, was gewonnen door Arie Wuring. (Hij kwam ook als enige over de streep in die klasse…) Op de tweede foto is Han van Kooten, op z’n Harley-Davidson, druk bezig om winnaar te worden van de 350cc race. Op de derde foto zie je voornoemde Arie Wuring, met “sjekkie”, vrouw, pa en ma. Op de vierde foto zie je Hendrik van der Veen met z’n Scott tweecilinder tweetakt, tijdens een pitstop. Op de vijfde foto zie je de 3 voornoemde winnaars samen op de foto, met op nummer 21 dus Han van Kooten, met nummer 25 is dat Arie Wuring (wederom met sjekkie) en rechts zie je Hendrik van der Veen, die de 750cc klasse (net als Wuring, als enige overgebleven renner) wist te winnen. Rechts zie je een foto met de Nijmeegse rijder Bretveld op de brancard, hij werd door Rode kruis soldaten afgevoerd nadat hij in botsing was gekomen met enkele bomen…
Hieronder links zie je (de toen reeds internationaal bekende) Stanley Woods ’s morgens in bed, druk bezig met een Binks “mousetrap” carburateur. Op de tweede foto is Woods nog aan het sleutelen aan z’n Norton. De motor met nr. 29 met kenteken H17121 was trouwens van Bertus van Hamersveld en de motor met nr. 49 was van J.G. Broers uit Soest. Op de derde foto kwamen o.a. Van Hamersveld, Broers en de gebroeders Burlage er even bijstaan…voor de foto nemen wij aan… De vierde foto geeft mooi de drukte in de pits weer; tevens zie je daar die mooie loopbrug en ook het vele publiek. In de 500cc race kwam na de eerste ronde Bertus van Hamersveld vóór Stanley Woods door, maar een lekke band, die hem 10 minuten oponthoud kostte, maakte een eind aan alle illusies. (Van Hamersveld werd uiteindelijk 4e) Woods werd de winnaar van de 500cc klasse. Van de 250cc klasse kwam er overigens niemand over de finish. Op de vijfde foto zie je nog een groep van winnaars én officials. Vlnr: Mr. J.H. Mulock Houwer (voorzitter der KNMV); de Belg Debay, die 2e werd in de 500cc klasse; de voorzitter van de TT Commissie, de heer J.A. Kramer; Stanley Woods, de snelste man van de dag; de heer Paul Gerhard Scherf, leider der TT propaganda afdeling; John Moos werd, met een 3e plaats, de snelste Hollander in de 500cc klasse; Arie Wuring, wederom met sjekkie, werd als enige deelnemer (!), de winnaar van de 175cc race; Bertus van Hamersveld, 4e in de 500cc klasse en Van de Borne, 6e in dezelfde klasse. Rechts zie je dat er ’s avonds, na afloop van de TT races, in café restaurant Bellevue, na afloop van het vuurwerk, een Grande Soirée Dansante zou plaatsvinden. Op de destijds schijnbaar enigste parketvloer in Assen…
Hieronder links een advertentie met nog enkele interessante gegevens, zoals het aantal bezoekers van het vorige jaar, alsmede de aantallen gestalde automobielen en motoren. De tweede en derde foto geven een vrij duidelijk beeld van de activiteiten achter de pits, maar ook de tribune, de loopbrug en het toestromende publiek zijn nog te zien. Op de vierde foto gaf de auto van het Circuit van Drenthe aan, dat de races aanstonds konden beginnen; de doorgaande weg was inmiddels helemaal afgesloten. Rechts zie je een advertentie van de NV Wander uit Assen, met de prijslijst der New Imperial motoren.
Hieronder links: De 250cc klasse is zojuist van start gegaan! Syd Crabtree op Excelsior zou die race gaan winnen en geen van de Nederlanders die meededen aan die 250cc race haalde de finish. De tweede foto links, laat zien dat het schijnbaar “voorname” heren met hoeden waren die de tijdscontrole deden…ze zaten in de houten “keet”, die je aan de linkerkant nog ziet op de derde foto. En op die derde foto zie je ook de start van de 500 cc en de volgepakte tribune. Op de vierde foto zie je dat John Moos en Van de Berg in de Nationale race, heel anders zouden finishen dan zij hadden verwacht… Op de vijfde foto zie je dat de burgemeester van Assen (A), de heer Johan Bothenius Lohman en (B) de commissaris van de koningin, de heer Jan Tijmens Linthorst Homan, daar ook hadden plaats genomen. Rechts zie je een interessante advertentie van het bandenmerk Dunlop. Ze waren trots op de rijders die op hun banden reden en wij kunnen gelijk wat nuttige informatie zien.
In 1928 kregen de internationale en de nationale rijders aparte races. En Piet van Wijngaarden, met startnummer 14, won de nationale 500cc klasse, zoals je op het scorebord hieronder links goed kunt zien. Op de tweede foto zie je Van Wijngaarden door Hooghalen rijden. Op de derde foto zie je Van Wijngaarden op z’n 500cc Norton langs start en finish denderen. Op de vierde foto zie je de huldiging van dezelfde Piet van Wijngaarden, alsmede de winnaar van de nationale 350 cc klasse Harry Beverdam (rechts) op z’n Royal Enfield. (Alle andere deelnemers aan de 350cc race waren trouwens uitgevallen….) Op de vijfde foto een foto van voornoemde Beverdam, op z’n 350cc Royal Enfield kopklepper, met Gelderse kentekenplaat. Op de foto rechts zie je Piet van Wijngaarden (B) ook nog even staan bij de internationale winnaar van de 350cc race, namelijk Stanley Woods. De coureur die we hebben aangegeven met A, was de Zwitser Martinelli, die zelfs nog enige tijd voor Woods aan de leiding ging. Bij een inhaalpoging kwam Martinelli echter ten val, waardoor Woods vervolgens vrij gemakkelijk zijn tweede Dutch TT-zege boekte.
Op de foto hier linksonder zie je de 500cc winnaar Stanley Woods nog een keer, maar dan geflankeerd door (links) Les Crabtree, die winnaar van de 175cc klasse was geworden en rechts Les’ broer Syd Crabtree, die winnaar van de 250cc klasse was geworden. Op de tweede foto zie je coureur D.J. de Jong op zijn Norton 500cc in het rennerskwartier. Op de derde foto zie je dat Toni Martinelli met een vaart van over de 100 kilometer, James Hough voorbij ging. Beide berijders werden door die inhaal-manoeuvre de lucht in geslingerd en kwamen terecht in het aangrenzende bouwland. Wonder boven wonder liep alles goed af en beide coureurs konden gezamenlijk teruglopen naar de pits. Op het nippertje had Woods de gevallen machines kunnen ontwijken, maar de spanning was vervolgens compleet weg en Stanley Woods won de 350cc race zonder verdere strijd. Op de vierde foto zie je dat Graham Walker op z’n Rudge, voorligt op Tommy Spann op een AJS tijdens de 500cc race en in die volgorde kwamen beide renners ook over de finish. Spann was met z’n rode haren en geel-zwart gestreepte trui een opvallende verschijning… Op de vijfde foto zie je Walker en Spann gebroederlijk naast elkaar staan. Bertus van Hamersveld lag trouwens op een gegeven moment op de tweede plaats, viel iets terug en werd later aangereden door Piet van Wijngaarden, waardoor beiden ten val kwamen en niet over de finish zouden komen. J.C. v.d. Pijl op Raleigh werd beste Nederlander met een 6e plaats. Rechts is in de z.g. nabetrachting over de vierde Drentsche TT te lezen, dat Assen’s gemeentebestuur en Assen’s burgerij, niets hadden gedaan om het den gasten zoo aangenaam mogelijk te maken. De meeste mensen gingen ’s avonds naar Groningen of Zwolle, waar het verblijf zoo veel aangenamer was….
Links zie je dat er ook de nodige TT propaganda werd gemaakt. Je ziet één der reclame-auto’s, die vanuit de AZA garage, geregeld Nederland doorreden. (De AZA zat destijds aan de Beilerstraat, tegenwoordig staan hier woonhuizen aan de Prinses Margrietstraat.) Op de tweede foto zie je de zojuist gestartte 500cc race. Op de derde foto zie je Graham Walker in de bocht in die 500 cc klasse en daarachter komt Charlie Dodson op z’n Sunbeam. Walker kwam na Ernie Nott als tweede over de finish en Dodson als derde. Op de vierde foto zie je dat Nott als winnaar van die 500cc race werd afgevlagd; het publiek was nou niet bepaald bijster enthousiast. Rechts zie je dezelfde Ernie Nott, maar dan vanuit een ander perspectief, over de finish komen.
Hieronder links zie je Arthur Simcock op z’n 350cc AJS leuk in beeld voor de loopbrug. Simcock zou, na Freddie H. Hicks, 2e worden in de 350cc klasse. De tweede afbeelding laat zien dat de Wander de 250cc kopklep motoren verkocht voor 600 gulden. Geert Timmer had namelijk de 173 kilometer van die 250cc race, op zo’n New Imperial, gereden in 2 uur, 17 minuten en 55 seconden, en dat kwam neer op een gemiddelde snelheid van 89,1 kilometer per uur. Op de derde foto zie je dat er bij het circuit al buitengewoon veel motoren stonden geparkeerd bij het TT circuit. En op de vierde foto zie je een parkeerplaats voor de vele auto’s. Regelmatig kwam er een auto vast te zitten en dan werd het paard ingezet om de auto weer los te trekken. Rechts zie je een aantal winnaars van deze TT dag, v.l.n.r. zie je Walter Handley winnaar van de 250cc, Les C. Crabtree winnaar van de 175cc, Freddie H. Hicks winnaar van de 350cc en Gerbrand van Pelt, die de beste Nederlander in die 350cc klasse was geworden. Links op die rechter foto zie je TT bestuurslid en secretaris Paul Gerhard Scherf en A.M. van Dusseldorp en dat was de voorzitter van zowel de Motorclub Assen als de T.T.-organisatie-commissie.
Hieronder zie je dat een (onbekende) fotograaf diverse foto’s van diverse coureurs had gemaakt in de stad, links zie je Ernie Nott en rechts Graham Walker (met z’n onafscheidelijke pijp) die, zoals hierboven reeds was te zien, allebei deelnamen aan de 500cc klasse, op een Rudge. (Whitworth) Op de tweede foto zie je de Belgische coureurs Robert Grégoire en Leopold Demeuter, die allebei een Saroléa bereden. Op de derde foto zie je George Rowley en Arthur Simcock op A.J.S. Op de vierde foto poseerde de Ierse Stanley Woods, op z’n 350cc Norton, nog even op de kop van de Vaart in Assen. Rechts zie je een foto van Geert Timmer op z’n 250cc New Imperial, die we even “kunstmatig” in een kadertje hebben gezet.
Hieronder de advertentie voor de vijfde TT races, met gelukkig ook muziek, buffetten en Philips luidsprekers… Op de tweede afbeelding zie je de historie van de fameuze zilveren Tourist Trophy, die in 1929 door Texaco beschikbaar werd gesteld. Op de derde foto kun je die Tourist Trophy in volle glorie zien. Rechts kun je lezen hoe de diverse kranten verslag deden van die TT races in 1929.
Links zie je een paar (ons onbekende) heren die een weekje voor aanvang van de Asser TT stonden te overleggen waar of alle genodigde gasten precies zouden komen te zitten op de overdekte hoofdtribune; op de achtergrond de nog lege pitsboxen, het rondenbord in aanbouw en het A Fordje van één der heren. Op de tweede foto stonden de Heeren Dieters, Stol, Scherf en Breeman de voorbereidingen van de aanstaande TT te bespreken. Op de derde foto zie je dat op de TT dag zelf, de voornoemde hoofdtribune bomvol zat. Op de vierde foto zie je de Australiër Arthur Simcock, die op z’n A.J.S. naar de winst reed in de 350cc klasse. Op de vijfde foto zie je dat hij zojuist was gehuldigd. Rechts zie je Simcock en links van hem de Duitse Arthur Geiss, die winnaar was geworden van de 250cc klasse op DKW. Rechts zie je dat er o.a. in de Hertenkamp en de Bellevue soiree dansante’s werden georganiseerd tijdens de TT avonden. In de Hertenkamp traden de Jolly Russian Girls op, dat zal wel spannend zijn geweest…
Hieronder links zie je dat het weer gezellig druk was in de pits. Op de tweede foto zie je de start van de 500 cc klasse. En Shell was dit jaar sponsor van de brandstof en mocht daarvoor dan als tegenprestatie een beetje reclame maken… (de brandstof, zowel voor de training als voor de wedstrijddag, werd toen bij toerbeurt beschikbaar gesteld door 3 benzine-maatschappijen, (Caltex, Shell en de APC, oftewel de Amerikaanse Petroleum Compagnie) Op de derde foto zie je dat een fotograaf bijna z’n leven in de waagschaal zette om goede foto’s te kunnen maken. Op de vierde foto van links zie je dat Piet van Wijngaarden gefeliciteerd werd met z’n 6e plaats in de 500cc klasse, hij werd daarmee de beste Nederlander en dus Nederlands kampioen. Graham Walker werd trouwens de internationale kampioen van de 500cc klasse. Rechts de winnaar van de internationale 175cc race, onze eigen Piet van Dinter. (Van Dinter was ook de enige die aan de finish kwam, want de rest van het veld was uitgevallen…)
Hieronder links zie je het “Bureau voor de motor races”, dat in die tijd gehuisvest was in Huize Tetrode aan de Brink 8 te Assen. Op de tweede foto zie je penningmeester H. Mulder voor het bureau staan. Op de derde foto zie je een paar pijprokende medewerkers van het bureau (met rechts Paul Gerhard Scherf), druk bezig om de affiches en programmaboekjes te sorteren. (De in Chemnitz geboren Scherf was destijds door de Wanderer Automobilwerke uit Sachsen, gedetacheerd bij de Nederlandse importeur, de N.V. Wander te Assen.Via directeur Dieters, kwam de jonge Duitser al snel terecht in de Motorclub als secretaris en vanaf de 1e TT in 1925 als 1e secretaris in de organisatiecommissie) Op de vierde foto zie je een advertentie voor de aanstaande internationale TT races. Rechts zie je dat de TT affiches wederom via de AZA garage verder verspreid zouden gaan worden.
Hieronder links zie je dat de advertenties voor de internationale TT Motor Races er steeds moderner uit begonnen te zien. Op de tweede foto zie je de overvolle onoverdekte tribune, pal naast de overdekte hoofdtribune. Op de derde foto van links was (omroeper) Piet Nortier schijnbaar bezig om de gestrande rijder Bakker Schut (tijdens de training) met raad en daad bij te staan. Op de vierde foto van links zie je vlnr Leo H. Davenport (2e in de 350cc klasse), Stanley Woods (Winnaar van de 350cc klasse), Willy van Gent, die vierde werd in de 350cc klasse en onze eigen Geert Timmer, die ook vierde werd, maar dan van de 250cc klasse en daarmee werden de beide Nederlanders Nationaal kampioen. Op de vijfde foto zie je de zilveren beker die voornoemde Leo H. Davenport uitgereikt kreeg en wij ontdekten op een Engelse veiling-website, dat deze beker in 2009 is verkocht voor 675 Engelse Ponden! Rechts zie je de stand op de RAI van de NV Wander uit Assen, van de o.a. door Geert Timmer bereden New Imperial. (de bijnaam van de New Imperial was de Blauwe Prins) De drie deelnemers die de duurzaamheidstest van 25.000 km in december 1930, ook georganiseerd door NV Wander, op de Blauwe Prins hadden uitgereden, waren Bertus van Hamersveld, Piet van Dinter en Geert Timmer. De 350cc Blauwe Prins werd, elkaar aflossend, steeds ongeveer 250 km in zes uur bereden, waarna de rijder in kwestie twaalf uur rust kreeg. Kort voor de kerst werd de 25.000 km bereikt en reden de drie coureurs nog één ererondje.
Linksonder zie je G. Walker op 63 nog voorliggen op Woods in de 350cc race, maar Woods zou hem later toch nog passeren en winnen. (Walker werd 3e) Op de tweede foto zie je Percy Hunt door Hooghalen denderen op zijn 500cc Norton. (Hunt zou 1e worden in die 500cc klasse) Op de derde foto zie je de beker die tweede prijs winnaar van die 500cc race Ernie Nott had gewonnen. (deze beker is een aantal jaren geleden ook verkocht en wel voor 765 Engelse ponden) Op de vierde foto zie je een leuke foto van Bertus van Hamersveld met konijntje… (wie de 3 andere personen zijn, is ons niet bekend) Geheel rechts zie je dat de Vereeniging “Voorwaarts”, op verzoek van “Assen Vooruit”, een muzikale rondwandeling door Assen zou gaan houden.
Hieronder links zie je Jan Rijk, met echtgenote aan z’n zijde, op de reserve 500cc AJS race motor van Freddie Hicks. Hicks was verongelukt tijdens de TT op het Engelse Man en de Nederlandse AJS importeur Van Vilsteren (3e van links), stelde vervolgens de motor beschikbaar aan Jan Rijk. De man naast Van Vilsteren was de AJS fabrieksmonteur Shakespear. Op de tweede foto zie je dat Percy “Tim” Hunt, als winnaar van de 500cc klasse, zojuist de erekrans om de schouders had gekregen, maar links staat een hele trotse Jan Rijk, Jan werd met een zesde plaats de beste Nederlander. Op de derde foto zie je de zilveren trofee die Jan daarmee had gewonnen. Op de vierde foto zie je de trofee die Jan kreeg als Nederlands kampioen. (Jan Rijk deed overigens ook al mee aan de Rolder TT van 1925 en daarna t/m 1935 aan de Asser TT!) Op de vijfde foto zie je dat Willy van Gent en Jan Rijk…2e en 3e van links…later ook nog gehuldigd werden door de AJS importeur. Geheel rechts zie je nog een leuk plattegrondje van het TT Terrein De Haar.
Hieronder zie je dat er in mei en juni nog snel een gedeelte van het TT Circuit werd verbreed en geëgaliseerd voor de aanstaande TT races op zaterdag 11 juli van dat jaar. De tweede foto van links laat een gedeelte zien van de vele auto’s en motoren die geparkeerd stonden op één van de parkeerterreinen bij De Haar. Op de derde foto zie je de mensenmassa’s op de nieuwe talud, aangelegd in het verlengde van de tribune in de eerste bocht in de richting van Assen. Rechts een krantenartikeltje over de goed geslaagde TT races.
Tja…en waar moet je dan “onze” Geert Timmer neerzetten op deze website? Zoals je wellicht al gelezen had bij het blokje van 1926, ging Geert er op 18 jarige leeftijd met de winst vandoor in de 175cc klasse. In de jaren 1929, 1931, 1932 en 1936 werd hij de beste Nederlander in de 250cc klasse en in totaal werd Timmer dus maar liefst vijf keer Nederlands kampioen. (Er wordt overigens altijd aangegeven dat Timmer 6 keer Nederlands kampioen zou zijn geworden, maar in 1933 werd G.A. de Ridder de beste Nederlander met een tweede plaats en Timmer kwam toen…op slechts een halve seconde achterstand op De Ridder….als derde over de streep. De Ridder werd dat jaar dus Nederlands kampioen en niet Timmer…) In 1924 kwam de 16 jarige Geert Timmer als leerjongen in dienst bij het auto- en motorbedrijf de Wander, destijds gevestigd aan de Collardslaan 7 en 9. Als directeur Henderikus (Henk) Dieters in 1937 met pensioen gaat, volgt de toen 29 jarige Timmer, die inmiddels allerlei functies bij de Wander had gehad, hem op. (In 1949 verhuisde de Wander trouwens naar de Vaart Zuidzijde en sinds 2006 was de garage te vinden aan de Balkengracht. De naam Wander heeft op 1 januari 2017 plaatsgemaakt voor Havik Auto, twee jaar later werd dat veranderd in Stern en inmiddels heeft het bedrijf de naam Hedin Automotive)
Hieronder een aantal foto’s van Geert Timmer. Op de vierde foto van links staat Geert geheel rechts. Op de vijfde afbeelding zie een tekening/schets van Geert Timmer. Rechts zie je een krantenartikeltje uit 1936, waarin melding werd gemaakt dat de Motorclub Assen en Omstreken nogal trots was op de prestaties van Geert! Geert Timmer kreeg zelfs een gegraveerde zilveren vaas aangeboden… (Meer over Geert Timmer onder het blokje van 1978, het jaar waarin hij kwam te overlijden)
Links een mooie foto van een paar rijders die via het spoor naar Assen waren gekomen. Het waren C.W. (Paddy) Johnston (links) en Eric Fernihough. Fernihough zou op z’n Excelsior motorfiets, de 175 cc klasse later die week weten te winnen. Op de tweede foto zie je links de winnaar Eric Fernihough en rechts Chris van Egmont, die tweede was geworden op maar liefst 14½ minuut achterstand. (Tijdens een snelheids-recordpoging in Gyon op 23 april 1938 verongelukte voornoemde Eric Fernihough trouwens) Wellicht ook nog interessant om te vermelden, wie de beide heren naast Fernihough en Van Egmont waren: Links staat A.M. van Dusseldorp en die was vanaf 1928 t/m 1932 de voorzitter van zowel de Motorclub Assen als de T.T.-organisatie-commissie. (Van Dusseldorp was overigens graanhandelaar, meelfabrikant, handelde in effecten en woonde in de villa Dennenrode te Hooghalen, nu bekend als Hiemstrastate) Rechts op die vijfde foto staat Mr. J.G.A. van Geldorp Meddens (uit Utrecht) en hij was de voorzitter van de KNMV. Op de derde foto van links zie je de start van de 500cc klasse, met op 68 Bertus van Hamersveld en op 71 Arie van der Pluym. Op de vierde foto van het rondebord, kun je nog zien dat Van Hamersveld in de 6e ronde nog op de derde plaats lag, maar later zou hij uitvallen. Arie van der Pluym zou de beste Nederlander worden met een vijfde plaats en daarmee Nederlands kampioen. Percy “Tim” Hunt won de 500cc race en kreeg als winnaar een fraaie bokaal uitgereikt en die kun je zien op de vijfde foto van links. Op de foto geheel rechts zie je links Ted Mellors, hij werd de winnaar van de 250cc klasse en Geert Timmer (rechts) was de beste Nederlander. In het midden van die rechter foto zie je Norman Downes, de manager-directeur van New Imperial.
Hieronder kun je zien wat of er allemaal moest gebeuren voordat de rijders daadwerkelijk van start konden gaan. Op de linker foto kortten de renners zich den tijd met het bezichtigen van elkaars motoren voor het keuringslokaal nabij de TT baan. De motoren werden nauwkeurig gekeurd en gewogen, zoals je op de 2e foto van links goed kunt zien. Op de 3e foto van links zie je dat de Rudge motorfiets van de Duitse coureur Bertholet werd gewogen. Ondertussen waren een paar TT medewerkers ( vierdefoto) nog hard bezig om de kuilen en oneffenheden op het stuk circuit Assen-Hooghalen met zorg te verwijderen; de “opzichters” keken belangstellend toe. Rechts zie je dat een aantal rijksveldwachters een jeugdige motor enthousiast beletten om een nieuw snelheidsrecord te vestigen….
Hieronder nog een paar leuke plaatjes uit 1932, links zie je een paar ons onbekende coureurs, die schijnbaar de race tegemoet gingen. Op de tweede foto zie je de toestroom van bezoekers en auto’s, zoals hier in Assen. Op de derde foto zie je, dat als het lopende publiek zich van Witten naar den Haarweg wilde begeven, het nu spoediger ter bestemder plaatse kon komen. Op de vierde foto zie je dat er veel motoren op de parkeerplaatsen waren gestald. En rechts een mooi plaatje van de massale grote uittocht na de gedane TT races.
Op de linker foto zie je dat in Hooghalen de TT tribune weer werd opgebouwd. De tweede foto laat de felle strijd zien tussen G.A. de Ridder en Geert Timmer in de 250cc klasse. De Ridder werd uiteindelijk tweede en Timmer zou als derde over de streep komen. Op de derde foto zie je Stanley Woods en Percy Hunt, de nummer 1 en 2 van de 350cc klasse. Op de vierde foto zie je die fraaie trofee voor de winnaar van de 350cc klasse; we konden de meeste namen nog waarnemen, in 1927 had onze Han van Kooten de trofee gewonnen, Freddie Hicks won de cup in 1929, Arthur Simcock in 1930 en Stanley Woods in 1931, 1932 en 1933. Op de vijfde foto zie je een foto van de zojuist gehuldigde coureurs, v.l.n.r.: Ivan Goor (Op het ingelaste fotootje is wel zo’n beetje te zien dat Ivan reeds 48 jaar oud was toen hij winnaar van de 175 cc race werd), G de Ridder (2e plaats 250cc klasse en daarmee Nederlands kampioen), Ted Mellors (winnaar van de 250cc klasse), Piet van Wijngaarden (5e plaats 350cc klasse en daarmee Nederlands kampioen) en Stanley Woods (winnaar van zowel de 350 als de 500cc klasse). De vijfde afbeelding laat zien dat de lokale, doch wettig gedeponeerde TT Taart van Albert Scholte werd aanbevolen…
Linksonder zie je dat het programma 50 cent kostte en de toegangskaarten verkrijgbaar waren vanaf 1 gulden. De parkeer-weilanden stonden wederom vol met auto’s en motoren, zoals je hieronder op de tweede en derde foto kunt zien. De twee fraaie foto’s rechts zijn genomen vanuit de hoofdtribune en zodoende kun je de bijna start zien van de 250cc klasse.
Hieronder een aantal foto’s van de 500cc race. Links zie je de rijders klaarstaan voor de start. Op de tweede foto zie je de zelfde rijders; ze hadden zojuist het groene licht gekregen voor de start. Op de derde foto zie je dat het 500 cc veld al behoorlijk uiteen was geslagen, de kopgroep was al bijna niet meer in het zicht. Stanley Woods zou als eerste over de streep komen. En op de vierde foto zie je dat Woods werd gehuldigd, met aan z’n zijde vriend Piet van Wijngaarden met vrouw en dochter. Op de rechter foto zie je onze eigen Arie van der Pluym én z’n vrouw, Van der Pluym werd op z’n Husqvarna derde, met “slechts” 7 minuten achterstand op Woods en 5 minuten achterstand op Ragnar Sundqvist en daarmee Nationaal kampioen. (Arie kwam overigens te verongelukken in 1934 tijdens de Belgische Grand Prix in Francorchamps)
Op de foto’s hieronder zie je de drukke bedrijvigheid voor en in de pits, bijzonder om te zien dat de benzine voorraad-tanks bovenop het dak bevestigd waren. Op de derde foto zie je links de 350cc Norton van de Spanjaard Eduardo Vidal met nr. 54, rechts de 350cc Norton van Jimmy Simpson met nr. 37. Jimmy Simpson zelf is de man met helm. Op de achtergrond de Norton van de Duitser J. Klein met nr. 50. Met pet op is onze eigen Piet van Wijngaarden en de man in het leren pak en met de race-bril op het voorhoofd is Walther Rusk. Op de rechter foto zie je dat iemand daarboven zich nog even te goed deed aan een blikje drinken.
Op de foto’s hieronder zie je zowel op de linker- als op de tweede foto het Hotel Café Restaurant “Het Wapen van Drenthe” aan de Vaart ZZ 1. (In 1780 gebouwd als herenlogement, een gastenverblijf voor…heren van aanzien) Na een zeer nodige en grondige herstelbeurt in 2018 is het vervolgens nog een aantal jaren uitgebaat als “Grand Café ’t Wapen”. Maar halverwege 2023 is de eigenaar daar vervolgens ook weer mee gestopt… Zo te zien was het er destijds behoorlijk druk tijdens TT dagen. Op die tweede foto kun je trouwens ter linker zijde ook nog het vroegere Hotel Café Restaurant “Royal” zien, op de hoek van de Markt/Collardslaan. Op de derde foto, zie je dat Café Royal op vrijdag de 24e juni (1932) hun piano zelfs even buiten hadden gezet en aan de bier drinkende en feestvierende mannen én vrouw te zien, was het behoorlijk gezellig. Helemaal rechts nog een oude foto en suikerzakje van Hotel Bies annex Café Restaurant Royal.
De TT races werden voor de tiende maal georganiseerd en Assen zag in, dat ze niet konden achterblijven. Er was in de stad eigenlijk nog nooit iets gedaan aan versiering, verlichting en dergelijke tijdens de voorgaande jaren. (Zo als te lezen in het kranten artikel) Maar in 1934 werd het schijnbaar anders; door een feeërieke verlichting, baadden de straten 4 dagen in een zee van licht en werd Assen destijds zelfs even tot Lichtstad van het Noorden gebombardeerd. Prachtig waren de Vaart, Beilerstraat, Kerkstraat, Marktstraat, Kruisstraat, Singelstraat, Mulderstraat, Oudestraat, Groningerdwarsstraat, Rolderstraat en de Oranjestraat – kortom, zo’n beetje heel Assen zag er keurig uit. Voornoemde straten hadden een prachtige erepoort, waarop zelfs (nagemaakte) TT renners in vol ornaat voorkwamen. Op de 2 en 3e foto zie je een paar van die fraai uitgedoste poorten. (De linker poort was opgesteld in de Oudestraat en de rechter stond aan het begin van de Groningerdwarsstraat. Rechts op die foto zie je de winkel van Jan Dik, die schijnbaar ook Ouwehand’s ochtendvoer verkocht….) Op de vierde foto zie je dat ze bij een Asser hotel nog bezig waren om zo’n overgebleven houten TT renner met bijbehorende motor, nog ergens bovenop te bevestigen. Op de vijfde foto zie je een handgeschilderd klompje, die bewoners van de Molenstraat uitgereikt kregen ter gelegenheid van het 10 jarig bestaan. (Ons is overigens niet bekend of andere Asser inwoners ook een TT presentje hebben gehad) De hoofdtoegangswegen tot de stad, hingen vol met bloemetjes en vlaggetjes om de TT bezoekers welkom te heten. Volgens het artikel in de krant, was het prachtig allemaal! Verder werd er ook nog vermeld, dat er ter afsluiting van al die TT festiviteiten een schitterend vuurwerk (bij de Markt) had plaatsgevonden. Geheel rechts zie je een foto van de bijna start, op de Markt, van een z.g. betrouwbaarheidsrit voor motoren (en auto’s). Die rit werd een week voor de aanstaande TT dagen verreden trouwens.
Hier linksonder zie je een advertentie uit de krant met het (vrij indrukwekkend) TT Feestprogramma. Op de tweede foto zie je dat Opa Hof even keek of de opbouw van de overdekte tribune in Hooghalen wel helemaal goed ging. Op de derde foto zie je dat Opa Hof zelfs de centimeter er nog even bij langs hield… Op de vierde foto een andere TT man van het eerste uur, namelijk J. Baakman, die alweer voor de 10e keer de cijfers op de schilden schilderde. Rechts zie je een leuke plaat met maar liefst 30 deelnemers van die tiende TT. 1: Tyrell Smith, 2: Pätzold, 3: Bauhofer, 4: Ted Mellors, 5: Jan Rijk, 6: Jac. Schot, 7: Handley, 8: Geert Timmer, 9: Hartman, 10: Arie v.d. Pluym, 11: Beverduin, 12: Bertus van Hamersveld, 13: Moejes, 14: M. v.d. Berg, 15: Jimmy Guthrie, 16: Ivan Goor, 17: G. van Pelt, 18: G. Bakker Schut, 19; Ragnar Sunquist, 20: Van Dijk, 21 Stanley Woods, 22: Percy Hunt, 23: Dick Eysink, 24: Jimmy Simpson, 25: Arthur Geiss, 26: Maarten Flinterman, 27: Ernie Nott, 28: Gunnar Kalèn, 29: De Ridder, 30: J.P.J. Jansen.
Hieronder links zie je dat de marechaussee een oogje in het zeil hield, terwijl Syd Gleave op z’n Excelsior door de bocht vloog. (In totaal was de bewaking inmiddels uitgegroeid tot 100 rijksveldwachters, 120 marechaussees en een legertje jachtopzieners) Op de tweede foto van links was rijder Flinterman…met z’n FN…zojuist onderuit gegaan. Op de derde foto van links zie je Lo Simons op 51, Jan Rijk op 26 en Eduardo Vidal op 39. Op de vierde foto zie je voornoemde Eduardo Vidal samen met paps Vidal in de buurt van de loopbrug. Geheel rechts een leuke compilatie, met op 46 Geert Timmer, 5-voudig Nationaal kampioen, rechts Walfried Winkler, de winnaar van de 250cc. (In de 250cc race werd Jaap Fijma trouwens Nederlands kampioen) Onder Pol Demeuter, winnaar van de 500cc en Jimmy Simpson op 37, de winnaar van de 350cc.
Hieronder links zie je Walter Handley op z’n FN door Hooghalen rijden. Op de tweede foto zie je een fraai plaatje van Ragnar Sunqvist op z’n 500cc Husqvarna in de bocht bij Laaghalerveen. Op de derde foto zie je de winnaar van de 500cc race, Pol Demeuter, op z’n fraaie FN motor. Op de vierde foto zie je nog zo’n mooie foto, maar dan van Charlie Dodson op een 500cc New Imperial. Geheel rechts zie je enkele mensen uit Laaghalen die op eigen erf, al die motoren voorbij zagen razen.
Hieronder nog een paar leuke foto’s uit dit jaar. Links zie je het sterke 250cc New-Imperial fabrieksteam, met Dodson, Manders en Archer, tijdens een foto-momentje. Op de tweede foto zie je dat de defecte motor van Ted Mellors, onder toezicht van de Hermandad, ter plekke werd gerepareerd. Op de derde foto zie je T. Bauhofer op DKW en op de vierde foto zie je Walter Rusk op Velocette, beide foto’s genomen in Hooghalen. Rechts zie je links de winnaar van voornoemde 500cc race, namelijk Pol Demeuter, met naast hem de beste Nederlander Arie van der Pluym, die een derde plaats had veroverd.
Linksonder zie je H. Soenius op zijn 500cc NSU door de eerste bocht na Hooghalen rijden. Op de tweede foto zie je René Milhoux op z’n 500 cc F.N. Op de derde foto zie je dat de trainingstijden van de 350cc klasse nauwkeurig werden bijgehouden. Op de vierde foto zie je Jack Schot op z’n 350cc Velocette. Op de vijfde foto zie je Jimmy Simpson op Norton, de latere winnaar van de 350cc klasse. (Een behoorlijke strijd had zich trouwens afgespeeld in die 350cc race; Walter Rusk op z’n Velocette viel Simpson onstuimig aan, Rusk viel daarbij maar liefst drie maal en hij moest zich uiteindelijk tevreden stellen met de tweede plaats….18 seconden achter de winnaar…ondanks die 3 valpartijen…) Rechts het 250cc O.E.C. team. (Osborn Engineering Co) A is G. Brockerton, B is A. Brewin en C is G.W. Sannes. De namen van de monteurs en begeleiders zijn ons niet bekend.
Hieronder links zie je een aantal KNMV- en TT officials tijdens een pauze tussen de races. Op tafel een filmcamera en op de achtergrond de hoofdtribune. Op de tweede foto zie je het grote publiek, dat hutje/mutje stond op de taluds. (Het aantal bezoekers van de TT dat jaar was ook maar liefst 60.000!) Op de derde foto zie je een mooi plaatje van de zojuist gestartte 250cc race, met op 22 C.H.W. Manders, op 12 Tyrell Smith, op 14 Jaap Fijma, op 16 G. Brockerton en op 23 A. Hartman. Walfried Winkler op DKW zou die 250cc race winnen. Op de vierde foto zie je Jimmy Simpson, op z’n 350cc Norton, die de pits in ging en terloops nog even keek naar het affiche van de “Grosser Preis Deutschland”, dat op de zijkant van de pits-ingang was bevestigd. Rechts zie je dat men druk bezig was met de voorbereidingen van de 500cc klasse. (de motor met nummer 3 was van Stanley Woods, nr. 8 van R. Sunqvist, 7 Arie van der Pluym, 23 G. Kalen)
Hieronder links zie je een paar 500cc coureurs door de eerste haakse bocht na Hooghalen rijden, op 38 G. Cordey, op 17 H. Soenius, en op 20 E. Loof. Later zouden de bomen worden gekapt. Op de tweede foto zie je Jaap Fijma die schijnbaar even de hand schudde van iemand buiten beeld. Op de derde foto zie je dezelfde Fijma, die Nederlands Kampioen was geworden (met een negende plaats) in de 250cc klasse. Op 48 zit Jac. Schot, die ook Nederlands Kampioen was geworden (met een achtste plaats) in de 350cc klasse. Op de vierde foto zie je het vroegere Hotel Café Restaurant “De Poort van Cleef”. Gevestigd aan de Nieuwe Huizen 3, met telefoonnummer 84. De kosten van logies en ontbijt tijdens de TT week, bedroegen 3 gulden, maar er moest dan wel voor minimaal 2 dagen worden geboekt. Rechts wenste de Organisatie-Commissie de feestgangers o.a. een dag van onverdeeld genot toe…
Hieronder zie je dat 2 mannen in mei nog druk bezig waren met het afwerken van het TT monument, dat een maand later, ter gelegenheid van het 10 jarig bestaan, werd aangeboden door de gezamenlijke Asser Sportverenigingen aan de TT organisatie. Op de tweede foto zie je dat het monument reeds was geplaatst, nog voordat de TT races dat jaar zouden plaatsvinden. Op de derde foto zie je dat het monument jaren later bij de ingang van de z.g. pit lane stond. De vierde foto laat zien dat het gerenoveerde monument (vanaf juli 2021) een prominentere plaats heeft gekregen op het middenterrein. Een plek waar bezoekers niet alleen het monument kunnen zien, maar er bijvoorbeeld ook nog een selfie bij kunnen maken. Of…zoals je geheel rechts kunt zien…er zelf even op gaan zitten. En dat deed ik op 18 september 2022 tijdens het Classic GP weekend.
Hieronder een heel leuk artikel over wat je zoal mee zou moeten/kunnen nemen naar de TT van 1934. Afkomstig uit het blad “Het Motorrijwiel en de Lichte Auto”. Op de tweede afbeelding zie je een overzicht van de (best grote) afstanden die de diverse cc-klassen moesten afleggen en ook de kleuren van de nummerborden. Op de derde afbeelding zie je dat er ruime parkeer gelegenheden (onder controle) beschikbaar waren in de stad. Rechts een dankbetuiging van de Organisatie-Commissie, aan iedereen die er voor had gezorgd, dat het tweede TT lustrum feest zo goed was geslaagd. Tevens riep het TT bestuur een ieder op voor de Algemene Vergadering in Café Bellevue.
Op de foto hier linksonder zie je dat Willy van Gent z’n tijd reeds ver vooruit was, hij introduceerde de gestroomlijnde helm. Op de tweede foto zie je Van Gent daarmee in actie. Op de derde foto een fraaie foto van Van Gent, hij werd op z’n FN, achter Jimmy Guthrie, zelfs 2e in de 500cc klasse. Op de vierde foto zie je Guthrie de Laaghalerstraat te Hooghalen insturen. Op de vijfde foto zie je Van Gent en Guthrie op 1 nog even poseren. Piet van Wijngaarden staat er ook tussen in z’n zwarte motorpak.
Linksonder zie je René Milhoux op 2, die in Hooghalen achterna werd gezeten door Willy van Gent en Ginger Wood, tijdens de 500cc klasse. Op de tweede foto zie je A. Hartman op Sarolea tijdens die 500cc race in Laaghalen. Op de derde foto, op ongeveer de zelfde plek genomen als de tweede, zie je de Zwitser A. Binz met nummer 24, die de Nederlander Jac. Schot even een lift gaf, want Jac’s motor had de geest gegeven. Links op die derde foto staat coureur Hess naast z’n kapotte Rudge. Leuk detail is het richtingsbordje op de achtergrond…zowel links als rechts ga je naar Beilen… Op de vierde foto kun je zien dat Jimmy Guthrie’s benzine nog even werd gecontroleerd door de jury, schijnbaar werd er met die benzine nog wel eens “geknoeid”!? Op de vijfde foto zie je het complete Norton team met vlnr. Piet van Wijngaarden, Joe Graig, Walter Rusk en Jimmy Guthrie. Rechts zie je een heuse 350cc NSU Bullus, die ook mee zou hebben gedaan aan de 350cc strijd; we denken dat Heiner Fleischmann de Bullus heeft bereden…
Op de foto hieronder zie je gewoon een fraai plaatje van het TT gebeuren uit 1935. (De baan was opnieuw verbreed, de bochten waren opgehoogd, oneffenheden weggewerkt en er waren ook nieuwe veiligheidsmaatregelen getroffen) Op de tweede foto zie je dat de monteurs van Arthur Geiss nog proberen om z’n slechtlopende 250cc DKW iets beter te laten lopen, maar Geiss werd later die dag “slechts” tweede. Op de derde foto zie je de Duitse DKW rijders Arthur Geiss (links) en Walfried Winkler gezamenlijk de erekrans vasthouden. Walfried had de 250cc race namelijk gewonnen. Op de vierde foto zie je Bertus van Hamersveld, die we hierbij natuurlijk ook niet moeten vergeten, Bertus was door bougie-pech aanvankelijk afgezakt tot de elfde plaats, maar werd op z’n New Imperial toch nog knap derde in die 250cc klasse en daarmee werd hij ook Nationaal Kampioen. Rechts werd Bertus daarmee dan ook hartstochtelijk gekust door zijn echtgenote.
Op de foto hieronder links zie je een leuke foto van het gemotoriseerde verkeer in de Nassaulaan, die onderweg waren naar het TT Circuit. Op de tweede foto zie je Richnow op NSU en Stanley Woods op Velocette, die onder toezicht van de martiale mannen der Rijkspolitie, door Hooghalen daverden! Op de derde foto zie je de Belg Gilbert Charlier op een FN en Charlier werd keurig vierde. Op de vierde foto zie je je de Nederlandsche renner Van Dalsum, die zijn motortank even bijvulde op een kinderdriewieler. Op de vijfde foto zie je dat de (tijdelijk invalide) Husqvarna-constructeur Folke Mannerstedt nog even in gesprek was met Stanley Woods, maar de relatie was inmiddels wel een beetje bekoeld, Woods was in 1934 van Norton overgestapt naar Husqvarna. Maar tijdens de TT van Assen dat jaar maakte hij op z’n Husqvarna, bij de Oude Tol, een beste smak. Het liep allemaal goed af, maar Husqvarna was vervolgens niet zo blij met de uitspraken van Woods na die race: “Ik probeerde op Husqvarna het zelfde te doen als dat ik met de Nortons gewend was.” De relatie Husqvarna/Woods was gauw ten einde en Woods startte in 1935 tijdens de TT van Assen, op een 350cc Velocette, maar tijdens die race viel hij uit met een defecte magneet….(Woods zou in 1935 op Moto Guzzi de 250cc en de 500cc race op het Isle of Man weten te winnen, maar daarna was het wel een beetje gebeurd met de grote successen van Woods, hoewel hij in 1938 en in 1939, ook op het Isle of Man, nog een paar succesjes op een 350cc Velocette boekte) Rechts een fotootje met daarop vlnr John White, Jimmy Guthrie, Walter Rusk en Stanley Woods, die aan den vooravond van den grooten dag hun kansen nog even bespreken.
Hieronder links zie je Stanley Woods, die even op een geleende 98 cc DKW RT, langs de Vaart reed. Op de tweede foto zie je een, voor ons onbekende, coureur die op zijn Norton in een flauwe bocht van de sokken was gegaan. De derde foto laat een oud en afgebladderd uithangbord zien, waarop staat vermeld dat daar kaarten verkrijgbaar zouden zijn, waarmee je in de gelegenheid werd gesteld tot het volgen der races. Op de vierde foto zie je dat er tijdens de trainingen reeds enkele bewoners en omwonenden van het Oude Tolhuis, op de strobalen zaten en laat dat nu krek de plek zijn, waar dat bord in 1935 heeft gehangen en dat kun je nog zien (in het vierkantje) op de foto rechts.
TT Historie – 1936 t/m 1945
Je kunt elke foto/afbeelding groter in beeld krijgen, door er op te clicken!
Meer info in het tweede blokje hieronder.
Links zie je dat er, voorafgaande aan de TT, er reeds veel verkeer via de Vaart Assen kwam binnenrijden. De tweede afbeelding geeft aan dat het circuit vernieuwd zou zijn…een beetje een vertekend beeld, want het circuit werd in 1935 voorzien van een effen wegdek en betere bochten, die “geheel beantwoorden aan de eischen die men aan een motorbaan mag stellen”. Ook werd de lengte van het circuit nog eens goed nagemeten en de opgave uit 1926 van ca. 17.3 kilometer, waaraan men zich al die jaren aan had gehouden, bleek maar liefst 750 meter te veel te zijn, dus er waren al die jaren te hoge gemiddelde snelheden vermeld. De derde foto geeft de start van de 250 cc klasse weer. Arthur Geiss op DKW zou winnen, met maar liefst 7 minuten voorsprong op z’n stalgenoot Walfried Winkler. Onze Geert Timmer werd met een vierde plaats (en voor de vijfde keer) Nederlands kampioen! Op de vierde foto zie je de S-bocht in Hooghalen, met achtereenvolgens de 350cc renners Visser, Port, Didier en Buys. Op de foto rechts keek onze Nederlandse coureur Wim Peters nog even achterom, maar John White zou hem later rap voorbij gaan en de uiteindelijke winnaar van de 350cc race worden. Peters werd met een 8e plaats wel de beste Nederlander.
Hieronder zie je dat aan den vooravond van de TT races, de Nederlandsche coureur Vaassen nog even prijs stelde op een goed verzorgd uiterlijk. Op de tweede foto zie je dat de Norton “race-manager” Joe Craig, tijdens de tankstop van Jimmy Guthrie, zelf even de benzineslang hanteerde, terwijl Guthrie zelf nog snel de olie bijvulde. Guthrie zou de 500cc race ook weten te winnen. Op de derde foto zie je een mooi plaatje van Walfried Winkler met z’n DKW in de pits. De vierde foto laat zien dat het dak van het vrachtwagentje van de Asser zaadhandel Drenth, goed werd benut. Op de vijfde foto zie je de voor- en achterkant van een fraaie TT medaille; het was een 6e prijs en de winnaar daarvan was de Zwitserse rijder A. Binz. Helemaal rechts kun je nog genieten van een fraai stukje TT poëzie getiteld “Assen op z’n breedst!”
Hieronder een kleine selectie advertenties die er in den Courant verschenen dat jaar. Links zie je dat de entree-prijzen aanzienlijk verlaagd zouden zijn. Tevens werd melding gemaakt van de TT verloting, waarbij zelfs een auto en 4 motoren waren te winnen. De tweede advertentie was van Café-Restaurant Bellevue en daaronder eentje van het Apollo Theater. De derde is van de Wander, die reclame maakt voor de New Imperial motoren, waarop Geert Timmer diverse keren Nederlands Kampioen was geworden. Via de vierde advertentie werd thee gepromoot als “Thee TT”… In de rechter advertentie werd melding gedaan, dat op de terreinen van Bartelds het publiek, tegen betaling van 75 cent, de races kon volgen. En in de advertentie daaronder werd geprobeerd om wandelaars te motiveren om mee te gaan doen aan de 2e TT Mars.
Links zie je start van de 250cc klasse. Op de tweede foto zie je die start vanuit een ander perspectief. Walfried Winkler werd de winnaar en Lo Simons zou, met een ronde achterstand, op de 6e plaats eindigen en werd daarmee de Nationaal kampioen. Op de derde foto zie je Piet van Wijngaarden, die nog even iets met z’n 350cc Norton aan het afstellen was. Van Wijngaarden zou vijfde worden in die 350cc race en werd daarmee de beste Nederlander. Op de vierde foto zie je de gehuldigde winnaars, vlnr Lo Simons, Piet van Wijngaarden, Joe Graig, de race-manager van Norton, John White, winnaar van de 350cc klasse en Walther Winkel, winnaar van de 250cc klasse. Op de vijfde foto zie Hans Hausler op z’n 250cc DKW door Hooghalen tuffen, hij kwam op 2 ronden achterstand toch nog over de finish… Lo Simons, die voor de zevende keer in Assen startte, boekte zijn eerste succes met een zesde plaats in die 250cc strijd en hij werd daarmee Nederlands kampioen. Rechts zie je hoe of 2 PK het gras mooi kort hielden rondom de duiventil en de tribune.
Hieronder links zie je de beide 500cc BMW coureurs Otto Ley en Karl Gall, die er al helemaal klaar voor waren, om het op te gaan nemen tegen Jimmy Guthrie op Norton. Op de tweede foto staan Gall op 2 en Guthrie op 1 op de eerste startrij, terwijl Freddy Frith nog wat aanwijzingen aan Guthrie gaf. Guthrie viel in de 9e ronde uit, de zuiger van z’n Norton had het begeven. Later dat jaar zou Guthrie om het leven komen, tijdens de races in Hockenheim. Op de derde foto zie je Gall die klaar staat voor de start. Op de vierde foto feliciteerde de eveneens uitgevallen BMW-teamgenoot Otto Ley, de winnaar Gall. (Harold Daniell kwam als tweede over de streep met 4½ minuut achterstand en op nog ruimere achterstand kwam de Fin Lampinen over de finish. Alle andere rijders waren uitgevallen óf hadden de toen geldende voorwaarde om binnen een half uur na de winnaar binnen te zijn, niet gehaald!) Rechts zie je dat Karl een nogal ongepaste groet uitbracht! Veel van het aanwezige publiek dat rondom de huldiging stond, bracht trouwens óók de hitlergroet uit… In 1939 maakten de Duitsers tijdens de TT van Man, er zelfs een complete Nazi show van, compleet met hakenkruisen. Karl Gall kwam overigens tijdens de trainingen aldaar ten val en overleed een paar dagen later; hij was 37 jaar.
De (mysterieuze) TT zuil.
Linksonder zie je een krantenartikeltje, waarin de burgerij werd gevraagd, eenige honderden guldens te storten (op no. 169723, ten name van J.M. de Vries) of een bedrag klaar te leggen voor den bode van “Assen Vooruit”, die voor dat doel eerdaags rond zou gaan. Die eenige honderden guldens waren nodig voor het opstellen en verlichten van de te plaatsen TT zuil. Wanneer men eenige dagen vóór het groote gebeuren de TT zuil op de Markt zou zien, zou men vast geen spijt hebben, dat mede door hun bijdrage de uitvoering hiervan mogelijk was gemaakt, lazen wij verder nog in de Provinciale Drentsche en Asser Courant. Aldus geschiedde en op de tweede, derde en vijfde foto kun je die TT zuil nog aanschouwen. De TT zuil werd in 1937 geplaatst op de Markt aan de Kolk, toen die nog niet was open gegraven. Het monument bestond uit een hoge witte zuil, met daar bovenop een blauwe verlichte grote bal, waarop verlichte sterren waren aangebracht. Bovenop die fraaie hemelbal prijkten de letters TT, gescheiden door een wiel, dat het symbool van snelheid moest aangeven. Je kunt e.e.a. nog nalezen via de vierde afbeelding, in het artikel dat op 29 mei van dat jaar, op de voorpagina van het Nieuwsblad van het Noorden werd gepubliceerd. Op de foto rechts zie je de TT zuil, omringd door een aantal kleinere. (In totaal stonden er trouwens 4 kleinere zuilen rondom de grote TT zuil) Wij hebben geen idee wanneer en waarom dit fraai TT monument uiteindelijk weer is verwijderd. Wel kunnen we op deze TT historie site, nog een foto aantreffen van de TT zuil in 1950 én zelfs nog 2 foto’s uit 1959 waarop de TT zuil in de verte ook nog is te zien…
(In de kop van dit artikel schreven we “De (mysterieuze) TT zuil“… Het aparte van deze TT zuil is namelijk, dat schijnbaar niemand in Assen en omstreken, zich de TT zuil nog kan herinneren… Oproepen op diverse sociale media mochten niet baten en zelfs in de archieven van de Asser Historische Vereniging is hier niets over te vinden!??)
Hieronder links zie je de gigantische drukte, op de vrijdag tijdens de TT week, in de Gedempte Singel. Op de tweede foto zie je Fergus Anderson, Bill Beevers en H.D. Myers aan het werk met hun Nortons. Dit vond plaats achter de garage van Hotel Café Restaurant “Royal”, die gevestigd was op de hoek van de Markt/Collardslaan. Een strak geklede ober kwam ze nog even een paar versnaperingen brengen. Op de derde én vierde foto zie je een paar mooie plaatjes van de training voor de TT. Rechts een staanplaats-dagkaart voor de TT races en daaronder een personeelskaart voor padvinder A. Mulder. In 1938 kostte een staanplaats dus 1 gulden en vijftig cent. (€ 0,68)
Hieronder links zie je een advertentie voor de TT Motor races in Assen, met daarin de prijzen, de extra trein, de voorverkoopadressen en ook de loterij, waarbij je zelfs een auto ter waarde van zo’n duizend gulden kon winnen, maar ook 4 motoren. Op de tweede foto zie je de z.g. “Duiventil”, van waaruit Piet Nortier destijds z’n TT race verslagen deed. Ook het TT monument is hierop te zien. Op de derde foto zie je de start van de 250 cc klasse, die volledig door DKW overheerst werd. Winnaar werd Ewald Kluge. Piet van Dinter (ook op DKW) werd met een 4e plaats de Nationaal Kampioen. Op de vierde foto zie je beide heren gebroederlijk naast elkaar staan. Van Dinter staat rechts. De eerste niet DKW eindigde trouwens pas op de 8e plaats! Rechts, tijdens de huldiging van Kluge, zijn er wederom velen die last kregen van hun rechter arm….
Hieronder links zie je de start van de 500 cc klasse, met o.a. Bertus van Hamersveld (67), de latere winnaar Georg Meier (66) en Dorino Serafini (72). Op de tweede foto zie je de imposante grote rondeborden, waarop de doorkomsten van de rijders werden bijgehouden; bovenaan staan de rondecijfers en daaronder de doorkomst volgorde van de coureurs. Als je goed kijkt, zie je dat Meier met 66, Van Hamersveld met 67 en Serafini met 72, uiteraard ook keurig op dat bord zijn weergegeven. Op de derde foto zie je dat Humphry naar z’n motor hinkt, terwijl Beevers en Poel tussen de 2 gevallen machines door laveren. Van Hamersveld op 67 kon al dat gedoe gelukkig goed ontwijken en kwam uiteindelijk als tweede over de finish. Serafini kwam als derde over de eindstreep, zelfs op een ronde achterstand… Op de vierde foto zie je een fraaie groepsfoto van een aantal winnaars, vlnr: Ted Mellors (A winnaar 350cc), Willy van Gent (B 2e 350cc), Bertus Van Hamersveld (C 2e 500cc), Dorino Serafini (D 3e 500cc), en Georg Meier (E 1e 500cc) Op de vijfde foto zie je dat Bertus van Hamersveld het maar druk heeft met handtekeningen zetten na z’n behaalde tweede plaats. Tja…en rechts zie je, dat óók Georg Meier last van z’n arm had…
De foto hieronder laat nog zo’n vreemde situatie zien tijdens die 500cc race, Serafini was gevallen en reed vervolgens in eerste instantie de verkeerde kant op. Rechts op die foto zie je dat Van Hamersveld er nog tussendoor kon schieten en later ook nog net voor Serafini over de finish zou komen en dus heel knap tweede werd. Op de tweede foto zie je Gerrit de Ridder, nog even bezig met z’n FN. Op de derde foto zien we good old Piet van Wijngaarden “knutselen” aan z’n (model 40) Norton. Op de vierde foto zie je Van Wijngaarden’s Motorpaleis aan de Vijverhofstraat; onder spoorlijn de Hofpleinlijn in Rotterdam. En rechts een foto van de excentrieke Jan Douwes Visser, die z’n oude 350cc Rusk “Lady” noemde. Visser nam trouwens 9 keer deel aan de Asser TT.
Op de foto hieronder links zie je de renners Hildebrandt (achter) en Woods bij de motorcontrole, terwijl handtekeningen jagers zich rond de renners verdringen, in de hoop een handtekening te bemachtigen van de “beroemdheden”. Op de tweede foto zie je dat de DKW van Siegfried Wünsche uit de aanhanger werd gehaald. Op de derde foto zie je dat de rijders ’s morgens de weersomstandigheden niet mee hadden, want het regende behoorlijk! Op de vierde foto zie je de start van de 350cc klasse, die voornoemde Siegfried Wünsche op DKW zou winnen. Willy van Gent eindigde op de zesde plaats. Op de vijfde foto zie je Jaap Fijma nog even bezig met z’n Velocette. Jaap zou later in de 500cc race als zesde over de finish komen en daarmee werd hij Nederlands kampioen in die klasse. Rechts zie je Jan Veer, de broer van Drikus Veer, die al snel met pech in de pits verdween.
Hieronder links zie je de oproep in de krant om toch vooral allemaal de vlag uit te steken tijdens de TT, zodat Assen geheel in feesttooi zou zijn. De tweede foto laat zien dat de wedstrijdleiding druk bezig was met de juiste opstelling voor de aanstaande start van de 500cc race. Georg Meier stond met 66 reeds op de juiste positie. Op 70 zie je de andere BMW rijder Ludwig Kraus. Op de derde foto zie je de bijna start van die 500cc race, die George Meier, met een gemiddelde snelheid van bijna 143 kilometer per uur, zou weten te winnen. Serafini op z’n Gilera lag op een gegeven moment trouwens wel zo’n 1½ minuut voor op Meier, maar vloog later bij de Oude Tol uit de bocht. Kraus was door motorpech uitgevallen. Voor Nederland was de hoop gevestigd op Jac. Schot, maar Schot vloog samen met Lampinen ook uit de bocht. Jaap Fijma op Velocette redde de Nederlandse eer door (op 2 ronden achterstand) als 6e over de finish te komen. Rechts zie je de lopende start van die 500cc race.
Links onder zie je een advertentie, waarin werd gesteld, dat heel Nederland het 3 jarige lustrum van de TT races zou gaan vieren. Loten à 50 cent, met als prijzen een auto, motoren en nu zelfs ook rijwielen. Op de tweede foto zie je de “TT Inlichtingendienst”, waarbij de chauffeur en z’n bijrijder fanatiek die lootjes aan de man probeerden te brengen, een aantal motoren stonden zelfs achter glas op het vrachtwagentje. Op de derde foto zie je het eerste rijdende postkantoor, gebouwd van een Amerikaanse Chevrolet vrachtwagen, die voor het eerst werd ingezet bij de TT van Assen in 1939! Zowel de bezoekers als de coureurs maakten er voor hun postale zaken gebruik van. In afgekoppelde stand kon men aan de voorzijde acht schrijftafels uitschuiven. En zoals je ook in het krantenartikel kunt lezen, waren er aan de achterzijde drie geluiddichte telefooncellen ingebouwd. Aan de twee zijkanten waren een briefkaartenautomaat en twee postzegelautomaten aangebracht ten behoeve van de zelfbediening. Over de lengte van het felrood geschilderde autopostkantoor stond in gouden letters Post – Telegraaf – Telefoon. Rechts zie je dat rijdende postkantoor staan op het Circuit, omringd door nieuwsgierige mensen. Helaas zijn zowel de TT inlichtingendienst auto, alsmede het rijdende postkantoor in de oorlog verloren gegaan. De oorlogsjaren vormden ook een onderbreking in de reeks TT’s. Na een prachtige wedstrijddag in 1939 werd het dus even 6 jaar stil op de Drentse hei.
Hieronder zie je het eerste poststempel dat op 30 juni van dat jaar werd geslagen op het TT circuit, daarnaast zie je een stempel dat de volgende dag 1 juli werd geslagen op een envelop van de Noord Nederlandse Motor Club (N.N.M.C.). De derde foto van links laat zelfs een briefkaart zien van”Het Nederlandsche Auto P.T.T. Kantoor” zien. (ondertussen kun je nog mooi de postzegels uit die tijd zien) En helemaal rechts zie je de truck en die was best wel stoer. De aanhanger was overigens gemaakt en geleverd door het Nederlands autobedrijf DAF.
Door de tweede wereld oorlog werden de TT races niet verreden! Toch hebben we nog een paar afbeeldingen en foto’s gevonden, waarvan we dachten dat die hier nog interessant zouden zijn. Op de linker foto zie je Willy van Gent de resten van z’n uitgebrande motoren in z’n werkplaats bekijken. Rotterdam was hevig gebombardeerd in 1940, inclusief Willy’s werkplaats dus! Op de twee afbeeldingen daarnaast, zie je een “grappige” cartoon die in 1941 in de Courant stond. De vierde foto is een bijzondere. Genomen op dinsdag 24 juni 1941. Je ziet de Marktstraat. Normaal gesproken zou het zo’n beetje de TT week zijn… Een heel raar en naar spandoek eigenlijk! Rechts zie het boek “De strijd om de TT”, geschreven door H.J. Haarman. Min of meer een denkbeeldig TT gebeuren en dat dan in 1942. In de oorlog hielden sommige motorverenigingen zelfs af en toe T.T. bijeenkomsten. De Motor-Club Rotterdam-Zuid trad met haar revue in vele plaatsen op en het lied “Als op het circuit de paardenbloemen bloeien”, werd een tophit! Jammer genoeg is daar verder geen info, laat staan audio, van te vinden. In Beverwijk liep Omobono Benzino in vol motor-ornaat door een zaal met drooggelegde motormannen om iedereen aan een flesje met een paar druppels zuinig bewaarde benzine te laten ruiken. Door dit soort activiteiten manifesteerde zich de grote plaats die de weg-racerij in de harten van de motormannen innam.
TT Historie – 1946 t/m 1955
Je kunt elke foto/afbeelding groter in beeld krijgen, door er op te clicken!
Meer info in het tweede blokje hieronder.
Tot 1944 ging alles nog aardig goed, pas in aanvang van dat jaar begonnen zich donkere wolken boven de TT bezittingen samen te pakken. De Duitse overheid had beslag gelegd op alle TT bezittingen. Het materiaal was opgeslagen in de grote restauratie-tent te De Haar en daarop waren de begerige Duitse blikken gericht. Er is nog wel getracht om een deel van het TT materiaal voor die tijd weg te krijgen, maar de toenmalige burgemeester van Assen, de NSB’er Harm Boelems, weigerde toestemming en dus kon het plan niet doorgaan. Ondanks dat de bezetters alle tribunes, afsluitingen, rondenborden, kortom de gehele outillage, hadden geroofd en vernield, zouden de nationale rijders, met hun motoren, toch weer voor het eerst op zaterdag 14 september over het asfalt in Assen en Hooghalen scheuren. We hebben een aantal krantenartikelen voor je op een rijtje gezet, zodat je het verhaal van alle ellende door die oorlogsomstandigheden nog eens na kunt lezen.
Linksonder zie je de voorbereidingen voor die eerste na-oorlogse TT van Assen. (De auto van de motorhandel van Piet en broer Knijnenburg was hier ook nog even goed in beeld. Piet zou de 500cc race later ook weten te winnen) De TT sfeer was weer snel helemaal terug en er stonden en zaten maar liefst 90.000 belangstellenden langs de baan. De tweede foto laat dat vele publiek goed zien. In het krantenartikel kun je lezen dat er alweer de nodige TT koorts was ontstaan in Assen. Nog een leuk verhaal is dat van Folly Draaier, hij liet, met z’n door hemzelf opgelapte 98cc DKW, alle deelnemers in de 125cc achter zich, het verschil met nummer 2 was zelfs een minuut! Op de vierde foto zie je de nog in aller haast gefabriceerde loopbrug van dichtbij. Op de vijfde foto zie je de familie Van Dijk. Na weken van voorbereiding om hun motorfiets te prepareren, werd de reis aanvaard met een club motor rijdende vrienden. Maar onderweg moest het nodige gerepareerd worden en dan was pa Van Dijk vaak de helpende hand. Hier op deze foto, werd het achterwiel gedemonteerd na zo ongeveer de 3e lekke band. Ma en Gijs van Dijk wachtten het maar geduldig af. Maar ze kwamen op tijd in Assen aan en zagen nog alle races. Rechts zie je TT medewerkers sjouwen met de tribune-planken. Maar breken ze de tribune nu af, of bouwen ze de tribune nu net op?
Op de foto hieronder links zie je de gezamenlijke start van de 350cc en de 500cc klasse. Ook een oplettende marechaussee te paard is ter rechterzijde goed waar te nemen. De donkere plaatjes met witte cijfers op de motoren waren voor de 350cc klasse (Nr. 5 is de latere winnaar van de 350cc Lous van Rijswijk) De witte plaatjes met zwarte cijfers waren voor de 500cc. Op de tweede foto zie je een paar 350cc rijders, waarvan ons de namen niet bekend zijn. (volgens het scorebord is de coureur met nummer 10 na 2 ronden niet meer langs start en finish gekomen…) Op de derde foto zie je scorebord en dat laat ook zien, dat Piet Knijnenburg in de 500cc race, van start tot finish vooraan had gelegen. Op de vierde foto zie je Knijnenburg in actie op z’n BMW. Op de vijfde foto zie je Knijnenburg samen met z’n broer in de erekrans. Wij vermoeden dat de man rechts hun vader was… Op de foto rechts showt Piet op z’n oude dag nog even die gigantische beker die hij destijds had gewonnen. (Knijnenburg werd overigens zeven keer Nederlands kampioen, waarvan vijf keer in de 500cc klasse, de deze dus in 1946, maar ook in 1948, 1950, 1951 en 1954. In 1950 ook in de 350cc klasse en in 1953 in de 250cc-klasse)
De Asser TT was weer internationaal! (Hoewel de Duitse rijders uitgesloten bleven tot 1952) Hieronder links: Voor het publiek was het altijd mooi om de keuring der motoren, bij café Marktzicht op het Veemarkt-terrein, van nabij te bekijken én te beluisteren. Het krantenartikel is ook best grappig, daarin kun je lezen hoe of dat zo’n beetje in z’n werk ging. Op de rechter foto’s zie je zo’n controle en de hoofdcontroleur Willem Breeman, oftewel “de Beul van Assen”, was behoorlijk streng naar wij begrepen. (Anno 2024 zit Yume Sushi in het oude Marktzicht café)
Hieronder links zie je links Kenneth Bills aan tafel van de TT wedstrijdcommissie tijdens de machinekeuring op het Veemarktterrein. De man in het midden was Willem Breeman en de man die de aantekeningen maakte was J. Sjouw, de secretaris van de Sportcommissie. Op de tweede foto zie je nogmaals Kenneth Bills, die achter op het “bakkie” zat. Harold Daniel zat in het bakkie zelf, de stuurman van de motor zelf was Artie Bell en Ernie Lyons zat bij Bell achterop. Op de derde foto is Bills in gesprek met de Norton team-manager Joe Graig. Rechts op deze foto, in het leren pak, is Ernie Lyons. De vierde foto is een bijzondere foto en wel doordat voormalig Asser motorcoureur Gerard Dieters een official bandje om z’n arm heeft waarop de 6 van 1946 met wat verf is doorgehaald en er een 7 is naast gezet! Zal het geld op zijn geweest of kwamen ze wellicht wat official-bandjes tekort? De tweede man van links is ons niet bekend, maar de derde van links is J. Sjouw en geheel rechts zie je wederom de Britse coureur Kenneth Bills. De reden dat de heer Dieters een fles drank in z’n handen had, is ons trouwens niet bekend… Op de vijfde foto had Sjouw schijnbaar nogal problemen met het Italiaans van Gianni Leoni… Rechts zie je Gianni Leoni bezig met het afstellen van z’n 250cc Moto Guzzi.
De sfeer rondom de baan was geladen en gespannen en toen de auto met CIRCUIT GESLOTEN rond ging, (zie foto linksonder) viel er een intense stilte. Maar nadat de 350cc van start was gegaan, was het met die stilte alweer snel gedaan. Op de tweede foto zie je dat de bougies van de 350cc Triumph van K. Rijnbergen nog even werden gecontroleerd. De vrouw van Rijnbergen keek belangstellend toe. Op de derde foto zie je dat Lous van Rijswijk nog even luisterde naar het geluid van zijn 350cc Velocette. Op de vierde foto zie je de start van de 350cc klasse. Op de vijfde foto zie je dat Ernie Lyons, samen met een baanmedewerker, de schade aan z’n beschadigde 350cc Norton aan het bekijken waren, Lyons was tijdens de race namelijk uit de bocht gevlogen. De schade aan het stuur en tank zijn zichtbaar. Let ook op de toeschouwers, die opgevouwen zakdoeken en allerlei rare mutsjes op het hoofd hadden, om zich tegen de felle zon te beschermen. Winnaar van de 350cc race werd Peter Goodman en op de foto rechts zie je dan ook een fraaie foto van die zojuist gelauwerde Goodman, met naast hem, op z’n Velocette met nummer 48, Lous van Rijswijk, die heel knap, met een derde plaats, Nederlands kampioen was geworden.
Linksonder zie je een leuk plaatje van een paar mannen in de pits, de man in overal bevestigde even de slang aan de benzine-opslagtank en de man in het overhemd, rolde de slang even op. Op de tweede foto zie je het grote rondebord, dat de koploper en de overige volgorde van de motorrijders na elke ronde weergaf. Op de derde foto zie je (van achteren gezien) de start van de 500cc klasse. Op de vierde foto zijn de 500cc coureurs zojuist vertrokken. De winnaar van die 500cc race werd Artie Bell op Norton. Jac. Schot werd 6e op maar liefst 2 ronden achterstand. Op de foto rechts zie je de winnaars van de nationale TT races. H.H.G. van Donkelaar met nr. 33 als winnaar van de 500cc en J.A. van Tilburg met nr. 30 als winnaar van de 350cc klasse.
Op de 2 foto’s linksonder zie je wat beelden van het vele publiek, het rondebord, de loopbrug en zelfs nog een met tentdoeken gemaakt zonnescherm. Op de derde foto zie je die mooie en praktische loopbrug van dichtbij. Op de vierde afbeelding een mooi amateur affiche van de internationale TT races in Assen. Op de vijfde foto zie je het Tamboerkorps van Shell, op de startplaats van het TT-circuit, vlak voor de start van de races. Rechts zie je een foto van de leden van het TT-bestuur, v.l.n.r. H. Mulder, H. Wijnbergen, J. Staal, H. Jalving en N. van Loozenoord.
Hieronder links zie je de start van de 125cc klasse, met op 1 Nello Pagani, 18 Frans Visbach, 9 Dick Renooy, 31 Gerrit Dupont, 2 Raffaele Alberti, 6 GC Sagnier, 5 J.M.L. Arteman en op 13 T.J.Veer Jr. Op de 2e foto zie je dat Dick Renooy op weg was om de eerste internationale 125cc race op zijn naam te schrijven. Op de derde foto zie je dat Dick (op ons eigen nationale merk Eysink) wordt afgevlagd als winnaar! Op de vierde foto zie je een aantal fotografen én een cameraman van het Polygoon bioscoopjournaal, die de overwinning van Renooy op beeld vast probeerden te leggen. Rechts zie je een super trotse 39-jarige Dick Renooy met de erekrans om z’n nek.
In het kranten artikel hier linksonder zie je hoe zo’n organisatie dat was om die paar TT dagen in goede banen te leiden. Op de tweede foto zie je dat de Oudestraat feestelijk was aangekleed tijdens de TT week. Op de 3e foto zie je Massimo Masserini met zijn 500cc Gilera. Masserini zou tijdens de 500cc race in de derde ronde , door de hevige regenval, uit de bocht vliegen. Wel leuk is de reclame die er gemaakt werd voor de aanstaande internationale cross country races in Duinrell. Op de 4e foto zie je de TT kaartverkoop bij een ingang van het TT circuit. Op de 5e foto zie je Herbert Jahn op z’n DKW tijdens de training. Op de foto rechts zie je dat er lunchpakketten aan de TT medewerkers werden uitgedeeld. De sigaar rokende meneer is O. Eleveld, Eleveld was de gehele tijd dat de T.T. door Hooghalen kwam, dus van 1926 t/m 1954, TT commissielid geweest. De auto was van de Acmesa Zuivelfabriek in Assen. Helaas gebeurde er dit jaar ook het eerste dodelijke ongeluk op het TT circuit, de Finse rijder Lönfors haakte in een bocht in de motor van de gevallen Perrin, stuitte tegen de strobalen en viel terug op de weg, waar hij door een der aanstormende rijders werd overreden.
Hieronder links zie je de Tsjech Franta Juhan met z’n 350cc Velocette. Op de tweede foto zie je dat Norton teamleider Joe Craig, vlak voor de start van die 350cc klasse, nog druk bezig was met de slechtlopende Norton van Artie Bell, De motor met startnummer 53 is van voornoemde Franta Juhan. En 62 is Gerrit Poel. Bell’s Norton was nog steeds niet in goede doen en sloeg tijdens de start dan ook niet aan en hij vertrok met een achterstand van maar liefst 2½ minuut aan de race. Op de derde foto zie je een fraaie foto van de start van die 350cc klasse, die gewonnen zou worden door Kenneth Bills op 38 met Velocette. Op de vierde foto zie je z’n teamgenoot Freddie Frith, die ondanks z’n gereden snelste ronde, het moest doen met de tweede plaats. Lous van Rijswijk werd, op notabene een 10 jaar oude Velocette, knap 5e, met een achterstand van slechts 35 seconden op Kenneth Bills. Artie Bell kwam uiteindelijk 2 minuten en 15 seconden na Kenneth Bills over de finish, vermoedelijk had het dus nog wel een mooie strijd tussen Velocette en Norton kunnen worden… Op de vijfde foto zie je de zojuist gehuldigde Bills en Frith. Rechts zie je dat Kenneth Bills lachend toekeek hoe of zijn mecanicien een flesje bier opdrinkt, zittend op Bills Velocette en zelfs met de erekrans om de nek, jolijt alom.
Links zie je dat er tijdens de TT dagen ook “ondeugende” zaken gebeurden in Hooghalen; dames van lichte zeden kwamen met de bus naar Hooghalen. Een leuk verhaaltje over de Beiler burgemeester, die door alle consternatie zelfs nog in een gierkelder terecht kwam, kun je lezen onder het fotootje. Op de tweede foto kun je goed de scheiding van tribune en het veld daarachter zien; achter de tribune stonden een paar “koek en zeupie” tenten, waar je de nodige consumpties, broodjes en andersoortige hapjes kon verkrijgen. Op de derde en vierde foto zie je dat er ook naar de TT werd gekeken zonder dat er een officieel TT-kaartje was gekocht. Dat kon toen nog, doordat diverse landbouwbedrijven (voor een lager bedrag) toeschouwers op hun eigen land toelieten. Op vrachtwagens, pal achter het talud, konden de mensen de races daar dan ook bekijken. B.K.B. Groningen, de reclame op de ene vrachtwagen, betekende trouwens Brewery Emperor Barbarossa. Een bierbrouwerij uit Groningen. Aan de tentjes op de rechter foto is te zien, dat diverse mensen er zelfs de nacht hadden doorgebracht… (Die 4e foto is er trouwens eentje van op het terrein bij boer Dijkema aan De Haar vlak na de S-bocht) Er waren trouwens om en nabij 110.000 TT race-kijkers geweest, maar daarvan hadden schijnbaar zo’n ruim 20.000 mensen (!) niets aan de TT organisatie betaald, doordat ze “te gast” waren op het land van de diverse boeren op en langs het circuit. Er werd al vrij snel een regeling gemaakt, waarbij de omwonenden wel publiek op hun terreinen mochten toelaten, maar dat dan eerst bij het gemeentebestuur moesten aanvragen. Dan konden de omwonenden kaarten van de TT commissie betrekken en was het uiteindelijk resultaat fifty-fifty, de boeren en de TT-organisatie elk de helft. Deze rare en beetje oneerlijke regeling kwam met de tot standkoming van het nieuwe circuit in 1955 geheel te vervallen. Rechts zie je nog enkele leuke TT cijfers.
Links zie je de start van de 500cc klasse, met geheel links Bill Doran, Nello Pagani op 16 en op 34 R. Leslie Graham. Nello Pagani zou op z’n Gilera de 500 cc klasse weten te winnen en Graham zou tweede worden. Op de tweede foto zie je dat Nello Pagani zojuist was gehuldigd. Op de derde foto zie je de zilveren trofee die Pagani kreeg voor z’n 500cc overwinning. Op de vierde fraaie afbeelding zie je een aantal z.g. TT figuren die als karikatuurtjes waren neergezet, met uiteraard Nello Pagani op z’n Gilera. En ook Freddy Frith, Lous van Rijswijk, Van Zutphen en Joe Craig werden hier op een leuke manier neergezet. G. Joh. Bruinsma staat er links ook bij met 2 overwinnings-kransen. Rechts zie je namelijk nogmaals een gehuldigde Nello Pagani, wederom met Bruinsma. (Bruinsma was voorzitter van de KNMV en ook van de centrale sportcommissie der KNMV) Pagani had ’s morgens ook de 125cc race gewonnen! En door die 2 overwinningen op één dag, was hij natuurlijk de held van de dag!
Hieronder links zie je Drikus Veer op z’n 500cc Triumph, Drikus had een klein TT’tje uitgevochten met Piet Knijnenburg, totdat deze in de derde ronde uitviel. Drikus werd uiteindelijk elfde. Op de tweede foto zie je dat de schilder, die een race-scene wilde schilderen, zelf werd gefotografeerd. De coureur op de achtergrond was trouwens Oscar Clemencich op zijn 125cc Mondial. Clemencich zou na Nello Pagani tweede worden in die 125cc race. Op de derde foto zie je de openlucht perstribune. Op de vierde foto zie je dat een TT medewerker nog snel even de olie- en teervlekken aan het wegsteken was. De vijfde foto laat een Caltex spandoek zien, met daarop de reclame voor de aanstaande TT op 9 juli. En geheel rechts een spandoek dat vermeldde dat het verkeer via de Caltex sterren naar het TT circuit moest rijden.
Hieronder links zie je dat de boeren in die tijd zelfs hun erf, weiland of woonhuis verhuurden, ook voor stalling en onderdak. Op de tweede foto zie je de bereden politie, die nog eventjes de laatste instructies kregen te horen, alvorens ze hun plaatsen langs het circuit moesten innemen. (Inclusief deze ruim 40 bereden manschappen, bestond het aanwezige politie-corps totaal uit ruim 600 man!) Op de derde foto zie je een van de zijkant genomen tribune-foto, opa zit met z’n pijp nog op het klapstoeltje… Op de vierde foto zie je dat het wel lopende band werk leek met de motorkeuringen op het Veemarktterrein. Op de vijfde foto zie je dat Piet Knijnenburg ook veel bekijks had tijdens die motorkeuring. Geheel rechts zie je dat de vele terug naar huis jakkerende motorrijders, na het beleven van al dat ronkend en snel geweld, door de politie gemaand werden om het iets kalmer aan te gaan doen….
Hieronder links zie je dat de nationale en internationale pers pal voor het publiek zat. De man links, met hoed, is trouwens de Asser Burgemeester De Dreu. Op de tweede foto zie je een mooi plaatje van de 350cc klasse die zojuist van start was gegaan, de eerste 4 plaatsen waren voor de Engelsen, met op 1 Bob Foster, 2 Geoff Duke, 3 Bill Lomas en op de 4e plaats Johnny Locket. Lo Simons werd dertiende; op één ronde achterstand. De trofee die Bill Lomas won met z’n derde plaats, zie je op de derde foto. (deze trofee werd later op een Engelse veiling verkocht voor 275 pond) De vierde foto van links laat zien dat Ted Frenk vlak na de start reeds de fotografenkuil in tuimelde. (Hij en z’n machine werden er zó snel weer uitgewerkt dat het gros der toeschouwers dit incident niet eens hadden opgemerkt) Op de vijfde de foto van links werden de rijders gewaarschuwd , dat er hele stukken loopvlak van de achterbanden los lieten! (Het bord “Come in Tyres”, werd door de reeds uitgevallen coureur Harold Daniell vastgehouden, hij was door dat euvel…veroorzaakt door een constructiefout tijdens de fabricage van die bewuste motorbanden…reeds uitgevallen!) Op de rechter foto zie je een goed voorbeeld van dat loslatende profiel.
Hier linksonder zie je de monteurs van het Gilera team druk bezig, achter bij café De Linde aan de Beilerstraat 28. (jaren later, kwam hier de fameuze discotheek Parkzicht van Ido Nieweg) De andere (staande) heren zijn vlnr coureur Umberto Masetti, de heer Gilera (eigenaar der Gilera fabriek), dan een broer van eigenaar Gilera, een verzorger, de ingenieur der fabriek de heer Piero Taruffi, de coureur Carlo Bandirola en de eigenaar van café De Linde, namelijk Harm Werndly. Op de tweede foto zie je dat de rijders klaar staan voor de start van de 500cc race. Met 12 is dat Harold Daniëll, op 22 Bill Lomas, op 47 J. Jensen, op 23 Eric Briggs, op 43 onze Piet Knijnenburg, op 29 A.E. Moule, op 40 nog een Nederlander, namelijk Drikus Veer, op 9 E.J. Salt en z’n broer C.F. Salt op 36. Op de derde foto zie je dat de 500cc klasse zojuist van start was gegaan. Je ziet op de foto ook nog een paar (Philips) luidsprekers, wellicht interessant om te vertellen dat er hiervan in totaal zo’n 200 stuks langs het circuit stonden opgesteld. Op de vierde foto zie je Nello Pagani en Umberto Masetti, die door Hooghalen denderden…en hoewel de Gilera organisatie Pagani als eerste coureur had aangesteld, versloeg de jonge Masetti hem met ruim een halve minuut verschil. Op foto rechts denderen de 500cc motoren door de bocht en goed te zien is, dat de fotografen destijds wel erg dicht op het racend “gevaar” stonden en zaten. Voornoemde Piet Knijnenburg en Drikus Veer kwamen overigens niet over de finish, Lous van Rijswijk werd de beste Nederlander met een elfde plaats op 1 ronde achterstand.
Hieronder links zie je een foto van de bijna start van de 250cc klasse. Je ziet Piet Nortier bijna nog zitten in z’n Duiventil. De tweede foto laat zien dat het weer een drukte van belang was aan weerszijden van het asfalt… Op de derde foto zie je een groot terrein waarop de vele motoren werden gestald. Zou die meneer rechts dat alles in z’n eentje moeten bewaken? Op de vierde foto zie je dat er schijnbaar nogal veel was gedronken en er nog geen tijd was geweest om de flessen netjes te sorteren in de kratten. We zien daar links ook nog een kratje liggen van de (Asser) Wilco Conserven fabriek. De vijfde foto toont de handenarbeid- en modelbouwzaak van De Jong (de nette man in ’t pak) aan de Oudestraat 32 (naast paardenslagerij Vos), die in de TT periode ook TT souvenirs trachtte te verkopen. Het rechter fotootje laat zien dat Assen op diverse plekken verlicht en versierd was; helemaal doordat het TT festijn voor de 25e keer werd gehouden.
Linksonder zie je de Culemborgse Harmonie Pieter Aafjes. De harmonie trad op voordat de TT races zouden beginnen. Op de tweede afbeelding zie je dat de “Mannen van Assen”, oftewel de TT Organisatie-Commissie, de TT al 25 jaar draaiende hadden gehouden. En dat moest uiteraard gevierd worden. Op de derde foto zie je dat de Asser wethouders Mevrouw H.M. Content-Hofstede en de heer F. Huizinga de “Mannen van Assen” ook de gelukwensen kwamen aanbieden. (de TT Organisatie-Commissie bestond uit: H.J. de Dreu, N. van Loozenoord, H. Mulder, H. Clewits, J. Schierbeek, G.G.W. Timmer, H. Wijngaarden, L.J. Vos, S.G. Romelingh, H. Jalving, L. Broekema, N. Jager en O. Eleveld) Op de vierde foto zie je dat Dickie Dale z’n 350cc Norton door het rennerskwartier heen schoof. Op de achtergrond zie je nog een aantal blanco scoreborden staan. Op de vijfde foto zie je Leslie Graham met z’n AJS bij de motorkeuring. We vonden deze foto ook leuk doordat er goed te zien is, dat om de handvaten het elastiek van een binnenband was gewikkeld, voor een betere grip. Rechts zie je de bekers/trofeeën. A is de zilveren Caltex-trophy, B de zilveren K.N.M.V.-trophy, C de zilveren Esso-beker en D de kostbare zilveren Indiana-beker. Laatst genoemde Indiana beker was namelijk maar liefst 7½ kilo zwaar, er was 2½ kilo zilver in verwerkt, zo’n 20 gram goud en 5 robijnen. De voet was van massief coromandelhout. De winnaar van zowel de 350 als de 500cc kreeg een afgietsel daarvan en de renner die in de eerste vijf jaar de meeste afgietsels zou winnen, werd eigenaar van deze zeer exclusieve en kostbare trofee. Geoff Duke bleek na die 5 jaar de gelukkige te zijn…
Ter gelegenheid van het 25 jarig bestaan van de TT, schreven de Commissaris der Koningin in de provincie Drenthe, Mr. Dr. R.H. Baron de Vos van Steenwijk, de Burgemeester van Assen, H.J. de Dreu en de voorzitter van de K.N.M.V. G. Joh. Bruinsma een voorwoord in het TT programma-gedenkboek dat daarvoor was uitgebracht. De rechter afbeelding geeft op een overzichtelijke manier de besturen en Commissies weer. (Zoals reeds eerder aangegeven, kun je de afbeeldingen en foto’s groter in beeld krijgen door er op te “clicken”!)
Hieronder ook nog 2 leuke foto’s waarop je kunt zien, dat de TT week weer lekker aan de gang was, met behoorlijk veel verkeersdrukte op de Markt te Assen. De linker foto is zo’n beetje genomen vanaf de plek waar nu het inmiddels ter ziele gegane Grand Café ’t Wapen is gevestigd. Links, op de hoek zie je het toenmalige r.k. zusterhuis, dan bij het zonnescherm de andere sigarenzaak van Stuit, waar Sammy van der Veen (een tante van Bruin Stuit aan de Kleine Marktstraat 7) achter de toonbank stond op nr. 6, in het midden de kruidenierswinkel van Rosebeek op nr. 5. Op de hoek Alteveerstraat/Marktstraat de zaak van Herman Janssen. Rechts van het midden staat een man met een camera op een wagen van het filmjournaal. De foto rechts is zo’n beetje genomen vanaf de plek waar nu Café Herberg De Koppelpaarden is gevestigd. In het hoge gebouw rechts zat destijds het r.k. zusterhuis, in de lage bebouwing rechts is nu het Italiaans Restaurant Bella Italia gevestigd. Op de achtergrond, op de toenmalige Kolk, stond de kermis en ook nog de TT zuil. Die zuil, met wereldbol en de letters TT, sierde vanaf 1937 jarenlang De Kolk. (Waarschijnlijk is deze zuil aan het eind van de vijftiger jaren weggehaald en vernietigd)
Links zie je de start van de 125cc klasse met (op de 2e foto) winnaar Gianni Leoni. Op de derde foto zie je de start van de 350cc klasse. Op de vierde foto denderden Ken Kavanagh op 82 (werd uiteindelijk derde), Ray Amm op 70 (viel later uit met motorpech) en Lesley Graham op 67 door de straten van Hooghalen. Rechts zie je een schitterende foto van die zogenaamde “Duiventil”, van waaruit Piet Nortier destijds z’n TT race verslagen deed. Nog leuker is, dat je kunt zien dat het massale publiek in de gaten heeft dat het op de foto gaat komen…
De 2 foto’s linksonder zijn van de start van de 500cc klasse en je ziet Geoff Duke op nr. 8, Nello Pagani op 2 en Umberto Masetti op 1. De derde foto is min of meer ook vlak na de start genomen, maar de voornoemde toppers zijn reeds uit zicht. Op de vierde foto zie je Duke vooraan, met Pagani, Masetti en Anderson vlak achter hem. Op de vijfde foto zie je dat Anderson, maar ook Masetti, al een stukje achterop raakten.
Op de foto linksonder zie je nog zo’n fraaie foto van Geoff Duke. Op de tweede foto werd Duke als winnaar afgevlagd. Op de derde foto zie je dat de burgemeester van Assen, Hugo Jozias de Dreu, de erekrans om de nek van winnaar Geoff Duke had gehangen. Op de vierde foto zie je dat de grote winnaar, door de vele omstanders gefeliciteerd werd. Lous van Rijswijk werd trouwens de beste Nederlander met een achtste plaats, op maar liefst 2 ronden achterstand! De “vliegende dokter” C. Fokke Bosch werd 9e. Rechts een spotprentje, waarop te zien is, dat Duke de heren Pagani en Masetti kompleet in de soep had gereden…
Hieronder links een leuk en overzichtelijk kaartje van het Circuit. (Maar wel een beetje luguber, dat de begraafplaats zo pontificaal op het kaartje staat aangegeven!) Op de tweede foto zie je de Piet van Wijngaarden wissel-prijs, die vanaf dit jaar werd uitgereikt aan de best geklasseerde Nederlander. Het kleine trofeetje ernaast, mocht de winnaar houden… Op de derde foto zie je de voorbereidingen voor de start van de 250cc klasse. De voorover gebogen motorrijder rechts is Enrico Lorenzetti, op 7 zien we Siegfried Wünsche en op 22 de Groninger Willem Plet. Op de vierde foto zie je de daadwerkelijke start van de 250cc klasse, die Enrico Lorenzetti zou gaan winnen. Op de foto rechts zie je de trotse Enrico. Sieb Postma werd trouwens 6e in die 250 cc race, maar wel op een ronde achterstand.
Op de foto linksonder zie je dat de 350cc Norton van Geoff Duke nog even goed werd nagekeken, voordat de race zou beginnen. Op de tweede foto zie je Lous van Rijswijk nog even wat frisdrank drinken voordat de grote 350cc race van start zou gaan. Van Rijswijk werd dertiende, op een ronde achterstand. Van Rijswijk zou trouwens later dat jaar in Duitsland dodelijk verongelukken tijdens een trainingsrit op de Schotten-ring in Hessen. Op de derde foto zie je de start van de 350cc klasse. Op de vierde foto zie je het podium met daarop Geoff Duke, die winnaar was geworden van die 350cc klasse. Op de vijfde foto blijft Duke nog even op de trap staan voor een foto-moment. En rechts doet hij dat nog een keer…achter z’n Norton.
We hebben geen foto van de start van de 500cc klasse, maar die race verliep nogal grillig. Op de foto linksonder denderde Geoff Duke nog voorop door Hooghalen, maar een paar ronden later, zoals te zien is op de tweede foto, lag Umberto Masetti weer voorop. Maar even later is op het bord te lezen dat Duke weer voorop ligt. Op de vierde foto is Masetti weer voor Duke komen te liggen. Op de achtergrond nog een kaartverkoop-huisje. Rechts nog een fraaie foto van, de uiteindelijk tweede prijs winnaar, Geoff Duke.
Het was dus stuivertje wisselen tijdens die hele spannende 500cc race. Op de eerste foto hieronder kun je nog zien dat op dat moment Geoff Duke nog voor lag. Op de tweede foto zie je Duke nog voorbij het scorebord denderen. Op de derde foto zie je dat Umberto Masetti als eerste werd afgevlagd…met slechts een paar meter voorsprong op Duke. Op de vierde foto is Umberto Masetti zojuist gehuldigd! Lous van Rijswijk deed het ook in deze klasse vrij goed, hij werd 11e op een ronde achterstand. Op de vijfde afbeelding zie je dat de schrijvende pers het had over de grootste, spannendste en schokkendste race, die ooit werd of…nog zou worden verreden… Op de rechter foto zie je nog een foto van een achterhoede gevecht tussen drie Nederlanders, met Piet Bakker op 36, Lo Simons op 32 en Fokke Bosch op 31. Bakker werd 13e in die 500cc klasse en Simons en Bosch vielen beiden uit.
Hieronder nog een paar fraaie plaatjes uit dat jaar (de eerste vier komen uit het Noord Hollands Archief, collectie fotopersbureau De Boer), links de Caltex loopbrug, op de tweede foto zie je het massale publiek, met helemaal vooraan de schrijvende pers. De mevrouw linksonder heeft wel een schattig parasolletje…. Er hingen ook altijd genoeg spandoeken langs de baan, op de derde foto zie je d’r eentje van het coverbedrijf Kuperus-Zool. Op de vierde foto zie je dat de programma-boekjes ook werden gebruikt tegen de brandende zon en we hebben dat ene boekje even omgedraaid, zodat de tekst op de voorkant van dat programma nog aardig leesbaar is te zien. Rechts een mooi plaatje van de inmiddels 49 jarige Stanley Woods en z’n charmante echtgenote Mildred. Ze waren door de TT organisatie, als speciale gast, uitgenodigd. Wij konden op de TT badge nog “middenterrein 1952” waarnemen. Onder gigantisch gejuich van het publiek had Woods trouwens ook nog even een soortement ere-rondje op een 350cc Norton gereden…
Hieronder links zie je het Asser program van deze TT dag. Op de tweede foto zie je Harm Werndly van café “De Linde” aan de Beilerstraat 28, even goed kijkend hoe of de Gilera Mecaniciens bezig waren in de tijdelijke werkplaats in z’n café. Een suikerzakje van het café hebben we toegevoegd. (zoals eerder gemeld, kwam in dit café, later de discotheek Parkzicht) Op de 3e foto zie je de Bedford van de Australier Keith Bryen in de pits van het Asser TT circuit. Keith had bijna twee jaar gewerkt om voldoende geld te sparen om, samen met z’n 2 Norton’s, de overtocht naar Europa te kunnen maken. Vervolgens kocht hij in Engeland deze Bedford bus, die vervolgens ook zijn “motor-home” werd. (Tijdens de Dutch TT 500cc race in 1953 werd hij slechts elfde. Hij werd in 1956 vierde en in 1957 werd hij zesde in de 500cc race en vijfde in de 350cc race) Op de 4e foto zie je een medewerker van het bedrijf Schreur in Hooghalen, het bedrijf lag tijdens de TT periode 1926-1954 praktisch aan de baan. Een mooie uitvalsbasis voor menig motorcoureur. Op de foto rechts zie je een mooie nationaal onderonsje in de 125cc race, tussen Drikus Veer op 40 en Lo Simons op 37. Simons viel even later uit met motorpech en Veer werd uiteindelijk 5e.
Hieronder links zie je dat het Duitse NSU team, door middel van een soort heteluchtkachel met daaraan flexibele buizen, hun motoren voor de start nog even voor verwarmden. Door een ventilator, werd hete lucht door die buizen naar carter en versnellingsbak geblazen om de olie op temperatuur te brengen. Op de tweede foto zie je dat nog ietsje beter… Op de derde foto zie je de start van de 250cc race, met vlnr: Haas, Lorenzetti, Wünsche en Armstrong. Op de vierde foto zie je die start van de 250cc vanuit een ander perspectief. En die vreemde hetelucht ventilatoren hadden schijnbaar goed geholpen, want op de foto rechts zie je Werner Haas voorbij razen en die zou op NSU zowel de 125cc als de 250cc klasse winnen. Drikus Veer werd op z’n Morini 5e in de 125cc klasse en in de 250cc klasse kwam Sieb Postma als negende over de streep; wel met een ronde achterstand.
Op de foto hieronder links zie je de 350cc klasse door de S-bocht in Hooghalen razen. Op de tweede foto zie je dat Ray Amm en Ken Kavanagh, beiden op Norton, nog voorliggen op Enrico Lorenzetti op Guzzi, maar dat zou niet zo lang meer duren. Op de derde foto zie je dat Lorenzetti afgevlagd werd als eerste in die 350cc klasse en Amm en Kavanagh moesten genoegen nemen met de tweede en derde plaats. Op de vierde foto zie je weer veel mensen op de tribune, lekker tegenover de pits en een geweldig zicht op de start. De vijfde foto is van de andere kant van de baan genomen en op deze foto zie je de start van de 500cc klasse, die weer gewonnen zou worden door Geoff Duke. Piet Bakker werd 8e op een ronde. En rechts zie je nog een fraaie foto van die zojuist gestartte 500cc race.
Er gebeurde ook nog iets vrij rampzaligs in 1953, want nauwelijks was het gedaver van de zwaarste motoren bij de S-bocht te De Haar gepasseerd, of het publiek schrok op door een ander gedonder. De tribune stortte in elkaar en ruim 250 mensen voelden de grond onder zich “wegzakken”! Meer dan 30 mensen liepen verwondingen op; vijf personen moesten zelfs naar het Wilhelmina ziekenhuis worden vervoerd met een hersenschudding en/of botbreuk! Op de vierde foto, zie je hoe of het geheel er de volgende dag uitzag… Rechts kun je nog zien dat in 1956 de aannemer daarvoor voor het gerecht kwam te staan, hij werd beschuldigd van nalatigheid bij de bouw van de bewuste tribune. De eis was 4000 gulden boete of 4 maanden cel…. (Er zaten natuurlijk geen 2880 mensen op dat stuk tribune, maar 280 of 288)
Hieronder links zie je de start van de 250cc en zoals je ziet, was er nogal wat variatie, van simpele schermpjes tot complete badkuipen. Op de tweede foto zie je Werner Haas op z’n NSU en hij zou net als in 1953 de 250cc race weer gaan winnen en geen enkele Nederlander bereikte de finish. Op de derde foto zie je de zojuist gelauwerde Werner Haas op z’n NSU. Op de vierde foto zie je nog zo’n mengelmoes van futuristische creaties. We zien een gedeelte van de start van de 500 cc klasse, met vooraan met startnummer 1 Geoff Duke, die ook nu weer als eerste over de finish zou komen. Drikus Veer werd de beste Nederlander met een 8e plaats. Op de foto rechts zie je nog zo’n fraai plaatje van die zojuist gestarte 500cc race.
Hieronder links gingen de deelnemers van de 125cc race vlak na de start door de S-bocht. Op de tweede foto zie je twee coureurs op de Bedeldijk onder de loopbrug door racen. Op de derde foto is de 500cc klasse zojuist van start gegaan. In de berm het rondenbord en op de achtergrond de loopbrug. De vierde foto is genomen vanaf voornoemde loopbrug. De foto rechts laat zien dat de TT organisatie ook reclame toeliet…tegen betaling uiteraard…hier zie je een fraaie foto met reclame voor Carl Upmann sigaren.
Hieronder nog een paar leuke foto’s, geheel links zie je de ijzersterke delegatie van het NSU team. Met vlnr Haas, Hollaus, Baltisberger en Müller. Op de tweede foto zie je zie je Piet Knijnenburg en dat was een van de allerbeste Nederlandse allround rijders die we tot dan ooit hadden gehad. Op de derde foto zie je dat er bij Norton nogal met de stroomlijn werd geëxperimenteerd, deze keer hadden ze het voorwiel van Ray Amm afgeschermd d.m.v. een soortement sigaar-achtig scherm, dat nog vóór de daadwerkelijke race weer werd verwijderd. Amm viel trouwens uit tijdens de 500cc race. Op de vierde foto zie je een ansichtkaart met daarop de start, diverse namen en uitslagen van de in 1954 verreden 500cc klasse. Dit soort kaarten werden, evenals andere TT gerelateerde souvenirs, verkocht door winkeltjes als sigaren-magzijn Stuit. Op de vijfde afbeelding zie je een fraai gedetailleerde kaart van het circuit in 1954. Een jaar later zou dat er geheel anders uit gaan zien… En rechts zie je Geert Timmer, die daar waarschijnlijk al zwaar over aan het nadenken was. Dit plaatje is ter hoogte van de boerderij van Hendrik de Vroome op Graswijk. (nummer 30) De Vroome had de gewoonte om tijdens de TT-races een soortement tribune van stro pakjes te bouwen. (zou de man naast Geert Timmer wellicht die Hendrik de Vroome zijn geweest?)
Links zie je dat de machinekeuringen in die jaren nog steeds op het Asser Veemarktterrein werden verricht. Onder grote belangstelling reden de rijders meestal zelf met hun motoren naar deze technische controle. Op de tweede foto is Bob Matthews met nr. 78, druk bezig om handtekeningen uit te delen op het Veemarktterrein. Op de derde foto zie je de Tielse vrijwillige muziekvereniging, die tijdens de pauze een optreden verzorgde. Op de vierde foto zie je een aparte constructie. Met behulp van stoelen en strobalen was op en rond een veewagen een eigen tribune gebouwd. Op de vijfde foto zie je het vele publiek en ook nog zichtbaar is de z.g. Duiventil met Piet Nortier. In de verte is de loopbrug zelfs nog te zien. Op de foto rechts zie je Lo Simons, die wat geld bij wist te verdienen doordat hij reclame maakte voor het sigarettenmerk Dr. Dushkind! (“Na zo’n inspannende race voel je pas goed wat zo’n Dr. Dushkind betekent”, aldus meneer Simons…)
Hieronder links zie je het artikeltje in de Provinciale Drentsche en Asser courant van 21 januari dit jaar, dat de Gemeenteraad van Assen het plan goedkeurde om een geheel nieuw, verkort en verbreed TT circuit te realiseren. Slechts een week later gaven ook de Gedeputeerde Staten van Drenthe hun toestemming. Het was in eerste instantie de bedoeling dat de TT races op 30 juli zouden plaatsvinden, maar door gunstige weersomstandigheden liep men zelfs voor op schema en vonden de races uiteindelijk plaats op zaterdag 16 juli. In een vrij kort tijdsbestek van nauwelijks 5 maanden is het geheel nieuwe TT circuit gerealiseerd en op de 2e, 3e, 4e en 5e foto hieronder, zie je een aantal foto’s van de uitvoering daarvan.
Wij hebben totaal geen verstand van asfalteren, maar zoals de foto’s hieronder laten zien, gaat dat schijnbaar via het z.g. uitzetten der route, naar het egaliseren van het traject, waarna vervolgens de asfalteer-machines er een mooie strakke laag “snel” asfalt op zouden leggen.
Hieronder links zie je een aantal van al die noeste werkers, die zo’n 5 maanden druk waren geweest met het realiseren van het nieuwe TT Circuit. Op de tweede foto staan vier heren met een iets hogere rang; de namen van de militairen zijn ons helaas niet bekend, maar de man met hoed is de burgemeester Hugo de Dreu en de andere burger is oud motorcoureur Geert Timmer. Op de derde en vierde foto zie je dat de Asser aannemer Alink het nieuw gebouwde tijdwaarnemershuis nog tijdig had opgeleverd voor de aanstaande TT races op 16 juli.
Hier linksonder zie je een overzichtelijke kaart, met zowel het oude als het in 1955 nieuw aangelegde TT circuit. Het nieuwe circuit is aangegeven d.m.v. de zwarte dikke lijn, zoals je ziet een behoorlijk stuk korter en compacter als het jarenlang gebruikte oude circuit! (Daarmee waren bekende punten als Bartelds Bocht, Oude Tol, Hooghalen, Laaghalen en Laaghalerveen historie geworden) Op de tweede foto zie je dat er op zondag 3 juli alvast diverse genodigde mensen gebruik mochten maakten van het nieuwe traject. De derde foto zou de openingsronde van het vernieuwde en aangepaste circuit moeten zijn, door de Asser burgemeester H. J de Dreu. Op dat moment waren er zelfs nog een paar echte pk’s op de baan… Geheel rechts zie je een heel leuk overzicht over de herkomst van de diverse bochtnamen van het oude circuit.
Hieronder zie je een paar foto’s van de officiële plechtigheid ter gelegenheid van de heropening van het vernieuwde TT Circuit op donderdag 7 juli. De in gala-uniform gestoken Johan Friso Kapel droeg bij aan de grote feestvreugde. Burgemeester H.J. (Hugo) de Dreu van Assen gaf een enthousiaste toespraak ter gelegenheid van die heropening. Voor het TT-monument staat KNMV-voorzitter Dr. N. Rodenburg en naast het TT monument zie je het TT bestuurslid H.C. Clewits. Op de vierde foto zie je een fraaie luchtfoto van dat fonkelnieuwe circuit, vlak voor de start van de 250cc races. Rechts nog een stukje TT proza van ene Philia.
Links onder zie je dat er behoorlijk veel bussen stonden geparkeerd en die waren natuurlijk allemaal volgeladen geweest met liefhebbers die de Asser TT races wilden gaan zien. Op de tweede foto van links zie je de start van de eerste race die op het nieuwe circuit werd gehouden, namelijk de 250cc klasse. Op de derde foto zie je Luigi Taveri, de latere winnaar van die 250cc race. (Eigenlijk werd die 250cc race gewonnen door Bill Lomas, maar Lomas had tijdens het bijtanken zijn motor laten draaien (hetgeen niet was toegestaan) en werd daarom als tweede geklasseerd. Er werd echter beroep aangetekend, waardoor Lomas aanvankelijk door de KNMV toch tot winnaar werd verklaard. NSU rijder Hermann Paul Müller, die in eerste instantie als vierde over de finish kwam, ging hiertegen in beroep bij de FIM, die Lomas ten slotte helemaal uit de uitslag schrapte. De overwinning ging nu naar zijn MV Agusta teamgenoot Luigi Taveri en Müller kwam nu als derde prijs winnaar in de boeken) Op de vierde foto zie je de bijna start van de 125cc race, met op 1 Carlo Ubbiali, op 2 Luigi Taveri, op 3 Remo Venturi en op 10 Willi Scheidhauer. Op de vijfde foto zie je Remo Venturi op z’n MV Agusta en hij zou tweede worden in de 125cc race, met slechts een fractie van een seconde achterstand op Ubbiali! De man in het witte hempje en met petje op die vijfde foto is trouwens Umberto Masetti, Umberto kwam later die dag als derde over de eindstreep in de 500cc race. Op de rechter foto zie je links Remo Venturi en rechts de winnaar van die 125cc race, namelijk Carlo Ubbiali.
Het krantenartikeltje hieronder geeft aan, dat Assen geheel in feesttooi was gehuld met deze TT. Overal was ook muziek en lawaai. Op de tweede foto zie je de start van de 500cc klasse, met (zie pijltje) op 29 Drikus Veer en op de twee foto’s daarnaast zie je de coureurs reeds strijden om de eerste ereplaatsen. Geoff Duke zou de winnaar worden en Drikus Veer zou knap als vierde finishen. Op de foto rechts zie je Drikus en Marie Veer trots en enthousiast naar de prijsuitreiking wandelen.
Linksonder zie je een aantal zijspancombinaties rijden; in 1955 vonden er, dankzij het nieuwe bredere TT-circuit, voor het eerst zijspanraces op het circuit plaats! Willi Faust en bakkenist Karl Remmert, werden winnaar! Henk Steman, met bakkenist Mappie de Haas, waren dat jaar de eerste (en enige) Nederlandse TT zijspan-deelnemers. Ze werden zelfs zesde. Op de tweede foto zie je een luchtfoto van die zijspanrace op het nieuwe circuit. (van de Ruskenhoek naar de Stekkenwal) Op de derde foto zie je de medaille die Siegried Wünsche won voor zijn 8e plaats in de 350cc klasse. Op de vierde foto zie je nog een leuk tafereeltje in de pits en op de vijfde afbeelding zie je dat er best nog wat was te doen tijdens de Asser TT week.
TT Historie – 1956 t/m 1965
Je kunt elke foto/afbeelding groter in beeld krijgen, door er op te clicken!
Meer info in het tweede blokje hieronder.
Op de foto linksonder zie je een heel batterij badkuipen in volle glorie voor de start van de 350cc klasse, met John Surtees op 51, Bill Lomas op 55, Kenn Kavanagh op 54 en August Hobl op 59. De Moto Guzzi van Bill Lomas wilde tijdens de start niet aanslaan en alle renners waren al uit het zicht verdwenen, maar nadat Lomas de Guzzi toch aan de gang had gekregen, begon hij met een fantastische inhaalrace en had hij na 9 ronden reeds de kop ingenomen. Op de tweede foto zie je winnaar Bill Lomas op z’n Moto Guzzi. Op de derde foto is Lomas zojuist gehuldigd als winnaar. Op de vierde foto zie je een hele blije Lomas, samen met echtgenote en Guzzi monteur Peroni. Op de vijfde foto zie je Gustl Hobl (rechts) met z’n legendarische tweetakt DKW RM 350. Hobl zou derde worden met z’n ‘zingende zaag’. De man links van Hobl was was Karl Hoffmann, maar Hoffmann kwam met z’n DKW niet over de finish. Rechts zie je Bill Lomas (5) met de “gevreesde” 500cc 8 cilinder Moto Guzzi. Maar John Surtees (1) hoefde zich geen zorgen te maken, Lomas startte niet eens in de 500 cc klasse…
Op de foto linksonder is de 22 jarige John Surtees, als winnaar van de 500cc race, zojuist gehuldigd op het erepodium. Op de tweede foto zie je nog hoe of pa en ma Surtees altijd de tijden doorgaven aan zoonlief. Ma Surtees schreef het met een krijtje op een bordje en pa Surtees ging dan met het bordje naar de baan. Als je goed kijkt, zie je dat Walter Zeller op dat moment maar liefst 23 seconden achter lag. (het zouden er uiteindelijk op de finish bijna 28 seconden zijn) Op de derde foto feliciteerde de sportieve Walter Zeller (links) de 500cc race winnaar. Piet Bakker werd 8e op een ronde. De vierde foto is leuk, doordat oud wereldkampioen Nello Pagani naast Surtees stond. Pagani was namelijk teamleider van het MV Agusta team. De vijfde foto geeft een fraai inkijkje van het rennerskwartier. Op de foto rechts zie je de boerderij op Graswijk 12. Met zelfs een tijdelijke TT fietsen-, brommer- en motorstalling.
Op de foto linksonder is Harmen van der Wal (met pet) in gesprek met Dennis (“Jenks”) Jenkinson. (Jenks was regelmatig bakkenist van bekende zijspancoureurs, stopte daar in 1952 mee en werd vervolgens continentaal correspondent voor het Engelse blad “Motor Sport”) Op de tweede foto zie je een, ons onbekend, zijspan op weg naar de keuring op het Veemarktterrein. Op de achtergrond het Gemeentelijk slachthuis. Op de derde foto zie je dat de zijspancombinatie van Jacques Drion en Inge Stoll-Laforge aan een strenge keuring werd onderworpen. Beiden staan op de achtergrond gespannen af te wachten. Ze werden in de zijspanklasse race later knap zesde. Op de vierde foto zie je nog een leuke karikatuur van Drion en Stoll-Laforge. Op de vijfde foto zie je dat de Norton zijspancombinatie van Van der Wal en bakkenist Jan van Gelder, door de zelfde keurmeesters, werd gekeurd. Uiteindelijk eindigden Van der Wal en Van Gelder op de elfde plaats, op twee ronden achterstand. Die 2 ronden achterstand hadden ze op de winnaars van de zijspanklasse, namelijk Friedrich Hillebrand en bakkenist Manfred Grünwald en die zie je op de foto rechts.
Hieronder links zie je de start van de 125cc klasse. Op de tweede foto zie je nogmaals de start van die 125cc klasse, maar dan vanaf de andere kant. Je ziet op 1 Carlo Ubbiali, op 4 Luigi Taveri, op 2 Francesco Libanorir, op 7 Francisco Gonzalez en op 6 August Hobl. Op de derde foto zie je dat Carlo Ubbiali werd gehuldigd als winnaar van die 125cc race. Ubbiali won óók de 250cc klasse. Op de vierde foto is te zien, dat er in 1956…tijdens een pauze van de TT races…er ook nog een wielerpeloton over het circuit raasde. De vijfde foto is van 2 juni dat jaar. Op initiatief van de KNMV, Stichting Circuit van Drenthe en een aantal andere auto- en motorsport-organisaties werd er bekeken, welke mogelijkheden er eventueel mogelijk zouden zijn voor autosport op het nieuwe circuit. Dit was een wedstrijdje met schijnbaar alleen maar DKW’s en Renault’s. Op de foto rechts zie je nog zo’n fraaie foto van die autoraces op het nieuwe circuit. Op kop een Simca Aronda, met 16 een Opel Olympia, dan een Fiat 1100 en 2 Volvo’s type 444.
Op eerste foto hieronder zie je, hoe je vanuit Witten rechtsaf naar het TT circuit ging, rechtdoor ging je naar Assen. Op de tweede foto zie je de Strubben loopbrug, inclusief een paar z.g. rempunt bordjes van 75 en 50 (meter) voor de coureurs. Op de derde foto zie je een groepsfoto van de jaarlijkse ledenvergadering van motorclub “t Zuigertje”, genomen naast het café-restaurant Bellevue aan de Dr. Nassaulaan te Assen. Na dat mooie foto-moment werd Lo Simons, namens Shell Nederland NV, nog gehuldigd voor zijn 25-jarig rennersjubileum. (Ironisch genoeg zou Simons een paar maanden later in Zweden de dood vinden op een 125cc Mondial) Op deze fraaie foto zie je veel prominente figuren uit de motorsport van vroeger en op de bovenste rij zie je vlnr: Ben Majoor, Jelle Sybrandie, W. vd Veen, Dr. C. Fokke Bosch, Han van Kooten, N. Rodenburg, Piet Nortier, H vd Berg, Henk Clewits, W. Peters, Toni Heineman en D. Romein. Middelste rij vlnr: Henk Burik, G. Joh. Bruinsma, Jac Schot, Jan Rijk, Van Kekum, Willy van Gent, F. van Rumpt, Jaap de Wit, Ben Malta, Jan de Roode en B. Riemersma. De (zittende) onderste rij vlnr: Hajo Bieze, Piet van Dinter, Bertus van Hamersveld, Lo Simons, Gerrit Dupont, Geert Timmer, Gerard Dieters en Arie Wuring. Op de vijfde afbeelding zie je reclame voor Hunter sigaretten. Een helicopter met Hunter reclame, had schijnbaar de zaterdag van de races nog rondgevlogen boven het circuit. Rechts kun je lezen dat de TT nu ook op TV kwam…
Op de foto hier linksonder zie je Keith Campbell (links) en Gordon Laing uit Australie. Ze hadden er een handeltje bij om in de kosten van hun levensonderhoud te kunnen voorzien, ze verkochten banden, olie en meer motorspulletjes rechtstreeks vanuit hun bus in de pits. Op de tweede foto staan ze klaar voor de start van de 350cc race. Vooraan met startnummer 56 zie je Keith Campbell en de coureur op de motor met nr. 77 is Keith Bryen Op de derde foto zie je de start van die 350cc race, die gewonnen zou worden door Keith Campbell. (Verder zie je Dicky Dale op 55, Libero Liberati 60, John Surtees 51, Bob McIntyre 59, Keith Bryen 77) Campbell zou overigens de eerste Australiër worden, die wereldkampioen zou worden in deze tak van sport. De vierde foto laat een fragment zien uit die spannende race, met op 59 Bob McIntyre, Keith Campbell op 56, Dicky Dale op 55 en Libero Liberati op 60. Op de vijfde foto zie je een fragment uit de 500cc race; de op de grond knielende Gordon Laing gaf aan, dat Keith Campbell op dat moment op de tweede plaats lag in die 500cc race. Dat was maar van korte duur, want even later zou Campbell uitvallen. De foto rechts past leuk bij dit Campbell rijtje, Campbell kreeg in ’57 een TT handdoek uitgereikt door z’n overwinning in de 350cc klasse en 60 jaar later kwamen een paar neefjes van Campbell, uit Australie, met die handdoek naar het Asser Circuit, om daar deze foto te laten maken…
Hieronder zie je Bob McIntyre (9) op de 500cc Gilera en daarachter John Surtees op de MV Agusta. McIntyre zou later komen te vallen en Surtees kwam als eerste over de streep met een dikke halve minuut voorsprong op Libero Liberati. Er zat nogal wat verschil in de beide motoren zoals je ziet. En op de 2e en derde foto is dat goed te zien. De Gilera’s hadden in die tijd een z.g. druppelstroomlijn en de MV Agusta’s een dolfijnstroomlijn. Opmerkelijk was dat beiden ongeveer even snel waren ondanks hun keuze voor die verschillende stroomlijnkuipen. Op de vierde foto zie je vlnr Dickie Dale, Keith Campbell, Bob McIntyre, John Surtees en Libero Liberati. Het lijkt er wel op of ze “beschermd” werden door een aantal militairen… Rechts Harmen van der Wal en bakkenist Jan van Gelder. Ze kwamen als achtste over de finish.
Op de foto linksonder zie je dat de zijspancombinatie van Josef Knebel en bakkenist Rolf Amfaldern, (reeds tijdens de training) uit de bocht was gevlogen. Knebel kwam zelfs onder de zijspancombinatie terecht en tijdens het vervoer naar het ziekenhuis overleed hij aan zijn verwondingen. Bakkenist Rolf Amfaldern verbleef met enkele verwondingen enkele dagen in het ziekenhuis. Op de tweede foto zie je de vriendinnen van een paar deelnemende coureurs. De derde foto laat zien hoe dat vrouwtje van dat broekje er van voren uitzag… Op de vierde foto een lieflijk tafereeltje van een moeder en haar zoontje bij het TT monument. Geheel rechts een mooi plaatje vanuit de pits, waarbij een monteur nog druk bezig was om de 350cc AJS van de Nieuw Zeelandse rijder Noel McCutcheon iets beter af te stellen.
De twee linker foto’s zijn beide genomen bij de Ruskenhoek. Op de derde foto zie je de legendarische Zuid Afrikaanse Paddy Driver voor z’n motorhome! Z’n vrouwelijke fans zitten reeds op de eerste rang. (Paddy debuteerde trouwens als privérijder met z’n Norton in de 350 en de 500cc klasse, maar viel beide keren uit) Op de vierde foto werd Geoff Duke even gewogen bij café Marktzicht en oud coureur Jaap Fijma vraagt hem het hemd van het lijf… Rechts een kranten artikel over de pas 18 jarige Mike Hailwood. De miljonairszoon had van papa maar liefst 3 motoren gekregen, waarop de jongeman deelnam aan de TT races hier in Assen. Zoals te lezen in het artikel behaalde hij op zijn Norton een 5e plaats in de 350cc race. In de 125cc race werd Hailwood 10e op een Ducati en in de 250cc race werd hij 4e op een NSU. Wie zijn stijl van rijden goed had bekeken, zo stond er in het krantenartikel, besefte dat Mike Hailwood een nieuwe kampioen zou gaan worden. En dat zou al vrij snel gaan gebeuren…
Hieronder links zie je de deelnemerslijst van de 350cc klasse. Daarnaast zie je een aantal fraaie foto’s van de start van die 350cc. Op de deelnemerslijst kun je de namen van de diverse coureurs terugvinden. Op de foto rechts, zie je met nummer 21 Keith Campbell. Door een slechte start kwam Campbell bijna als laatste weg. Maar hij worstelde zich door het hele veld om uiteindelijk nog als derde over de finish-lijn te komen. Achter John Surtees en John Hartle, die eerste en tweede werden in die 350cc race.
Op de foto linksonder, zie je de start van de 500cc klasse, genomen van de achterkant. Op de tweede foto zie je dat John Surtees op z’n 500cc MV Agusta al mooi vooraan ligt. Op de derde foto zie je John Surtees (links) en John Hartle, de nummers 1 en 2 van zowel de 350cc als de 500cc klasse. Surtees was een klasse apart, hij liet Hartle in beide klasses ruim een minuut achter zich. Op de vierde foto zie je een mobiel kaartverkoop punt. Ook een NSU Quickly bromfiets is nog op deze foto te zien. Op de vijfde foto zie je (met boek) internationaal jury-lid J. Köether uit Duitsland en op de andere stoel zit de TT speaker Piet Nortier. Op de foto rechts zie je een, ons onbekend, muziekkorps, dat tijdens de pauze nog even flink van leer trok.
Hieronder links zie je een grappig tafereeltje. De Johan Willem Friso Kapel maakte haar opwachting tijdens een pauze van de TT races dat jaar. De op ring-bas spelende Theo AB Smits liep geheel achteraan en had op dat moment niet in de gaten dat er achter hem een stelletje gein makende coureurs liepen. De renners zelf hadden veel plezier terwijl ze achter de muziek aanhobbelden. Van links naar rechts zie je John Anderson, Bob Anderson, Eric Hinton, Paddy Driver en Theo AB Smits zelf. Op de tweede foto zie je Cyril Smith en bakkenist Eric Bliss aan het trainen voor de zijspanklasse-race. Ze zouden later de vierde plek in de zijspanrace behalen. Op de derde foto zie je de zojuist gestartte zijspanklasse-race. Op de vierde foto zie je op de Bedeldijk een paar zijspancombinaties. Reden ze nu helemaal vooraan of achteraan? Op de vijfde foto zie je dat Kamprechter Ben J. Majoor de Zwitserse winnaars van de zijspanklasse-race Florian Camathias met bakkenist Hilmar Cecco afvlagde! Rechts een foto van een wandelgroepje die de TT mars aan het lopen was. Het vele afval dat de bezoekers hadden achtergelaten de dag daarvoor, is nog heel goed te zien…
Op de foto linksonder zie je dat Nello Pagani nog even aanwijzingen gaf aan zoonlief Alberto, die zo richting start van de 125cc klasse moest gaan. Alberto kwam later als 7e over de finish in de 125cc race. Op de tweede foto zie je Tarquinio Provini, die klaar is voor de aanstaande 125cc race. Achter hem zijn de monteurs van Mike Hailwood op 4 nog druk bezig om z’n Ducati op tijd klaar te krijgen. Met redelijk succes, want Hailwood zou derde worden. Op de derde foto zie je de start van de 125 cc klasse, die werd gewonnen door Carlo Ubbiali met slechts 1,4 seconde voorsprong op Bruno Spaggiari. Op de vierde foto van diezelfde start van de 125cc klasse, zie je Mike Hailwood op 4, Bruno Spaggiari op 5, Ernst Degner op 8, Tarquinio Provini op 2 en Carlo Ubbiali op 1. Op de vijfde foto zie je de 125cc strijd tussen Derek Minter op 6 en Horst Fügner op 9. Fügner zou als 4e over de streep komen en Minter als 5e. Provini’s MV Agusta liep gaandeweg de race, niet zo heel lekker meer en Provini werd, nog vlak voor Henk van Marle, slechts 12e. Allebei op 2 ronden achterstand. Rechts zat de uitgevallen Luigi Taveri, samen met z’n vrouw en monteurs, de race vanaf de zijlijn te bekijken.
Op de foto linksonder zie je de start van die 250cc race. Tarquinio Provini zou met slechts 0,1 seconde voorsprong op Carlo Ubbiali over de streep komen. Derek Minter werd derde. Op de tweede foto zie je de zojuist gehuldigde Provini, samen met vrouw Gelmina en zoontje Marzio. Op de derde afbeelding een karikatuur van de tweede prijs winnaar Carlo Ubbiali. Op de vierde foto zie je een consumptietent die op het rennerskwartier stond. Rechts zie je een foto van Edgar Strub en z’n bakkenist (en later journalist) Mick Woollett, die met hun BMW zijspancombinatie als 4e over de streep zouden komen.
Op de linker foto zie je de bijna altijd goedlachse Paddy Driver, maar z’n hulpjes moesten de 500cc Norton nog wel even “in elkaar zetten”. Op de tweede foto zie je dat de 500cc MV Agusta van Remo Venturi nog even werd nagekeken door Nello Pagani. De man rechts op deze foto, die de MV even vasthield, was MV monteur Vittorio Cariano. Op de derde foto zie je Jim Redman op z’n Norton. Redman kwam in de 500cc race als vijfde over de finish en was zelfs op een ronde achterstand gereden… Op de vierde foto ging die 500cc klasse van start. John Surtees werd de winnaar met bijna 2 minuten voorsprong op Brown, die tweede werd. Remo Venturi kwam weer een minuut later binnen als Brown. Paddy Driver viel trouwens uit… Op de vijfde foto zie je Bob Brown, na de race, met de handen in de zij, naast hem Gary Hocking, die tijdens de race ook uit was gevallen. Links op die foto, zie je Brown’s vrouw Bernadette. Op de foto rechts, staat Surtees naast z’n moeder, die bijna nooit tevreden schijnt te zijn geweest over de prestaties van haar zoon…
Linksonder zie je een aantal TT grootheden. Op de tweede foto zie je dat de cameraman van het bioscoopjournaal, druk bezig was om diverse opnamen te maken van de TT-races. Op de derde foto zie je een overleg tussen de aangevers en helpers van de Duitse BMW-zijspancombinatie Helmut Fath en Alfred Wolgemuth. (Fath en Wolgemuth zouden uiteindelijk als 3e over de finish komen) Op de vierde foto een leuk plaatje van die spannende zijspanrace. De vijfde foto laat de winnaars van die zijspanrace zien. Links staat Hilmar Cecco (de bakkenist) en rechts rijder Florian Camathias. Het krantenknipsel rechts laat zien dat er na afloop van de TT races nog genoeg te doen was in de stad.
Hieronder links zie je een foto van een water tappunt/wasplaats in de pits…voor vers water, opfrissen, handen wassen enzovoort. Op de tweede en derde foto zie je respectievelijk een fraaie TT verlichtingsfoto van de Kruisstraat en eentje van de Brink. In het krantenartikeltje met karikatuur daarnaast, zie je dat Willem Breeman op 24 februari 1959 was overleden. Breeman stond in de beginjaren bekend als “de Beul van Assen”, later werd dat gewoon “Ome Willem”; hij keurde altijd streng (doch rechtvaardig) alle deelnemende motoren. In het kranten-artikel kun je lezen dat Breeman samen met Maarten Flinterman, destijds in 1925 het parcours van de eerste TT hadden verkend. Een leuk verhaaltje. Op de beide foto’s rechts zie je het Verkeersplein op de kop van de Vaart in 1959. We plaatsen deze 2 foto’s vooral omdat je op de achtergrond (nog steeds) die mooie TT zuil ziet. (Op beide foto’s van het verkeersplein zien we trouwens een Volkswagen busje staan, en dat was de mobiele “patatwagen” van cafetaria La Venezia)
Hieronder zie je ook nog een paar foto’s van Piet Nortier. 1959 was het laatste jaar dat de fameuze omroeper de Asser TT races becommentarieerde; na 31 jaar was het gedaan. Links Piet op 32 jarige leeftijd in 1933. Op de tweede foto zie je hem zelfs nog staan in z’n befaamde “Duiventil”. Op de derde foto van links is heer Nortier in gesprek met een buitenlandse journalist en op de 4e foto zie je een mooie schets, waarop Piet z’n nek uit (z’n duiventil) steekt! De vijfde foto is er dus eentje van het laatste jaar dat hij de baanspeaker was in Assen. Rechts nog een leuk kranten-artikeltje over Nortier. Veel meer info over Piet Nortier en ook de unieke audio van de 2 reportage’s met Asser TT race geluiden, (deze LP’s zijn kwamen uit in 1967 en 1969) kun je vinden op deze rechtstreekse link: Pagina over Piet Nortier .
Hieronder links zie je dat de TT sfeer er inmiddels (een beetje) was. Op de tweede foto zie je de beide Norton rijders Bob Brown op 5 en Dicky Dale op 4 eventjes in gesprek tijdens de training. Op de derde foto zie je de 2 MV Agusta rijders John Surtees (rechts) en Gary Hocking. Ze werden respectievelijk 1 en 2 in de 350cc race. Op de vierde foto zie een fragment uit de 350cc klasse, met voorop John Hempleman en daarachter Paddy Driver. Driver werd vijfde en Hempleman zesde. Op de vijfde foto zie je een leuke foto van het TT publiek. Geheel rechts zie je nog enkele 350cc rijders in de Strubbenbocht, met voorop Karl Hoppe, vervolgens Rudolf Thalhammer en Bob Brown. (Bob Brown zou trouwens een maand later, tijdens de training voor de Grote Prijs van Duitsland, met z’n Honda uit de bocht vliegen en enkele uren later aan de gevolgen van een schedelbasisfractuur overlijden)
Hieronder links zie je het MV Agusta 500cc fabrieksteam, bestaande uit Remo Venturi op 2 en John Surtees. Surtees leidde de 500cc race vier ronden lang, maar toen kwam hij hard ten val en nam teamgenoot Remo Venturi de leiding over. Hij won met een halve minuut voorsprong op Bob Brown, die op zijn beurt Emilio Mendogni nipt voor bleef. Op de tweede foto zie je een foto van John Surtees, die gewond werd afgevoerd, na die crash. Hij hing tussen z’n vader (links) en een baan-commissaris in. Op de derde foto zie je dat Remo Venturi vervolgens vrij “rustig aan” kon doen na de val van z’n teamgenoot. Op de vierde foto zie je de huldiging van Venturi. De tweede man van rechts op deze foto was trouwens oud wereldkampioen Nello Pagani. Nu als teamleider van het MV Agusta Team. Op de foto rechts zie je Venturi met een fotograaf in z’n nek…
Op de foto linksonder zie je Orie Salter en R. Piranni op 20 en John Tickle en echtgenote Cathy Tickle op 4, op weg naar de start van de zijspanklasse. Op de tweede foto zie je op 15 Foster-Armstrong, 2 Lambert-Rufenacht, 12 Beevers-Chisnall, 8 Salter-Piranni en op 13 Boddice-Stokes. Op de derde foto zie je met startnummer 1 Florian Camathias en bakkenist Roland Föll, maar Pip Harris en bakkenist Ray Campbell met nr. 10 zouden na het stilvallen van Camathias/Föll in de allerlaatste ronde, de zijspanrace uiteindelijk weten te winnen. Nog net te zien achter de fotograaf is de zijspancombinatie van Fritz Scheidegger en Horst Burkhardt…die derde zou worden. Helmut Fath en Alfred Wohlgemuth werden overigens tweede. Rechts zie je de benzinepompen, oftewel de brandstofvoorziening, in het rennerskwartier.
Hieronder links een foto van het muziekkorps “Glorieux” uit Den Bosch, dat nog even rond marcheerde voordat de TT races zouden beginnen. Op de tweede foto zie je de schrikwekkende rookwolken, die tijdens de TT races van 1960 waren te zien. Zo’n 40 hectare heide stond in de brand! In de wetenschap dat een heel leger blussers in actie was gekomen, bleef het duizendkoppige publiek gewoon rustig op z’n plaats…waar het overigens al heet genoeg was. Op de derde foto van links zie je dat enkele TT bezoekers de strijd tegen de vlammen hadden opgenomen en fanatiek mee hielpen om te brand uit te slaan… Op de vierde foto zie je het aanbrengen van de TT feestverlichting en andere versieringen in de Rolderstraat, ter gelegenheid van de aanstaande TT week activiteiten. Dit alles gebeurde onder de bezielende leiding van de voorzitter van de winkeliersvereniging, de heer Bertus van der Tuuk. Geheel rechts is te zien dat er in de courant zelfs melding werd gemaakt over de nogal “prijzige” biefstukjes met brood…
Linksonder zie je dat de Honda’s nog wel een technische keuring moesten ondergaan en zoals je hier kunt zien is een Honda technicus de motoren uit de bestelbus aan het halen. Op de tweede foto zie je een kleine presentatie van een aantal Honda’s die er dat jaar mee zouden doen aan de TT races. De Honda met nummer 24 was van Luigi Taveri, De 6 was van Sadao Shimazaki, de 25 van Jim Redman, Tom Phillis’ Honda had nr. 26 en 31 was van onze eigen Jan Huberts. Op de derde foto zie je Jan Huberts, die nog even ging trainen zonder stroomlijnruit. Huberts zou later op een ronde achterstand worden gereden, maar daarmee werd hij toch nog de beste Nederlander met een 8e plaats. Op de vierde foto is de 125cc klasse zojuist van start gegaan, met op 25 Jim Redman, op 26 Tom Phillis en op 22 Mike Hailwood. Op de vijfde foto zie je Ernst Degner op z’n MZ met nr. 2 nog vooraan liggen, hij kwam even later ten val. Rechts zie je een achterhoede-gevecht in die 125cc klasse, met op 14 Hideo Oisuki, 15 Yoshikazu Sunako, 16 Fumio Ito, 30 Vittorio Zito en op 20 Francisco Gonzalez. (Sunako zou 9e worden, Ito werd 10e, Gonzalez werd 11e en Zito 15e. Oisuki viel uit)
Linksonder zie je de latere winnaar Tom Phillis, met startnummer 26. Mike Hailwood, met nummer 22, ligt nog vlak achter hem, maar Hailwood stuiterde later van z’n motorfiets. Op de tweede foto zie je dat de benzine van de Honda-coureurs Tom Phillis en Jim Redman nog even werd gecontroleerd na de race. Op de derde foto zie je met 26 de winnaar Tom Phillis, op 25 tweede prijs winnaar Jim Redman en de man in het midden, met helm, was Alan Shepherd, die werd op z’n MZ derde. Op de vierde foto zie je Mike Hailwood leunend tegen een Jaguar MK9. De man leunend op zijn houten krukken is ene Bill, die op een Engelse groenteveiling werkte, waar hij met houten groentekisten liep te sjouwen. (hij kwam gedurende zo’n 10 jaar, elk jaar met zijn Reliant naar de TT van Assen en hij verbleef vervolgens eigenlijk altijd in het rennerskwartier. Rechts zie je hoe plat Mike Hailwood door de bochten ging…
Linksonder zie je een aantal Yamaha’s en Honda’s onderweg naar de motorkeuring op het Veemarkt-terrein. Direct vooraan op de foto zie je de Suzuki van Michio Ichino. Suzuki deed dat jaar namelijk met 3 Japanse rijders in de 125cc klasse, voor het eerst mee aan de TT van Assen. De resultaten waren echter niet om over naar huis te schrijven. Van de 18 rijders die de race uitreden finishte Michio Ichino op een ronde achterstand slechts als 14e. Mitsuo Itoh kwam als 16e over de finish en Toshio Matsumoto zelfs als 17e. Maar zoals je op de tweede foto kunt zien, was de presentatie van het team indrukwekkend voor die tijd. Waar Honda en Yamaha gewone bestelwagens gebruikten om hun racers te vervoeren, kwam Suzuki met een echte grote team-truck. Op de derde foto zie je dat Gary Hocking op 6 en Bob McIntyre op 3 elkaar geen meter toegaven in de 350cc klasse. Hocking kwam met een voorsprong van ruim 2 seconden op McIntyre over de finish. Op de vierde foto zie je een fraaie foto met een voorbij racende Gary Hocking, die ook de 500cc race (met grote overmacht) zou weten te winnen. Op de vijfde foto zie je met nummer 2 de zijspancombinatie van Chris Vincent en bakkenist John Thornton, ze zouden 9e worden in de zijspanklasse. Edgar Strub en bakkenist Kurt Huber op 13 werden trouwens 2e. Op de foto rechts zie je nog een fragment uit die zijspanklasse. Er was een tweestrijd ontstaan tussen Max Deubel en Pip Harris. Harris viel uit met een lekke band, waardoor Deubel en z’n bakkenist Emil Hörner de race met een ruime voorsprong zouden winnen. Op deze foto is ook het verschil te zien tussen een links- en een rechts zijspan “bakkie”!
Hieronder links een foto van het druk bezette rennerskwartier en dito Veenslang. Op de tweede foto zie je het zoontje van motorcoureur Willy van Gent, de zesjarige Josje van Gent, op zijn mini-uitvoering van een motorfiets tijdens de TT. Op de derde foto van links zit het massale TT publiek al weer reikhalzend uit te kijken wie er als eerste voorbij start en finish zal daveren. Op de vierde foto zie je de motoren reeds voorbij razen. Op de vijfde foto zijn de rijders op weg naar de training. Op de rechter foto zijn mensen even aan het bijkomen van de races; of zouden ze nog “half lam” zijn geweest van het stappen, de avond daarvoor, in de stad?
Vanaf het hoofdstation brachten bussen het publiek van en naar het TT circuit. Op de tweede foto zie je de inspectie der machines. Op 26 P. Kemperman, 25 Cees van Dongen, 2 Luigi Taveri en met 14 R. Picica. In dit jaar deden de 50cc motoren hun intrede en op de derde foto is die 50cc race zojuist van start gegaan. Was Suzuki in 1961 nog een “lachertje”, in dit jaar won Ernst Degner op…Suzuki…die 50cc race! Onze eigen Jan Huberts, op Kreidler (met 12 versnellingen!) werd op slechts 8 seconden heel knap tweede.(Hans Georg Anscheidt werd derde) Op de vierde foto zie je een uitbundige Huberts na z’n magistrale race. Rechts zie je dat winnaar Ernst Degner nog even sportief z’n erekrans om de nek van Jan had gehangen.
Linksonder zie je Ernst Degner op 4, Tommy Robb op 8, daarachter zit Mike Hailwood en op 2 Luigi Taveri tijdens de 125cc race. Op de tweede foto zie je dat Taveri en Redman, in die 125cc klasse, simpelweg Rex Avery en Stanislav Malina binnendoor verschalkten. Op de derde foto zie je dat Luigi Taveri op 2 zojuist Jim Redman op 1 voorbij was gegaan in die 125cc klasse, Taveri kwam ook als eerste over de finish, met een voorsprong op Redman van slechts 0,2 seconde… Op de vierde foto zijn ze druk bezig om het zijspan nog in orde te krijgen voor de aanstaande start; wij vermoeden dat dit niet is gelukt, want op de vijfde foto, tijdens de aanloop van de zijspanklasse start, zien we nummer 8 niet in beeld… Rechts zie je de opbouw van zijspan nummer 12 en die zagen we dus nog wél staan op de vijfde foto…
Hieronder links zie je dat de TT programma’s voor de aanstaande TT van 30 juni van de drukpers rolden. Op de tweede foto zie je een sergeant 1e klas, die schijnbaar even de wacht hield bij het tijdwaarnemershuis, terwijl de verbindingsdienst de nodige bijstand verleende bij de telefonische verbindingen van de verschillende posten rondom het circuit. Op de derde foto zie je een plaquette van de Stichting Circuit van Drenthe. Op de vierde foto zie je Jim Redman op 2 en Bob McIntyre op 1 aan kop van de 350cc. Op de achtergrond Frantisek Stastny en Mike Hailwood. (De Australische Tom Phillis was ook ingeschreven om mee te doen aan zowel de 125 als de 250 en de 350cc klasse, maar Tom was eerder in juni…tijdens de TT van Man…verongelukt; z’n vriend Gary Hocking was daar zo kapot van, dat hij gelijk stopte met de wedstrijd-racerij…) Rechts zie je Jim Redman met z’n zoontje, die natuurlijk ook blij was met de overwinningen van z’n pa in de 250 en de 350cc klasse.
Op de foto hieronder links kun je lezen dat Mike Hailwood 100 pond per motor vooruit betaald wilde hebben, aangezien het niet goedkoop zou zijn om naar Nederland te komen. Hij kwam (na betaling) uiteraard wel opdagen en op de tweede foto zie je hem (op nummer 5) links onder nog net staan. Op de derde foto zie je de start van de 500 cc klasse met Mike Hailwood geheel rechts én hij won vervolgens de 500cc klasse. (Op 6 is Phil Read, op 29 Frantisek Stastny, op 22 Paddy Driver en op 2 Silvio Grassetti) Op de vierde foto zie je een paar achterblijvers in de 500cc klasse, op 25 Jack Ahearn en op 11 Tony Godfrey. Maar deze foto is natuurlijk leuk door het toilet-gebouw op de achtergrond. Rechts een leuke tekening van Piet Nortier, in 1959 was het laatste jaar dat de fameuze omroeper de Asser TT races becommentarieerde; na 31 jaar was hij daar wel klaar mee. Maar in 1962 zou deze motor-enthousiast voor de 25e maal voor de KRO-microfoon de TT reportages van de internationale TT races verzorgen.
Hieronder links zie je dat 2 agenten, met hun Ford Anglia, een week voordat de TT zou beginnen, even kijken of alles nog in orde is op het circuit. Op de tweede foto van links zie je (vlnr) Jim Redman, Luigi Taveri en Kunimitsi Takahashi, die alledrie deel zouden nemen aan de 125cc klasse, gebroederlijk naast elkaar staan. Redman zou in die klasse komen te vallen en brak z’n sleutelbeen. De derde foto is de inschrijving van Redman voor de Asser TT races in 1963. (Jim Redman zou de 250 en 350cc race winnen!) Op de vierde foto zie je Cas jr. die voor z’n vader Cas Swart wat gereedschap aan het uitzoeken was; met redelijk succes, want pa Swart zou uiteindelijk op z’n Honda Twin de 6e plaats behalen in de 250cc klasse. Op de vijfde foto zie je de winnaar van de 500cc klasse, John Hartle, met achter hem z’n teamgenoot Phil Read die een knappe tweede plaats wist te behalen. Beide coureurs bereden een Duke-Gilera. Helemaal vooraan staat oud coureur en nieuwe teammanager, good old Geoff Duke. Alle Nederlanders vielen trouwens uit in die 500 cc race. Rechts zie je het Honda fabrieks-team aan het werk.
Op de foto linksonder is de 50cc race zojuist van start gegaan. Op de tweede foto zie je een aantal rijders van die 50cc klasse in de bocht! Het gaat om Hugh Anderson op 2, Mitsuo Itoh op 6, Michio Ichino op 4 en Ernst Degner op 1. De fotograaf zit er weer behoorlijk dicht op. Op de derde foto zie je Ernst Degner op kop liggen en hij zou die koppositie ook niet meer afstaan en werd winnaar! (Het werd trouwens een 1-2-3-4-5 overwinning van Suzuki in deze 50cc race) Cees van Dongen werd 8e. Op de vierde foto zie je Max Deubel en Emil Hörner, ze wonnen met overmacht de zijspanrace. En een fraaie foto van deze beide heren in de pits zie je geheel rechts.
De 3 foto’s links zijn van de machinekeuring op het Veermarktterrein. Op de linkerfoto loop Ernst Degner met z’n 50cc Suzuki naar de keuring. Op de tweede foto zie je links Jim Redman en daarnaast staat monteur Nobby Clark en enkele andere monteurs bij de machinekeuring. Op de derde foto werd de 250cc Morini van Tarquinio Provini aan de keuring onderworpen. Op de vierde foto zie je de 125cc Honda van Cees van Dongen. Hij werd overigens 7e in die 125cc strijd. Op de vijfde foto zie je dat Frank Perris geen gebrek aan Suzuki monteurs had voor z’n 125cc motor. Perris werd later 2e. Geheel rechts een “leuke” TT reclame van de Hunter sigaretten.
Linksonder zie je een militair, die druk bezig was met een aantal tijdelijke telefoonverbindingen rondom het circuit. Op de tweede foto zie je dat het schildersgilde de startplaatsen nog even moesten markeren. Op de derde foto zie je het tankstation in de pits. Op de vierde foto zie je dat “gentleman” Jim Redman uit Rhodesië (tegenwoordig Zimbabw
Linksonder een Engelse zijspancombinatie, die z’n intrek had genomen op het rennerskwartier. Op de tweede foto zie je de zojuist gehuldigde Mike Hailwood, die op z’n MV Agusta, met overmacht, ruim anderhalve minuut voorsprong op Remo Venturi, winnaar werd van de 500cc race. Op de derde foto kun je bijna zien dat de monteurs er wel genoeg van hadden; de races waren bijna voorbij…inpakken en wegwezen denken ze waarschijnlijk, snel richting huis. Op de vierde foto zie je dat de promotie-wagen van Oranjeboom bier en ander verkeer, een weg zoekt door de Gedempte Singel. Links achter is tegenwoordig het warenhuis Vanderveen. De oude boom die je ziet, staat er gelukkig nog steeds. Sommige geveltjes zijn nog aanwezig maar andere zijn inmiddels verdwenen. Op de vijfde foto zie je het destijds befaamde Wilco treintje, even in de Rolderstraat staan, vlakbij de kruizing Nieuwe Huizen/Groningerstraat. In de TT week werd het opvallende treintje een aantal keren van stal gehaald en ingezet om het publiek van de kermis naar het centrum te vervoeren en vice versa. En rechts zie je, dat als je de TT van Assen dan weer verliet, je ook nog even “tot ziens” werd toegewenst.
Linksonder zie je de 50cc Suzuki’s van Isao Morishita op 2 en Mitsuo Itoh op 4 tijdens de keuring op het Veemarktterrein. Op de tweede foto zie je Hans Georg Ancheidt op 8 en Cees van Dongen op 11 tijdens de 50cc race. Op de derde foto zie je dat de Kreidler coureurs Anscheidt en Van Dongen werden afgevlagd als de nummer 4 en 5. In de 50cc-race passeerden er trouwens slechts vijf coureurs de finish. Onder de uitvallers was WK-leider Hugh Anderson. Daar zou Kreidler-coureur Hans Georg Anscheidt van moeten profiteren, maar dat lukte totaal niet. Ralph Bryans won met bijna een halve minuut voorsprong op Isao Morishita en Mitsuo Itoh, die 0,2 seconden van elkaar finishten. Ruim twee minuten na hen kwam Anscheidt pas over de finish, hij had een storing in de brandstoftoevoer, stalgenoot Cees van Dongen hield in om zijn stalgenoot als vierde over de finish te laten komen. (Dat zijn ongetwijfeld stalorders geweest van het Kreidler-team) Op de vierde foto de grote winnaar van die 50cc race, Ralph Bryans. Op de vijfde foto zie je een fraaie foto van Fritz Scheidegger met bakkenist John Robinson, ze kwamen als derde over de finish. Colin Seeley en bakkenist Wally Rawlings werden de grote winnaars van die zijspanrace en Chris Vincent en bakkenist Eddie Bulgin werden tweede. Rechts zie je dat als de zijspanrace dan was afgelopen, iedereen weer op huis aanging.
Hieronder links de bijna start van de zijspanklasse. Op de 2e foto zie je het monteurs-team van Suzuki. Op de derde foto zie je de Beverol medewerkers bovenop hun bus zitten, om de races beter te kunnen volgen. Op de vierde foto zie je de 250cc race ter hoogte van de Strubben. Op de vijfde foto zie je dat de monteurs van Yamaha nog druk bezig waren, om de motoren goed af te stellen. Rechts zie je dat Phil Read alvast met de training begon voor de 250cc klasse. Tarquinio Provini en Mike Duff waren nog niet helemaal zo ver.
Linksonder zie je redelijk veel publiek. De races waren afgelopen en sommigen liepen weer naar hun geparkeerde auto, motor of fiets en anderen stapten in de bussen, die alweer klaarstonden, om weer terug gebracht te worden naar het trein- en busstation. Maar het café gedeelte was ook nog geopend…. Op de tweede foto zie je dat de verkoopkraam van fris en bier schijnbaar goede zaken had gedaan. Op de derde foto zie je dat het Caltex racing service-team alweer klaarzat. Op de vierde foto zie je het TT Toilet-Gebouw, dus als de nood iets te hoog was… Rechts werd er een glas water verkocht voor soms wel 1 gulden, het was nogal behoorlijk warm en daar werd destijds dan weer behoorlijk “misbruik” van gemaakt!
Hieronder nog diverse sfeer-plaatjes uit dit “kleurrijke foto-jaar”. Links: Onderweg naar de baan. Op de tweede foto een paar foto’s van de mensen op de tribune. Op de derde foto werd het Wilhelmus gespeeld, doordat de TT aanstonds stond te beginnen. De agenten stonden in de houding en in het midden, met witte pet, een agent van de verkeerspolitie. Op de vierde foto zie je dat het reeds behoorlijk gezellig was. De vijfde foto is er eentje van achter de dijk. Rechts zie je de Oranjeboom uitgifte tent, waar je naar hartelust je biertje kon bestellen.
Hieronder ook nog een paar leuke kermis atrakties die dat jaar tijdens de TT op het Veemarktterrein stonden. Links een heuse draaimolen. Op de tweede foto zie je de griezeltent van Visser, de Geisterburg. Op de derde foto staat de Monte Casino, waar je je geld heus kon vergokken. Op de vierde en vijfde foto zie je het aandachttrekkende autootje, die samen met de snelle motoren kris kras door die snelle ronde steile wand jakkerde. Rechts zie je zangeres Diana Beerta van het Groninger dans- en stemmingsorkest “The Scarlet Pimpernels”, die in de TT nacht optraden in het centrum. De namen van de andere Pimpernels zijn ons niet bekend.
Op de foto linksonder staat Stan Nightingale bij z’n brandende Triumph zijspancombinatie; het span raakte tijdens de training in brand. Op de tweede foto zie je dat het er niet zo goed meer uitzag met z’n verbrande zijspan. Op de derde foto is Stan heel druk bezig om de schade aan z’n zijspan te repareren. Hij zou nog wel starten, maar kreeg wederom pech…. Op de vierde en vijfde foto zie je Fritz Scheidegger en John Robinson druk bezig met hun BMW zijspancombinatie. En met succes, want Scheidegger en Robinson (foto rechts) zouden de zijspanrace ook weten te winnen.
Linksonder een mooi kijkje op de aanvoer-route van de motoren uit het rennerskwartier, richting de start en in de verte zie je ook nog een stukje van het tijdwaarnemershuisje. Op de tweede foto zie je Cees van Dongen druk sleutelen aan z’n 250cc Bultaco. Cees zou 14e worden op een ronde achterstand. De foto is extra leuk, doordat Cees’ vader en z’n 2 zoontjes (Jan Maarten en Jos) ook fraai op de foto staan. Cees’ vrouw Ada bekeek het tafereeltje even vanuit de caravan. Op de derde foto zie je de Nieuw Zeelander Ginger Molloy op z’n 250 cc Bultaco, die trots zijn 15 dagen oude dochter even showde voor de camera. Hij zou de volgende dag 9e worden in de 250cc klasse. Op de vierde foto zie je een fragment uit die 250cc race, met Alberto Pagani op 19, Barry Smith op 36, Rex Avery op 16 en Bruce Beale op 4. Pagani werd 10e, Smith 12e, Avery viel later uit en Beale werd 5e. Op de vijfde foto zie je Mike Hailwood op MV Agusta, hij behield zijn vierde 500cc Grand Prix zege op rij en teamgenoot Giacomo Agostini werd op bijna een minuut achterstand gereden. Hailwood werd trouwens tweede in de 350cc klasse, bijna 40 seconden achter winnaar Jim Redman. Rechts zie je een leuke karikatuur van Paddy Driver, die met z’n Matchless G50 dat jaar met het beste seizoen uit zijn carrière bezig was, Paddy werd namelijk derde in die 500cc race.
Linksonder zie je een Neracar motorfiets uit de twintiger jaren (1920-1927), die ter ere van het 40 jaar bestaan van de TT, werd tentoongesteld op het terrein voor de hoofdtribune. De naam Neracar is een dubbele woordspeling en is afgeleid van ‘bijna een auto’ (near a car) en van de ontwerper Carl Neracher. (een Amerikaan) Op de tweede foto zie je een fraai plaatje van al die busjes en auto’s op het rennerskwartier. Op de derde foto zie je een Dunlop monteur druk bezig om de banden te controleren en later op de juiste spanning te brengen, maar deze foto is natuurlijk extra leuk door de racer in de dop, die op z’n driewieler voorbij flitst… Op de vierde foto stonden een paar dames druk te kibbelen bij de 250cc Montesa van José Busquets. De 250cc Aermacchi met 22 was van Guiseppe Visenzi. Op de vijfde foto staat Ralph Bryans bij 3 jongedames én 2 kleine kindertjes. We weten niet of Ralph daar “schuldig” aan was geweest… Rechts nog een fotootje van de zijspancombinatie van Harald Wohlfahrt en z’n charmante bakkeniste Armgard Neumann. Samen met hun monteur, werd de combinatie even richting rennerskwartier geduwd. Ze waren negende geworden, op 1 ronde achterstand. Op de achtergrond deed net iemand de motorkap van een Volkswagen Kever dicht.
Links onder: En dan werd je ’s nachts wakker omdat je dacht dat het begon te regenen. Stond er een dronken Duitser naast je over het gaas te plassen. Op de tweede foto zie je de monteurs van het Yamaha fabrieksteam, nog druk in de weer met de 50cc motoren van de coureurs Mitsuo Itoh en Michio Ichino. Itoh zou vierde worden en Ichino viel uit. Op de derde foto zie je een monteur naarstig op zoek naar het defect aan z’n motorblok. Op de vierde foto zie je dat Caltex in 1965 al weer 40 jaar vertegenwoordigd was bij de Dutch TT. Wat er op de vijfde foto aan het gebeuren was is ons niet helemaal duidelijk… Jan Kostwinner, die 10e zou worden in de 125cc race, is in z’n onderbroek druk aan het stoeien met een (vreemde?) mevrouw… Rechts zie je een foto die dat jaar werd gemaakt, van Mike Hailwood en Stanley Woods.
Hieronder links een paar fotootjes van de de leden van de TT-commissie. In 1964 won Jim Redman 3 keer de eerste prijs tijdens de Asser TT. In 1965 won “gentleman” Jim wederom de 350cc race en werd hij tweede in de 250cc klasse. Phil Read werd winnaar van die 250cc race. Op de tweede foto van links zie je de trofee die Jim Redman dat jaar kreeg, als winnaar van de 350cc klasse. In 2012 is die trofee op een veiling verkocht voor ruim 2000 euro… Op de derde foto zie je Jim Redman zelf. Op de vierde foto de beker die Redman overhandigd kreeg voor z’n tweede plaats in de 250cc klasse. Rechts nog een foto van paard(en) en wagen met pakjes stro, met daar bovenop nog behoorlijk veel mensen. De races konden beter worden bekeken, maar best nog gevaarlijk op zo’n rijdende wiebelende kar…
Hieronder zie je het eerbetoon, dat Hendrik Clewits op 26 juni 1965 voor Rieks Mulder schreef, ter gelegenheid van z’n 40 jarig TT-penningmeesterschap. Uiteindelijk zou Rieks Mulder zelfs 50 jaar de TT-penningmeester zijn (1925-1975) en daarna, tot zijn overlijden op 10 november 1986, ook nog gewoon bestuurslid van de Stichting Circuit van Drenthe zou zijn. Dus in totaal maar liefst 61 jaar bestuurslid van de TT! (Daarmee verbeterde Mulder overigens het record van Edo Bergsma die 60 jaar bestuurslid van de ANWB was geweest)
Voor de geïnteresseerden plaatsen wij nog enkele feest- en jubilea foto’s uit dit jaar. Destijds werden de TT gerelateerde bijeenkomsten overigens bijna steevast in het café-restaurant- en zalencentrum Bellevue aan de Dr. Nassaulaan 30 te Assen gehouden, waarvan wij hieronder in het midden dan ook een fotootje hebben geplaatst. Op de foto links zie je, vanwege een feestavond, vlnr: H. Clewits, H. Mulder en H. Wijnbergen. De tweede foto is gemaakt tijdens een ander feestje naar wij menen…vlnr: N. van Loozenoord, administrateur Jan Weggemans en penningmeester Rieks Mulder. De vierde en vijfde foto zijn genomen tijdens de receptie ter gelegenheid van het 40-jarig jubileum van de TT. Op de vierde foto zie je vlnr: H. Clewits, H. Mulder en KNMV voorzitter Dr. N. Rodenburg. Op de vijfde foto zie je vlnr: penningmeester H. Mulder, N. Rodenburg (KNMV voorzitter), Geert Timmer, N. van Loozenoord, H. Wijnbergen, het hoofd van het Rode Kruis de heer De Vos en administrateur Jan Weggemans.
TT Historie – 1966 t/m 1975
Je kunt elke foto/afbeelding groter in beeld krijgen, door er op te clicken!
Meer info in het tweede blokje hieronder.
Linksonder zie je Isao Morishita en achter hem Jan de Vries op weg naar de start van de 50cc race. Op de tweede foto nog een paar 50cc rijders, namelijk Ralph Bryans en Luigi Taveri (op 2). Ook de Jamathi van Martin Mijwaart, de motor met nr. 17 is nog goed te zien. De voorover gebogen man links is Cees van Dongen, die belangstellend naar Bryans Honda aan het kijken was… De man in z’n blote bast rechts, is Jan Thiel. Op de derde foto zie je voornoemde Martin Mijwaart op z’n 50cc Jamathi, Mijwaart werd weliswaar op een ronde gereden, maar werd toch nog knap negende. Luigi Taveri won de 50cc race en Ralph Bryans werd op een fractie van een seconde tweede. Jan de Vries kwam niet over de finish. Op de vierde foto staan een paar film-operateurs, met hun apparatuur, nabij de start- en finishplaats. Rechts zie je het Kreidler-“genootschap”, met vlnr Henk van Veen, Jan Smit, André Gebben, J. Meijer, Aalt Toersen, Jan de Vries, Herman Meijer en Henk van de Born.
Op de foto linksonder zie je Rex Avery met z’n 125cc EMC tijdens de motorkeuring in een tent op het circuit. Op de tweede foto zit Hugh Anderson op z’n 125cc Suzuki te wachten tot hij kan beginnen met de training. De 3 officials zijn vlnr: Arie Verkerk, Gosse Berga en Jan Veldhuis. Anderson zou trouwens 4e worden in de 125cc race. Op de derde foto zie je een foto van de training van de 125cc klasse, je ziet Cees van Dongen op Honda met startnummer 30, Han Leenheer op 31 en Jan Kostwinder op 32. Op de vierde foto zie je een fraaie foto waarop de 125cc coureurs richting de Bedeldijk racen, onder de loopbrug naar de Strubben door. Op de vijfde foto zie je dat Bill Ivy, als winnaar van de 125cc race, door H.G. Pellikaan (lid van de centrale sportcommissie) naar het podium werd gebracht, voor de huldiging. En rechts zie je een foto van die huldiging. Cees van Dongen stond trots naast Bill Ivy, Cees werd met een 8e plaats de beste Nederlander.
Linksonder zie je dat Ralph Bryans, Mike Hailwood en Luigi Taveri even met z’n drietjes een dolletje maakten op een zijspan. Op de tweede foto zie je een Ferrari, samen met Jim Redman, Redman had, zoals het schijnt, Enzo Ferrari de mooie sportwagen afgetroffeld, onder het mom van promotie… Op de derde foto staan Jim Redman en Ralph Bryans, bij een Vanden Plas Princess 3 liter. Zou dát dan de auto van Ralph Bryans zijn geweest? De vierde foto is iets minder “decadent”, je ziet een paar kinderen van een buitenlandse coureur, die onze Hollandse houten klompen maar heel vreemd vonden… Rechts zie je dat het publiek zich na de races naar de diverse parkeerplaatsen begaf, om vervolgens weer richting huis te gaan.
Op de foto linksonder zie je Mike Hailwood in aktie, hij werd winnaar van de 250cc klasse én van de 350 cc klasse. Op de tweede foto zie je de zojuist gestartte 500cc klasse door de S-Bocht denderen, rechts op die foto zie je de boerderij van Dijkema. Op de derde foto zie je Mike Hailwood onderuit gaan, Na een slechte start in de 500cc klasse, worstelde Mike zich best nog snel naar voren, maar hij schakelde in de Strubben per ongeluk naar de eerste versnelling, waardoor zijn race in de strobalen eindigde… Op de MV Agusta met nummer 3 zie je Giacomo Agostini. Op de vierde foto zie je Mike Hailwood, toch nog lachend, teruglopen naar de pits. Op de vijfde foto zie je Hailwood, inmiddels in gezelschap van enkele fotografen en een paar nieuwsgierige mensen, teruglopen naar de pits. Op de foto rechts zie je dat Mike Hailwood vervolgens in de pitsstraat werd omringd door veel toeschouwers. De 500cc race werd vervolgens een spannend gevecht tussen Giacomo Agostini en Jim Redman, die Redman met 2,2 seconden voorsprong op Ago zou gaan winnen. De Tsjech František Šťastný werd trouwens derde, met een 450cc Jawa…op een ronde achterstand…
Gelukkig vonden we nog een aantal fotootjes van de TT kermis. Links zie je de opbouw van de diverse attracties. Op de voorgrond zijn de contouren van de achtbaan al duidelijk zichtbaar. Op de tweede foto zie je de opbouw van het reuzerad. Op de derde foto zie je de ingang van de TT kermis op het Veemarktterrein aan de Van Riebeeckstraat. Op de vierde foto zie je de nougat-kraam van Kallenkoot en links is ook de poffertjeskraam van Albers nog te zien. Rechts zie je een reünie van een aantal TT coureurs van het eerste uur. Op initiatief van het Rolder gemeentebestuur kwamen de oud rijders nog eens bijeen. De krant noemde o.a. Stuut uit Groningen, Van Pelt uit Oostvoorne, Vermaak uit Utrecht, Brunt uit Nieuw Loosdrecht en Abeln uit Klazienaveen. Waar voornoemde heren staan is ons niet geheel duidelijk, maar een aantal heren herkennen we nog wel, zoals een paar TT commissie-leden, namelijk A: voorzitter Hendrik Clewits, B: secretaris Nuy Loozenoord en C: penningmeester Rieks Mulder. De anderen, waarvan we de naam weten, zijn D: Han van Kooten, E: kamprechter Ben Majoor, F: Jaap de Wit, G: Bertus van Hamersveld, H: W. vd Veen, J: F. van Rumpt, K: B. van Riemersma, L: Gerard Dieters, M: Jac. Schot, N: D. Romein en P is Ben Malta. Samen is het oude circuit, voor zover nog aanwezig, bereden, om vervolgens nog aan een gezellige koffietafel terecht te komen. Bertus van Hamersveld kreeg zelfs de bronzen penning van verdienste van de gemeente Rolde aangeboden, om in hem al deze groten te huldigen.
Hieronder links zie je rijder Yoshimi Katayama (links), die samen met z’n monteur, z’n 50cc Suzuki nog even goed aan het afstellen was. Op de tweede foto zie je dat de 2 grote concurrenten, Hans-Georg Anscheidt en Yoshimi Katayama, klaar staan voor de start. Op de derde foto zie je de start van die 50cc klasse. (Op 22 Aalt Toersen, op 1. Hans-Georg Anscheidt, op 21 Jan de Vries, op 4 Yoshimi Katayama, op 6 Angel Nieto, op 2 Stuart Graham, op 27 Jos Schurgers, op 16 Jean-Louis Pasquier, op 19 Paul Lodewijkx, op 17 Barry Smith, op 25 Pierre Kemperman, op 24 Jan Bruins en op 12 Horst Siedl) Op de vierde foto zie je een aantal Duitse supporters van Hans-Georg Anscheidt. Ze droegen allemaal een TT Assen trui. Maar de voorbij racende en latere winnaar van de 50cc race Katayama deed ze niet juichen… Hun Hans-Georg werd, door z’n niet waterbestendige ontsteking en carburatie, slechts vierde. Angel Nieto werd overigens tweede en Barry Smith derde. Op de foto rechts, zie je de winnaar Yoshimi Katayama met de erekrans.
Op de foto linksonder zie je Cees van Dongen, op z’n 125cc Honda. Van Dongen zou later een knappe vijfde plaats behalen in de 125cc race. Op de tweede foto zie je de bijna start van die 125cc klasse, met op 6 Yoshimi Katayama, op 1 Phil Read, en op 2 Bill Ivy. De starter was Ben Majoor. Op de derde foto zie je Phil Read op 1 en Bill Ivy op 2 tijdens die start van de 125cc race. Phil Read zou de race winnen en Ivy werd tweede. Op de vierde foto zie je op 2 Bill Ivy en op 6 Yoshimi Katayama tijdens die spannende 125cc race. Yoshimi kwam als 4e over de finish. Stuart Graham werd 3e. Phil Read zou in de 125cc klasse als eerste over de finish komen. En Ivy zou zowel in de 125 als in de 250cc klasse, op de tweede plaats eindigen. Op de foto rechts even iets totaal anders, je ziet de helm van Mike Hailwood en dat oude “ding” is jaren later, op een veiling, verkocht voor maar liefst 4500 pond.
Linksonder zie je Gilberto Milani, die druk bezig was met z’n 350cc Aermacchi. Hij zou later zevende worden in de 350cc race. Op de tweede foto zie je dat de MV Agusta van Giacomo Agostini even aan een technische motorkeuring onderhevig was. Op de derde foto had Giacomo het alweer gezien en hij liep kalmpjes terug naar het rennerskwartier. Op de vierde foto zie je Han Leenheer op 33 en Bert Oosterhuis op 34. Ze zouden respectievelijk 16e en 17e worden in die 350cc race. Bert Oosterhuis is trouwens later verongelukt tijdens de Parijs Dakar rally. Hij had een Toyota garage in Groningen. Op de vijfde foto zie je de 250cc coureurs Jan Kostwinder op 37, Gilberto Milani op 23 en Rex Avery op 12 vanuit de Strubben richting Bedeldijk rijden. Rechts zie je dat de zijspancombinatie van de Zuid-Afrikanen Ray Pollard en Maurice Westcombe nog even grondig onder handen werd genomen. Het heeft niet mogen baten, ze kwamen er later niet mee over de finish.
Linksonder zie je Helmut Fath sleutelen aan zijn URS combinatie. Z’n bakkenist Wolfgang Kalauch staat achter de machine. Helmut Fath had met zijn viercilinder URS een snelle trainingstijd neergezet, waardoor hij ook op de eerste startrij stond. Bij de start waren Georg Auerbacher en Eduard Dein als snelste weg, gevolgd door Johann Attenberger en Josef Schillinger. Attenberger had zijn BMW moeten aanpassen om met een verstijfd been toch te kunnen schakelen. Na de eerste ronde was Fath al opgeklommen tot de tweede plaats en een halve ronde later lag hij al op kop. Na de tweede ronde leek Fath al onbereikbaar voor de concurrentie. In de derde ronde viel Auerbacher uit en kon de combinatie Enders/Engelhardt de tweede plaats pakken. In de vierde ronde had Fath een flinke voorsprong opgebouwd, maar moest even later noodgedwongen de pits in rijden wegens een flinke olielekkage. Op de tweede foto zie je een aantal zijspancombinaties, die klaarstonden voor de training. Op 12 zijn dat Tony Wakefield en Graham Milton op BMW, op 14 Bill Boddice en Harry Stanley op BSA en op 15 Michael Boddice en David Loach op BSA. (Wakefield met bakkenist Milton kwamen als vierde over de finish, Bill Boddice met Stanley als zevende en Michael Boddice met Loach kwamen niet over de finish) Op de derde foto zie je Pip Harris en z’n bakkenist John Thornton in de pits. Rechts op deze foto zie je de TT omroeper Bertus van der Brink. Op de vierde foto zie je de zojuist van start gegane zijspanklasse, met op de vijfde plaats een bermtoerist. Op de vijfde foto zie je Pip Harris en Bob Thornton op BMW en de bijna niet meer zichtbare zijspancombinatie van Siegfried Schauzu en Horst Schneider, ook op BMW. Schauzu en Schneider werden uiteindelijk tweede, Harris en Thornton zouden de derde plaats behalen. Ook staan er nog een paar fotografen… Geheel rechts de latere winnaars van die zijspanklasse, Klaus Enders en bakkenist Ralf Engelhardt.
Linksonder een fraai plaatje van tijdens de training op vrijdag. Ook mooi om dat Opeltje met die smalle bandjes te zien staan, én wat dacht je van die schattige bloemperkjes… Op de tweede foto zie je dat er, voordat de races begonnen, nog even een muziek-corps voorbij kwam. De derde foto laat zien dat de monteurs van Honda, nog druk bezig waren met de motoren van Mike Hailwood. Op de vierde foto en ook op de foto rechts, zie je dat het grote publiek na afloop van het laatste onderdeel…de zijspanklasse…weer massaal naar huis gaat.
Linksonder zie je 2 dames en een heer druk bezig met een aantal luidsprekers voor rondom het circuit. Op de tweede en derde foto zie je een aantal militairen, die druk bezig waren met het aanleggen van telefonische verbindingen naar de diverse posten langs het circuit. Wij nemen aan dat al die te gebruiken materialen in die legertruck hadden gelegen. Op de vierde foto zie je een filmoperateur, die alvast met de goede instellingen bezig was, om later goede opnamen te kunnen maken van het race-geweld in de Kniebocht. En op de vijfde foto doet die operateur hetzelfde, maar dan om opnamen van de activiteiten in het rennerskwartier te maken. Rechts zie je diverse mensen die aan het genieten waren van de motorkeuringen die inmiddels plaatsvonden in het rennerskwartier.
Hieronder zie je die snelle “racebaan” met die geweldige race-bots-autootjes op de TT kermis. Op de tweede foto zie je een fraaie foto van de TT kermis, die genomen is vanuit het reuzenrad. Op de derde foto zie je dat het ’s avonds best druk en gezellig was op de TT kermis. Op de vierde foto zie je 2 aspirant coureurs in de dop. En rechts zie je dat een aantal toeschouwers, halverwege de zijspan race, zich snel naar de parkeerplaatsen spoedden, om voordat de massale uitrij-drukte daar zou beginnen, weer richting huis te gaan.
Hieronder nog een paar leuke foto’s uit dit jaar. Links een ons onbekende coureur, die schijnbaar van z’n motor was gestuiterd… Op de tweede foto zie je dat het goed rusten was, te midden van al dat race geweld… Op de derde foto zie je dat Kane san, Seki san en de kleinste Ingenieur Tanaka san voorzichtig de benzine even bijvulden en ook nog even de ideale zithouding van de motorfietsen afstelden. Bij de Japanse Teams deden de ingenieurs dus ook gewoon simpel veldwerk… (Kane san’s naam was trouwens Suzuki, maar doordat Suzuki san binnen Yamaha niet goed klonk, werd zijn voornaam Kaneyoshi in afgekorte vorm zijn roepnaam, “ Kane” san dus) In het krantenartikel kun je lezen dat er schijnbaar veel polonaise werd gelopen en dat er ook veel pils werd gedronken in de café’s die maar niet dicht gingen… Op de 2 foto’s rechts, zie je de fraaie Iso Grifo, die Mike Hailwood dat jaar had gekocht. Zoals je ziet, trok de Iso Grifo (“Woest Beest”) veel bekijks. Op de foto rechts zie je Hailwood even parmantig en trots op z’n Iso Grifo zitten. (deze exclusieve sportauto werd gemaakt van 1965 tot 1974 door het Italiaanse Iso Autoveicoli S.p.A. Nog een leuk verhaaltje: Hailwood kreeg met de Grifo in 1969 in Zuid-Afrika op hoge snelheid een ongeval met nota bene een waterbuffel. De V8 werd volledig gerestaureerd en in 1972 verkocht Hailwood de auto. In 2011 schijnt de Iso Grifo op een veiling verkocht te zijn voor 165.000 Engelse ponden)
Hieronder links zie je dat Mike Hailwood met z’n 250cc Honda nog even oefent voor de lopende start. Op de tweede foto links zie je de start van die 250cc klasse, met Mike Hailwood op 1 en de later met pech uitvallende Lous van Rijswijk jr. (de zoon van) met 34. Hailwood won, Bill Ivy werd tweede op een halve minuut en Ruud Breedt werd de beste Nederlander met een elfde plaats op 2 ronden achterstand. Op de derde foto zie je Ivy en Hailwood na de race nog even aan de Coca Cola. (de flesjes zien er tegenwoordig nog net zo uit) Uiteindelijk zou Mike Hailwood ook de 500cc race winnen! Giacomo Agostini werd tweede en beide heren hadden maar liefst een ronde voorsprong op Peter Williams, die als derde over de finish kwam! (De man in het midden was Geert Feunekes uit de Smilde) Op de vierde foto zie je Hailwood en Agostini even samen in de mooie overwinnings-krans; Links zie je Bert Oosterhuis. Bert werd met een 18e plaats en met 2 ronden achterstand, de beste Nederlander. Mike “the bike” deed het huzarenstukje van Jim Redman in 1964 nog eens dunnetjes over, want behalve de 500cc klasse, won hij ook de 250cc klasse én de 350cc klasse! Op de vijfde foto zie je Hailwood’s trofee, die hij kreeg voor z’n overwinning in de 500cc klasse. Rechts zie je de gigantisch mooie erelijst van Mike Hailwood. Zoals je kunt zien, was Hailwood maar liefst 9x wereldkampioen. Hij behaalde in totaal 76 GP zeges. Ook won hij in 1978 het TT F1 kampioenschap. (nota bene 10 jaar nadat hij gestopt was) Hij overleed in 1981 op 40 jarige leeftijd na een auto ongeluk.
Op de foto links zie je Giacomo Agostini even kletsen met een aspirant motorcoureur. Op de tweede foto zie je het inschrijf-formulier voor Giacomo Agostini om dat jaar deel te mogen nemen aan de 350cc en 500 cc van de TT te Assen. Op de derde foto zie je Agostini en Arturo Magni tijdens de training. Magni was ingenieur bij Gilera en later bij MV Agusta, waar hij de racemotoren ontwikkelde waarmee John Surtees, Gary Hocking, Mike Hailwood en Giacomo Agostini hun wereldtitels behaalden. De vierde foto laat de zojuist gestarte 350cc klasse zien, met vooraan op 1 Giacomo Agostini, op 2 Renzo Pasolini, en op 10 Billie Nelson. “Ago” werd winnaar van zowel de 350cc als de 500cc klasse! Op de vijfde foto zie je een fragment uit de 500cc race. Billy Nelson op 4, Jack Findlay op 21 en John Cooper op 9 terwijl ze door de Strubben bocht reden. Findlay werd trouwens 2e, Cooper derde en Nelson kwam later te vallen. Op foto rechts, was Giacomo Agostini zojuist gehuldigd als winnaar van de 500cc klasse; onze Theo Louwes stond er trots naast, want hij was met z’n tiende plaats de beste Nederlander geworden in die 500cc klasse.
Op de foto hier linksonder zie je dat Henk Tappel sr. (links) en Willem Breeman (rechts) de 50cc motoren van coureurs Rudolf Kunz met startnummer 3 en Janco Florjan-Stefe met nummer 5 aan het keuren waren. Op de tweede foto zie je vlnr Jan Thiel, Martin Mijwaart en Paul Lodewijkx met hun Jamathi. Jan Thiel was de man van de beslissingen, hij dacht uit en had het meeste inzicht. Martin Mijwaart deed het las- en draaiwerk en Paul Lodewijkx deed de montage, stelde de boel goed af én won vervolgens de 50cc race. Op de derde foto zie je Aalt Toersen even op de 50cc Jamathi van Paul Lodewijkx zitten en de zittende man links is Martin Mijwaart. Op de vierde foto zie je de bijna start van de 50cc klasse, met Paul Lodewijkx op 20. Rechts zie je dat ze zojuist zijn gestart, met op 8 George Ashton, op 4 Barry Smith, op 30 Henk Mos, op 18 Jan Bruins en op 3 Rudolf Kunz.
Hieronder links ligt Hans Georg Anscheidt nog voor op Paul Lodewijkx, maar Lodewijkx zou winnen met slechts een banddikte verschil op Hans Georg Anscheidt. Op de tweede foto zie je dat hij (door Ben Majoor) werd afgevlagd als de grote winnaar van de 50cc klasse! (Zoals reeds vermeld, werd Hans Georg Anscheidt tweede en Aalt Toersen kwam op 30 seconden als derde over de finish) Op de derde foto is een stralende Lodewijkx onderweg naar de huldiging. En op de vierde foto zie je dat Anscheidt als tweede naast Lodewijkx stond. Anscheidt leek wel een dwerg naast die lange krullenkop van 1.85 mtr. De foto rechts laat een leuke compilatie van de grote winnaar Paul Lodewijkx zien.
Hieronder links zie je op 30 Henk Mos en op 13 de Zwitser Bernard Hausel, beiden op Kreidler, terwijl ze op weg zijn naar de training van de 50cc klasse. Henk zou uiteindelijk 18e worden en Bernard 20e. Op de tweede foto zie je de start van die 50cc race; de namen van de coureurs in beeld zie je onder de foto. Op de derde foto zie je Jan van Leeuwen op 29 en Janko-Florijan Štefe op 5. Van Leeuwen was de enige Honda 4-takt rijder en zou op de tiende plaats eindigen in die 50cc race. Štefe op Tomos werd dertiende. Op de vierde foto zie je dat de ene keurmeester zich onderhield met de coureur en z’n mechanicien, ondertussen werd door de andere keurmeester de motor grondig gekeurd. Rechts foto zie je Johann Attenberger en Josef Schillinger aan het trainen voor de zijspanrace. Ze zouden de zijspanrace ook weten te winnen, maar een week na die overwinning in Assen, verongelukten beiden tijdens de zijspanrace op het Francorchamps circuit.
Op de foto hieronder links zie je dat het nogal regende tijdens de training van de 250cc klasse. Op de tweede foto zie je dat het gelukkig droog was tijdens de daadwerkelijke 250cc wedstrijd. Phil Read en Bill Ivy wisselden vrijwel elke ronde van positie, maar uiteindelijk kwam Ivy als eerste over de streep, slechts 0,1 seconde voor Read. Op de derde zie je de zojuist gehuldigde Bill Ivy. Cees van Dongen werd elfde op 1 ronde achterstand. Op de vierde foto zie je een soortement souvenir-poster van het 125 cc startveld. (met o.a Bill Ivy met startnummer 1 en Phil Read met nummer 2) Op de vijfde foto zie je een fragment uit de 125cc race, met op 34 Jan Huberts. Jan vocht zich vanaf een elfde plaats naar voren en lag op een gegeven moment op de vierde plek. In de laatste ronde maakte Dave Simmonds een fout, kwam te vallen en daardoor kon Jan Huberts met zijn privé-MZ de derde plaats pakken achter Phil Read en Ginger Molloy. Op de foto rechts zie je Phil Read, die winnaar van de 125cc race was geworden, maar naast Read, als beste Nederlander met die derde plaats, onze eigen Jan Huberts en z’n zoontje! Volgens Jan zelf was dit zijn beste race ooit gereden in Assen!
Op de foto links zie je een paar kampioenen in de dop. Op de tweede foto zien we Giacomo Agostini even weer z’n laarsjes poetsen. De ijdele Ago zag er altijd, van top tot teen, keurig verzorgd uit. (Hij had in Italië reeds de status van superster, wond vrouwen om zijn vinger en kreeg ook al filmrollen aangeboden) Op de derde foto zien we een blootsvoets meisje, die de zware 500cc Norton van Bert Oosterhuis even overeind hield… Op de vierde foto nog een fraaie foto van Siegfried Schauzu en Horst Schneider in hun zijspan, bezig met de training. Op de vijfde foto zie je Helmut Fath en Wolfgang Kalauch op URS, ze zouden slechts vijfde worden in de zijspanklasse race. Rechts nog een foto van de start van de zijspanklasse. (Met startnummer 2 zie je Fath-Kalauch, op 6 Attenberger-Schillinger, op 4 Auerbacher-Hahn, op 1 Enders-Engelhardt, op 12 Harris-Thorton, op 13 Wakefield-Milton, op 3 Schauzu-Schneider, op 8 Kölle-Schmidt, op 5 Butsche-Huber, op 11 Boddice-Loach, op 7 Luthringshauser-Hughes, op 17 de gebroeders Castella en op 18 Oosterlo-Hermans)
Linksonder zie je de Porsche van Giacomo Agostini voor het TT bureau staan, ze zijn nog niet aan de beurt en dus kletst Ago nog even met enkele mede coureurs. Op de tweede foto zie je een renner in de dop, die even lekker in het rennerskwartier tussen het publiek heen en weer laveert. Op de derde foto zie je dat Ab Sanders uit Buinen, onderweg is met een vrachtwagen vol stro en op de vierde foto zijn ze die “veilige” stro pakjes op de cruciale plekken aan het neerleggen. De vijfde foto laat de vangnetten zien die voor de hekwerken werden opgehangen, maar of dat nu zo veilig en betrouwbaar was… Rechts een foto van de “day-after”, oftewel een plaatje van de dag na de TT. Een Vauxhall Viva reed voorbij de puinhopen bij de Hoge Heide.
Hieronder links kun je goed zien dat je je op de eerste rang bevond als je op een TT camping stond! Maar, zoals je op de tweede foto ziet, had je ook een uitstekend plekje als je boven op één van de vele mobiele toiletgebouwtjes zat… Op de derde foto zie je een leuke foto van tijdens de training van de 250cc klasse. Op de vierde foto zie je een aantal KNMV officials, zittend op strobalen tijdens de TT-races. Op A zie je Grieto Halsema, op B: Ben. J. Majoor, op C: Huib G. Pellikaan en op D: official Cees van den Goorbergh. Op de vijfde foto zie je enkele richtingsborden aan de Collardslaan. Op de achtergrond panden aan de Markt en rechts stonden reeds vele motoren geparkeerd. Op de foto rechts zijn Siegfried Schauzu, Horst Schneider en enkele omstanders druk bezig om hun zijspancombinatie weer in het busje te krijgen. Ze waren derde geworden die dag en gingen weer naar huis.
Nog een paar leuke fotootjes, met linksonder de bereden politie op de Torenlaan, ter hoogte van hotel De Moriaan. Op het bord is nog te zien dat daar ook de kaarten voor de aanstaande TT races verkrijgbaar waren. Op de tweede foto een fragment van de start van de 250cc klasse, de favorieten zijn reeds uit het zicht trouwens. Henk Kist op 33, gevolgd door Giuseppei Visenzi op 22, Rudolf Thalhammer op 26, Lothar John op 18 en Gyula Marsovszky op 28. Op de derde foto zie je Theo Louwes tijdens de training, met z’n 350cc Norton door de bocht racen. De vierde foto is leuk, tijdens de 350cc race, stonden Cas Swart (34) en Jaap Mooyen (31) allebei, voor de finishlijn, te wachten tot de winnaar (Giacomo Agostini) werd afgevlagd, om alsnog hun defecte motoren over de finish lijn te kunnen duwen, zodat beide heren alsnog geklasseerd konden worden. Zodoende werd Swart nog 16e (én beste Nederlander!) en Mooyen 17e, allebei inmiddels dus op maar liefst 3 ronden achterstand. De coureur rechts in beeld met nummer 14, was Dan Shorey en die werd negende op 1 ronde. Rechts nog een familie-kiekje vanuit het rennerskwartier, van Jan Huberts met echtgenote en dochtertje Désiree.
Hieronder links zie je enig gesleutel bij de pits, tijdens de training van de 50cc, met links Eugenio Lazzarini, midden Wolfgang Reinhardt en rechts Herbert Denzler. Op de tweede foto zie je Aalt Toersen (21) en Jan de Vries (22), die onderweg zijn naar de start van die 50cc race. Op de derde foto zie je de start van die 50cc klasse en Angel Nieto zou eerste worden, maar de Nederlanders deden het ook goed, op de vierde foto werd Jan de Vries (bijna) afgevlagd als tweede. De derde plaats was voor Aalt Toersen, Paul Lodewijkx werd vierde en Jos Schurgers zesde. Op de foto rechts zie je de 125 cc in actie! Vlnr: Kent Andersson, Dieter Braun, Cees van Dongen en Dave Simmonds. Laatstgenoemde zou de race winnen en Lous van Rijswijk jr. werd op één ronde achterstand tiende.
Op de foto links zie je Dave Simmonds net afgevlagd worden als winnaar van die 125cc race. De tweede foto laat een leuke foto zien van een paar agenten, die salueren tijdens het spelen van het Italiaanse volkslied. Renzo Pasolini had de 250cc race zojuist gewonnen, vandaar. Op de derde foto zien we dat er nog druk werd gesleuteld aan de 250cc Yamaha van Lous van Rijswijk jr., hij werd uiteindelijk 14e op een ronde achterstand. Op de vierde foto zien we Bill Ivy op z’n loodzware, maar razendsnelle 350cc Jawa. Op de vijfde foto zien we Ivy nog voorliggen op de latere winnaar Giacomo Agostini. Maar toen z’n Jawa begon te stotteren, koos Ivy noodgedwongen voor de tweede plaats en kwam op bijna 1 minuut achterstand op Agostini binnen. (Ivy verliet Assen als een held om er nooit meer terug te keren…hij verloor 2 weken later namelijk het leven na een crash in de training voor de Grand Prix van het toenmalige Oost Duitsland) Rechts zien we Theo Louwes in de pits met z’n 500cc Norton. Theo viel in de race uit door technische problemen.
Op de foto hieronder links zie je dat er nog druk werd gesleuteld aan de MV’s van Giacomo Agostini. En met succes, want op de tweede foto werd Agostini afgevlagd als winnaar van de 350cc klasse. Op de derde foto is Agostini onderweg naar de huldiging, met in z’n kielzog Jan Kostwinner, die met een negende plaats, op een ronde achterstand, de beste Nederlander was geworden. Op de vierde foto zie je een paar fotografen even in het gras liggen…de race zal op dat moment wel niet zo interessant zijn geweest denken wij…. Geheel rechts zie je de voor- en achterkant van de 6e prijs medaille die de Zwitser Gyula (Jules) Marsovszky had gewonnen in de 500cc klasse.
Hieronder zie je dat de Cadillac Fleetwood tijdens de TT-nacht ook nog in actie moest komen. Op de tweede foto zie je dat het publiek zich ’s morgens massaal, over een loopbrug, naar de baan begeeft. Op de derde foto zie je dat er schijnbaar nog vrij veel mensen hun roes uit lagen te slapen. Op de vierde foto zie je dat de politie even lekker, voor het publiek, in het gras zit, lekker leunend tegen een paar strobalen. Rechts kun je lezen dat er nogal het een en ander te doen was in Assen tijdens de TT week.
Hieronder links zie je dat er druk werd gebouwd aan de nieuwe perstribune. Op de tweede foto zie je de perstribune in afgebouwde staat. Op de derde foto zie je zij- en achterkant van de tribune. Op de vierde foto zie je het Tijdwaarnemershuis, met bovenop het dak de mensen die de stand van de wedstrijd bij hielden. Binnen zaten o.a bestuursleden, baancommissarissen en overige juryleden die keken of alles naar wens ging. Rechts een kijkje boven op het dak van dat tijdwaarnemershuis zelf. (De official met de map onder zijn arm is Dr. Soldati uit Zwitserland)
Hieronder links een foto waarop de rijders zich klaarmaken voor de start. De 2 foto’s in het midden zijn een paar fraaie luchtfoto’s uit de zestiger jaren, waarop best veel is te zien. En rechts zie je nog zo’n mooie foto, waarop de rijders klaar staan voor de start van hun race. Er is wel verdacht veel politie aanwezig…
Hieronder ook nog een paar fotootjes van Hotel de Moriaan (van Tjabel Bies) aan de Torenlaan 24, tussen 1951 en 1979 het onderkomen van het TT- bureau in Assen. De eerste foto is er eentje uit 1952. Op de foto rechts zie je de dames, die op de eerste etage, de posters voor de aanstaande TT van 27 juni 1964 aan het sorteren waren. Geheel rechts zit Kiki Weggemans-Mulder, de echtgenote van Jan Weggemans. (de namen van de andere dames zijn ons niet bekend)
Hieronder links zie je voornoemde Jan Weggemans, Jan was van 1951 tot 1976 directeur van het TT-bureau en na het vieren van zijn 25-jarig dienstjubileum (ná de TT van dat jaar), nam Weggemans wegens toenemende gezondheidsklachten afscheid als directeur. Wel maakte Jan Weggemans van 1977 tot 1981 nog deel uit van het bestuur van de Stichting Circuit van Drenthe. Jan Weggemans (geboren in Zweeloo op 3 november 1917) overleed op zondagavond 5 mei 2002 op 84-jarige leeftijd. Op de tweede en derde afbeelding kun je nog wat bijzonderheden en een leuk interview met heer Weggemans lezen, een terugblik op de 25 jaar dat hij directeur was van het TT bureau. Rechts nog een grappige karikatuur van Weggemans, die een verstokt roker schijnt te zijn geweest…
Hieronder links zie nog een fotootje uit 1964 van Jan Weggemans achter z’n bureau. Op de tweede foto zie je dat Jan Weggemans werd gefeliciteerd met z’n 25 jarig jubileum, Jan was eerst administrateur en later ook directeur van de organisatie van de TT races. Kiki Weggemans nam de bloemen, uitgereikt door burgemeester Gerrit Grolleman, in zijn hoedanigheid als voorzitter van de Stichting Circuit van Drenthe, uiteraard graag aan. (Grolleman was trouwens burgemeester van Assen van 1968 t/m 1976) Op de derde foto zie je de als receptieruimte ingerichte eetzaal van Hotel De Moriaan, met vlnr: Egbert Braakman, Jan Weggemans, Jaap Geerts Sr. (vader van ex kroegbaas en ex zijspancoureur Jaap Geerts), Jan de Gries, Henny Braakman en Mieke Bremer. (Jaap Sr., Mieke en Henny waren vrijwilligers tijdens de TT-week in het TT Bureau) Op de foto rechts zie je Egbert Braakman in gesprek met de Franse sport-journalist Jacques Bussillet. (van het Franse sportblad Moto Journal) In september 1979 verhuisde het TT-bureau naar de Trianthahal bij de kunstijsbaan Drenthe. De TT-organisatie kon aan de Torenlaan niet meer uit de voeten omdat het hotel in 1977 een andere bestemming zou krijgen en er in de TT week op de begane grond geen ontvangstruimte meer beschikbaar was. Bovendien kampte de organisatie aan de Torenlaan met een tekort aan parkeerruimte. Jan de Gries trad in dienst als administrateur en Egbert Braakman (reeds in dienst vanaf 15-11-1970) werd chef de bureau en wedstrijdsecretaris. Braakman zou trouwens nog tot z’n pensioen in 2006 fungeren als sport coördinator. Vanaf december 1997 kreeg het TT-bureau permanent onderdak op het circuit zelf. Meer over Egbert Braakman is te vinden op de “EXTRA” pagina.
En uiteraard ook nog even aandacht voor die ouderwets mooie TT bogen, die tot in de jaren zeventig de inkomende wegen van Assen tijdens de TT week sierden…we vonden er nog een paar fotootjes van…links zie je een TT boog uit het jaar 1964 (met op de achtergrond de oude Witterbrug), de tweede foto is ’s avonds genomen en stamt uit 1955. Deze TT boog zag je als je over de Groningerstraat-brug richting centrum reed. De derde foto is bijna vanaf die zelfde plek genomen, maar dan 21 jaar later in 1976. Rechts nog een TT boog uit 1970 aan de Vaart ZZ. Het VW busje stond wel aardig gevaarlijk over de streep trouwens… Na ruim dertig jaar afwezig te zijn geweest, werden er vanaf 2010 “simpele” TT bogen geplaatst en dan alleen nog aan de 3 invalswegen, te weten Assen Noord, Assen en Assen Zuid. Zo worden de bezoekers van Assen toch nog weer een beetje verwelkomt voor de TT races en het bijbehorende TT Festival.
En dan had je nog die “heftige, woelige en rumoerige” TT nachten in de periode 1967 t/m 1972!
We hebben een aantal krantenkoppen en foto’s voor je verzameld…
“Een janboel in de TT-nacht” kopte de Drentse en Asser Courant van zaterdag 24 juni 1967. De befaamde TT-nacht zou dat jaar de geschiedenis ingaan als een der meest onaangename en wanordelijke nachten sinds het motorevenement in Assen wordt georganiseerd. Het jaar daarop zijn er opnieuw rellen: stenen, bierblikjes, charges en 37 arrestaties. Van de arrestanten is het overgrote deel zelfs van buiten Assen en buiten de provincie Drenthe. Jeugdige raddraaiers bekogelden elkaar furieus met platgereden en getrapte bierblikjes. En daarmee was het hek van de dam.
In 1970 dezelfde tonelen als het jaar daarvoor. Met traangas is de politie royaal. Tegen één uur is de hele binnenstad vergeven van het gas. Het waren steeds een paar mensen, die de politie het leven zuur maakten. Weloverwogen, en vooral met veel plezier. Met de trein van tien over elf komen ze aan. Ze trekken direct naar het centrum. Speciale groepen knokkers uit het westen. Kwart voor twee een ‘aanval’. Duizenden jongeren tegenover tien, vijftien agenten met karabijnen en schilden. Vijftig meter straat, bezaaid met stenen en vernielde verkeerspalen. Hier rechts onder zie je dat aangeschoten jongelieden zelfs palen, met spandoek en al, uit de grond trokken en elkaar daarmee te lijf gingen, terwijl tevens de eerste vitrine ruiten rinkelend aan stukken gingen. Hieronder op de derde afbeelding, zie je nog een fraai stukje TT poëzie uit 1971, de auteur is ons jammer genoeg niet bekend.
Hieronder links, in mei 1971 was er nog niets aan de hand, maar een dikke maand later, tijdens de TT nacht, waren de grote ruiten van Zandbergen aan de Gedempte Singel het doelwit van relschoppers. In totaliteit werden er maar liefst 104 (!) ruiten stuk gegooid. De Winschoter Glashandel…tegenwoordig de Asser Verf- en Glashandel…was zo’n beetje 5 dagen dag en nacht bezig om al die kapotte ruiten te vervangen…de totale schade was destijds bijna 60 duizend gulden… (De 2 rechter foto’s had oud Winschoter Glashandel directeur Dirk Geertsema gelukkig nog op z’n oude kantoortje hangen)
In 1972 is het nog een keer raak. Weer sneuvelen er de nodige etalageruiten en staan relschoppers en ME uitdagend tegenover elkaar. Hieronder rechts zie je de uiteindelijke balans, met in totaal maar liefst 253 arrestaties! Pas in 1973 zijn ze het in Assen met elkaar eens. Er moet meer vertier zijn om al die duizenden die op het spektakel afkomen zoveel mogelijk afleiding te bezorgen. Desnoods met naakt danseressen uit Duitsland. En die komen er en treden eenmalig op in Ontmoetingscentrum De Kolk. Meer daarover in het 1973 blok.
Op de foto links zie je de deelnemerslijst van de 50cc klasse. Op de tweede foto zie je een fragment uit die 50cc race met op 1 Angel Nieto, op 18 Jan de Vries en op 2 Salvador Canellas. Zo zag het podium er later ook uit. Op de derde foto vloog er een ons onbekende 50cc coureur uit de bocht… Op de vierde foto zie je Jan Zoombelt op 25 en Rudolf Kunz op 9 aan het trainen voor de 50cc race. Op de vijfde foto zie je de start van de 125cc klasse. De rijder met de witte helm is Jarno Saarinen op Puch en daarnaast, in het midden, zie je Cees van Dongen op Yamaha. Op de foto rechts zie je 3 rijders de Strubben tribune voorbij racen. Op 30 Wil Hartog, op 23 László Szabó en op 11 Dieter Braun. Braun zou de 125cc race winnen, Dave Simmons werd tweede op ruim een minuut en Szabó werd derde. Hartog was met pech uitgevallen.
Hieronder zie je Phil Read, vlak voor de start van de 250cc race. Ferry Brouwer en z’n vader Cees staan ook nog goed in beeld. Op de tweede foto zie je Read in actie met z’n geweldige inhaalrace (hij kwam bij de start namelijk pas na 52 seconden weg!) en op de derde foto krijgt hij van Ferry Brouwer te zien, dat hij 9 seconden achter de coureur voor hem ligt en 45 seconden achter Rodney Gould, de leider van de race. Phil Read kwam uiteindelijk net te kort en werd tweede op 3 seconden. Jarno Saarinen behaalde overigens zijn eerste podium, met een derde plaats. Op de vierde foto zie je de zojuist gehuldigde Rodney Gould met naast hem Cees van Dongen. Cees werd met een 6e plaats namelijk de beste Nederlander. Rechts zie je Rodney Gould met z’n winnaars trofee.
Hieronder links zie je de start van de 350cc klasse, met op de eerste startrij vlnr Kent Anderson, Phil Read, Kel Carruthers en Giacomo Agostini. Op de tweede foto, zie je Renzo Pasolini, Giacomo Agostini en Phil Read tijdens die 350cc race. Agostini zou winnen, Pasolini werd tweede en Read kwam (op bijna anderhalve minuut) als derde over de streep. Op de derde foto zie je Karl Hoppe op 3, Giacomo Agostini op 1, Rob Bron op 40 en Paul Smart op 13 tijdens de 500cc race. Op de vierde foto zie je op 40 Rob Bron en op 26 Gyula Marsovszky. Bron had trouwens zijn machine het snelst aan de praat tijdens de start en nam meteen de leiding. Agostini stelde echter snel orde op zaken en na de eerste ronde was Bron al naar de vijfde plaats gezakt. Bron zou uiteindelijk toch nog als zesde over de streep komen. Op de vijfde foto zie je Agostini met de erekrans, behalve de 350cc race had hij de 500cc race dus ook gewonnen. Op de foto rechts zie je een trainingsfoto van de favorieten Klaus Enders en Wolfgang Kalauch, maar tijdens de zijspanrace zelf, reden ze al vrij snel de pits in met motorproblemen, die niet opgelost konden worden. Georg Auerbacher en Hermann Hahn zouden vervolgens de race weten te winnen.
Op de foto hieronder links zie je een mooi kaartje van het TT circuit én de naaste omgeving. Zelfs de Rolderstraat staat er nog op… Op de tweede foto is Giacomo Agostini even in gesprek met TT omroeper Bertus van der Brink. Op de derde foto zie je dat de politie waarschijnlijk een stuk strenger zou gaan controleren dan voorheen. (Wij vermoeden dat dit bord is geschilderd door Manak) Op de vierde foto staan enkele koeien van Ab Barkhuis uit Witten. De afrastering was van oude tramrails gemaakt. Op de vijfde foto zie je de TT camping aan de Witterhaar te Witten. (Zoals wij vernomen, was deze TT-camping en boerderij van de familie Kok en later van de familie De Graaf) Rechts zie je het muziekkorps van het Leger des Heils aan de Rolderstraat 104. De speciale TT tekst was: Kracht of overwinnen vindt u slechts in Jezus.
Voor de Nederlanders werd de Dutch TT van 1971 een groot succes. Overwinningen werden er dat jaar niet geboekt, maar wel vielen vier coureurs vijf keer in de prijzen! Linksonder zie je dat Jan Thiel nog even iets zat af te stellen aan de Jamathi van Aalt Toersen. Het heeft niet mogen baten, want Toersen kwam ten val tijdens de 50cc race. Op de tweede foto zie je de start van de 50cc klasse, met op 1 Angel Nieto, op 20 Jos Schurgers en op 23 Nico Polane. Op de derde foto zie je de start in een wat groter perspectief, met Jan de Vries op 19 en Aalt Toersen op 21. Ook Jan de Vries kwam trouwens te vallen. Op de vierde foto zie je Ton Kooyman met nummer 30, die voor de eerste keer meedeed in de 50cc klasse, hij werd gelijk tiende! En op de vijfde foto zie je het eremetaal dat Kooyman daarvoor uitgereikt kreeg. Rechts zie je dat (debutant) Nico Polane door omstanders even werd verzorgd, hij was, dichtbij de Kniebocht, in de zesde ronde, van z’n Kreidler gestuiterd. (terwijl hij op dat moment zelfs op de tweede plaats lag, achter Angel Nieto!)
Op de foto linksonder zie je Angel Nieto, die in de 50cc race als eerste over de finish kwam. Jos Schurgers werd heel knap tweede en Teunis Ramaker finishte als derde. Op de 1e, 2e en 3e foto zie je vlnr: Angel Nieto, Jos Schurgers en Teunis Ramaker. Op de vierde foto zie je een terug wandelende Jan de Vries, hij was komen te vallen en kwam derhalve lopend over de finish. Ondanks die slechte beurt, werd Jan de Vries dat jaar toch de wereldkampioen van de 50cc klasse! Op de vijfde foto zie je Cees van Dongen met z’n Yamaha, Van Dongen had de pech, dat na de start van de 125cc klasse, de borgplaat over het lager achter de koppeling verboog, omdat er meer dan het dubbele vermogen op de versnellingsbak stond dan waar hij oorspronkelijk origineel voor ontworpen was. De versnellingsbak-as kwam naar buiten waardoor hij in 2 versnellingen tegelijk kwam te staan en was het over en uit dus. (deze info hierover kreeg William, bij navraag, van z’n vader Cees van Dongen trouwens) Rechts zie je Aalt Toersen, die in die 125cc race uiteindelijk op 1 ronde achterstand, als 13e over de streep zou komen.
En dan krijgen we de 250cc klasse. Met o.a. Theo Bult op een Yamsel. (Bult reed met snelle Yamsels voor de professionele renstal van Riemersma Racing, onder leiding van Rins de Groot) Op de linker foto wordt er nog een beetje gesleuteld aan die Yamsel. (Een Yamsel is trouwens een combinatie van een Yamaha motorblok in een Seeley frame) Theo Bult lag aanvankelijk op de vijfde plaats, maar hij vocht zich knap naar voren en werd uiteindelijk tweede in de 250cc klasse! Op de tweede foto zie je dat Theo vrij goed weg is. Op de derde foto kun je ook nog mooi zien dat Theo een Irish Shamrock symbool op z’n helm had staan. Van jongs af heb ik dat klaver-drie symbool op m’n helm gehad vertelde Theo ons. De vierde foto is natuurlijk te gek! Theo naast de winnaar Phil Read op het podium. Dieter Braun was derde geworden en die zie je nog linksonder. Rechts nog zo’n mooie foto van Phil Read en Theo Bult.
Maar Theo Bult flikte nog een kunstje…behalve dat hij tweede in de 250cc race was geworden, werd hij ook nog eens derde in de 350cc race. Op de foto links zie je dat Theo Bult op z’n Yamsel achter Jarno Saarinen zit, Jarno zou later uitvallen en Theo werd dus, achter Agostini en Phil Read, gewoon derde. Hij stond nu achter Agostini zelfs tweede in het 350cc-wereldkampioenschap. Op de derde foto wordt Theo gefeliciteerd door z’n coach Rins de Groot. En wie zien we daar rechts op die foto? Frans Henrichs, de legendarische sportjournalist en verslaggever. (geheel rechts, met zonnebril, zie je Tubberger Bennie Pinners; vraagbaak voor iedere omroeper bij de diverse races en ook bij de TT. Niemand die meer wist van alle rijders! Een wandelende motor-encyclopedie. Overleden op 11 januari 2011) Op de vierde foto staat Theo trots naast winnaar Giacomo Agostini. Geheel rechts nog een leuke foto van Theo, Rins de Groot en Phil Read…met sjekkie…
Hieronder links kun je zien dat Rob Bron ’s morgens nog aardig zat te sukkelen met z’n Suzuki; met nog maar een paar uur tot de start van de 500cc klasse! Tijdens de start kwam Rob ook al niet zo goed weg, ergens in de middenmoot, maar langzamerhand deed de Suzuki toch wat hij moest doen en begon Rob Bron met een magistrale inhaalrace. Op de tweede foto zie je Rob zelfs aan de leiding. Rob Bron bepaalde zelfs 3 ronden de ideale lijn voor Giacomo Agostini. Uiteindelijk won Giacomo Agostini, maar “ruige” Robbie (de Geuzennaam van Rob Bron) wist heel knap beslag te leggen op de tweede plaats in de 500cc klasse! Op de derde foto staat hij triomfantelijk naast Agostini. Rob Bron wordt dat jaar zelfs 3e in het wereldkampioenschap van de 500cc klasse! (Bron zat in die tijd overigens vaak in geldnood, waardoor het altijd maar weer de vraag was of hij de volgende race kon rijden. De tweede plaats in Assen leverde hem 1000 gulden op. Samen met het startgeld van 350 gulden en wat geld van de Telegraaf (die als sponsor optrad), kreeg hij weer wat lucht) Op de vierde foto zie je Rob Bron en Theo Bult nog even samen genieten van hun succes. Op de vijfde foto zie je dat de importeur van die Suzuki motoren, de firma Nimag uit Leidschendam, die snelle motoren aanbood voor 3999 gulden. Rechts zie je de helm waarmee Rob Bron de race volbracht…zoiets werd destijds nog toegestaan…
Op de foto linksonder zie je Ferry Brouwer, die de Yamaha van Phil Read alvast even had opgewarmd; een agent keek toe. (Ferry Brouwer was overigens jarenlang de monteur van Phil Read, maar ook van Charles Mortimer. En Brouwer is natuurlijk ook de man die later de Centennial Classic TT in 1998 en 2010 zou organiseren) Op de tweede foto een grappig fotootje van Jan de Vries en Jos Schurgers op een mini zijspan. Op de derde foto zie je de bijna start van de zijspanklasse. (Met Wegener-Heinrichs op 11, Auerbacher-Hahn op 1, Schauzu-Kalauch op 6, Luthringshauser-Cusnick op 2 en Owesle-Kremer op 9) Op de vierde foto zie je het BMW span van Herman Oosterloo en Klaas de Geus. Op de vijfde foto zie je een fraai plaatje van de latere winnaars Horst Owesle en Julius Kremer. Rechts zie je het erepodium met Owesle en Kremer, maar ook met Oosterloo & De Geus. De Nederlanders waren negende geworden op 1 ronde achterstand en zodoende als beste Nederlanders geklasseerd. De man die half verscholen achter Kremer stond was trouwens Max Deubel…de oud wereldkampioen…Deubel had nu een functie bij de Grand Prix Bond.
Linksonder zie je Cees van Dongen, die met versnellingsbakproblemen uit zou vallen tijdens de 125cc race. De man links is Ferry Swaep, die zelf ook (op Tomos) gereden heeft en nu als tuner aan het werk was. (sowieso deed Swaep op Tomos mee aan de 50cc race tijdens de TT van 1962, hij werd toen 16e op een ronde achterstand) De vrouw in beeld zou Riet Koekkoek zijn, de vrouw van Dolf Koekkoek, die ook wel “Dolfie” werd genoemd. Op de tweede foto zie je de auto en zijspancombinatie van Rudi Kurth en Dane Rowe…ze zouden slechts 10e worden met hun Enicar, op 2 ronden achterstand. Op de derde foto zie je oud bakkeniste Armgard Neumann achter het stuur van de CAT zijspan van Rudi Kurth zitten, samen met Kurth’s bakkeniste Dane Row. Op de vierde foto zie je een paar zoontjes van een paar coureurs op hun Honda Monkey’s door het rennerskwartier sjezen. Op de vijfde foto is Ferry Brouwer nog druk bezig met de motor van Phil Read. Ook Helmut Fath (rechts) kijkt er nog even naar. Op de foto rechts zie je Theo Louwes, die trouwens met z’n Kawasaki niet over de finish zou komen tijdens de 500cc race…links op die foto zie je de broer van Theo, Albert Jan.
Als leuk extraatje zie je hieronder nog een paar leuke fotootjes uit het Nieuwsblad van het Noorden. Op de eerste foto zie je Hendrik Huizing en z’n vrouw Geessien Huizing-Woering met een bloedgang voorbij de hoofdtribune “knorren”! De krant plaatste er “De TT-training is begonnen” bij. In het midden zie je een dichtgespijkerde winkel; de eigenaar had de voorbijgangers toch nog wat te kijken bezorgt. Op de derde foto zie je een mevrouw, die een beetje aan het bijverdienen was als toiletjuffrouw bij het heren en dames toilet-gebouw… Rechts is te zien dat honderden meeuwen zich te goed doen aan de etensresten die de duizenden TT bezoekers hadden achtergelaten. De schillen en de dozen waren schijnbaar voor de reiniging…
Op de foto hier linksonder zie je dat het vele publiek op de tribune reeds zit te wachten op de start van de 50cc klasse. Op de tweede foto zie je dat Jan de Vries klaar zat voor de start. Op de derde foto zie je Theo Timmer op Yamathi met z’n begeleiders Martin Mijwaart en Jan Thiel. Het was Theo’s 1e GP en hij kwam gelijk als vierde over de finish. Op de vierde foto de winnaar Angel Nieto. Jan de Vries werd tweede, hij kwam een fractie van een seconde tekort… Rechts zie je Bertus van de Brink, de omroeper van de TT, die Jan de Vries later aan het interviewen was.
Hieronder links zie je een fragment uit de 350cc race, met op 2 Phil Read, op 12 Renzo Pasolini en op 1 Giacomo Agostini. Agostini won zowel de 350cc als de 500cc klasse en op de tweede foto wordt hij gefeliciteerd in zalencentrum Bellevue door Mr. TT Jaap Timmer. Op de derde foto is de start van de zijspanklasse te zien. Het leek zo mooi te gaan voor Rudi Kurth en bakkeniste Dane Rowe, ze kwamen na de eerste ronde als leiders door, maar vielen meteen daarna uit door een losgeslagen contragewicht van de ontstekingsmagneet. Klaus Enders met z’n bakkenist Ralf Engelhardt zouden vervolgens deze race gaan winnen. Op de vierde foto zie je Marcel Ankoné tijdens de bijna start van de 350cc klasse. Hij zou later uitvallen. Wel zou Ankoné, de beste Nederlander worden in de 250cc klasse met een twaalfde plaats. Op de vijfde foto zie je dat de 73 jarige Ben Majoor uit Bussum, na zo’n 25 jaar, de finish-vlag moest overdragen aan de jongere Frans Vos. Rechts nog een “actie-foto” van Ben Majoor.
Hieronder nog wat leuke foto’s uit dit jaar. Links zie je Angel Nieto, de grote winnaar van de 50cc klasse. Op de tweede foto zie je Jarno Saarinen met z’n 350cc Yamaha in het rennerskwartier. Op de derde foto zie je een fragment uit de 350cc race, met op 2 Phil Read, op 12 Renzo Pasolini en op 1 Giacomo Agostini. Agostini zou winnen, Saarinen werd tweede, Pasolini derde, Dieter Braun vierde en Phil Read vijfde. Op de vierde foto zie je Jarno Saarinen nog even keuvelen met Giacomo Agostini. Op de vijfde foto zie je Agostini tijdens de 500 cc race door de Bedeldijk “scheuren”. Rechts is te zien dat de jeugd even lekker aan het relaxen was tijdens een pauze van de TT races.
Linksonder zie je dat de militairen van de verbindingsdienst waren aangekomen. Deze militairen gingen de telefoonverbindingen aanleggen op het circuit. Aan belangstelling geen gebrek zoals je ziet. Op de tweede foto zijn de militairen al klaar, óf ze zijn eventjes aan het rusten… Op de derde foto zie je de vrouw van Jack Findlay, zij geeft aan dat haar man op dat moment op de 6e plaats ligt in de 500cc race, met een achterstand van 12 seconden op Chas Mortimer. Findlay zou trouwens uiteindelijk ook als 6e over de finish komen. Op de vierde foto zie je Jan de Vries even aan het overleggen met Jaap Voskamp. Voskamp was destijds de bouwer van de Kreidler wegrace-frames. Rechts zie je dat het best een probleem zou kunnen worden om na afloop van de TT races met je auto weer het drukke parkeer-terrein te verlaten. Wel een fraai gezicht, al die auto’s uit de zestiger- en zeventiger jaren…
En als je nieuwsgierig bent naar wat het prijzengeld was in 1972 kun je dat hieronder links nog bekijken. Op de tweede foto zie je dat je vanaf de TT-camping van boer Dijkema, echt wel op de eerste rang zat. Op de derde foto zie je Cees van Dongen nog even rustig zitten, de start van de 125cc race zou niet zo lang meer duren. Van Dongen werd in die spannende race knap vijfde op z’n Yamaha. Achter Jos Schurgers die vierde werd. Op de vierde foto zie je de opening van Autobedrijf Wander’s “Tweewieler Trefpunt Noord” aan de Collardslaan 9 te Assen. Jaap Timmer had de inmiddels gestopte coureur Theo Bult daarvoor uitgenodigd. (Theo stopte eind 1971 namelijk met racen op topniveau, nadat hij tijdens een crash met z’n Yamsel, een rugwervel had gebroken) Rechts een foto die een paar dagen later is genomen in datzelfde “Tweewieler Trefpunt Noord”. Een foto met Theo Bult links en Wietze Veenstra op de nieuwe Riemanoc. Nadat Bult met de racerij was gestopt, vroeg Riemersma hem of hij door zou willen gaan als teammanager en hij kreeg daarbij de vrijheid om zelf de rijders te kiezen. Theo’s keuze viel op Wil Hartog en Wietze Veenstra. De Riemanoc die we hier zien is de tweede versie, een ontwerp van Frans van Manen die werkzaam was bij de firma Esso. Riemanoc is een samenvoeging van Riemersma- van Manen- en Monocoque!
Hieronder links: Zandbergen toonde z’n dankbaarheid, doordat z’n zaak er dit jaar vrij ongeschonden van af was gekomen in 1972 en liet daarom een vliegtuigje over de TT baan vliegen, met daarop de tekst “Dank u wel a.u.b. Zandbergen”! Zouden die kijkgaatjes in de grote platen, die Zandbergen dat jaar voor z’n etalage’s had laten bevestigen, geholpen hebben? Je zag overigens jonge kuikentjes als je door de kijkgaten keek. Op de derde foto zie je dat medewerkers en vrijwilligers druk bezig waren met het opbouwen van de tribunes. Op de vierde foto zie je, nauwelijks een week later, dat het publiek een gigantische troep had achtergelaten… Rechts nog een fraaie foto van die charmante gentleman Giacomo Agostini.
Hieronder links zie je een fragment uit de 50cc race, met vooraan Cees van Dongen, die later uit zou vallen. Op de tweede foto zie je Theo Timmer (met bril) naast de winnaar van de 50cc klasse Bruno Kneubühler staan. Theo werd heel knap tweede! Op de derde foto zie je de Pool Ryszard Mankiewicz. Hij had tijdens de training voor de 125cc klasse, een beetje pech met z’n 125cc MZ. Op de vierde foto van links zie je de start van de 125cc klasse, die gewonnen zou worden door Eugenio Lazzarini, met een negende plaats voor Piet van den Goorbergh. Voornoemde Mankiewicz behaalde trouwens nog een 6e plaats. Op de vijfde foto zie je dat Jos Schurgers ontstekingspech had en dat wierp hem terug naar de 11e plaats in die 125cc race. Geheel rechts zie je Angel Nieto even troost zoeken bij z’n vriendin, nadat hij met een defecte motor de pits had moeten opzoeken…hij viel dit jaar dus niet in de prijzen tijdens de Asser TT.
Op de foto linksonder zie je dat de zijspancombinatie van de destijds veelbesproken Rudi Kurth en z’n lieftallige echtgenote/bakkenist Dane Rowe, gewoon boven op het dak van hun auto werd vervoerd. Op de tweede foto is Rudi al druk bezig met de CAT zijspancombinatie, waarin een Crescent 3 cylinder buitenboord motor lag. Op de achtergrond zie je het TT CAFE ook nog… Op de derde foto zitten Rudi en Dane treurig op hun zijspan, want ze vielen reeds in de eerste ronde uit door een lekke band. Wederom bijzonder sneu, doordat ze in 1972, nota bene als leider in de zijspan-race, uitvielen door een losgeslagen contragewicht van de ontstekings-magneet. De 4e en 6e foto laten 2 uitersten zien van mevrouw Rowe, de eerste in vol race-ornaat en de ander als een ware femme fatale. In het krantenartikeltje zie je dat mevrouw Rowe nog even de omroepcabine had gebeld met de vraag of ze het grote TT publiek nog even wilden bedanken voor de vele bijval die ze wederom hadden gehad. Wisten jullie trouwens wel dat mevrouw Rowe ook gedichten maakte? Tevens hield ze van handwerken, draaide ze het liefst een stukje Mozart en kon ze zich diepe zorgen maken over het feit dat de vogeltjes en bloemetjes dreigden te worden uitgeroeid door de milieu-verpestende mensheid. (Terwijl ze zelf, door die racerij, het milieu toch ook wel een beetje aan het verpesten was…)
Op de foto hier linksonder zie je Jan Koerhuis op de 50cc Kreidler van broer Willem, en het extra leuke van deze foto is dat je de zijspan en auto van Rudi Kurth en Dane Rowe hierop ook nog kunt zien. Op de tweede foto zie je de zijspancombinatie van Klaus Enders en bakkenist Ralf Engelhardt voorbij start en finish razen. Ze werden opnieuw wereldkampioen. Het was hun vijfde wereldtitel, een aantal dat in de zijspanklasse nog niet eerder was voorgekomen. (Een jaar later, in 1974, zouden ze overigens hun zesde wereldtitel in de zijspanklasse behalen) Op de derde foto zie je dat Otello Buscherini van z’n 125cc motor was gestuiterd. Op de vierde foto is Kent Andersson druk bezig met zijn 125cc Yamaha. Z’n 250cc racer is iets verderop ook nog te zien. Geheel rechts een mooi plaatje van het complete arsenaal TT bekers/trofeeën.
Hieronder links zie je Teuvo Länsivuori, die voor de race van de 350cc klasse, alvast een beetje aan het oefenen was… Op de tweede foto zie je de achterkant van de start van de 350cc klasse, die gewonnen zou worden door Giacomo Agostini met 0,1 seconde voorsprong op Phil Read. (Read was Agostini wel de baas, maar door beschamende teamorders draaide Read bij de Kniebocht, in de laatste ronde, demonstratief het gas naar beneden en verleende zo voorrang aan Agostini. Een deel van het publiek trakteerde het duo vervolgens op een fluitconcert dat nog lang nasnerpte) Op de derde foto zie je Read, Länsivuori en Agostini achter elkaar aanjakkeren. Teuvo Länsivuori reed wel een ronderecord, maar kreeg problemen met z’n versnellingsbak, maar hij kwam toch nog als derde over de streep met ruim 16 seconden achterstand. Op de vierde foto zie je dat vijf kinderen reeds aan het oefenen waren op hun “grote” motoren! Op de foto rechts, zie je dat het nog niet meeviel om, na afloop van de races, je eigen motorfiets weer te vinden….
Na al die ellende een paar jaren terug, kreeg men in de gaten dat er tijdens de jaarlijkse TT dagen, in het Asser centrum veel meer vertier geboden moest worden, om al die duizenden mensen zoveel mogelijk afleiding te bezorgen. Dus kwamen er dat jaar diverse extra festiviteiten en activiteiten, zoals een boerenkapel met sex-beat-girls, skelterraces, vuurwerk en een uitgebreidere kermis. Zelfs judo-kampioen Anton Geesink werd ingehuurd, om wat gooi- en smijtwerk in de Thriantha-hal te laten zien, maar er kwam eigenlijk geen hond kijken. Er kwamen ook naakt danseressen uit Duitsland, die eenmalig optraden in het toenmalige ontmoetingscentrum De Kolk. Vooraf aan dat gebeuren, had de plaatselijke kerk nog fanatiek geprotesteerd tegen dat naderende onkuise gedoe, zoals je nog kunt lezen in het krantenartikeltje hier linksonder. Op de vierde foto zie je IJf Blokker (oftewel Barend Servet), maar die durfde het uiteindelijk niet meer aan om naar Assen te komen en daar werd in de media dan weer de (on)nodige aandacht aan besteed.
Maar er gebeurde nog iets in 1973, want na twee wereldtitels in de 50cc klasse geeft Jan de Vries (05-01-1944/14-01-2021) er de brui aan. Jan heeft in totaal 14 grand prix overwinningen behaald en 27 podiumplaatsen. (Ondanks die twee wereldtitels is het hem overigens nooit gelukt om de TT van Assen te winnen, maar hij wordt daar wel drie keer 2e!) Hieronder nog een paar leuke foto’s van Jan. Op de derde foto zie je dat kampioens-team, met vlnr coureur/technicus Jos Schurgers, constructeur Jörg Möller, Jan de Vries zelf, teameigenaar Hendrik van Veen en technicus Jaap Voskamp. Rechts wordt Jan de Vries, samen met echtgenote Rommy, gehuldigd op het bordes van het gemeentehuis in Purmerend.
Jan de Vries overleed op 14 januari 2021 aan een hartstilstand . Hij is 77 jaar geworden. Hieronder een artikel van Peter de Waard over die geweldige topper.
Linksonder zie je dat de 50cc race bijna gaat beginnen. (Van een aantal rijders de namen: 37 is Juliën van Zeebroeck, 21: Ulich Graf, 25: Jan Huberts, 5 is Jurgen Röller en met 33 Ton Kooyman) Herbert Rittberger zou de 50cc klasse op z’n naam schrijven. Henk van Kessel werd tweede en Jan Bruins behaalde de derde plek. Op de tweede foto zie je de zojuist gestartte 125cc klasse op de Bedeldijk afstormen. Op de derde foto zie je die 125 cc coureurs reeds in de Bedeldijk bocht. Bruno Kneubühler werd de winnaar en een knappe vijfde plaats was er voor Jos Schurgers. Op de vierde foto zie je Kenny Roberts. Hij maakte met zijn Yamaha zijn Asser debuut en wel in de 250cc klasse. Links manager Kel Carruthers en in het midden kijkt Barry Sheene nieuwsgierig toe. (Na een ronde lag Roberts trouwens tweede achter Walter Villa en hij joeg zo hard dat hij het onbereikbaar geachte ronderecord van Mike Hailwood uit 1967 tot twee keer toe brak. In de achtste ronde viel hij echter. Hij kon weliswaar verder zonder zijn tweede plaats in te leveren, maar de dolfijnkuip was beschadigd waardoor zijn Yamaha snelheid verloor. Walter Villa won de race, en Roberts werd nog net geklopt door Bruno Kneubühler en moest uiteindelijk tevreden zijn met de derde plaats) Op de vijfde foto zie je Wietse Veenstra, die als enige noordelijke coureur was toegelaten tot de training voor de TT races. En met succes, want Wietse kwalificeerde zich en werd uiteindelijk 19e op z’n 500cc Yamaha…op 1 ronde…dat dan weer wel. Rechts zie je dat burgemeester Gerrit Grolleman van Assen, Giacomo Agostini zojuist heeft gefeliciteerd met z’n eerste plaats in de 500cc klasse. Links op die foto zie je Piet van der Wal, Piet werd de beste Nederlander met een elfde plaats.
Hieronder links nog een leuke foto van het MV Agusta Team. Op de tweede foto gaat Phil Read even proefdraaien en wie zien we daar ook nog staan? Jazeker, Jaap Timmer! Op de derde foto staan vlnr: Boet van Dulmen, Nico vd Zanden, Henk van Kessel, Rob Bron, Henk Klaasen en Wil Hartog. Op de vierde foto zie je voornoemde Henk Klaasen, Henk’s bijnaam was Texas Henkie en hij werd op z’n Yamaha zeventiende in die 500cc race. Het was Boet van Dulmens eerste Asser TT en hij werd op z’n Yamaha gelijk 12e in de 350cc race en daarmee de beste Nederlander. Op de vijfde foto lijkt het trouwens wel alsof onze Boet op z’n 350cc Yamaha, Giacomo Agostini op de 500cc Yamaha, tijdens de training even op sleeptouw had… Op de foto geheel rechts zie je Cees en Jan Smit met hun Piek Honda zijspan. Ze hadden tijdens de training pech en wachtten met smart op hulp.
Op de 2 foto’s hier linksonder zie je een paar TT-kermis attrakties; links de populaire kart-baan en op de tweede foto het verslavende “Bulldozer” schuif-spel. Op de derde foto zie je een zijspancombinatie, die op de vrijdag een paar trainingsrondjes maakte. Op de vierde foto zie je Dr. Friedrich Karl Kienitz met z’n zoon. Deze Friedrich Karl Kienitz ontpopte zich tientallen jaren (tot het begin van de 90-er jaren) als een ware propagandist van de Asser TT, hij maakte “reclame” voor de races in Duitse clubbladen zoals de Hamburger Motorsport Club en het ADAC Hansa Report. Fred (zoals Friedrich werd genoemd) zat altijd aan de Nationale Bocht, onder de enige boom die daar destijds stond. De bekende Asser reclame-schilder Max Manak maakte voor Kienitz een mooi bordje met daarop de tekst “Dr. F.K. Kienitz Bos”! Op de foto rechts kun je nog net zien, dat Fred het bordje vervolgens altijd aan z’n klapstoeltje had hangen.
Linksonder zie je de 4 coureurs, op pole-position, die gespannen wachtten op de start van de 50cc klasse. Op 1 Gerhard Thurow, naast hem Henk van Kessel, op 2 Herbert Rittberger en met 26 Jan Bruins. Thurow viel al in de eerste bocht. Hij kon nog wel verder, maar speelde verder geen rol van betekenis meer en werd slechts 12e. Rittberger kwam als eerste over de finish, gevolgd door Van Kessel en op de derde plek kwam Bruins binnen. Op de tweede foto zie je, bovenop het tijdwaarnemershuisje, het bedieningspersoneel van het rondenbord. (Tweede van links is Harm Prenger, rechts van hem Piet van Dinther en geheel rechts met verrekijker Ko Brink. De overige personen zijn ons niet bekend) Op de derde foto zie je de Bremers bij het rondenbord, links Jo Bremer Sr, midden Piet Bremer en rechts diens echtgenote mevrouw Bremer. Op de vierde foto is het Yamaha Factory Team te zien. Met o.a. de motoren van Giacomo Agostini, Kenny Roberts en Bruno Kneubühler. Rechts een foto van de huldiging van de winnaars van de zijspanklasse-race. Geheel rechts de winnaar Klaus Enders, daarnaast een ons onbekende official, de man met de hand voor z’n mond is de bakkenist van Enders, namelijk Ralf Engelhardt en links de tweede prijs winnaars Rolf Steinhausen (geheel links) en Josef Huber.
Op de foto hieronder links zie je omroeper Bert van de Brink, Jaap Timmer en Rita Coronel zitten. Van beide laatsten is voldoende bekend, maar van omroeper Van de Brink, die na het vertrek van Piet Nortier, in 1960 aantrad als omroeper, is eigenlijk weinig bekend. In het dagelijks leven was Van de Brink directeur van een General Motor-dealer in Utrecht. We vonden nog wel een leuke gebeurtenis: Zijn oudste zoon werd in 1963 in de nacht voor de TT geboren. Toen z’n vrouw weer een beetje was bijgekomen van de bevalling, zei ze tegen Bert: En nu heel gauw naar Assen, want dat wil je echt niet missen! Van de Brink is 15 jaar omroeper geweest en in 1975 werd hij afgelost door Jan de Rooy, die vervolgens maar liefst 47 jaar speaker van de TT races in Assen zou zijn. Meer over De Rooy kun je trouwens vinden op de “EXTRA” pagina. Als je de tweede foto hieronder ziet, zou je haast denken dat het even pauze was, want men keek nogal ongeïnteresseerd… De derde foto is een hele fraaie, maar ook is goed te zien, wat voor een gigantische puinhoop het grote publiek weer had achtergelaten… Op de vierde foto zie je dat er na de TT races nog snel even werd getankt en dan gauw weer naar huis. Rechts zie je een verzameling van beschadigde en afgedankte houten borden. Ze werden definitief afgedankt, want vanaf 1974 waren er fraaie, geel geverfde metalen borden met zwart opschrift voor in de plaats gekomen.
Linksonder zie je dat Henk van Kessel in de 50cc race, werd afgevlagd als tweede; Rein Gijsman op 30, heeft trouwens een ronde achterstand. Winnaar Herbert Rittberger was 15 seconden eerder al over de finish gekomen. Ondanks dat Van Kessel tweede werd in de Asser 50cc klasse, werd hij dat jaar wel de wereldkampioen van de 50cc klasse! (Het gebeurde trouwens op de Kreidler, die normaal gesproken dat jaar voor (de eind 1973 gestopte) Jan de Vries zou zijn bestemd) Henk behaalde maar liefst 7 overwinningen en 25 podiumplaatsen in de 50cc, 125cc en de 250cc! Hier onder een paar leuke foto’s van Henk en op de foto rechts zie je Jan de Vries…niet meer op “z’n” Kreidler maar met een paar snelle stopwatches.
Linksonder zie je Henk met z’n wereld(se) erekrans. Op de tweede foto zie je de voorpagina van het blad MOTOR van 30 augustus dat jaar, waarop melding werd gemaakt dat Henk van Kessel de wereldkampioen was geworden. Later zou Van Kessel ook nog het wereld-snelheids-record op een wel heel speciaal 50cc’tje, “even” zetten op 221 kilometer per uur! De snelste rit ging zelfs in 228 kilometer! Geheel rechts een foto uit 2020 van Henk op z’n fameuze Kreidler uit 1974, ter gelegenheid van z’n 74e verjaardag.
Het is 28 juni en het publiek stroomt op deze zaterdag in groten getale toe. De teller zal vanavond stilstaan op 133.263. Bij de trainingen van de voorbije dagen betaalden 50.554 mensen voor de toegang. Op de parkeerterreinen stonden maar liefst 12.729 motoren, 26.586 auto’s, 1984 bromfietsen en 2550 fietsen.
Hieronder links zie je de start van de 50cc klasse, Angel Nieto zou winnen en op de tweede foto stond Nieto trots naast onze eigen Gerrit Strikker, die knap vierde werd en daarmee dus de beste Nederlander. Op de derde foto zijn ze bezig met de voorbereidingen van de 350cc klasse, die Dieter Braun zou gaan winnen. Wil Hartog zou overigens zesde worden en daarmee de beste Nederlander. Op de vierde foto zie je Braun en Hartog op het podium. Op de vijfde foto zie je de start van de 500cc race. (Enkele namen van de rijders: Op 1 Phil Read, op 3 Teuvo Länsivuori, op 2 Gianfranco Bonera, op 11 Tony Rutter, op 12 Alex George, op 5 Jack Findlay, op 19 Christian Leon, op 9 Karl Auer, op 28 Horst Lahfeld, op 25 Bernard Fau, op 38 Alan North, op 30 Barry Ditchburn, op 29 Mick Grant, op 14 John Newbold, op 35 Rob Bron, op 27 Helmuth Kassner, op 21 Hans Stadelmann, op 7 Charlie Williams, op 8 John Williams en op 33 Dick Alblas) “Bazzer” Barry Sheene op Suzuki zou voor de eerste keer winnen, met slechts een halve banddikte voorsprong op Giacomo Agostini op Yamaha. De regerend wereldkampioen Phil Read was op z’n MV Agusta kansloos tegen de tweetakten van Sheene en Agostini en werd op ruim 48 seconden slechts derde. Piet van der Wal zou tiende worden en Rob Bron werd dertiende. Wil Hartog viel trouwens uit. Rechts zie je de erekrans die Piet van der Wal, als beste Nederlander, kreeg uitgereikt.
Hieronder links zie je de winnaar van de 500cc race, Barry Sheene, even lekker “decadent” op z’n eigen Rolls Royce liggen. Op de tweede foto zie je dat de speciale TT eregast Mike Hailwood in de pauze, bij Wil Hartog achterop, nog even een ere-rondje maakte over het TT circuit. Op de derde foto zie je Herman Meijer op 9 en Jan Meulenbelt, die de racer van Bennie Wilberts even vasthield. Op de vierde foto zie je Paolo Pileri die winnaar was geworden van de 125cc race. Links Jos Schurgers, die met z’n 5e plaats beste Nederlander werd. Burgemeester G. Grolleman zie je ook nog staan achter Schurgers. Op de vijfde foto zie je dat voornoemde Grolleman (links) de vice-voorzitter van het TT-bestuur J. Staal, de gouden erepenning van de stad Assen overhandigde. Geheel rechts zie je een snel ronddraaiend gevaarte dat in dat jaar op de kermis stond. De belangstelling was schijnbaar groot…
Hieronder links zie je dat veel fotografen een plaats in de pits hadden “veroverd”. Je ziet ook het startlicht nog, daar boven rechts. Op de tweede foto zie je de 125cc Piovaticci racemotor, waar veel van werd verwacht, maar Eugenio Lazzarini (links) kwam er niet mee over de finish. Naast Lazzarini staan vlnr Henk Keulemans, Jan Thiel, Martien Mijwaart en Cesare Guerrini. Op de derde foto zie je met nummer 29 Rolf Thiele. Hij was deelnemer van de 250cc klasse, maar kwam later in de wedstrijd in een (vrij onschuldig) slootje terecht, waarbij hij jammerlijk genoeg z’n nek brak. Op de vierde foto zie je dat zelfs “Tante Post” mee deed aan het 50 jarig bestaan van de Asser TT. Daaronder nog een kaartje voor de Kniebochttribune. 17 gulden en vijftig cent. Op de vijfde foto zie je de toen 4 jarige Yolanda Visser even parmantig op de motor zitten van (Rooie) Willem Albers, van de Cortina Bar. (Bezoek ook Yolanda’s website: TTNostalgie Leuke TT herinneringen, ontworpen door Yolanda zelf en te koop bij haar Gallery 22 aan de Brink 22 in Assen) Geheel rechts zie je TT-administrateur Jan Weggemans, voor het Tijdwaarnemershuis, nog even in gesprek met een militair.
Hieronder links zie je het voorwoord van de Algemeen Voorzitter van de KNMV, de heer N. Rodenburg, in het officieel programma van de Dutch TT, hij gaf vooral het publiek een woord van hulde. Op de afbeelding in het midden, zie je dat er in het programma ook nog een aantal mannen in de schijnwerper werden gezet, een ere-saluut aan 3 “mannen van Assen”, die de TT races hoog hadden opgestoten tot wat ze waren verworden en die ook op dat moment nog steeds zitting hadden in het Stichtingsbestuur. Het ging om Rieks Mulder, Geert Timmer en Henk Wijnbergen. We hebben er dan ook speciaal even een gouden randje om gezet. De voornoemde Rieks Mulder (76), beëindigde na 50 jaar het penningmeesterschap van de TT-commissie. Hij had trouwens een slijterij aan de Vaart N.Z. te Assen. Rieks Mulder zou zelfs tot zijn overlijden op 10 november 1986, gewoon bestuurslid van de Stichting Circuit van Drenthe zijn. Dus in totaal maar liefst 61 jaar bestuurslid van de TT organisatie! Rechts kun je de diverse besturen en commissie leden zien in dit jubileum jaar.
Er verscheen in 1975 ook nog een geweldige jubileum dubbel LP “50 jaar TT Assen”! 2 LP’s met samen maar liefst 110 minuten speelduur. Diverse unieke opnames, aan elkaar gekletst door Rita Coronel (de dochter van Bertus van Hamersveld) en de toen 35 jarige Jaap Timmer, met bijdragen en interviews met o.a. Phil Read, Giacomo Agostini, Stanley Woods, Kent Anderson, Barry Sheene, Johnny Cecotto, Angel Nieto, John Surtees, Mike Hailwood, Geoffrey Duke, Angel Nieto, Bruno Kneubùhler, Dane Rowe, Drikus Veer, Jan Huberts, Theo Bult, Rob Bron, Boet van Dulmen, Wil Hartog, Marcel Ankoné, Henk van Kessel, Jan de Vries, burgemeester Grolleman, Piet Nortier, Ben Majoor, Jan Weggemans, Geert Timmer en vele anderen. Maar óók nog een aantal leuke motor-liedjes. De liedjes die over de TT van Assen zelf gaan, kun je uiteraard nog vinden op de website www.TTliedjes.nl
Hieronder vind je de gehele audio van die geweldige dubbel LP. Click op play van deel 1 en daarna op deel 2 en je hoort de audio van beide LP’s.
Linksonder zie je de binnenkant van die dubbel LP, met een voorwoord geschreven door Jaap Timmer.
Hieronder kun je dat voorwoord dat Jaap Timmer schreef voor de dubbel LP nog grotendeels nalezen.
Het hoorde niet helemaal bij de TT van Assen zelf, maar we besteden toch enige aandacht aan de primeur van de Formule 750 oftewel de F1 750 op het TT Circuit. We vonden enkele leuke foto’s die we je toch niet willen onthouden. Op de foto linksonder zie je de reclame-karavaan met vooraan de Internationale Racing Service bus van hoofdsponsor Champion, met daarachter ook nog de Michelin en Castrol promo-bussen. Je ziet zelfs “Bibendum” (het bekende Michelin-mannetje), nog links in beeld. Op de tweede foto en derde foto van links, zie je promo-meisjes van Champion goed in beeld. Op de vierde foto zie je het Michelin mannetje met een (ons onbekende) F1 bezoekster. Rechts rijdt een ander Michelin-banden-mannetje krek voorbij de Strubben.
Hieronder links: Het leek wel een beetje op “apie’s kijken”, de deelnemers aan de F750-races zaten in de “Castrol-trein” en werden door een bedrijfswagen van de Wander langs het publiek gereden. Op de tweede foto zie je de coureurs goed zitten. Op de derde foto zie je op de voorste startrij vlnr: Van Dulmen, Hartog, Findlay en George. Uiteindelijk kwam de Canadees Yvon Duhamel, op z’n Kawasaki, als winnaar uit de bus en kon vervolgens de 20.000 gulden winnaarspremie in z’n zak steken. Nico van der Zanden sloeg in de Kniebocht over de kop en brak jammer genoeg z’n nek. Rechts zie je dat de krant daar melding van maakte en tevens concludeerde dat de F 1 primeur min of meer op een drama was uitgelopen…
TT Historie – 1976 t/m 1985
Je kunt elke foto/afbeelding groter in beeld krijgen, door er op te clicken!
Meer info in het tweede blokje hieronder.
Hieronder zie je de Heineken “promotie-wagen” voor de Schoenmakerij Cats aan de Rolderstraat staan. Anno 2024 is daar café “De Dependance” gevestigd. Op de tweede foto zie je de start van de 50cc klasse, die Angel Nieto wederom wist te winnen. Op de derde foto zie je dat Henk van Kessel druk bezig is om z’n AGV Condor klaar te maken voor de 125cc race. Links zie je z’n maatje Frans van Kempen, in de deuropening Sjan, de vrouw van Henk met hun dochter Wendy. Op de stretcher de vriendin van Frans. Op de vierde foto zie je Henk van Kessel met op de snelle Condor inmiddels het nieuwe nummer 5, vlak voor de start van de 125cc klasse. Op de achtergrond is Anton Mang met 37 op Morbidelli ook nog te zien. In de twaalfde ronde viel Van Kessel door een losgeschoten aanzuigrubber van een carburateur uit. Mang zou nog 6e worden in die 125cc race. Op de foto rechts zie je Giacomo Agostini met z’n MV Agusta tijdens de training; hij zou de 350cc race later gaan winnen. (Maar MV Agusta zou nooit weer een 350cc race gaan winnen…het viercilinder tijdperk was definitief voorbij. Later dat jaar zou Agostini op de Nürburgring nog één keer de 500cc race gaan winnen…de allerlaatste overwinning van Ago op MV)
Hier onder links staat Barry Sheene, klaar om met de 500cc training te beginnen. Op de tweede foto staat hij te wachten met Michel Rougerie tot ze werden toegelaten op het circuit. (Rougerie zou niet finishen trouwens) De training was goed gegaan en ook de race zelf had Barry gewonnen en op de derde foto zie je hem dan ook afgevlagd worden door Dick Bruil. Op de vierde foto zie je de huldiging van Barry Sheene, Pat Hennen kwam 45 seconden later als tweede over de finish en Wil Hartog werd knap derde en dus ook als beste Nederlander op het ere-podium. Op de foto rechts zie je Barry Sheene even goed in beeld als grote winnaar van die 500cc race.
Linksonder zie je hele blije mensen rondom het zijspan van Hermann Schmid en bakkenist Martial Jean Petit Matile. In een zinderende hitte waren ze als eerste over de streep gekomen in de zijspanklasse. Op de tweede foto zie je dat er toch wel wat paniek was, direct nadat ze als winnaar waren afgevlagd, rolden Hermann Schmidt en Martial Jean Petit Matile, door de hitte bevangen, uit hun zijspancombinatie. Terwijl er met water werd geprobeerd de coureurs af te koelen, stonden nieuwsgierige mensen het tafereel te aanschouwen en legden fotografen het geheel vast. Op de derde foto zie je dat Schmidt uit zijn race-overall moest worden geholpen. Er was voor Hermann Schmidt na de race eigenlijk ook helemaal niets te vieren, hij kreeg een hartstilstand, werd snel gereanimeerd en naar het ziekenhuis afgevoerd. Gelukkig liep alles goed af. Op de vierde foto zie je Martin Kooy en bakkenist Rob Vader in hun KOVA zijspancombinatie. Op de vijfde foto zie je de trotse Kooy en Vader die, op slechts 2 seconden, tweede waren geworden.
Linksonder zie je de futuristische aanblik van zowel auto als zijspancombinatie van Rudi Kurth. Beiden waren een eigen ontwerp van die Zwitserse ontwerper en coureur. De auto was een soort ruimte-auto, waarin niet alleen werd gewoond, maar er was ook ruimte voor het vervoer van het wedstrijdmateriaal. Op de tweede foto zie je Rudi Kurth met bakkeniste Dane Rowe onderweg tijdens die zijspan-race. Ze vielen na technische problemen uit en op de derde, ietwat wazige amateur foto, zie je dat Dane Rowe even een flesje drinkt en ligt Rudi Kurth in het gras. Het lijkt trouwens net alsof mevrouw Rowe even aan het roeptoeteren is… Op de vierde foto, genomen op zo’n beetje dezelfde locatie als die foto van Kurth/Rowe, zie je de zijspancombinatie van Assenaar Jaap Geerts. Samen met bakkenist Jan van Veen waren ze negende geworden. Op die 2 foto’s kun je ook goed zien dat er door beide (totaal verschillende) zijspancombinaties geheel anders door de bocht werd gegaan… Op de vijfde foto zie je die 37 jarige Jaap Geerts met een redelijk afgetraind lichaam… (Uiteindelijk is Geerts in 1978 met de zijspan-racerij gestopt, doordat de combinatie racen én een kroeg runnen gewoon niet was vol te houden. Jaap was namelijk op 30 jarige leeftijd in 1969 een eigen café begonnen. Café Jaap Geerts, oftewel “Café Ongeregeld”!) Op de foto rechts zie je zijspancoureur Cees Smit vanaf een brancard triest om zich heen kijken. Cees werd bij de duwstart getorpedeerd door een andere zijspancombinatie en broer Jan kon niets anders doen, dan de zijspancombinatie naast de baan te duwen. Over en uit dus.
Op de foto linksonder zie je Rob Bron (samen met zoonlief Erwin) in het rennerskwartier, Rob was trouwens achtste geworden in de 500cc race. Op de tweede foto zie je ook Boet van Dulmen op de 500cc Yamaha in het rennerskwartier. Op de derde foto is Barry Sheene nog even aan het showen met z’n Suzuki. Op de vierde foto zie je dat in het rennerskwartier de vraag naar verkoelend water groot was. Op de vijfde foto zie je de nieuw aangelegde Geert Timmerbocht op de plek van de oude Kniebocht. Deze ombouw van het circuit had men al een poosje in de planning, maar werd dat jaar versneld, mede doordat Nico van der Zanden het jaar daarvoor, tijdens de F1 750cc races, op tragische wijze in de Kniebocht om het leven was gekomen. Rechts zie je Harms’ “Swing Mill” tijdens de TT kermis op het Veemarktterrein.
De foto’s hieronder kunnen we je niet onthouden, dit gebeurde niet op 26 juni dat jaar, maar op 5 september, tijdens de F1 750cc races op het Asser TT Circuit. Na de eerste ronde viel Johnny Cecotto, waarbij zijn gescheurde tank zorgde voor een spoor van brandende benzine op de baan. Wil Hartog kon de tank niet meer ontwijken, waardoor deze richting het publiek werd gecaramboleerd. Gelukkig wist de brandweer de brand snel te blussen. Cecotto mankeerde niets, maar Hartog verliet de strijd met een gekneusde teen en een krom schakelpedaal.
Grandioos, vorig jaar werd Wil Hartog nog derde achter Barry Sheene en Pat Hennen, maar nu werd de Witte Reus uit Abbekerk eerste in de 500cc klasse! Hieronder, op de eerste en tweede foto, zie je de start én de finish van die indrukwekkende race. Op de derde foto zie je Barry Sheene (waarschijnlijk) lachen als een boer met kiespijn, hij werd nu dus “slechts” tweede! (Pat Hennen werd overigens derde!) Op de vierde foto had Wil Hartog trots de erekrans om z’n nek en op de foto rechts hield hij die krans nog even héél triomfantelijk omhoog!
Over Barry Sheene gesproken, Frits Besemer stuurde me nog een paar leuke fotootjes, die hij genomen had dat jaar. Geheel links zie je de werkplaats die de monteurs van Barry en zijn mede-coureur Steve Parrish in de pits hadden ingericht. Op de tweede foto zie je de joviale Sheene nog even leuk poseren voor Frits. De Rolls Royce van de heer Sheene, op de derde foto, was een fraaie blikvanger. Geheel rechts zie je allemaal zevens….
Linksonder zie Giacomo Agostini naast een ons onbekende fan. De reeds iets oudere fan, had een racende Agostini op z’n borst laten tatoeëren, wij vonden deze foto extra leuk doordat we zagen dat er rondom de Yamaha tatoeage, niet alleen Ago stond, maar ook De Boet! (Jammergenoeg wist de man schijnbaar niet dat het eigenlijk toch echt Den Boet had moeten zijn) Op de tweede foto zie je een gehavende Boet van Dulmen. Hij had 2 weken eerder in het Franse Dijon z’n linker arm en been gebroken, maar op de derde foto zie je dat Den Boet toch aanwezig was op het Drentse Circuit. D’r zat geen motortje op z’n rolstoel, dus Ineke moest hem noodgedwongen wel overal naar toe duwen… Op de vierde foto zie je een schiettent die op het Veemarkt-terrein aan de kost probeerde te komen. Op de vijfde foto zie je de kart-races, die op de vrijdagavond op de Weierstraat plaatsvonden. Geheel rechts zie je hoe moeilijk het wel moest zijn om na de races, je motorfiets terug te vinden…
Op de foto hier linksonder zie je de start van de 50cc klasse, die gewonnen zou worden door Eugenio Lazzarini. Peter Looijesteyn werd vierde op ruim anderhalve minuut. Op de tweede foto zie je hoe de Japanse Suzuki monteur van Barry Sheene, tijdens de 500cc training nog even kijkt of het wiel wel goed is uitgelijnd. Op de derde foto zie je Wil Hartog met een camera op de motor voor een reportage in het weekblad Panorama. Op de achtergrond zie je ook nog een helicopter staan. Op de vierde foto zie je Johnny Cecotto op 4, Takazumi Katayama op 8, Kenny Roberts op 1 en Barry Sheene op 7, een heftige strijd uitvechten in de 500 cc klasse. Op de foto rechts zie je nog een foto van die spannende race…Kenny Roberts op 1, Barry Sheene op 7 en Johnny Cecotto op 4.
De foto links laat nog enkele “achterblijvers” in de 500cc race zien. Op 23 Bruno Kneubühler, op 19 Alex George, op 35 Dick Alblas, op 5 Gianfranco Bonera en op 22 Les van Breda. Op de tweede foto zie je dat Cecotto en Roberts inmiddels Sheene en Katayama op achterstand hadden gereden. Cecotto ging als eerste over de streep, een fractie van een seconde later Roberts op twee, daar 3 seconden achter, eindigde Sheene op de derde plek en Katayama op dertien seconden als vierde. Wil Hartog kwam overigens als vijfde over de meet en Boet van Dulmen als achtste. Op de derde foto zie je de z.g. uitloopronde van de 500cc race. Op 7 zien we Barry Sheene, op 4 is het Steve Parrish, op 15 Max Wiener, die op een ronde achterstand binnenkwam en op 8 Katayama. Op de vierde foto staat Wil Hartog naast winnaar Johnny Cecotto. Hartog was met een 5e plaats de beste Nederlander geworden. En rechts een advertentie van Michelin, waarin de bandenfabrikant probeerde aan te geven, dat als al die toppers, op de Michelin banden, dergelijke successen konden behalen, jij daar dan ook wel goed op zou kunnen rijden…
Hieronder kun je zien dat er regelmatig vliegtuigjes met reclame over het TT circuit vlogen. Jammergenoeg is het circuit op deze luchtfoto niet te zien…slechts geparkeerde auto’s. De tweede foto is wel grappig, een paar mannen hadden een spandoek meegenomen met “Hup Holla….Verrek ik zit verkeerd” Nederland speelde later die dag in en tegen Argentinië, de finale van het wereldkampioenschap voetbal. Een drama, het werd namelijk 3-1 voor de Zuid Amerikanen. In het krantenartikeltje staat vermeld, dat de renners Jon Ekerold en Tom Herron door de politie waren ingesloten wegens mishandeling van een agent en ze hadden ook de politieauto beschadigd. (Ekerold was overigens ’s middags nog 3e geworden in de 350cc klasse en Herron werd daarin zesde) Op de vierde foto een mooie foto van de circuit-auto die aangaf dat het circuit was gesloten….toevallig was Barry Sheene op z’n Suzuki met nummer 7 ook nog in beeld… Op de vijfde foto zie je een leuk onderonsje tussen Wil Hartog en Jack Middelburg. Rechts zie je Laamert oet Zweel, Laamert (Jan Kalkdijk) bracht een geweldig stukje Drents cabaret uit: “Laamert hen de TT”. Via deze link ga je rechtstreeks naar dat mooie verhaal en kun je die hele conference daar nog helemaal beluisteren: “Laamert hen de TT”
Geert Timmer overleed op 22 augustus 1978 (geboren in 1908); inderdaad, de vader van Mister TT oftewel Jaap Timmer. Geert werd in 1926 op 18 jarige leeftijd eerste in de 175cc klasse en in 1929, 1931, 1932 en 1936 werd hij de beste Nederlander in de 250cc! Geert Timmer werd dus maar liefst vijf keer Nederlands kampioen! Na zijn race carrière werd Timmer onderdeel van de TT-commissie. Ook was hij in zijn leven veertig jaar bestuurslid van de Motorclub Assen en Omstreken. Timmer ontwierp in 1953 het TT Circuit in Assen en kreeg daarbij hulp van Geoff Duke, Piet Nortier en Jan Weggemans. Op het TT-circuit Assen is er een bocht en een tribune naar hem vernoemd. Hieronder links: Geert in 1932. De tweede foto is van 1936. In het leuke krantenartikel kun je o.a. lezen dat Geert meer dan 500 wedstrijden heeft gereden! Helemaal rechts zie je een foto uit 1968, waarop de toen 60 jarige heer Timmer te zien is met Giacomo Agostini!
Hieronder links: Geert Timmer op 48 jarige leeftijd. Op de tweede foto zie je Geert op 59 jarige leeftijd en op de foto rechts zie je de heer Timmer op 69 jarige leeftijd in 1977. (Een jaar voor z’n overlijden) Rechts zie je dat de krant ook aandacht besteedde aan Geert Timmer’s heengaan.
Hieronder een leuk verhaaltje over dat hoogmoed vaak echt voor de val komt, in januari 1968 vloog Geert Timmer, op 60 jarige leeftijd, op de motor van zoon Jaap, nog eens flink over de kop…de krant maakte er een leuk artikeltje van en wij vulden dat aan met een paar grappige oude karikatuurtjes van Geert.
Hieronder zie je Jan Willem Masman, van 1977 tot 1990 burgemeester van Assen. De nieuw benoemde burgemeester van Assen gaf aan, dat hij niet de voorzitter van het bestuur van de Stichting Circuit van Drenthe zou gaan worden. (hetgeen tot dan eigenlijk altijd traditie was geweest, maar de “belangenverstrengeling” was simpelweg te groot) Naast het krantenartikel zie je een foto uit 1978 van Jan Willem Masman….met pijp. Zelfs voor op de foto bij het voorwoord in het TT programmaboekje van dat jaar, hield de beste man de pijp in z’n mond. En rechts nog een keer terwijl hij even voor de tribune staat met een geleende Yamaha!
Linksonder een fraai plaatje, waarbij de coureurs reeds klaar staan om het asfalt op te gaan voor de aanstaande start van de 250cc klasse. Op de tweede foto zie je een fragment van de spannende strijd aan de kop van die 250cc race, met op 1 Kork Ballinton, op 44 Graziano Rossi en op 2 Greg Hansford. Rossi zou winnen, Hansford werd 2e en Ballinton moest genoegen nemen met een derde plaats. Op de derde foto zie je een trotse Graziano Rossi op weg naar het podium. De vader van Valentino had dat jaar ook reeds de Joegoslavische GP gewonnen en dit was dus alweer de tweede GP overwinning van Graziano. Op de vierde foto staat Klaas Hernamdt, naast Graziano op het podium, Klaas was de beste Nederlander geworden, met een 18e plaats. Ze waren zojuist gefeliciteerd door Jaap Timmer. Op de vijfde foto zie je de bijna start van de 350cc met op 3 Gregg Hansford, die de 350cc race dus wél wist te winnen. Rechts zie je Toni Mang op Kawasaki, die zowel in de 250 als de 350cc klasse als vierde over de finish kwam.
Hieronder links een fraai plaatje van een “eenzame” man tijdens de training, die aanstonds stond te gebeuren. Op de tweede foto stond Floor Maasland even te wachten tot z’n monteurs de problemen met z’n 50cc Kreidler hadden opgelost. Op de derde foto staan vlnr Klaas Hernamdt, Rudi Oosting, Johan van der Kaap en Egbert Streuer bij de benzinepomp op het circuit. Op de vierde foto zie je Rolf Steinhausen en bakkenist Kenny Arthur op 12, met daarachter voornoemde Egbert Streuer en bakkenist Johan van de Kaap. Steinhausen en Arthur zouden tweede worden en Streuer en Van der Kaap zesde. De laatste foto laat zien hoe creatief sommige coureurs zijn. De caravan van Albert Bosch uit IJsselmuiden laat zien hoe of je van zo’n caravan een heuse motor-trailer kunt maken…
Hieronder links zie je de start van de 500cc klasse. Op de tweede foto lag Wil Hartog nog achter Boet van Dulmen, maar dat zou niet zo heel lang duren… Op de derde foto zie je dat Jack Middelburg voorligt op Philippe Coulon. In eerste instantie lag Middelburg op de vijfde plaats, maar hij viel terug door een gebroken schakel as en werd toch nog zevende. Uiteindelijk zou Virginio Ferrari winnen, Sheene werd, op slechts een fractie van een seconde, tweede en Hartog zou als derde eindigen. Boet van Dulmen werd vierde en voornoemde Coulon eindigde op de vijfde plaats. Allen trouwens op Suzuki. Op de vierde foto zie je Randy Mamola in de bocht, z’n eerste optreden tijdens de TT van Assen dat jaar, maar hij zou “slechts” dertiende worden. Op de foto rechts razen de 500cc coureurs voorbij de tribune.
En hieronder kun je goed zien, hoe of het er zo’n beetje uitzag daar ter hoogte van de startplek.
Hieronder nog een paar leuke fotootjes, met links Rolf Biland en Kurt Waltisperg, die er tijdens de training van de zijspanklasse achter waren gekomen, dat er iets los zat. De mecaniciens losten dat probleem even snel voor hun op. Op de tweede foto zie je links de “Witte Reus” Wil Hartog even naast z’n 500cc Suzuki staan, de motor liep tijdens de training nog ietwat onregelmatig en monteurs probeerden daar tijdens de training nog even iets aan te doen. Ook de Suzuki van Henk de Vries liep niet helemaal goed en z’n monteur keek daar nog even naar. Hartog werd uiteindelijk nog derde, de Suzuki van De Vries kreeg tijdens de race motorpech… Op de derde foto zie je een “griezelig” ronddraaiende kermisattractie. Op de vierde foto zie je een artikeltje dat er veel muziek zou zijn in de TT week, dat viel al met al nogal behoorlijk tegen… Op de foto rechts, zie je een file bij een tankstation. Het grote publiek moest weer naar huis en dan hebben ze ineens allemaal tegelijk benzine nodig!
Linksonder zie je dat er tijdens de training al redelijk veel liefhebbers op de tribunes zaten. Op de tweede foto zie je dat het publiek plaats had genomen op één van de vele terrassen tijdens de TT week. De derde en vierde afbeelding (‘T allerlaatste Terugblikje; geschreven door Egbert Braakman) geeft een leuke en interessante terugblik van de 49e Dutch TT races op 23 juni van dat jaar.
Yes…Jack Middelburg wint de 500 cc klasse! Tweede plaats, op 14 seconden achterstand, was voor Graziano Rossi, derde werd Franco Uncini en Boet van Dulmen werd vierde. Op de eerste foto links zie je dat Middelburg er al helemaal klaar voor was. Adri van der Broeke had de Bakker-Yamaha super afgesteld. Op de tweede foto zie je een foto van de start. Op de derde foto zie je Jack helemaal rechts met startnummer 8. Jack had overigens nog zoveel schroeven en pennen in zijn been dat hij nauwelijks een goede duwstart kon maken. (Jack had tijdens de training van de Britse Grand Prix, een beenbreuk opgelopen en tijdens de kampioen’s race in Tolbert brak hij z’n been opnieuw en de plaat, die in Silverstone in z’n been was gezet, rukte weer los, een nieuwe plaat met veertien schroeven werd vervolgens in zijn been gezet) Hij verloor bij de start dan ook al zo’n twintig plaatsen, maar Jack maakte dat zo snel goed dat hij na één ronde al op de vijfde plaats reed. In de derde ronde had Middelburg de leiding reeds overgenomen en hij zou die ook niet meer afstaan. Op de vierde foto zie je Jack reeds vooraan rijden. Rechts zie je dat Jack door het uitzinnig publiek op de schouders werd genomen.
Linksonder zie je de vele fans van Jack Middelburg met diverse spandoeken. Ook Boet van Dulmen werd daarop aangemoedigd. De spanning steeg ten top…zoals de tweede foto laat zien; Adri van der Broeke hield het bord omhoog dat Jack 19 seconden voorligt! De man met stopwatch is Hans Valstar. Op de derde foto zie je Jack tijdens de huldiging samen met die geweldige technische man Van der Broeke. Graziano Rossi is schijnbaar ook dolblij met z’n tweede plaats. Op de vierde foto zie je dat Jack ook altijd wel in was voor een geintje. De vijfde foto laat het T-shirt zien dat een groot fan van Middelburg schijnbaar alvast had laten maken, hij kreeg gelijk dus! Rechts zie je de prijsuitreiking in Café-restaurant-zalencentrum Bellevue. Jaap Timmer had Jack zojuist een pop in Drentse klederdracht overhandigd… (Op 3 april 1984 overleed ‘Jumping Jack’ op eenendertigjarige leeftijd aan de verwondingen die hij 2 dagen daarvoor opliep bij een crash op het stratencircuit van Tolbert)
Nog een paar leuke fotootjes, hieronder links zie je Middelburg, die schijnbaar stond te springen om een vuurtje… Naast Jack z’n steun en toeverlaat Adri van der Broeke. Op de tweede foto zie je Kenny Roberts, hij was er helemaal klaar voor, maar Roberts had last van een heftig schuddende voorvork. Omdat hij daardoor lucht verloor liet hij in de pits zijn voorwiel vervangen, maar het mocht niet baten en hij nam met een aantal wheely’s afscheid van het publiek. Op de derde foto zie je Lucchinelli op 2, Mamola op 10, Roberts op 1, Rossi op 9, Van Dulmen op 6 en Cecotto op 4. Op de vierde foto zie je Steve Parrish, Steve kwam slechts als 17e binnen. Rechts zie je een bonus fotootje van Boet van Dulmen op een mini Yamaha tijdens de MotoRai.
Hieronder links zie je de start van de 125cc klasse, die gewonnen zou worden door Angel Nieto. Op de tweede foto zie je dat Roland Freymond na een ruime voorsprong onderuit ging in de 250cc race. Carlos Lavado zou die 250cc vervolgens gaan winnen. De derde foto laat een wandelende Johnny Cecotto zien…tijdens de training van de 350cc klasse, stopte z’n Bimota Yamaha er gewoon mee. Je ziet Mar Schouten op de achtergrond net vol gas voorbij racen. Op de vierde foto zie je de start van die 350cc race. (op 11 Alan North, op 2 Didier de Radigues, op 1 Toni Mang, op 3 Jean-Francois Baldé, op 5 Carlos Lavado en op 10 Graeme Mcgregor) Jon Ekerold zou de winnaar worden. Op de foto rechts zie je Herman Brood met z’n nieuwe gitarist Erwin Jawa. (Jawa speelde daarvoor in de Groninger band White Honey) Brood’s nieuwe band trad, samen met Normaal, Motorhead en de Asser Rose Tattoo, op tijdens de TT nacht in de Trianthahal. Er kwamen “slechts” zo’n 1500 geïnteresseerden opdagen.
Hieronder links een foto van Jack Middelburg en Willem Zoet op de bezemwagen, die werden terug gereden…beiden hadden technische problemen in de training… Zoals reeds bekend, werd Middelburg later de grote winnaar van de 500cc race en Zoet zou twaalfde worden. Op de tweede foto zie je vlnr: Jaap Timmer, Johan Wagenaar en Jos Vaessen; schijnbaar waren ze het circuit nog even aan het inspecteren… Op de derde foto zie je een fraaie uitstalling van de TT prijzen. Op de vierde foto zie je 3 ambulances van De Vries, met op de achtergrond de tribune. Geheel rechts nog een mooi plaatje; jammergenoeg zijn de mensen in beeld ons niet bekend.
Linksonder zie je een fotootje waar best veel op is te zien. De tambour-maitre gaf met z’n “stok” fanatiek de maat aan, de majorettes en de muzikanten van de showband UDI volgden hem gedwee. Op de tweede foto zie je de Stekkenwal, links de weg naar Laaghalerveen. Op de derde foto een mooi plaatje van de S-bocht met loopbrug, rechts de Nationale bocht. Op de vierde foto zie je dat het altijd gezellig was, in en rond het café op het rennerskwartier. Het schijnt dat in die tijd Gerrit en Roelie Fidder achter de bar stonden. Rechts zie je enkele medewerkers van de tijdwaarneming. Achteraan zie je Rieks Jongman, in het midden Frans Noord en vooraan Frits Visscher.
En dan heb je natuurlijk nog die geweldige kortstondige comeback van Mike the Bike, oftewel Mike Hailwood! In juni 1978, elf jaar nadat hij stopte met wereldkampioenschap wegracen, keerde Mike Hailwood terug naar de Isle of Man TT races. Op een prive V-twin Ducati won hij de Formula One TT race, versloeg de fabrieks Honda’s van Phil Read en John Williams, en brak het ronde- en het racerecord. En in 1979 won hij, wederom op het Isle of Man circuit, de 500cc klasse, met een Suzuki uit 1978. Het was duidelijk te zien dat hij in de eerste ronde moest wennen aan de tweetaktmotor, in de tweede ronde lag hij echter al op kop. In 1980 kwam Mike the Bike nog even naar Assen en hij zou voor de show nog even een paar rondjes rijden op een Honda 250 6 cilinder. Op de tweede en derde foto zie je dat de fotografen er duchtig op losknipten. Op de vierde foto is te zien dat Mike the Bike geen vrij baan kreeg, erg slecht geregeld door de organisatie! Mike Hailwood kwam trouwens ook even terug naar Assen om z’n nieuwe boek te presenteren. Op de vijfde foto zie je Mike in gesprek met vriend en manager Ted Macauley, samen in de destijds bekende boekhandel Iwema te Assen. (Ted was trouwens ook sportredacteur van het Britse dagblad The Dailey Mirror) Dat boek, “Mike the Bike – Again”, te zien op de foto geheel rechts en geschreven door voornoemde Ted Macauley, is het verslag van zijn terugkeer naar de TT, vanaf het oorspronkelijke wilde idee, tot aan zijn laatste race.
En deze website zou natuurlijk niet compleet zijn zonder onze eigen Boet van Dulmen! Weliswaar won hij nooit de Asser TT, maar in 1981 werd hij fraai tweede, achter winnaar Marco Lucchinelli. De start van de 500cc-race werd trouwens tien minuten uitgesteld doordat het was gaan regenen, op de linker foto hieronder kun je zien dat Luchinelli even droog werd gehouden… Op de tweede foto zie je de rijders klaar staan voor de start van die 500cc race. Op 8 Boet van Dulmen. De derde foto laat de start, van achteren gezien, van de 500cc klasse, een aantal namen van de rijders zijn nog wel te zien. Op de vierde foto kun je zien dat Kenny Roberts niet weg kwam bij de start en ook Barry Sheene bleef met pech staan. (als je de foto even vergoot is de inmiddels afgestapte Roberts…links…nog te zien) Op de foto rechts zie je dat Sheene tevergeefs probeerde om z’n motor nog aan de praat te krijgen en op de achtergrond zie je de afgestapte Roberts.
Op de foto linksonder zie je dat Boet van Dulmen als tweede werd afgevlagd door Frans Vos. Willem Zoet werd trouwens vierde en Jack Middelburg vijfde. Op de tweede foto zie je de toch wel iets teleurgestelde Boet, die samen met dochter Annemiek, naar de prijsuitreiking liep. Op de derde foto zie je dat winnaar Marco Lucchinelli reeds met de champagne aan het spuiten was, terwijl Van Dulmen de champagne fles nog niet open had gekregen… Annemiek staat ook op het podium en daarnaast stond Wil Hartog, die inmiddels afscheid van het grote TT gebeuren had genomen. Op de vierde foto zie je dat Hartog zelfs in vol ornaat de baan op was gekomen…en hij kreeg uiteraard nog even een soortement ere-saluut. Op de vijfde foto zie je de huldiging van Boet van Dulmen in Imatra. Van Dulmen had 2 jaar eerder namelijk wel de TT in Finland gewonnen, vóór Barry Sheene en Steve Parrish. Op de foto rechts zie je dat de inmiddels 71 jarige Boet van Dulmen op 18 januari 2020 met een heus standbeeld werd vereerd. Z’n vrouw Ineke en hun oudste kleinzoon (Boet jr.) waren ook zo trots als een pauw. Jammergenoeg kwam Boet van Dulmen op 16 september 2021 om het leven, door een botsing met een bestelbus. Het ongeluk gebeurde in Boet’s woonplaats Ammerzoden, terwijl hij onderweg met zijn fiets was. De legendarische motorcoureur is 73 jaar geworden.
Linksonder zie je de spectaculaire crash van Mick Grant tijdens de 350cc race; het liep gelukkig goed af…hij had geen schrammetje. Op de tweede foto zie je Schwärzel en bakkenist Huber de verkeerde kant opgaan met hun zijspan…de toeschouwers maakten heel snel dat ze wegkwamen. Op de derde foto zie je dat de familie Kremers uit Brabant alvast bepakt en bezakt waren neergestreken op het TT circuit. Om verzekerd te zijn van een goede plaats; óók dat was in die tijd nog mogelijk… Op de vierde foto kun je zien dat het al behoorlijk druk was tijdens de training op vrijdag. Op de vijfde foto zie je dat er nog aardig wat mensen in het rennerskwartier liepen, terwijl de races al waren begonnen. Rechts zie je het TT-programma voor vrijdag 26 juni, we zien daarop, dat Peter Koelewijn en z’n Rockets optraden in de Kolk.
Linksonder zie je hoe de pitsstraat er dat jaar nog uitzag. Op de tweede foto zie je dat een aantal mensen een privé-tribune hadden gecreëerd, op een camper in het rennerskwartier. Op de derde foto zie je de Porsche ONS-circuitauto, nabij de startplaats. Deze auto reed voor aanvang van alle races nog even over het circuit, om te inspecteren of alles in orde was. Op de vierde foto zie je de samenkomst van de medische bezetting, voorafgaande aan de TT races. En geheel rechts op die foto, zie je dat de ONS-circuitauto er ook nog bijstond. Op de foto rechts, zie je het vele publiek bij de voetgangersbrug voor de Strubben.
Op de afbeelding hieronder links zie je een z.g. bezemwagen met een drietal 350cc motoren. De motoren met materiaalpech of betrokken bij een valpartij, werden dan even later op die manier weer terug naar de pits gebracht. In dit geval stond de Kawasaki met nr. 2 van Anton Mang op de aanhanger, alsmede, met 20, de Kawa van Edi Stöllinger en met 27 (de achterste) de Yamaha van Didier de Radigues. Maar het leuke aan deze foto vinden wij, dat onze vriend Roelof Middelbos op de motor zat van De Radigues. Op de tweede foto nog een bezemwagen, nu met 2 gestrande 500cc motoren. Met 17 de Suzuki van de Fin Seppo Rossi (geen familie) en met 8 de Yamaha van Boet van Dulmen. Monteur Gerrit Veldscholten, zat hier trouwens op Boet’s Yamaha. Op de derde afbeelding zie je een krantenartikeltje waarin melding werd gemaakt over de vele muziek die er in de TT week zou zijn…en dát viel nogal behoorlijk tegen… Op de vierde foto zie je dat het publiek, soms zelfs in hun auto’s, na de TT races massaal en nogal ongecoördineerd, het circuit verliet. Rechts op deze foto zie je dat politie te paard gewoon rustig toe bleef kijken, het zal wel normaal geweest zijn in die tijd… Op de vijfde foto zie je hier nog een voorbeeld van, wel een mooi gezicht dat men over de start en finish-plek liep. Rechts zie je dan, dat het publiek, o.a. als gevolg van de regen, veel plastic en ander afval op de taluds achter had gelaten… We vragen ons wel af, wat of er in die 7 kratjes zat, waarmee die man op de achtergrond aan het sjouwen was.
Hieronder links zie je dat Egbert Streuer en z’n bakkenist goed weg kwamen bij de start van de zijspanklasse, maar een paar ronden later, bij het uitkomen van de Ruskenhoek, kwam een achterwiel iets naast de baan en werd de zijspancombinatie met een gigantische slinger van het circuit geveegd. Streuer bleef met een voet aan het zijspan hangen, maar toen het span door een sloot stuiterde, schoot z’n voet gelukkig los. Schnieders kon even later ook loskomen van het zijspan en de combinatie stak de baan nog een keertje over om in de sloot bij de Ramshoek terecht te komen. Gelukkig liep het allemaal vrij goed af, Bernard had “slechts” een arm uit de kom.
Linksonder zie je een foto van de 50cc race. Stefan Dörflinger voert het veld aan en hij zou uiteindelijk ook als winnaar uit de bus komen. Theo Timmer werd 7e en Hans Spaan eindigde op de 9e plaats. Op de tweede foto van de 500cc race (door hevige regenval in 2 manches verreden), zie je Franco Uncini op 10, Jack Middelburg op 4 en Kenny Roberts op 3 in de Strubben. Op de derde foto ligt Franco Uncini nog steeds op kop en hij zou ook de latere winnaar worden. Kenny werd tweede, Barry Sheene werd derde en onze eigen Boet van Dulmen kwam, als beste Nederlander, als zesde over de eindstreep. Jack Middelburg was in de tweede manche trouwens van z’n Suzuki gestuiterd. Op de vierde foto zie je Franco Uncini, Kenny Roberts en Barry Sheene op het erepodium. Op de rechter foto zie je Jan Huberts, die op 45 jarige leeftijd zijn laatste wedstrijd reed tijdens de TT van Assen. Huberts was 25 jaar actief als coureur geweest en behaalde 6 nationale titels!
Op de foto hier linksonder zie je dat de zijspancombinatie van Rolf Biland en bakkenist Kurt Waltisperg zoveel voorsprong had op de achtervolgers, dat ze vlak voor de finish-lijn, waar Frans Vos ze af zou vlaggen, hun zijspan simpelweg even voor de gein over de finish duwden… Op de tweede foto zie je dat tijdens de trainingen, het kapot gegane zijspan van Egbert Streuer met bakkenist Bernard Schnieders terug naar de pits gesleept werd. Tijdens de race zelf zouden Streuer en Schnieders vijfde worden. Op de derde foto…op bijna dezelfde plek als dat Streuer/Schnieders tijdens de training ook uit kwamen te vallen (bij de Bedeldijk), zie je Derek Jones en Brian Ayres. Ze lagen zelfs nog eventjes op de tweede plaats in de zijspan-race, maar waren met pech stil komen te staan. Op de vierde foto zie je dat er druk werd gebouwd aan een nieuwe accommodatie met bijbehorende pitsboxen. Op de vijfde foto zie je een foto van dat nieuwe TT onderkomen met die bijbehorende pitsboxen. Net op tijd, want 10 dagen later vond het grote TT gebeuren weer plaats. Behalve nieuwe ruimtes voor de tijdwaarnemers, de jury, de pers en de organisatie, telde het gebouw ook 18 VIP-rooms, die voor een deel verhuurd werden aan diverse bedrijven. Rechts zie je dat een aantal 50cc’ers tijdens hun oefenrondjes langs die nieuwe accommodatie razen.
Linksonder: Het regende soms dat het goot en enkelen hadden daar iets creatiefs op gevonden. Op de tweede foto zie je dat het op de TT kermis ook even vrij rustig was door al die regen… Op de derde foto zie je een schitterende foto van Giacomo Agostini, zittend voor het TT monument. De oud kampioen was als teamleider van Yamaha weer in Assen. Op de vierde foto zie je dat Jaap Timmer, tijdens de receptie van de 60 jarige Motorclub Assen en Omstreken, de voorzitter Simon Offringa daarmee feliciteerde. Geheel links op de foto zie je Mieke Bremer nog staan en de man iets verder naar achteren, met bril, was Geert Keen. Het krantenartikel rechts gaf aan dat er een recordbezoek en een miljoenenopbrengst was gehaald tijdens het TT-gebeuren dat jaar.
Op 15 januari 1982 brandde de hoofd- en perstribune volledig af! Een paar TT medewerkers waren met een slijpschijf bezig geweest, maar hadden er waarschijnlijk geen rekening mee gehouden, dat er nog honderden pakken stro onder de tribune waren opgeslagen…de hele boel vloog in de hens. De tribune was 22 jaar oud. Rechts zie je hoe of zoiets er dan de volgende dag uitziet….
In 1983 werd voor de laatste keer gebruik gemaakt van de oude Noordlus tijdens de Dutch TT. Fameuze punten als de Bedeldijk, Stroomdrift en De Vennen maakten dit jaar nog één keer deel uit van het Drentse circuit (7,6849 km). Er werd echter niet zonder slag of stoot afscheid genomen van dit stuk asfalt, want tijdens de 53e Dutch TT deed dit gedeelte van de baan nog eenmaal behoorlijk van zich spreken. Franco Uncini was in 1982 nog wereldkampioen van de 500cc klasse geworden en op de eerste foto links zie je Uncini nog fraai in beeld, op de tweede foto ligt hij met startnummer 1 nog achter Wayne Gardner op 38, maar hij zou Gardner al snel passeren, maar stuiterde vervolgens in de Bedeldijkbocht van z’n motorfiets, waarbij Wayne Gardner vol de helm van de wegduikende Uncini raakte, waarbij Uncini’s helm zelfs nog van z’n hoofd vloog. Op de vierde foto zie je dat Uncini in de ambulance geschoven werd. Op de rechter foto (van Wolter Kobus) zie je Jack Middelburg later even op bezoek bij Franco Uncini. Uiteindelijk is het op een paar littekens na, weer helemaal goed met Uncini gekomen. Kenny Roberts zou overigens de 500cc klasse winnen, met slechts twee tiende van een seconde voorsprong op Takazumi Katayama.
Op de afbeelding linksonder zie je dat de toegangsprijzen met maar liefst 5 gulden waren verhoogd. Op de tweede foto zie je Eugenio Lazzarini op z’n Garelli, hij was de laatste winnaar van de allerlaatste 50cc TT race in Assen. De 80cc klasse zou daar in 1984 voor in de plaats komen. Op de derde foto zie je de start van de 250cc klasse, met Christian Sarron op 10 en de latere winnaar Carlos Lavado op 5. Op de vierde foto zie je dat voornoemde Christiaan Sarron even later van z’n motorfiets af stuiterde; Con Law op 42 en Martin Wimmer op 4 hebben er niets van meegekregen. Het liep allemaal nog vrij goed af. Tja, het moet niet gekker worden, maar tijdens de 500cc race stuiterde Jon Ekerold ook van z’n Suzuki. Ekerold had trouwens een poosje voor de TT races uit onvrede zijn contract met Cagiva beëindigd en reed nu met een inderhaast gekochte Suzuki van Boet van Dulmen. De andere coureur was de Duitser Ernst Gschwender en die kon gelukkig z’n weg vervolgen.
Hieronder links zie je een fragment uit de 500cc race met op 10 Marc Fontan, die op dat moment nog voorlag op de latere winnaar Kenny Roberts op 4. Hoewel Kenny Roberts al vanaf 1974 in Assen kwam, was dit het eerste jaar dat de drievoudig 500cc wereldkampioen de TT strijd in Assen zelf zou gaan winnen! Op de tweede foto zie je Kenny Roberts op 4, op 8 Takazumi Katayama en op 3 Freddy Spencer. De volgorde op de foto is dezelfde als op de finish. Op de derde foto zie je een fraai plaatje van de talud tibune en de loopbrug naar de pits. Op de vierde foto zie je dat de organisatoren de grote verkeersstroom in goede banen geleid wilden hebben en zo te zien waren ze er ook bang voor, dat Friezen in Duitsland terecht zouden komen en dat Friesland overspoeld zou worden met Duitse motorvrienden… Rechts zie je dat er minder leuke verrassingen op de mat zouden vallen bij meer dan 100 racende TT bezoekers…
Hieronder links zie je Freddy Spencer’s 2 motoren met startnr. 3. De Suzuki met nr. 12 is van Boet van Dulmen. De motor met nr. 6 van Randy Mamola. Op de tweede foto zie je Kenny Roberts met z’n Yamaha op 4 en Freddie Spencer met Honda op 3 bij hun pitsboxen. De derde foto laat een mooi plaatje zien vanuit het rennerskwartier. En op de vierde foto een plaatje van het nogal druk bezette rennerskwartier zelf. Rechts zie je vlnr Hans Spaan, Bernard Schnieders, Egbert Streuer, Boet van Dulmen en Jack Middelburg, tijdens een persconferentie van de Nederlandse deelnemers aan de TT. Streuer, Van Dulmen en Middelburg hebben er alle drie een sjekkie dan wel sigaretje bij aan….
Hieronder links zie je dat de TT organisatie-commissie tijdens de “Nacht van Assen”, een kart-demonstratie had georganiseerd, met daar natuurlijk ook een wedstrijd-element in verwerkt. En hier zie je wat karters op dat afgesloten stuk van de Weiersstraat aan het racen. Op de achtergrond de Alteveerstraat. Op de tweede foto zie je dat het een poosje later weer een gezellige drukte in de nachtelijke Asser binnenstad was. Op de derde foto zie je 2 kinderen, die nog even kijken of er tussen al dat TT-afval nog iets bruikbaars te vinden is. Op de vierde afbeelding zie je een wel hele vreemde gretigheid… Rechts zie je nog een z.g. kilometerpaal. Deze stenen gaven de lengte van het oude circuit van 7,7 km aan. In dit geval nr. 1 vanaf de start en er is nog 6,705 te gaan. Deze kilometerpalen stonden van 1954 tot en met 1983 langs het TT Circuit, dat toen nog via de Bedeldijk, de Vennen en vervolgens via de Ossebroeken naar de Strubben liep. (Deze zwaar verwaarloosde betonnen steen werd jaren later door gemeente-raadslid André Dik in een slootwal gevonden en hij redde de steen zodoende min of meer van de ondergang) De geheel gerestaureerde kilometerpaal is al weer jaren te bewonderen, slechts op enkele meters van de originele plek, vlakbij de motor ontmoetings-plaats. In 2006 is die motor ontmoetings-plaats, bij de hoofdingang van het TT Circuit, officieel omgedoopt tot het Jack Middelburgplein. En een afbeelding daarvan hebben we even “kunstmatig” op het plaatje van de kilometerpaal geplaatst…
Linksonder zie je het aangepaste TT Circuit, met een aantal aanpassingen ten opzichte van het (tot dan gebruikte) TT Circuit van 1955! Op de tweede foto zie je een unieke opname uit 1984 van de volgepakte tribunes, de loopbrug naar de pits en zelfs het nieuwe ronddraaiende elektronische scorebord, waarvan we nog even een uitvergroting in de linkerbovenhoek hebben geplaatst. Op de derde foto zie je dat de LCR-Yamaha zijspancombinatie van Hein van Drie en William van Dis in de sloot was beland. Ze kregen tijdens de training een zwaar ongeval, waarbij bakkenist Van Dis zelfs beide benen brak en een enkel verbrijzelde. Op de vierde foto zie je dat Egbert Streuer en Bernard Schnieders, met startnummer 2, Rolf Biland en Kurt Waltisperg voor moesten laten gaan. Op de vijfde foto zie je dan ook de huldiging van de zijspanklasse, met Biland en Waltisperg op het hoogste schavot. Egbert en z’n bakkenist Bernard wonnen dat jaar trouwens wel voor de eerste keer de wereldtitel in de zijspanklasse! In 1985 én in 1986 deden ze dat kunststukje nog eens dubbel en dwars over. Streuer behaalde in totaal maar liefst 22 grand-prix-overwinningen en heel apart was wel, dat ze pas in 1987 voor de eerste keer de zege zouden behalen op hun “eigen” Asser TT circuit. In 1991 zou Egbert Streuer (met bakkenist Peter Brown) nogmaals de zijspanklasse race gaan winnen in Assen! Meer over die geweldenaar uit Grolloo kom je tegen op de volgende pagina, namelijk de “TT historie Extra” pagina.
Op de foto linksonder zie je de start van de 250cc klasse, die gewonnen zou worden door Carlos Lavado. Op de tweede foto zie je een fragment uit de 500cc race, met voorop Ron Haslam, dan Freddie Spencer en Barry Sheene achteraan. Randy Mamola zou winnen, Roche werd tweede en Lawson derde. Op de derde foto zie je dat door een spontane actie van de 500cc rijders en de TT commissie, Jack Middelburg jr. 12000 gulden kreeg aangeboden; z’n vader “Jumping Jack” was op 3 april van dit jaar namelijk op eenendertigjarige leeftijd overleden aan de verwondingen die hij 2 dagen daarvoor had opgelopen bij een crash op het stratencircuit van Tolbert. Op de vierde foto zie je dat de motoren onder de loopbrug door denderden. Zou dat destijds toegestaan zijn om boven op zo’n loopbrug te mogen gaan zitten? Rechts zie je Manfred Herweh even stilstaan ter hoogte van het rennerskwartier.
Op de foto linksonder foto zie je een foto van de start van de allereerste Asser 80cc race. 1983 was namelijk het jaar dat voor de laatste keer de 50cc klasse werd verreden en in plaats daarvan, kwam in 1984 de 80cc klasse. (deze 80cc klasse was trouwens geen lang leven beschoren en werd na de race in 1989 alweer “afgeschaft”) Je ziet Stefan Dörflinger op 1, met daarnaast Hans Spaan, Willem Heykoop en Pierpaolo Bianchi klaar staan voor de 80cc start. Op de tweede foto zie je Hans Spaan en Jorge Martinez zwaar in gevecht, Spaan lag een poosje fier op kop met z’n Huvo-Casal, maar Jorge Martinez op Derbi ging hem even later alsnog voorbij! Martinez dus eerste en Spaan uiteindelijk tweede. Op de derde foto maakt Boet van Dulmen een soortement ererondje, achterop de motor van Rob Punt. Waarom gebeurde dat dan? Tegen zijn zin moest Van Dulmen zich al op woensdag voor de race bij de KNMV-arts melden, die hem vanwege zijn armblessure een rijverbod oplegde. Boet, die toch al een beetje in onmin met de KNMV leefde, had wel toestemming van zijn eigen arts gekregen en hij vond dat de circuit-arts in Assen hem dan ook had moeten goedkeuren. Hij had zeker nog niet helemaal voluit kunnen rijden, maar nu zijn naaste concurrenten matig presteerden had hij toch nog punten kunnen scoren. Na al die “ellende” was Den Boet gelukkig nog wel genegen om dat zogenaamde ererondje voor het, ook best wel teleurgestelde, publiek te maken… Op de vierde foto is het een en al vreugde! Egbert Streuer en z’n bakkenist Bernard Schnieders werden tijdens een publieke bijeenkomst in Assen, gehuldigd met hun (eerste) wereldkampioenschap in de zijspanklasse! Op de vijfde foto gaan we van grote vreugde naar intens verdriet. De begrafenis van de verongelukte motorcoureur Jack Middelburg in Naaldwijk… De lijkauto wringt zich door de grote menigte… Op de foto rechts even iets leukers, je ziet Wayne Rainey (links) en Eddie Lawson, op het aangepaste circuit, een race-wedstrijdje doen, niet op de motor maar dit keer op de fiets. Wie die fietstrijd heeft gewonnen is ons niet bekend, wel weten we dat Eddie Lawson 3e werd in de 500cc race en Wayne Rainey slechts twaalfde in de 250cc race.
Hieronder links zie je Franco Uncini in gesprek met z’n mecanicien. Uncini was er weer bij dus…hij was het vorige jaar in de Bedeldijkbocht van z’n motorfiets gestuiterd, waarna Wayne Gardner vol de helm van de wegduikende Uncini raakte, met zwaar hersenletsel tot gevolg. En toch zou hij dit jaar niet mogen deelnemen aan de 500cc race, want hij had tijdens de GP van Frankrijk, een paar weken eerder, wederom een schuiver gemaakt, waarbij hij zijn stuitbeen had gekneusd, 2 tenen brak en diepe schaafwonden had opgelopen. Uncini kreeg, net als Boet van Dulmen, een z.g. rijverbod. Op de tweede foto zie je Eddie Lawson, die later, door een slechte start, “slechts” derde werd in de 500cc race. Op de derde foto zie je, dat voordat de TT drukte zou beginnen, het meubilair van café De Passage, voor de zekerheid maar even werd opgeslagen, boven op de Kaaswaag winkel van de buurman. Op de vierde foto zie je het Marktzicht café op het Veemarktterrein. Vanaf 1981 ging toenmalig eigenaar Jippes niet meer open tijdens de TT week. In de voorgaande jaren was er in z’n bedrijf te vaak trammelant geweest tijdens de TT week. Maar na een rondje over de TT kermis was het daar toch nog wel even gezellig toeven, want vanuit het Marktzicht café, via een loket, werd er nog wel getapt… De vijfde foto hebben we er even bijgezet, zodat je kunt zien hoe of dat Marktzich café er in die tijd bij daglicht uitzag. Rechts zie je dat de TT bezoekers wederom veel troep hadden achter gelaten. Snuffelaars zoeken naar spulletjes die vergeetachtige bezoekers hebben achtergelaten.
Op de foto linksonder zie je Angel Nieto met links Jan Thiel, Jan moest Nieto even helpen om totaal 15 vingers omhoog te houden. Nieto had namelijk maar liefst 15 overwinningen behaald op het Dutch TT circuit. 6 keer in de 50cc klasse en 9 keer in de 125cc klasse. (Hij behield in totaal 90 overwinningen en was 13 keer wereldkampioen!!) In het krantenartikeltje staat dan ook dat Nieto nu meer overwinningen had behaald in Assen dan Giacomo Agostini. Agostini had namelijk 14 overwinningen behaald op het Asser Circuit, 8 keer in de 350cc klasse en 6 keer in de 500cc klasse. (Mike Hailwood en Jim Redman hadden overigens elk 9 keer gewonnen op het Drentse Circuit. Hailwood 3 keer de 250cc klasse, 2 keer de 350cc klasse en 4 keer de 500cc klasse. Redman 1 keer de 125cc klasse, 3 keer de 250cc klasse, 4 keer de 350cc klasse en ook nog 1 keer de 500cc klasse) Op de derde en vierde foto kun je nog de voortgang van de werkzaamheden voor de nieuwbouw, de pitsstraat en het nieuwe rennerskwartier zien. Ook het nieuwe geplaatste ronddraaiende elektronische scorebord is op de vierde foto nog goed te zien. Op de vijfde foto zie je (Rappe) Willem Homan uit Assen, hij maakte de blits met z’n opvallende Fucking Bull chopper, inclusief “bijbehorende” hoorns op de helm én op de motor zelf. Er kwam trouwens een alles overheersend lawaai uit het “ding”. (Op de achtergrond zie je Jan Smiemans, oftewel “Smie”, Bertje Poelman en Vera Lieben) Rechts ook nog een 45 toeren single, Homan maakte namelijk ook deel uit van een vreemd muzikaal duo. “De Lummels”. Samen met die andere lummel, Gert Timmerman (niet die van Hermien) maakte hij een “Crazy Dutch TT” liedje. (En dat TT liedje is uiteraard ook te beluisteren op de www.TTliedjes.nl website, waar in totaal trouwens nog zo’n 50 diverse TT liedjes zijn terug te vinden en te beluisteren; ook op Spotify zijn inmiddels 22 TT liedjes van die Homan terug te vinden)
Op de foto linksonder zie je de start van de 500cc klasse. Op de tweede foto zie je met 5 Ron Haslam, op 9 Didier de Radigues, op 4 Freddie Spencer en op 6 Christian Sarron. (Boet van Dulmen zit tussen Spencer en Sarron in) Op de derde foto zie je dat Sarron (na vier kilometer reeds) in de fout ging. Bij het aanremmen van de Stekkenwal probeerde hij Boet van Dulmen op 8 er uit te remmen, maar pas toen hij naast van Dulmen zat kreeg hij goed zicht en realiseerde hij zich dat hij te veel snelheid had om nog te kunnen remmen. Hij ging onderuit en nam in zijn val Freddie Spencer mee. Op de foto rechts zie je dat Randy Mamola met toch nog ruime voorsprong wist te winnen. Ron Haslam werd tweede, Wayne Gardner derde en Boet van Dulmen werd (op 37 jarige leeftijd) nog knap vierde.
Op de foto linksonder legt Cristian Sarron (rechts) het de “bozige” Freddie Spencer nog eens even haarfijn uit, dat hij niet expres diens kansen op een zege om zeep had geholpen… Op de tweede foto een leuke foto van creatieve TT bezoekers, die zich met regenjassen en allerlei soorten plastic materiaal hadden bewapend tegen de vele regen… De derde foto laat een mecanicien zien die een fraaie tekst op z’n T-shirt had staan. “We eat, sleep, ride, talk, breathe, dream, live and love motorcycles”. Op de vierde foto zie je Bernard Streuer en bakkenist Bernard Schnieders, die dit jaar derde werden op hun thuiscircuit, doch uiteindelijk zouden de heren wel voor de tweede keer wereldkampioen in de zijspanklasse gaan worden. Rechts zie je een foto van de vele (buiten)tap-installaties, die de brouwerij op maandag even in café de Cosy Corner (tegenwoordig café Lodewijk Napoleon) had neergezet, voor de buitenverkoop van het bier tijdens de aanstaande drukke Asser TT dagen.
Linksonder zie je Bertus Streutker, die toen reeds veel TT-allerhande had verzameld en vond dat er ter gelegenheid van het 60-jarig bestaan van de TT in 1982 reeds een jubileum-expositie had moeten plaatsvinden. Op de tweede afbeelding een kort fragment uit het interview dat Bertus gaf dat jaar. Anno 2024 is er nog steeds niks te zien van al die, veelal door Bertus verzamelde, oude TT-items! (?) Op de derde foto zie je dat Steve Webster en z’n bakkenist Tony Hewitt in de sloot terecht kwamen. De zijspancombinatie reed voor de eerste keer op kop in een Grand Prix en kwam te sterk corrigerend uit de snelle Ramshoek, waardoor de LCR zijspan ging draaien, in het gras belandde en met een sierlijke salto en een grote plons in voornoemde sloot terecht kwam. Een groepje verschrikte fotografen zochten snel het hazenpad. Op de vierde en vijfde foto is te zien dat beide heren weer zo’n beetje uit de sloot gevist werden. Webster brak hierbij overigens een pols en Hewitt z’n onderarm. Rechts zie je de troosteloze aanblik van die bijna “verzopen” zijspancombinatie.
Hier linksonder zie je 2 mannen die bezig zijn om een bord te plaatsen voor het verkeer tijdens de TT in Assen. Op de tweede foto zie je een mooi plaatje vanuit het rennerskwartier. Op de derde foto zie je nogal wat caravans staan bij het TT circuit aan De Haar in Assen. Op de vierde foto zie je onze “eigen” Jan Eggens. Assenaar Eggens kwam als 12e en daarmee als eerste Nederlander over de finish in de 125cc klasse. Rechts zie je dat er in de TT week zelfs nog een condoomautomaat van de muur was gerukt….
Hieronder links zie je met startnummer 1 Egbert Streuer en bakkenist Bernard Schnieders, ze werden in 1985 voor de tweede keer wereldkampioen in de zijspanklasse. In 1986 zouden ze dit overigens voor de derde keer nog een keertje “flikken”! Zoals eerder reeds vermeld, kun je, op de EXTRA pagina van deze website, meer over die geweldenaar uit Grolloo vinden. Op de tweede foto zie je nog een keertje Barclay staan…de TT auto werd schijnbaar ook door het sigarettenmerk Barclay gesponsord… Op de derde en vierde afbeelding zie je een heel interessant overzicht van de toeschouwers aantallen over de jaren 1955 t/m 1985. De linker geeft de aantallen van 1955 t/m 1970 weer en op het rechter rijtje zie je die aantallen van de jaren 1971 t/m 1985. (Zelfs de geparkeerde aantallen voertuigen werden weergegeven) Op de rechter foto zie je de “Steen van Dries”, aangeboden door de fa. Dries vanwege het 60 jarig bestaan van de TT.
TT Historie – Extra
Je kunt elke foto/afbeelding groter in beeld krijgen, door er op te clicken!
Meer info in het tweede blokje hieronder.
Hieronder links zie je enkele motor-enthousiasten staan bij het tijdwaarnemershuisje in het begin van de zestiger jaren. Op de 2e foto van links uit 1972 zie je een aantal toer-rijders staan bij de toenmalige pitsboxen. De 3e, 4e, 5e en 6e foto zijn uit de zeventiger jaren. De rechterfoto stamt uit 1983 en hierop kun je goed zien dat het vaak een drukte van belang was. Voor de pits stonden de motoren en aan de overkant de auto’s. Er stond zelfs regelmatig een mobiele cafetaria. Maar in 1992 was het door (alweer) een ongeluk met dodelijke afloop over en uit. Het circuit werd definitief afgesloten voor het publiek.
Het TT circuit werd voor die definitieve sluiting ook best veel gebruikt voor de eerste rijles(sen), want het gehele circuit maakte tot mei 1992 gewoon deel uit van de openbare weg en het was min of meer uitgegroeid tot een waar pelgrimsoord voor de belijders van de motorsport….én divers ander publiek! Van heinde en verre kwam het publiek af op dat ware mekka van de motorsport. De bermen stonden (vooral ’s zondags) vol met honderden motoren en auto’s. Heel gezellig, dat zeker, maar het ging soms ook best wel iets te gek allemaal, dan “vlogen” ze bijvoorbeeld vol gas vanaf de Noordlus de Veenslang in, terwijl ze nietsvermoedende wielrenners en skeelers tegemoet kwamen. Op een gegeven moment keerde er in mei 1992 een auto totaal onverwachts op de baan. Een motorrijder kon de auto niet meer ontwijken en reed op volle snelheid op de kerende auto. Met de dood tot gevolg….
Hierboven links zie je een niet zo’n leuke foto van dat nare ongeluk! Aangezien er een maand eerder ook al een ongeluk met dodelijke afloop was voorgevallen, is het TT Circuit vanaf eind mei 1992 definitief voor het publiek afgesloten. In het midden zie je daarover nog een krantenartikel dat aangeeft dat na het zoveelste dodelijk ongeval, het circuit van de TT in Assen nu definitief voor amateur-motorracers gesloten bleef. Rechts nog een foto van een ander ernstig ongeluk op het circuit.
Normaal gesproken zou in 2020 alweer de 80e TT mars plaatsvinden, maar dit evenement ging door het Corona virus niet door. Ook in 2021 ging de TT mars niet door; wederom door dat nare virus. Nu vond de 80e TT mars pas plaats op 18 juni 2022. De 81e TT mars vond plaats op 17 juni 2023. Op zo’n wandeldag kan men kiezen voor afstanden variërend van 5 tot 40 kilometer. Van 1935 tot 1969 lag de organisatie van deze mars in handen van de TT commissie zelf. In 1969 is de organisatie overgedragen aan de wandelvereniging De Zwaluwen. In 2023 was dat nog steeds het geval. Hieronder zie je een aantal verschillende TT medailles en ook een aantal oudere foto’s van een paar verenigingen die meededen aan de TT mars, waarbij de rechter foto wel “apart” is…de TT races waren geweest, maar de volgende dag (zondag 29-06-1958) lag de rommel, die de TT gangers (als dank) hadden achter gelaten, er nog steeds! Zou dat altijd het geval zijn geweest?
Inmiddels zijn er ook tientallen TT liedjes uitgebracht, hier een kleine selectie daarvan, die je allemaal nog kunt beluisteren op www.TTliedjes.nl
Assenaar (rappe) Willem Homan bracht in de periode 1984 t/m 2023 maar liefst 22 TT liedjes uit en die zijn allemaal te beluisteren via Spotify !
Jaap Timmer was reeds van jongs af aan betrokken bij het TT Circuit Assen. (Hij had natuurlijk ook een beroemde vader, Geert Timmer, die maar liefst 5 keer Nationaal kampioen was geworden!) Van 1973 tot en met 1988 maakte Jaap onderdeel uit van het bestuur van de stichting Circuit van Drenthe. Ook was hij jarenlang voorzitter van de wegrace-commissie van de internationale motorsportfederatie FIM. Op 13 december 2007 deed hij afstand van zijn officiële functie, maar hij bleef een graag geziene gast op het circuit door als vice-voorzitter van de vrienden van het TT Circuit op te treden. Op woensdag 22 februari 2017 is “Mister TT” na een kort ziekbed, op 77-jarige leeftijd overleden. Hieronder zie je Jaap Timmer in een paar karakteristieke poses.
Hieronder links: Jaap Timmer met z’n neef én vriend Jaap Geerts! Op de derde foto zie je Jaap samen met Egbert Streuer. Op de foto rechts staat Jaap (met sigaar) naast Marcel Ankoné en Henk van Kessel.
Hieronder: Op initiatief van de “Vrienden TT Circuit Assen” en met name van de in 2015 aangestelde ambassadeur Willem van Dalen en het commissielid Theun Sloot, besloot de gemeente Assen in 2019, als eerbetoon aan Jaap Timmer, een bocht, net buiten het circuit, naar hem te vernoemen. Het gaat om het noordelijk deel van de Eysinkweg, vlakbij het TT Circuit. Op de foto’s hieronder, zie je links de weduwe van Jaap Timmer, Willy Timmer, aandachtig luisteren naar burgemeester Out en rechts staat ze samen met haar zoon Geertjan en dochter Sophie, voor het onthulde bord.
Hieronder links zie je Willem van Dalen en Theun Sloot nog even samen met de familie Timmer op de foto. (Willem 3e van links en Theun geheel rechts) De foto hieronder in het midden geeft aan dat je nog steeds (gratis) vriend kunt worden van het TT Circuit Assen. Al meer dan 19000 vrienden naar wij begrepen…dus meld je snel even aan! Dit is de link: www.vriendenTT.nl Rechtsonder kun je het leuke artikel “Met benzine in de aderen geboren”, over Jaap Timmer lezen…
NB….Wij van TThistorie.nl vinden trouwens dat de “grote” Jaap Timmer (net als vader Geert) minimaal een bocht op het TT-Circuit zelf had verdiend….en niet zoals nu, net buiten het Circuit, maar ja, Jack Middelburg kreeg ook slechts een klein pleintje buiten het Circuit…
Onze grote vriend Jaap Geerts verdient hier ook een plekje! Jaap Geerts was in 1969 de eerste Assenaar die met het zijspan-racen begon, nota bene op een BMW zijspancombinatie die destijds in het bezit was van Piet Bremer! Geerts schafte, na 3 jaar op de BMW van Bremer te hebben gereden, zelf een BMW zijspancombinatie aan, waarop hij ook 3 jaar heeft gereden. Daarna schafte Jaap een Kawasaki zijspancombinatie aan. Dat ging schijnbaar ook nog niet snel genoeg, want er kwam een König zijspancombinatie voor in de plaats. Daarmee werd Jaap Geerts 2 keer Nederlands kampioen en hij reed met die combinatie ook twee seizoenen Grand Prix. Daarna heeft Jaap nog een jaar op een Yamaha zijspan gereden. Uiteindelijk is Jaap in 1978 met de zijspan-racerij gestopt, doordat de combinatie racen en een kroeg runnen gewoon niet meer was vol te houden. Jaap was namelijk op 30 jarige leeftijd (in 1969) een café begonnen. (café Jaap Geerts, oftewel “Café Ongeregeld”!) Na 25 jaar stopte Geerts overigens met z’n café. Hier linksonder zie je een mooie foto uit 1977 van Jaap en z’n bakkenist Jan van Veen op de voornoemde König zijspancombinatie. Op de tweede foto zie je Jaap Geerts samen met z’n neef en kameraad Jaap Timmer bij de stickerwand die min of meer verloren was gegaan. Die wand met zo’n 550 stickers was compleet uit z’n oude café gesloopt. In 2016 kwam Tjeerd Graanstra toevallig in een schuur (tussen Assen en Beilen) en zag daar die mooie stickerwand. Tjeerd kwam Jaap Geerts tegen op de motorbeurs in Assen en vertelde hem dat hij de stickerwand uit zijn cafe in die oude schuur had gezien. Dat vond Jaap natuurlijk geweldig, dat die wand er nog was en nu staat de wand dan ook al weer jaren in Jaap’s huiskamer. Op de derde foto (gemaakt door Yolanda Visser) zie je Jaap met z’n König zijspancombinatie (die hij gelukkig wel had gehouden) én die mooie stickerwand. De vierde foto is de info over Jaap en z’n König zijspancombinatie. Geheel rechts nog een foto door ons zelf gemaakt op 16 juni 2021.
Egbert Braakman, de grote man achter de schermen van de TT, trad op 15 november 1970 in dienst bij het TT Bureau aan de Torenlaan. ’s Winters deed Braakman tevens de administratie van de kunstijbaan. (die in december 1970 was geopend) Op 1 september 1979 verhuisde het TT Bureau met zijn vaste kracht naar de kunstijsbaan en trad Jan de Gries als administrateur in vaste dienst. Per 1 januari 1980 werd Braakman benoemd tot chef de bureau en vanaf 1996 functioneerde hij als sport coördinator, zelfs tot zijn pensioen in 2006. Vanaf 1971 tot 2006 was Braakman tevens wedstrijdsecretaris. Aanvankelijk alleen bij de TT en toen er later meer evenementen kwamen, ook bij de races die het circuit zelf organiseerde, waaronder de EK Races en vanaf 1992 het WK Superbike. Hieronder links nog een “oude” foto van Egbert in 1974. Op de tweede foto uit 1992 zie je de staf van het TT Bureau, met links een pijp rokende Egbert Braakman, Gea Sikkens, Ina Fraterman en rechts Jan de Gries. Op de derde foto zie je Egbert bij z’n gerestaureerde BMW R26 250cc uit 1956. Die foto…en ook de 3 andere foto’s rechts…hebben we in maart 2021 genomen bij de uiterst vriendelijke Egbert en Gonnie Braakman thuis. Die vierde foto kregen de TT officials in het jaar 2000, met daarop de Nederlandse winnaars van de Dutch TT. Vijfde foto: Trossen vol met toegangspasjes voor het rennerskwartier hangen op Braakman’s privé-TT-kantoor. En geheel rechts zie je het afscheidskado dat Egbert kreeg bij z’n jubileum in 2006. Die leuke en vrij grote cartoon is gemaakt door Joop van der Weide uit Schoonebeek, te zien zijn o.a. Valentino Rossi, Giacomo Agostini en John Surtees.
Meer dan 100.000 mensen hoorden Jan de Rooy op 26 juni 2022 voor het laatst commentaar geven en daarmee kwam er een eind aan de 47 jaren waarin De Rooy speaker van de TT races in Assen was. Vanaf 1975 was De Rooy dus onafgebroken de vaste omroeper. Hij kreeg, net als de TT winnaars, een heuse trofee en hieronder links, zie je de trotse Jan met bloemen én die mooie TT beker ! Het plaatje zegt eigenlijk alles: “Stem van de TT”! Want dat was onze Jan!! Op de tweede foto hieronder zie je Jan achter de microfoon. Desgevraagd wilde Jan nog wel even in z’n vele plakboeken zoeken naar foto’s van hem uit de periode t/m 1985 en hij vond er gelukkig nog een paar. Op de 3e, 4e en 5e foto’s zie je Jan in gesprek met respectievelijk Wil Hartog, Jack Middelburg en Boet van Dulmen. Rechts nog zo’n mooie foto van de lachende Jan, met koptelefoon…
Hieronder links zie je het officiële doorlaatbewijs voor Bondsfunctionarissen. Op de tweede foto staat Jan even bij Frans Henrichs, dat was destijds de NTS TV-verslaggever voor de motorsport. Op de derde foto is Jan in z’n beste Engels in gesprek met Kenny Roberts en geheel rechts is hij aan de babbel met Rob Bron.
Ook dat geweldige leuke tabakswinkeltje aan de Kleine Marktstraat 7 hier in Assen moeten we niet vergeten! Al voor, maar ook tijdens de TT week, liep het storm met z.g. souvenir-jagers, want bij Stuit kon je zo’n beetje alle TT gerelateerde voorwerpen aanschaffen die er op de markt verschenen. Bij gebrek aan opvolging stopten Bruin en Nel Stuit er in 1990 jammergenoeg mee….
Hieronder links: De vleeschhouwerij van Marcus van der Laan aan de Kleine Marktstraat 7, werd in 1917 overgenomen door z’n zoon Philip van der Laan. Philip kreeg zelfs het predicaat “Hofleverancier”! Buurman Bene Jan Stuit (de vader van Bruin Stuit) nam het bedrijf over in 1939. De tweede foto laat zien, dat het pand niet eens zo veel is veranderd. De derde foto is op de zelfde dag genomen, maar nu heeft Bruin schijnbaar z’n Daf even moeten verplaatsen… Op de rechterfoto uit 1990….vlak voor de definitieve sluiting… staan Bruin en Nel Stuit nog even parmantig voor de zaak.
Zoals hieronder op een foto uit 1977 is te zien, stond alles tot aan het plafond opgestapeld in het kleine winkeltje. Met de TT verkochten ze bij Stuit dan ook zo’n beetje alles wat maar met de TT te maken had, zoals model racemotoren, sjaals, vlaggetjes, stickers, t-shirts, noem maar op. Op de foto hieronder in het midden kun je de drukte tijdens zo’n TT week goed zien. Helemaal rechts zie je Bruintje Stuit in 1936.
Hieronder links zie je Bene Jan en Margaretha Stuit (de ouders van Bruin Stuit) in 1941 voor hun nieuwe winkel aan de Kleine Marktstraat 7, op de tweede afbeelding zie je de historie van de “rokers-familie” Stuit. Bene Jan was trouwens tot aan z’n dood ook nog concierge van het museum en Margaretha is na de dood van haar man Bene Jan, in haar eentje nog 13 jaar doorgegaan tot 1971, waarna Bruin Stuit de zaak van z’n moeder overnam. Op de derde foto kun je zien dat Bruin Stuit niet veel is veranderd in 40 jaar. Rechts zie je een (voorbeeld) envelop die je bij Stuit kon kopen, met daarin 6 hoogglans foto-kaarten (zoals bijgevoegd voorbeeld), voor 60 Hollandse centen.
Hieronder nog enkele kleurrijke fotootjes. Op de derde foto van links zie je dochter Astrid (blauwe trui) en haar vriendin Treja. Beide dames hielpen af en toe mee tijdens de drukke TT dagen. Geen van de 2 dochters van Bruin en Nel Stuit hadden trek om de zaak door te zetten en na de TT van 1990 stopte het familiebedrijf Stuit er (na 70 jaar) mee en vestigde zich daar Karin Kuik Optiek; vanaf 2016 is V.S Optiek (zie foto hieronder rechts) hier gevestigd. Zeer bijzonder eigenlijk dat zelfs de glas in lood raampjes er na al die jaren nog steeds “inzitten”…
En uiteraard besteden we ook nog even aandacht aan de…in verhouding…vele zijspan-combinaties die er hier in de regio Assen “rondreden”, inclusief de topper der toppers…die geweldenaar Egbert Streuer!
Want eigenlijk is het wel heel frappant dat er in de zeventiger jaren van de vorige eeuw, maar liefst 5 zijspancombinaties uit de regio Assen actief waren! Jaap Geerts was in 1969 de eerste die met het zijspan-racen begon…notabene op een BMW zijspancombinatie die destijds in het bezit was van Piet Bremer! Jaap Geerts schafte na 3 jaar op de zijspan van Piet Bremer te hebben gereden, zelf een BMW zijspancombinatie aan. Hieronder links, zie je Jaap Geerts samen met Jan van Veen op de inmiddels aangeschafte König zijspan in 1976 door de bocht knorren. Op de tweede foto zie je Piet Bremer, die 1971…samen met z’n 1 jaar oudere zus Mieke….zelf met het zijspan racen begon! Zoals ik van Piet zelf hoorde, met zeer veel plezier! Hier op de derde foto van links zie je Piet Bremer en zus Mieke op hun….een paar jaar later aangeschafte….Moto Guzzi zijspan. Rechts op die foto hebben we een kleurenfoto, die we in april 2020 zelf nog hebben genomen, even rechts in de hoek gemonteerd! Piet Bremer heeft het originele zijspan na al die jaren nog steeds in z’n bezit!! Op de foto rechts zie je een ander zijspan-duo, namelijk Dirk van der Heul en Roel(tje) Middelbos, op de voormalige König-zijspan van Egbert Streuer…met reclame van (uiteraard) Van der Heul koekjes… Er waren dus nog al wat motorfanaten uit de regio Assen, die zich hadden gespecialiseerd in het zijspan racen.
Hieronder op een geweldige foto uit 1977 zie je op 53 Adri Seidel met bakkenist Allart Boer, op 22 zie je voornoemde Jaap Geerts en bakkenist Jan van Veen én op 40 zie je Egbert Streuer met z’n bakkenist Johan van der Kaap.
Egbert Streuer is natuurlijk de meest succesvolle rijder gebleken en we hebben nog een paar leuke foto’s van de bebaarde “professor” gevonden en die zetten we hier onder nog even neer. Hieronder links de nog jonge Egbert. Op de tweede foto zie je Egbert Streuer en Johan van der Kaap in 1975 op de BMW. Rechts een leuke foto met Egbert, Wil Hartog, Jack Middelburg en Johan.
Hieronder links: Egbert en Johan van der Kaap, in het midden “professor” Streuer zelf en rechts zie je Bernard Schnieders voor z’n autoschade-bedrijf.
Johan van der Kaap was trouwens jarenlang hoofd technische dienst van het TT-circuit en was van 1975 tot 1980 dus de eerste bakkenist van zijspancoureur Egbert Streuer. Johan is in 2010 op 58 jarige leeftijd aan kanker overleden. In 2005 is Bernard Schnieders, die 8 jaar als bakkenist fungeerde van Egbert (1981 -1989), ook overleden aan die rot ziekte. In de jaren daarna hebben Géral de Haas, Pete Essaff, Harry Hofsteenge en Peter Brown nog in de zijspan van Egbert “vertoefd”. In 1993 is Egbert Streuer er definitief mee gestopt! Op de tweede foto hieronder zie je naast de twee oerdegelijke Britse bobbies, vlnr Egbert, mascotte Gea Sikkens, Bernard, Ineke van Dulmen, de in de feestvreugde delende echtgenote van “Den Boet”, monteur Henk Janssens, ex Nederlands zijspankampioen Jaap Geerts en monteur Hans Klaassens. Op de derde foto…Egbert gaat schijnbaar met een Messerschmitt racen…
Hieronder links vind je nog een leuk interview uit 1992 met Johan van der Kaap….de eerste bakkenist van Egbert Streuer. We hebben lang gezocht naar een soortgelijk interview met Bernard Schnieders, maar zo’n gesprek was nergens te vinden. Wel vonden we een artikeltje over het feit dat Bernard Schieders was “uitgestapt” en een groter artikel uit april 1989 waarin melding werd gemaakt, dat Egbert Streuer na 8 jaar een einde aan de samenwerking met Bernard Schnieders had gemaakt, omdat de motivatie bij Schnieders schijnbaar een beetje was verdwenen…
Zoals je op foto Van Bertus Streutker (16-08-1955) kunt zien, is hij TT-fanaat in hart en nieren; hij had een enorme TT collectie die hij reeds gedeeltelijk aan het toekomstig TT museum schonk. Het grootste deel is nog steeds in het bezit van Bertus en dat wordt later (als het TT museum eindelijk eens een keer van start gaat) waarschijnlijk aan de Stichting TT museum overgedragen . Bertus is overigens in 2016, samen met z’n vrouw, geëmigreerd naar Suriname. Doordat er bijna niets met de TT-geschiedenis gedaan werd, begon hij in 1981 met verzamelen. Z’n hele huis stond zo’n beetje vol met onder meer startborden, oude reclameborden en vitrines vol vaantjes, programma- boekjes en foto’s. Hieronder zie je een klein gedeelte van z’n gigantische verzameling.
Hierboven links zie je een koffie-uitgifte tankje, die men op de rug kon “knopen”, met voorop een bekerhouder, zodat men het TT publiek, al lopend, een bekertje koffie kon verkopen. Op de tweede foto hierboven, zie je de borden die voor de start voor de coureurs omhoog werden gehouden, zodat die wisten hoe lang of het nog duurde tot het moment van de start. En dat die borden niet klein waren, kun je zien op de foto waarop Jaap Timmer het 10 sec. bord vasthield…
Tja…eigenlijk hebben we je nu genoeg verteld over de (internetloze) historie van onze eigen Asser TT.
Oh ja, in 2016 werd in plaats van op de zaterdag, de TT voor het eerst op de zondag verreden, de laatste zondag van juni dus.
Niet te geloven, maar het is toch zo! Mede doordat het de gehele TT week regende en de weilanden nabij het TT circuit, die altijd werden gebruikt als parkeerplaatsen, simpelweg te drassig en te sjompig waren om daar nog auto’s te kunnen stallen. In overleg met Rijkswaterstaat en de politie, mocht op zaterdag 29 juni 1991 de snelweg A28 eenmalig worden gebruikt…
We doen de TT monumenten van 2002 en 2008 er toch nog even als bonus bij…hieronder zie je het TT Monument dat in 2002 werd geplaatst aan de Brinkstraat te Assen. (Ontwerp van Ilona Lénárd en Kas Oosterhuis, productie door Aluminium Gieterij Oldenzaal en realisatie door de Stichting TT-Monument Assen)
En in april 2008 werd het gigantische TT-monument langs de A28 geplaatst. (Ontworpen door architect Jan Timmer en gemaakt door de Amsterdamse beeldhouwer Rob Schreefel) Het monument bestaat uit twee grote letters T die op een vier meter hoge heuvel staan. Het stenen beeld is in totaal 11 meter hoog. Het monument is in 2014 verplaatst De verplaatsing van het kolossale kunstwerk was nodig om ruimte te maken voor de aanleg van een nieuwe aansluiting op de A28! Later zijn de grote T’s zelfs met ontiegelijk veel LED-lampjes volgehangen. Behalve dat het monument natuurlijk geweldig mooi is, dient het ook als een soortement markeringspunt, dat weggebruikers moet wijzen op de nabijheid van “ons” befaamde circuit.
Hieronder nog een paar geweldig mooie plaatjes.
Hieronder een fraaie sateliet foto uit 2014 van het TT circuit!
Hieronder nog een paar bijzondere foto’s…links zie je een hele aparte compilatie van de vele TT van Assen kampioenen, in het midden een fotootje van Stanley Woods en Mike Hailwood uit 1965. Rechts een mooi schilderij van Rob Bron op z’n 500cc Suzuki-twin. Het werd gemaakt door Klaas Tjassens in 2010, een jaar na Rob’s overlijden en speciaal voor z’n zoon Eddy.
Hieronder het verschil tussen de start in 1953 versus de (bijna) start in 2019…..
Aanstekers, TT tabak, speciale jubileum vloeitjes, luciferdoosje-houders, glazen, pullen, suikerzakjes, lepeltjes….
……balpennen, stickers, telefoonkaarten, tegeltjes, pins en speldjes, sleutelhangers, keycords, buttons…..
…..T-shirts, petjes, sokken, opnaai-emblemen, sjaaltjes…..
…..vaantjes, vlaggetjes, handdoeken, douche-gordijnen, vlaggen, vloerkleedjes….
….spelletjes, miniatuur TT monument, mini Bartje op motor, TT-bolletje, metalen borden, metalen auto-emblemen….
….koperen wandborden, circuit wandtegels, jubileum-horloge, Asser smeerolie, Koffie Dick, radiootje, diverse soorten wandborden…..
Hier rechtsboven en de rij hieronder…..z.g. Delftsblauwe TT bordjes…..uitgegeven van 2011 t/m 2016.
….houten wandbordjes (ook van de coureurs zelf), bordjes, diverse TT boeken, dasspelden enzovoort enzovoort…..
En soms zie je nijvere huisvlijt voorbij komen…zoals diverse soorten bierplateau’s en klompen….
De zwarte klompen hier linksonder zijn beschilderd door Eddy Haveman uit Assen. Eddy vertelde ons trouwens dat hij ongeveer 2 paar klompen per jaar “afsjokt” en elke keer beschildert hij z’n klompen met iets anders erop. Zo heeft Eddy ook Rossi klompen en Marquez klompen gemaakt.
Hieronder dat geluidsloze filmpje uit 1925…..een “stomme” film werd dat destijds genoemd. Geplaatst door het “Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid” op You Tube, met daarop enkele leuke beelden uit 1925. Het circuit van Assen bestond toen nog niet. dat was pas een jaar later in 1926! Deze eerste nationale races werden verreden over bestaande zand- en klinkerwegen in de omgeving van Assen, te weten Rolde, Borger, Schoonloo, Grolloo en weer terug naar Rolde. Filmbeelden van J.G. van Turenhout, secretaris van de KNMV. De heer D.J. Kramer, voorzitter van de Motorclub Assen, mr. J.T. Linthorst Homan, Commissaris der Koningin in Drenthe met echtgenote, zie je op de tribune zitten. Je ziet o.a. de openingstoespraak en de start van de wedstrijd op een landweg met publiek langs de kant van de weg, diverse beelden van de race door de omgeving, eerste aankomst bij de finish, de Rolder molen op de achtergrond en zwaaiend publiek. De winnaar wordt op schouders genomen: Piet van Wijngaarden, 1e prijs van de 500cc