Uncategorized
TT Historie – 1925 t/m 1935
Je kunt elke foto/afbeelding groter in beeld krijgen, door er op te clicken!
Meer info in het tweede blokje hieronder!
“Te midden der rustieke boerderijtjes, langs mesthopen, waarop de kippen jarenlang hun ongestoorde domein hadden, over een traject waarlangs de bevolking op boerenwagens prachtige tribuneplaatsen vond, gingen voor het eerst motorfietsen een strijd voeren.”
De Asser motor enthousiasteling Henderikus Dieters (roepnaam Henk), directeur en groot aandeelhouder van Wander NV, stond aan de basis van de eerste nationale TT races en kreeg J.A. Kramer, J. Baakman, J. Hof en H. Mulder van de nog jonge, pas drie jaar tevoren opgerichte Motorclub “Assen en Omstreken” aan z’n zijde. Er ontstond een kant en klaar plan om Nederland in 1925 zijn eerste motorspektakel te geven, in eerste instantie dus helemaal niet in Assen zelf, maar over de nieuwe weg van Rolde, via Borger, Schoonlo en Grollo, weer terug naar Rolde. Rechts zie je een promotiekaart met een hoop gegevens over die memorabele zaterdag.
Hieronder links zie je dat de Commissaris der Koningin, op 4 juni toestemming gaf, om op 11 juli 1925, in den namiddag, een motorsnelheidswedstrijd te houden op af te sluiten wegen in de gemeente Rolde en Borger. (wel een erbarmelijk slordig geschreven document trouwens) De affiches (hieronder in het midden) konden worden gedrukt! De start (en finish) in Rolde, via Borger, over Schoonlo en Grollo, en weer terug naar Rolde; zoals je op de kaart hieronder rechts kunt zien.
Op de eerste foto hieronder zie je dat G. Stuut uit Groningen de tank van z’n motor nog gauw even volgooide. Op de tweede foto werd er voor de zekerheid nog even wat kettingvet aangeschaft. Op de derde foto zie je de lokale held (boer) Willem Rossingh uit Borger, die met z’n Norton ook mee deed. Op de vierde foto zie je Asser militairen, die op een aantal locaties op het parcours, door middel van hun veldtelefoons, steeds de doorkomst volgorde van de rijders doorgaven. En die doorkomst gegevens werden vervolgens op de scoringsborden weergegeven. Op de foto rechts zie je een foto van Dirk de Vries. Een kleinzoon stuurde me een foto van z’n opa en vertelde me dat de beste man eigenlijk nergens meer is te vinden in de Asser TT geschiedenis. Hij stond (een eindje verder naar onderen) wel op de startlijst en nu dus ook vereeuwigd met een door kleinzoon opgestuurde foto van opa De Vries. (Zowel Rossingh als De Vries bereikten overigens de eindstreep niet…)
Hieronder zie je toenmalig Commissaris der Koningin, Mr. J.T. Linthorst Homan, de opening van het festijn verrichten! Enkele van de woorden die de CdK uitsprak zie je hieronder rechts. Voorzitter Kramer van de Organisatie Commissie, keek en luisterde trots toe. (Een “stomme” film met unieke beelden van dat gebeuren in 1925 vind je helemaal onderaan deze pagina!)
Hieronder links zie je de “Lijst van Deelnemers”. Zoals je op de 2 afbeeldingen kunt zien, verdeeld over drie klassen. De doorgestreepte namen geven de renners aan die uiteindelijk niet mee zouden gaan doen, doordat hun motorfiets reeds kapot was gegaan, nog voordat de race zou gaan beginnen. Ook kwamen een paar deelnemers niet opdagen. G. Hoogeveen startte overigens niet in de 500cc maar in de 250cc klasse. In totaal gingen 27 rijders van start. We gebruiken de derde en vierde foto eventjes om door middel van een blauw lijntje, je het verschil te laten zien tussen de situatie in 1925 en 2022. Op die derde foto zie je trouwens J.H.P. Jansen (die uiteindelijk in de 500cc race als vierde over de finish zou komen) op z’n Saroléa motorfiets met startnummer 38 vanuit de Grolloërstraat de (huidige) Grote Brink intuffen.
Hieronder links zie je de gehelmde Piet van Wijngaarden met z’n Norton, Piet zou winnaar worden van de 500cc race. Op de tweede foto staat Bertus van Hamersveld, hijzelf werd eerst gewogen en daarna z’n “halve” Harley Davidson. (Een halve Harley? Ja, Van Hamersveld had namelijk één van de twee cilinders van z’n 1000cc Harley weggehaald en er bleef zodoende nog maar 500cc over en op die manier kon hij meedoen aan de 500cc race) De motoren én de rijders moesten volgens internationaal protocol, gekeurd en gewogen worden! En op de derde foto zie je hoe zo’n motor werd gewogen, zo’n keurmeester was dan druk in de weer met gewichtjes om het exacte gewicht van de motorfiets te bepalen. Op de vierde foto zie je dat deze motorrijder, tijdens een pitstop, gelijktijdig de olie en de benzine liet bijvullen. Rechts zie je dat een aantal keurmeesters, de motorfiets van John Moos aan het inspecteren waren, John had z’n BSA voorzien van een andere, extra grote, benzinetank, zodat hij de race uit zou kunnen rijden, zonder te moeten stoppen om benzine bij te tanken, die grote tank werd toegestaan, maar het mocht allemaal niet baten, Moos viel onderweg met technische problemen uit… (rechts op die foto zie je een soorgelijke BSA, maar dan met een standaard benzinetank)
Hieronder: Op zaterdag 11 juli 1925 stonden de 27 renners, met hun in het zonlicht flikkerende, brullende en grommende ijzeren paarden, aan de start voor de eerste TT race. De renners stonden ordelijk in rijen opgesteld aan de Grolloërstraat, ter hoogte van de huidige (Grote) Brink en de rijders wachtten geduldig op het signaal van de start. Door de commissaris van den Koningin werd even later het startsein gegeven en de 27 heroïsche helden schoten als kanonskogels donderend en brullend weg, de menigte achterlatend in een wolk van rook en zand, die deed denken aan een zandstorm in de Sahara. De geur van verbrande Caltex motorolie verspreidde zich tussen de menigte als een welriekend parfum. Van een aantal renners zijn de startnummers nog redelijk zichtbaar en op de foto links herkennen we zodoende op 13 John Moos (met die extra grote benzinetank) en op 1 Arie Wuring. Op de derde foto van links herkennen we op 13 wederom John Moos, op 12 H.W. Beverdam, op 14 G. Stuut en op 11 M. Flinterman. Op de vierde foto herkennen we op 12 nog H.W. Beverdam en op 11 M. Flinterman. De rechter foto is niet zo heel duidelijk, maar we herkennen hier nog de door een ongelukkige val, de als laatst vertrokken renner Dirk de Vries. Op 43 zien we trouwens J.J. Abeln uit Emmer Compascuum en Abeln zou uiteindelijk nog 3e worden in de 500cc race.
Hieronder links zie je dat het Rolder muziekcorps de fleurigheid er gedurende den wedstrijd er in hooge mate in hield. Op de tweede foto zie je Willem Rossingh, de plaatselijke favoriet uit Borger. Rossingh zou de finish niet halen. Op de derde foto zie je JPJ Jansen, de broer van JHP Jansen. JPJ zou 2e worden in de 350cc race. Op de vierde foto zie je dat Bertus van Hamersveld een teken kreeg, dat hij nog één ronde moest afleggen. Rechts zie je dat J. Achtien een kleine voorsprong op J. Dreef (met…nr. 18) had.
Hieronder links, zie je o.a. de uitslagen van de 3 verreden klassen. Op de tweede foto zie je dat Arie Wuring, als winnaar, met motor en al omhoog gehesen werd. Op de derde foto staan de 3 winnaars gebroederlijk naast elkaar, vlnr Hajo Bieze, de winnaar van de 350cc klasse op New Imperial, Arie Wuring op BSA was de winnaar van de 250cc klasse. (hij en ene G. Hoogeveen waren trouwens de enige deelnemers in de 250cc klasse en Hoogeveen viel in de zesde ronde uit.) Piet van Wijngaarden werd met Norton, winnaar van de 500cc klasse. (Van Wijngaarden had ruim 3 minuten voorsprong op de nummer 2 Bertus van Hamersveld. (de grootvader van de tweelingbroers Tim & Tom Coronel) Maar Bertus had onderweg een lekke band gehad die hij zelf moest plakken; ook brak er een paar ronden later een klepveer van zijn Harley Davidson, hetgeen hem vervolgens noodzaakte zijn tempo te verminderen waardoor Van Wijngaarden hem alsnog voorbij kwam en als eerste eindigde! Wel had van Hamersveld de snelste ronde gereden met een gemiddelde van 101,0 km per uur…) Op de vierde foto is mevrouw Jeanette Madalaine Linthorst Homan (de vrouw van de commissaris van de Koningin) een paar van die winnaars aan het feliciteren. (Links staat Piet van Wijngaarden en daarnaast…met de helm nog op…Hajo Bieze) Op de vijfde foto zie je het befaamde Asser Parkhotel aan de Plataanweg 2, alwaar des avonds, na de races, een gezamenlijke maaltijd plaatsvond, waarbij ook de officiële uitslag bekend werd gemaakt en uiteraard de prijzen werden uitgereikt. (Dit deftige, in 1917/1918 gebouwde hotel-pension-café-restaurant met de fraaie torentjes, telde ongeveer vijftig kamers met in totaal 124 bedden en was van alle gemakken voorzien: gas, warm- en koud water en elektrisch licht. Een luxe in die tijd. Toch is het hotel eigenlijk nooit rendabel geweest. In de Tweede Wereldoorlog betrokken de Duitsers het gebouw. Na de 2e wereld-oorlog is het hotel nog kortdurend een Bijzonder Gerechtshof geweest. Het hotel is in 1953 verkocht voor 45.000 gulden aan Hendrikus Hommes en zijn gezelschapsspelenfabriek Homas (HOMmes ASsen) trok in het voormalige hotel. Homas verliet in 1976 dit gebouw en jammer genoeg is alles in 1980 gesloopt. Een appartementencomplex kwam er voor in de plaats…) Geheel rechts nog een klein verslag uit de krant, dat de groote dag weer voorbij was en dat alles prima naar wens was gegaan.
Na die eerste races in 1925 werd er fanatiek doorgeborduurd, de proef in Rolde was aardig geweest, maar men had ervaren, dat er nogal wat verbeterd moest worden. Zandwegen en onverharde bochten konden niet worden getolereerd. De wegen zouden moeten worden aangepast. Het gemeentebestuur van Borger wilde daar evenwel geen medewerking aan verlenen. Daarom moest er naar een ander circuit worden uitgekeken en in 1926 verhuisde men naar het circuit van Assen – Hooghalen, dat tot 1955 gebruikt zou worden. Opa Dieters voorspelde het reeds….dat Assen tijdens de TT nog eens zou baden in het licht, ten aanschouwen van tienduizenden bezoekers. De naam “TT” stamt overigens af van de Britten, die reeds vanaf 1907 op het eiland Man om de “Tourist Trophy” streden.
Hieronder links zie je een overzichtelijk kaartje van het fonkelnieuwe Circuit van Drenthe. Op de tweede foto zie je dat enkele organisatoren van de TT, de baan aan het verkennen waren bij De Haar. Anno 2022 is dit overigens nog steeds de start en finish plek! Op de derde afbeelding zie je hoe of de aankondiging in de Courant er uitzag…we hebben het origineel uit 1926 nagemaakt, zodat het iets beter te lezen is, dat er maar liefst 58 deelnemers met 6 merken aan de start zouden verschijnen. Tribune-kaarten waren f 3,60 Een zitplaats f 2,40 en een staanplaats f 1,20. Een programma kostte 30 cent. Op de vierde foto zie je de TT voorzitter J.A. Kramer in gesprek met de commandant van de plaatselijke marechaussee. Rechts zie je een leuk overzicht van de aanvangstijden op die vrijdag en zaterdag.
Hieronder drie fotootjes van een paar gedeeltes van het “nieuwe” Circuit. Op de linker foto zie je de laatste bocht van het TT-parcours te Laaghalerveen. Op de achtergrond daarvan, voorbij de boerderij, de start en de finish-plek. Op de tweede foto van links zie je de flauwe bocht in het TT-parcours te Hooghalen. Op de foto zelfs een T-Ford met het Drentse kenteken D-8043. (Eigenaar van dat kenteken was Roelof Albert Oortwijn uit Eeserveen) De foto rechts laat een scherpe bocht in het TT-parcours te Laaghalerveen zien.
Hieronder zie je een foto van de T.T. Organisatie Commissie en de hoofden van de verschillende diensten en commissies, die op de dag voor de eerste echte Asser T.T.-races, op vrijdag 25 juni dus, werden ontvangen door het Gemeentebestuur van Assen in “De Hertenkamp”. Zittend vlnr: de Heeren Brender à Brandis, P.G. Scherf (secretaris), Buning, Mulock Houwer, J. Bothenius Lohman (burgemeester), Van Leusen, J.A. Kramer (voorzitter), J. Baakman (vice-voorzitter), Hunse, Smit en Hindriks. Staand vlnr: de Heeren Duintjer, Witteveen, Smit, De Jong, Thalen, Beugel, Welp, Thies, Robertus, Jansen van Galen, Pool, Schierbeek, Van Veen, Zevenhoven, Jalvingh, Lippinkhoff, Thiadens, Koolhaas Revers en Breeman. Joh. Hof (2e secretaris) en H. Mulder (penningmeester) ontbraken op de foto vanwege de vele werkzaamheden die er nog moesten worden verricht voor de races die de volgende dag zouden worden gehouden. Rechts zie je links nogmaals Burgemeester Mr. J. Bothenius Lohman, in gezelschap van de Commissaris der Koningin Mr. J.T. Linthorst Homan, die ’s zaterdags, op die eerste echte Asser T.T. dag, uiteraard ook acte de présence gaven.
Hieronder links zie je een advertentie van de voorverkoop-adressen in Noord Nederland, voor de aanstaande Nederlandsche T.T. Motorraces. Op de tweede foto zie je dat Bertus van Hamersveld, samen met Dick Eysink, even naar Bertus’ motor kijkt. Op de derde foto staat pa Dieters (links), samen met TT voorzitter J.A. Kramer, om (zoon) Gerard Dieters even succes te wensen voor de aanstaande strijd. Met succes, want Gerard zou met z’n New Imperial de winnaar worden in de 350cc klasse. Op de vierde foto zie je Arthur Dom. Arthur zou later eerste worden met z’n 750cc Scott. Dat deed hij trouwens met een gemiddelde snelheid van bijna 100 kilometer per uur! Rechts zie je dat Gerard Dieters gelijk al vooraan lag, terwijl hij onder het “Wordt lid van de K.N.M.V” bord door jakkerde.
Linksonder zie je dat renner Brinkhof kwam te vallen bij de start van de 1000cc klasse, de andere rijders konden hem nog maar nauwelijks ontwijken! Op de tweede foto kun je goed zien dat de startplaats tussen de pits en de boompjes niet bijster breed was en ook te zien is de zwaar rokende motor van Han van Kooten, met startnummer 24! Wij denken dat hij de finish niet heeft bereikt!? De derde foto geeft nog zo’n mooi beeld van het zojuist gestarte deelnemersveld. Op de vierde foto zie je waarschijnlijk een eenzame achterblijver…
Op de foto linksonder en ook op de tweede foto, nog zo’n fraai plaatje van het zojuist gestarte deelnemersveld. Op de derde foto zie je de winnaar van de 500cc race Piet van Wijngaarden op z’n Norton met startnummer 36. Van Wijngaarden was een jaar eerder, in Rolde, ook al kampioen van de 500cc klasse geworden. Op de foto rechts staan een paar van de winnaars, met nummer 2 is dat Gerard Dieters, voornoemde Piet van Wijngaarden met nummer 36 en Jan de Roode met nummer 54, werd de winnaar van de 1000cc klasse. Voorzitter Kramer van de TT organisatie stond trots tussen Dieters en van Wijngaarden in! John Moos won de 350 cc klasse, Arthur Dom de 750 cc klasse en onze eigen 18 jarige Asser Geert Timmer (de vader van Mister TT, Jaap Timmer), won de 175cc klasse. (Meer info en foto’s over Geert Timmer vind je gelijk na 1931 én ook onder het kopje 1978; het jaar waarin Geert is overleden.) Voor het TT bestuur was het trouwens behoorlijk sneu dat er in 1926 een heel stuk minder toeschouwers op kwamen dagen in Assen, dan het jaar daarvoor in Rolde. Er werden zelfs een aantal tribunes gebouwd en de omliggende terreinen waren ook in orde gebracht, waarbij de onkostenrekening zelfs was opgelopen tot meer dan 15.000 gulden. Maar…zo dacht de organisatie vooraf…geen nood, duizenden en duizenden bezoekers zouden komen en Assen zou te klein zijn. De ontgoocheling was vrij groot, want waren er in 1925 nog 8000 betalende kijkers, in 1926 waren dat er slechts 2600. De tribunes bleven dan ook voor de helft leeg en penningmeester Mulder bleef met een schuld zitten van maar liefst 5000 gulden. Toch zette het bestuur (gelukkig) door! In 1927 kwamen er maar liefst 14.000 toeschouwers opdraven!
Zowel de tribune in Hooghalen als die op Laaghalerveen, werden elk jaar weer opgebouwd en na de races weer gedemonteerd en opgeslagen tot het jaar daarna. Op de derde foto zie je de advertentie voor de Internationale TT Motor Races op het Circuit van Drenthe. Zelfs passagiers vluchten der KLM waren mogelijk. Op de vierde foto zie je de voorbereidingen van de 500 cc race. Op de vijfde foto zie je de latere winnaar van de 750cc klasse, de 22 jarige Hendrik van der Veen, op zijn Scott motor, onder de nieuwe houten loopbrug doorrijden! Er waren trouwens ook maar 2 deelnemers in die 750cc race en de andere deelnemer, ene V.d. Velde viel reeds in de tweede ronde uit…. Het publiek stond destijds wel behoorlijk dicht met de neus op de baan. Leuk detail is de fiets die nogal slordig in de berm lag? Rechts zie je, dat als de benzine op is, je er toch echt weer even iets in moet doen. Ook de olie werd gauw nog even aangevuld.
Hieronder links zie je in het uitslagenlijstje van dit jaar, dat er voor het eerst internationale races waren verreden. Een fraai lijstje, waarin o.a. is te zien, dat de 175cc klasse, was gewonnen door Arie Wuring. (Hij kwam ook als enige over de streep in die klasse…) Op de tweede foto is Han van Kooten, op z’n Harley-Davidson, druk bezig om winnaar te worden van de 350cc race. Op de derde foto zie je voornoemde Arie Wuring, met “sjekkie”, vrouw, pa en ma. Op de vierde foto zie je Hendrik van der Veen met z’n Scott tweecilinder tweetakt, tijdens een pitstop. Op de vijfde foto zie je de 3 voornoemde winnaars samen op de foto, met op nummer 21 dus Han van Kooten, met nummer 25 is dat Arie Wuring (wederom met sjekkie) en rechts zie je Hendrik van der Veen, die de 750cc klasse (net als Wuring, als enige overgebleven renner) wist te winnen. Rechts zie je een foto met de Nijmeegse rijder Bretveld op de brancard, hij werd door Rode kruis soldaten afgevoerd nadat hij in botsing was gekomen met enkele bomen…
Hieronder links zie je (de toen reeds internationaal bekende) Stanley Woods ’s morgens in bed, druk bezig met een Binks “mousetrap” carburateur. Op de tweede foto is Woods nog aan het sleutelen aan z’n Norton. De motor met nr. 29 met kenteken H17121 was trouwens van Bertus van Hamersveld en de motor met nr. 49 was van J.G. Broers uit Soest. Op de derde foto kwamen o.a. Van Hamersveld, Broers en de gebroeders Burlage er even bijstaan…voor de foto nemen wij aan… De vierde foto geeft mooi de drukte in de pits weer; tevens zie je daar die mooie loopbrug en ook het vele publiek. In de 500cc race kwam na de eerste ronde Bertus van Hamersveld vóór Stanley Woods door, maar een lekke band, die hem 10 minuten oponthoud kostte, maakte een eind aan alle illusies. (Van Hamersveld werd uiteindelijk 4e) Woods werd de winnaar van de 500cc klasse. Van de 250cc klasse kwam er overigens niemand over de finish. Op de vijfde foto zie je nog een groep van winnaars én officials. Vlnr: Mr. J.H. Mulock Houwer (voorzitter der KNMV); de Belg Debay, die 2e werd in de 500cc klasse; de voorzitter van de TT Commissie, de heer J.A. Kramer; Stanley Woods, de snelste man van de dag; de heer Paul Gerhard Scherf, leider der TT propaganda afdeling; John Moos werd, met een 3e plaats, de snelste Hollander in de 500cc klasse; Arie Wuring, wederom met sjekkie, werd als enige deelnemer (!), de winnaar van de 175cc race; Bertus van Hamersveld, 4e in de 500cc klasse en Van de Borne, 6e in dezelfde klasse. Rechts zie je dat er ’s avonds, na afloop van de TT races, in café restaurant Bellevue, na afloop van het vuurwerk, een Grande Soirée Dansante zou plaatsvinden. Op de destijds schijnbaar enigste parketvloer in Assen…
Hieronder links een advertentie met nog enkele interessante gegevens, zoals het aantal bezoekers van het vorige jaar, alsmede de aantallen gestalde automobielen en motoren. De tweede en derde foto geven een vrij duidelijk beeld van de activiteiten achter de pits, maar ook de tribune, de loopbrug en het toestromende publiek zijn nog te zien. Op de vierde foto gaf de auto van het Circuit van Drenthe aan, dat de races aanstonds konden beginnen; de doorgaande weg was inmiddels helemaal afgesloten. Rechts zie je een advertentie van de NV Wander uit Assen, met de prijslijst der New Imperial motoren.
Hieronder links: De 250cc klasse is zojuist van start gegaan! Syd Crabtree op Excelsior zou die race gaan winnen en geen van de Nederlanders die meededen aan die 250cc race haalde de finish. De tweede foto links, laat zien dat het schijnbaar “voorname” heren met hoeden waren die de tijdscontrole deden…ze zaten in de houten “keet”, die je aan de linkerkant nog ziet op de derde foto. En op die derde foto zie je ook de start van de 500 cc en de volgepakte tribune. Op de vierde foto zie je dat John Moos en Van de Berg in de Nationale race, heel anders zouden finishen dan zij hadden verwacht… Op de vijfde foto zie je dat de burgemeester van Assen (A), de heer Johan Bothenius Lohman en (B) de commissaris van de koningin, de heer Jan Tijmens Linthorst Homan, daar ook hadden plaats genomen. Rechts zie je een interessante advertentie van het bandenmerk Dunlop. Ze waren trots op de rijders die op hun banden reden en wij kunnen gelijk wat nuttige informatie zien.
In 1928 kregen de internationale en de nationale rijders aparte races. En Piet van Wijngaarden, met startnummer 14, won de nationale 500cc klasse, zoals je op het scorebord hieronder links goed kunt zien. Op de tweede foto zie je Van Wijngaarden door Hooghalen rijden. Op de derde foto zie je Van Wijngaarden op z’n 500cc Norton langs start en finish denderen. Op de vierde foto zie je de huldiging van dezelfde Piet van Wijngaarden, alsmede de winnaar van de nationale 350 cc klasse Harry Beverdam (rechts) op z’n Royal Enfield. (Alle andere deelnemers aan de 350cc race waren trouwens uitgevallen….) Op de vijfde foto een foto van voornoemde Beverdam, op z’n 350cc Royal Enfield kopklepper, met Gelderse kentekenplaat. Op de foto rechts zie je Piet van Wijngaarden (B) ook nog even staan bij de internationale winnaar van de 350cc race, namelijk Stanley Woods. De coureur die we hebben aangegeven met A, was de Zwitser Martinelli, die zelfs nog enige tijd voor Woods aan de leiding ging. Bij een inhaalpoging kwam Martinelli echter ten val, waardoor Woods vervolgens vrij gemakkelijk zijn tweede Dutch TT-zege boekte.
Op de foto hier linksonder zie je de 500cc winnaar Stanley Woods nog een keer, maar dan geflankeerd door (links) Les Crabtree, die winnaar van de 175cc klasse was geworden en rechts Les’ broer Syd Crabtree, die winnaar van de 250cc klasse was geworden. Op de tweede foto zie je coureur D.J. de Jong op zijn Norton 500cc in het rennerskwartier. Op de derde foto zie je dat Toni Martinelli met een vaart van over de 100 kilometer, James Hough voorbij ging. Beide berijders werden door die inhaal-manoeuvre de lucht in geslingerd en kwamen terecht in het aangrenzende bouwland. Wonder boven wonder liep alles goed af en beide coureurs konden gezamenlijk teruglopen naar de pits. Op het nippertje had Woods de gevallen machines kunnen ontwijken, maar de spanning was vervolgens compleet weg en Stanley Woods won de 350cc race zonder verdere strijd. Op de vierde foto zie je dat Graham Walker op z’n Rudge, voorligt op Tommy Spann op een AJS tijdens de 500cc race en in die volgorde kwamen beide renners ook over de finish. Spann was met z’n rode haren en geel-zwart gestreepte trui een opvallende verschijning… Op de vijfde foto zie je Walker en Spann gebroederlijk naast elkaar staan. Bertus van Hamersveld lag trouwens op een gegeven moment op de tweede plaats, viel iets terug en werd later aangereden door Piet van Wijngaarden, waardoor beiden ten val kwamen en niet over de finish zouden komen. J.C. v.d. Pijl op Raleigh werd beste Nederlander met een 6e plaats. Rechts is in de z.g. nabetrachting over de vierde Drentsche TT te lezen, dat Assen’s gemeentebestuur en Assen’s burgerij, niets hadden gedaan om het den gasten zoo aangenaam mogelijk te maken. De meeste mensen gingen ’s avonds naar Groningen of Zwolle, waar het verblijf zoo veel aangenamer was….
Links zie je dat er ook de nodige TT propaganda werd gemaakt. Je ziet één der reclame-auto’s, die vanuit de AZA garage, geregeld Nederland doorreden. (De AZA zat destijds aan de Beilerstraat, tegenwoordig staan hier woonhuizen aan de Prinses Margrietstraat.) Op de tweede foto zie je de zojuist gestartte 500cc race. Op de derde foto zie je Graham Walker in de bocht in die 500 cc klasse en daarachter komt Charlie Dodson op z’n Sunbeam. Walker kwam na Ernie Nott als tweede over de finish en Dodson als derde. Op de vierde foto zie je dat Nott als winnaar van die 500cc race werd afgevlagd; het publiek was nou niet bepaald bijster enthousiast. Rechts zie je dezelfde Ernie Nott, maar dan vanuit een ander perspectief, over de finish komen.
Hieronder links zie je Arthur Simcock op z’n 350cc AJS leuk in beeld voor de loopbrug. Simcock zou, na Freddie H. Hicks, 2e worden in de 350cc klasse. De tweede afbeelding laat zien dat de Wander de 250cc kopklep motoren verkocht voor 600 gulden. Geert Timmer had namelijk de 173 kilometer van die 250cc race, op zo’n New Imperial, gereden in 2 uur, 17 minuten en 55 seconden, en dat kwam neer op een gemiddelde snelheid van 89,1 kilometer per uur. Op de derde foto zie je dat er bij het circuit al buitengewoon veel motoren stonden geparkeerd bij het TT circuit. En op de vierde foto zie je een parkeerplaats voor de vele auto’s. Regelmatig kwam er een auto vast te zitten en dan werd het paard ingezet om de auto weer los te trekken. Rechts zie je een aantal winnaars van deze TT dag, v.l.n.r. zie je Walter Handley winnaar van de 250cc, Les C. Crabtree winnaar van de 175cc, Freddie H. Hicks winnaar van de 350cc en Gerbrand van Pelt, die de beste Nederlander in die 350cc klasse was geworden. Links op die rechter foto zie je TT bestuurslid en secretaris Paul Gerhard Scherf en A.M. van Dusseldorp en dat was de voorzitter van zowel de Motorclub Assen als de T.T.-organisatie-commissie.
Hieronder zie je dat een (onbekende) fotograaf diverse foto’s van diverse coureurs had gemaakt in de stad, links zie je Ernie Nott en rechts Graham Walker (met z’n onafscheidelijke pijp) die, zoals hierboven reeds was te zien, allebei deelnamen aan de 500cc klasse, op een Rudge. (Whitworth) Op de tweede foto zie je de Belgische coureurs Robert Grégoire en Leopold Demeuter, die allebei een Saroléa bereden. Op de derde foto zie je George Rowley en Arthur Simcock op A.J.S. Op de vierde foto poseerde de Ierse Stanley Woods, op z’n 350cc Norton, nog even op de kop van de Vaart in Assen. Rechts zie je een foto van Geert Timmer op z’n 250cc New Imperial, die we even “kunstmatig” in een kadertje hebben gezet.
Hieronder de advertentie voor de vijfde TT races, met gelukkig ook muziek, buffetten en Philips luidsprekers… Op de tweede afbeelding zie je de historie van de fameuze zilveren Tourist Trophy, die in 1929 door Texaco beschikbaar werd gesteld. Op de derde foto kun je die Tourist Trophy in volle glorie zien. Rechts kun je lezen hoe de diverse kranten verslag deden van die TT races in 1929.
Links zie je een paar (ons onbekende) heren die een weekje voor aanvang van de Asser TT stonden te overleggen waar of alle genodigde gasten precies zouden komen te zitten op de overdekte hoofdtribune; op de achtergrond de nog lege pitsboxen, het rondenbord in aanbouw en het A Fordje van één der heren. Op de tweede foto stonden de Heeren Dieters, Stol, Scherf en Breeman de voorbereidingen van de aanstaande TT te bespreken. Op de derde foto zie je dat op de TT dag zelf, de voornoemde hoofdtribune bomvol zat. Op de vierde foto zie je de Australiër Arthur Simcock, die op z’n A.J.S. naar de winst reed in de 350cc klasse. Op de vijfde foto zie je dat hij zojuist was gehuldigd. Rechts zie je Simcock en links van hem de Duitse Arthur Geiss, die winnaar was geworden van de 250cc klasse op DKW. Rechts zie je dat er o.a. in de Hertenkamp en de Bellevue soiree dansante’s werden georganiseerd tijdens de TT avonden. In de Hertenkamp traden de Jolly Russian Girls op, dat zal wel spannend zijn geweest…
Hieronder links zie je dat het weer gezellig druk was in de pits. Op de tweede foto zie je de start van de 500 cc klasse. En Shell was dit jaar sponsor van de brandstof en mocht daarvoor dan als tegenprestatie een beetje reclame maken… (de brandstof, zowel voor de training als voor de wedstrijddag, werd toen bij toerbeurt beschikbaar gesteld door 3 benzine-maatschappijen, (Caltex, Shell en de APC, oftewel de Amerikaanse Petroleum Compagnie) Op de derde foto zie je dat een fotograaf bijna z’n leven in de waagschaal zette om goede foto’s te kunnen maken. Op de vierde foto van links zie je dat Piet van Wijngaarden gefeliciteerd werd met z’n 6e plaats in de 500cc klasse, hij werd daarmee de beste Nederlander en dus Nederlands kampioen. Graham Walker werd trouwens de internationale kampioen van de 500cc klasse. Rechts de winnaar van de internationale 175cc race, onze eigen Piet van Dinter. (Van Dinter was ook de enige die aan de finish kwam, want de rest van het veld was uitgevallen…)
Hieronder links zie je het “Bureau voor de motor races”, dat in die tijd gehuisvest was in Huize Tetrode aan de Brink 8 te Assen. Op de tweede foto zie je penningmeester H. Mulder voor het bureau staan. Op de derde foto zie je een paar pijprokende medewerkers van het bureau (met rechts Paul Gerhard Scherf), druk bezig om de affiches en programmaboekjes te sorteren. (De in Chemnitz geboren Scherf was destijds door de Wanderer Automobilwerke uit Sachsen, gedetacheerd bij de Nederlandse importeur, de N.V. Wander te Assen.Via directeur Dieters, kwam de jonge Duitser al snel terecht in de Motorclub als secretaris en vanaf de 1e TT in 1925 als 1e secretaris in de organisatiecommissie) Op de vierde foto zie je een advertentie voor de aanstaande internationale TT races. Rechts zie je dat de TT affiches wederom via de AZA garage verder verspreid zouden gaan worden.
Hieronder links zie je dat de advertenties voor de internationale TT Motor Races er steeds moderner uit begonnen te zien. Op de tweede foto zie je de overvolle onoverdekte tribune, pal naast de overdekte hoofdtribune. Op de derde foto van links was (omroeper) Piet Nortier schijnbaar bezig om de gestrande rijder Bakker Schut (tijdens de training) met raad en daad bij te staan. Op de vierde foto van links zie je vlnr Leo H. Davenport (2e in de 350cc klasse), Stanley Woods (Winnaar van de 350cc klasse), Willy van Gent, die vierde werd in de 350cc klasse en onze eigen Geert Timmer, die ook vierde werd, maar dan van de 250cc klasse en daarmee werden de beide Nederlanders Nationaal kampioen. Op de vijfde foto zie je de zilveren beker die voornoemde Leo H. Davenport uitgereikt kreeg en wij ontdekten op een Engelse veiling-website, dat deze beker in 2009 is verkocht voor 675 Engelse Ponden! Rechts zie je de stand op de RAI van de NV Wander uit Assen, van de o.a. door Geert Timmer bereden New Imperial. (de bijnaam van de New Imperial was de Blauwe Prins) De drie deelnemers die de duurzaamheidstest van 25.000 km in december 1930, ook georganiseerd door NV Wander, op de Blauwe Prins hadden uitgereden, waren Bertus van Hamersveld, Piet van Dinter en Geert Timmer. De 350cc Blauwe Prins werd, elkaar aflossend, steeds ongeveer 250 km in zes uur bereden, waarna de rijder in kwestie twaalf uur rust kreeg. Kort voor de kerst werd de 25.000 km bereikt en reden de drie coureurs nog één ererondje.
Linksonder zie je G. Walker op 63 nog voorliggen op Woods in de 350cc race, maar Woods zou hem later toch nog passeren en winnen. (Walker werd 3e) Op de tweede foto zie je Percy Hunt door Hooghalen denderen op zijn 500cc Norton. (Hunt zou 1e worden in die 500cc klasse) Op de derde foto zie je de beker die tweede prijs winnaar van die 500cc race Ernie Nott had gewonnen. (deze beker is een aantal jaren geleden ook verkocht en wel voor 765 Engelse ponden) Op de vierde foto zie je een leuke foto van Bertus van Hamersveld met konijntje… (wie de 3 andere personen zijn, is ons niet bekend) Geheel rechts zie je dat de Vereeniging “Voorwaarts”, op verzoek van “Assen Vooruit”, een muzikale rondwandeling door Assen zou gaan houden.
Hieronder links zie je Jan Rijk, met echtgenote aan z’n zijde, op de reserve 500cc AJS race motor van Freddie Hicks. Hicks was verongelukt tijdens de TT op het Engelse Man en de Nederlandse AJS importeur Van Vilsteren (3e van links), stelde vervolgens de motor beschikbaar aan Jan Rijk. De man naast Van Vilsteren was de AJS fabrieksmonteur Shakespear. Op de tweede foto zie je dat Percy “Tim” Hunt, als winnaar van de 500cc klasse, zojuist de erekrans om de schouders had gekregen, maar links staat een hele trotse Jan Rijk, Jan werd met een zesde plaats de beste Nederlander. Op de derde foto zie je de zilveren trofee die Jan daarmee had gewonnen. Op de vierde foto zie je de trofee die Jan kreeg als Nederlands kampioen. (Jan Rijk deed overigens ook al mee aan de Rolder TT van 1925 en daarna t/m 1935 aan de Asser TT!) Op de vijfde foto zie je dat Willy van Gent en Jan Rijk…2e en 3e van links…later ook nog gehuldigd werden door de AJS importeur. Geheel rechts zie je nog een leuk plattegrondje van het TT Terrein De Haar.
Hieronder zie je dat er in mei en juni nog snel een gedeelte van het TT Circuit werd verbreed en geëgaliseerd voor de aanstaande TT races op zaterdag 11 juli van dat jaar. De tweede foto van links laat een gedeelte zien van de vele auto’s en motoren die geparkeerd stonden op één van de parkeerterreinen bij De Haar. Op de derde foto zie je de mensenmassa’s op de nieuwe talud, aangelegd in het verlengde van de tribune in de eerste bocht in de richting van Assen. Rechts een krantenartikeltje over de goed geslaagde TT races.
Tja…en waar moet je dan “onze” Geert Timmer neerzetten op deze website? Zoals je wellicht al gelezen had bij het blokje van 1926, ging Geert er op 18 jarige leeftijd met de winst vandoor in de 175cc klasse. In de jaren 1929, 1931, 1932 en 1936 werd hij de beste Nederlander in de 250cc klasse en in totaal werd Timmer dus maar liefst vijf keer Nederlands kampioen. (Er wordt overigens altijd aangegeven dat Timmer 6 keer Nederlands kampioen zou zijn geworden, maar in 1933 werd G.A. de Ridder de beste Nederlander met een tweede plaats en Timmer kwam toen…op slechts een halve seconde achterstand op De Ridder….als derde over de streep. De Ridder werd dat jaar dus Nederlands kampioen en niet Timmer…) In 1924 kwam de 16 jarige Geert Timmer als leerjongen in dienst bij het auto- en motorbedrijf de Wander, destijds gevestigd aan de Collardslaan 7 en 9. Als directeur Henderikus (Henk) Dieters in 1937 met pensioen gaat, volgt de toen 29 jarige Timmer, die inmiddels allerlei functies bij de Wander had gehad, hem op. (In 1949 verhuisde de Wander trouwens naar de Vaart Zuidzijde en sinds 2006 was de garage te vinden aan de Balkengracht. De naam Wander heeft op 1 januari 2017 plaatsgemaakt voor Havik Auto, twee jaar later werd dat veranderd in Stern en inmiddels heeft het bedrijf de naam Hedin Automotive)
Hieronder een aantal foto’s van Geert Timmer. Op de vierde foto van links staat Geert geheel rechts. Op de vijfde afbeelding zie een tekening/schets van Geert Timmer. Rechts zie je een krantenartikeltje uit 1936, waarin melding werd gemaakt dat de Motorclub Assen en Omstreken nogal trots was op de prestaties van Geert! Geert Timmer kreeg zelfs een gegraveerde zilveren vaas aangeboden… (Meer over Geert Timmer onder het blokje van 1978, het jaar waarin hij kwam te overlijden)
Links een mooie foto van een paar rijders die via het spoor naar Assen waren gekomen. Het waren C.W. (Paddy) Johnston (links) en Eric Fernihough. Fernihough zou op z’n Excelsior motorfiets, de 175 cc klasse later die week weten te winnen. Op de tweede foto zie je links de winnaar Eric Fernihough en rechts Chris van Egmont, die tweede was geworden op maar liefst 14½ minuut achterstand. (Tijdens een snelheids-recordpoging in Gyon op 23 april 1938 verongelukte voornoemde Eric Fernihough trouwens) Wellicht ook nog interessant om te vermelden, wie de beide heren naast Fernihough en Van Egmont waren: Links staat A.M. van Dusseldorp en die was vanaf 1928 t/m 1932 de voorzitter van zowel de Motorclub Assen als de T.T.-organisatie-commissie. (Van Dusseldorp was overigens graanhandelaar, meelfabrikant, handelde in effecten en woonde in de villa Dennenrode te Hooghalen, nu bekend als Hiemstrastate) Rechts op die vijfde foto staat Mr. J.G.A. van Geldorp Meddens (uit Utrecht) en hij was de voorzitter van de KNMV. Op de derde foto van links zie je de start van de 500cc klasse, met op 68 Bertus van Hamersveld en op 71 Arie van der Pluym. Op de vierde foto van het rondebord, kun je nog zien dat Van Hamersveld in de 6e ronde nog op de derde plaats lag, maar later zou hij uitvallen. Arie van der Pluym zou de beste Nederlander worden met een vijfde plaats en daarmee Nederlands kampioen. Percy “Tim” Hunt won de 500cc race en kreeg als winnaar een fraaie bokaal uitgereikt en die kun je zien op de vijfde foto van links. Op de foto geheel rechts zie je links Ted Mellors, hij werd de winnaar van de 250cc klasse en Geert Timmer (rechts) was de beste Nederlander. In het midden van die rechter foto zie je Norman Downes, de manager-directeur van New Imperial.
Hieronder kun je zien wat of er allemaal moest gebeuren voordat de rijders daadwerkelijk van start konden gaan. Op de linker foto kortten de renners zich den tijd met het bezichtigen van elkaars motoren voor het keuringslokaal nabij de TT baan. De motoren werden nauwkeurig gekeurd en gewogen, zoals je op de 2e foto van links goed kunt zien. Op de 3e foto van links zie je dat de Rudge motorfiets van de Duitse coureur Bertholet werd gewogen. Ondertussen waren een paar TT medewerkers ( vierdefoto) nog hard bezig om de kuilen en oneffenheden op het stuk circuit Assen-Hooghalen met zorg te verwijderen; de “opzichters” keken belangstellend toe. Rechts zie je dat een aantal rijksveldwachters een jeugdige motor enthousiast beletten om een nieuw snelheidsrecord te vestigen….
Hieronder nog een paar leuke plaatjes uit 1932, links zie je een paar ons onbekende coureurs, die schijnbaar de race tegemoet gingen. Op de tweede foto zie je de toestroom van bezoekers en auto’s, zoals hier in Assen. Op de derde foto zie je, dat als het lopende publiek zich van Witten naar den Haarweg wilde begeven, het nu spoediger ter bestemder plaatse kon komen. Op de vierde foto zie je dat er veel motoren op de parkeerplaatsen waren gestald. En rechts een mooi plaatje van de massale grote uittocht na de gedane TT races.
Op de linker foto zie je dat in Hooghalen de TT tribune weer werd opgebouwd. De tweede foto laat de felle strijd zien tussen G.A. de Ridder en Geert Timmer in de 250cc klasse. De Ridder werd uiteindelijk tweede en Timmer zou als derde over de streep komen. Op de derde foto zie je Stanley Woods en Percy Hunt, de nummer 1 en 2 van de 350cc klasse. Op de vierde foto zie je die fraaie trofee voor de winnaar van de 350cc klasse; we konden de meeste namen nog waarnemen, in 1927 had onze Han van Kooten de trofee gewonnen, Freddie Hicks won de cup in 1929, Arthur Simcock in 1930 en Stanley Woods in 1931, 1932 en 1933. Op de vijfde foto zie je een foto van de zojuist gehuldigde coureurs, v.l.n.r.: Ivan Goor (Op het ingelaste fotootje is wel zo’n beetje te zien dat Ivan reeds 48 jaar oud was toen hij winnaar van de 175 cc race werd), G de Ridder (2e plaats 250cc klasse en daarmee Nederlands kampioen), Ted Mellors (winnaar van de 250cc klasse), Piet van Wijngaarden (5e plaats 350cc klasse en daarmee Nederlands kampioen) en Stanley Woods (winnaar van zowel de 350 als de 500cc klasse). De vijfde afbeelding laat zien dat de lokale, doch wettig gedeponeerde TT Taart van Albert Scholte werd aanbevolen…
Linksonder zie je dat het programma 50 cent kostte en de toegangskaarten verkrijgbaar waren vanaf 1 gulden. De parkeer-weilanden stonden wederom vol met auto’s en motoren, zoals je hieronder op de tweede en derde foto kunt zien. De twee fraaie foto’s rechts zijn genomen vanuit de hoofdtribune en zodoende kun je de bijna start zien van de 250cc klasse.
Hieronder een aantal foto’s van de 500cc race. Links zie je de rijders klaarstaan voor de start. Op de tweede foto zie je de zelfde rijders; ze hadden zojuist het groene licht gekregen voor de start. Op de derde foto zie je dat het 500 cc veld al behoorlijk uiteen was geslagen, de kopgroep was al bijna niet meer in het zicht. Stanley Woods zou als eerste over de streep komen. En op de vierde foto zie je dat Woods werd gehuldigd, met aan z’n zijde vriend Piet van Wijngaarden met vrouw en dochter. Op de rechter foto zie je onze eigen Arie van der Pluym én z’n vrouw, Van der Pluym werd op z’n Husqvarna derde, met “slechts” 7 minuten achterstand op Woods en 5 minuten achterstand op Ragnar Sundqvist en daarmee Nationaal kampioen. (Arie kwam overigens te verongelukken in 1934 tijdens de Belgische Grand Prix in Francorchamps)
Op de foto’s hieronder zie je de drukke bedrijvigheid voor en in de pits, bijzonder om te zien dat de benzine voorraad-tanks bovenop het dak bevestigd waren. Op de derde foto zie je links de 350cc Norton van de Spanjaard Eduardo Vidal met nr. 54, rechts de 350cc Norton van Jimmy Simpson met nr. 37. Jimmy Simpson zelf is de man met helm. Op de achtergrond de Norton van de Duitser J. Klein met nr. 50. Met pet op is onze eigen Piet van Wijngaarden en de man in het leren pak en met de race-bril op het voorhoofd is Walther Rusk. Op de rechter foto zie je dat iemand daarboven zich nog even te goed deed aan een blikje drinken.
Op de foto’s hieronder zie je zowel op de linker- als op de tweede foto het Hotel Café Restaurant “Het Wapen van Drenthe” aan de Vaart ZZ 1. (In 1780 gebouwd als herenlogement, een gastenverblijf voor…heren van aanzien) Na een zeer nodige en grondige herstelbeurt in 2018 is het vervolgens nog een aantal jaren uitgebaat als “Grand Café ’t Wapen”. Maar halverwege 2023 is de eigenaar daar vervolgens ook weer mee gestopt… Zo te zien was het er destijds behoorlijk druk tijdens TT dagen. Op die tweede foto kun je trouwens ter linker zijde ook nog het vroegere Hotel Café Restaurant “Royal” zien, op de hoek van de Markt/Collardslaan. Op de derde foto, zie je dat Café Royal op vrijdag de 24e juni (1932) hun piano zelfs even buiten hadden gezet en aan de bier drinkende en feestvierende mannen én vrouw te zien, was het behoorlijk gezellig. Helemaal rechts nog een oude foto en suikerzakje van Hotel Bies annex Café Restaurant Royal.
De TT races werden voor de tiende maal georganiseerd en Assen zag in, dat ze niet konden achterblijven. Er was in de stad eigenlijk nog nooit iets gedaan aan versiering, verlichting en dergelijke tijdens de voorgaande jaren. (Zo als te lezen in het kranten artikel) Maar in 1934 werd het schijnbaar anders; door een feeërieke verlichting, baadden de straten 4 dagen in een zee van licht en werd Assen destijds zelfs even tot Lichtstad van het Noorden gebombardeerd. Prachtig waren de Vaart, Beilerstraat, Kerkstraat, Marktstraat, Kruisstraat, Singelstraat, Mulderstraat, Oudestraat, Groningerdwarsstraat, Rolderstraat en de Oranjestraat – kortom, zo’n beetje heel Assen zag er keurig uit. Voornoemde straten hadden een prachtige erepoort, waarop zelfs (nagemaakte) TT renners in vol ornaat voorkwamen. Op de 2 en 3e foto zie je een paar van die fraai uitgedoste poorten. (De linker poort was opgesteld in de Oudestraat en de rechter stond aan het begin van de Groningerdwarsstraat. Rechts op die foto zie je de winkel van Jan Dik, die schijnbaar ook Ouwehand’s ochtendvoer verkocht….) Op de vierde foto zie je dat ze bij een Asser hotel nog bezig waren om zo’n overgebleven houten TT renner met bijbehorende motor, nog ergens bovenop te bevestigen. Op de vijfde foto zie je een handgeschilderd klompje, die bewoners van de Molenstraat uitgereikt kregen ter gelegenheid van het 10 jarig bestaan. (Ons is overigens niet bekend of andere Asser inwoners ook een TT presentje hebben gehad) De hoofdtoegangswegen tot de stad, hingen vol met bloemetjes en vlaggetjes om de TT bezoekers welkom te heten. Volgens het artikel in de krant, was het prachtig allemaal! Verder werd er ook nog vermeld, dat er ter afsluiting van al die TT festiviteiten een schitterend vuurwerk (bij de Markt) had plaatsgevonden. Geheel rechts zie je een foto van de bijna start, op de Markt, van een z.g. betrouwbaarheidsrit voor motoren (en auto’s). Die rit werd een week voor de aanstaande TT dagen verreden trouwens.
Hier linksonder zie je een advertentie uit de krant met het (vrij indrukwekkend) TT Feestprogramma. Op de tweede foto zie je dat Opa Hof even keek of de opbouw van de overdekte tribune in Hooghalen wel helemaal goed ging. Op de derde foto zie je dat Opa Hof zelfs de centimeter er nog even bij langs hield… Op de vierde foto een andere TT man van het eerste uur, namelijk J. Baakman, die alweer voor de 10e keer de cijfers op de schilden schilderde. Rechts zie je een leuke plaat met maar liefst 30 deelnemers van die tiende TT. 1: Tyrell Smith, 2: Pätzold, 3: Bauhofer, 4: Ted Mellors, 5: Jan Rijk, 6: Jac. Schot, 7: Handley, 8: Geert Timmer, 9: Hartman, 10: Arie v.d. Pluym, 11: Beverduin, 12: Bertus van Hamersveld, 13: Moejes, 14: M. v.d. Berg, 15: Jimmy Guthrie, 16: Ivan Goor, 17: G. van Pelt, 18: G. Bakker Schut, 19; Ragnar Sunquist, 20: Van Dijk, 21 Stanley Woods, 22: Percy Hunt, 23: Dick Eysink, 24: Jimmy Simpson, 25: Arthur Geiss, 26: Maarten Flinterman, 27: Ernie Nott, 28: Gunnar Kalèn, 29: De Ridder, 30: J.P.J. Jansen.
Hieronder links zie je dat de marechaussee een oogje in het zeil hield, terwijl Syd Gleave op z’n Excelsior door de bocht vloog. (In totaal was de bewaking inmiddels uitgegroeid tot 100 rijksveldwachters, 120 marechaussees en een legertje jachtopzieners) Op de tweede foto van links was rijder Flinterman…met z’n FN…zojuist onderuit gegaan. Op de derde foto van links zie je Lo Simons op 51, Jan Rijk op 26 en Eduardo Vidal op 39. Op de vierde foto zie je voornoemde Eduardo Vidal samen met paps Vidal in de buurt van de loopbrug. Geheel rechts een leuke compilatie, met op 46 Geert Timmer, 5-voudig Nationaal kampioen, rechts Walfried Winkler, de winnaar van de 250cc. (In de 250cc race werd Jaap Fijma trouwens Nederlands kampioen) Onder Pol Demeuter, winnaar van de 500cc en Jimmy Simpson op 37, de winnaar van de 350cc.
Hieronder links zie je Walter Handley op z’n FN door Hooghalen rijden. Op de tweede foto zie je een fraai plaatje van Ragnar Sunqvist op z’n 500cc Husqvarna in de bocht bij Laaghalerveen. Op de derde foto zie je de winnaar van de 500cc race, Pol Demeuter, op z’n fraaie FN motor. Op de vierde foto zie je nog zo’n mooie foto, maar dan van Charlie Dodson op een 500cc New Imperial. Geheel rechts zie je enkele mensen uit Laaghalen die op eigen erf, al die motoren voorbij zagen razen.
Hieronder nog een paar leuke foto’s uit dit jaar. Links zie je het sterke 250cc New-Imperial fabrieksteam, met Dodson, Manders en Archer, tijdens een foto-momentje. Op de tweede foto zie je dat de defecte motor van Ted Mellors, onder toezicht van de Hermandad, ter plekke werd gerepareerd. Op de derde foto zie je T. Bauhofer op DKW en op de vierde foto zie je Walter Rusk op Velocette, beide foto’s genomen in Hooghalen. Rechts zie je links de winnaar van voornoemde 500cc race, namelijk Pol Demeuter, met naast hem de beste Nederlander Arie van der Pluym, die een derde plaats had veroverd.
Linksonder zie je H. Soenius op zijn 500cc NSU door de eerste bocht na Hooghalen rijden. Op de tweede foto zie je René Milhoux op z’n 500 cc F.N. Op de derde foto zie je dat de trainingstijden van de 350cc klasse nauwkeurig werden bijgehouden. Op de vierde foto zie je Jack Schot op z’n 350cc Velocette. Op de vijfde foto zie je Jimmy Simpson op Norton, de latere winnaar van de 350cc klasse. (Een behoorlijke strijd had zich trouwens afgespeeld in die 350cc race; Walter Rusk op z’n Velocette viel Simpson onstuimig aan, Rusk viel daarbij maar liefst drie maal en hij moest zich uiteindelijk tevreden stellen met de tweede plaats….18 seconden achter de winnaar…ondanks die 3 valpartijen…) Rechts het 250cc O.E.C. team. (Osborn Engineering Co) A is G. Brockerton, B is A. Brewin en C is G.W. Sannes. De namen van de monteurs en begeleiders zijn ons niet bekend.
Hieronder links zie je een aantal KNMV- en TT officials tijdens een pauze tussen de races. Op tafel een filmcamera en op de achtergrond de hoofdtribune. Op de tweede foto zie je het grote publiek, dat hutje/mutje stond op de taluds. (Het aantal bezoekers van de TT dat jaar was ook maar liefst 60.000!) Op de derde foto zie je een mooi plaatje van de zojuist gestartte 250cc race, met op 22 C.H.W. Manders, op 12 Tyrell Smith, op 14 Jaap Fijma, op 16 G. Brockerton en op 23 A. Hartman. Walfried Winkler op DKW zou die 250cc race winnen. Op de vierde foto zie je Jimmy Simpson, op z’n 350cc Norton, die de pits in ging en terloops nog even keek naar het affiche van de “Grosser Preis Deutschland”, dat op de zijkant van de pits-ingang was bevestigd. Rechts zie je dat men druk bezig was met de voorbereidingen van de 500cc klasse. (de motor met nummer 3 was van Stanley Woods, nr. 8 van R. Sunqvist, 7 Arie van der Pluym, 23 G. Kalen)
Hieronder links zie je een paar 500cc coureurs door de eerste haakse bocht na Hooghalen rijden, op 38 G. Cordey, op 17 H. Soenius, en op 20 E. Loof. Later zouden de bomen worden gekapt. Op de tweede foto zie je Jaap Fijma die schijnbaar even de hand schudde van iemand buiten beeld. Op de derde foto zie je dezelfde Fijma, die Nederlands Kampioen was geworden (met een negende plaats) in de 250cc klasse. Op 48 zit Jac. Schot, die ook Nederlands Kampioen was geworden (met een achtste plaats) in de 350cc klasse. Op de vierde foto zie je het vroegere Hotel Café Restaurant “De Poort van Cleef”. Gevestigd aan de Nieuwe Huizen 3, met telefoonnummer 84. De kosten van logies en ontbijt tijdens de TT week, bedroegen 3 gulden, maar er moest dan wel voor minimaal 2 dagen worden geboekt. Rechts wenste de Organisatie-Commissie de feestgangers o.a. een dag van onverdeeld genot toe…
Hieronder zie je dat 2 mannen in mei nog druk bezig waren met het afwerken van het TT monument, dat een maand later, ter gelegenheid van het 10 jarig bestaan, werd aangeboden door de gezamenlijke Asser Sportverenigingen aan de TT organisatie. Op de tweede foto zie je dat het monument reeds was geplaatst, nog voordat de TT races dat jaar zouden plaatsvinden. Op de derde foto zie je dat het monument jaren later bij de ingang van de z.g. pit lane stond. De vierde foto laat zien dat het gerenoveerde monument (vanaf juli 2021) een prominentere plaats heeft gekregen op het middenterrein. Een plek waar bezoekers niet alleen het monument kunnen zien, maar er bijvoorbeeld ook nog een selfie bij kunnen maken. Of…zoals je geheel rechts kunt zien…er zelf even op gaan zitten. En dat deed ik op 18 september 2022 tijdens het Classic GP weekend.
Hieronder een heel leuk artikel over wat je zoal mee zou moeten/kunnen nemen naar de TT van 1934. Afkomstig uit het blad “Het Motorrijwiel en de Lichte Auto”. Op de tweede afbeelding zie je een overzicht van de (best grote) afstanden die de diverse cc-klassen moesten afleggen en ook de kleuren van de nummerborden. Op de derde afbeelding zie je dat er ruime parkeer gelegenheden (onder controle) beschikbaar waren in de stad. Rechts een dankbetuiging van de Organisatie-Commissie, aan iedereen die er voor had gezorgd, dat het tweede TT lustrum feest zo goed was geslaagd. Tevens riep het TT bestuur een ieder op voor de Algemene Vergadering in Café Bellevue.
Op de foto hier linksonder zie je dat Willy van Gent z’n tijd reeds ver vooruit was, hij introduceerde de gestroomlijnde helm. Op de tweede foto zie je Van Gent daarmee in actie. Op de derde foto een fraaie foto van Van Gent, hij werd op z’n FN, achter Jimmy Guthrie, zelfs 2e in de 500cc klasse. Op de vierde foto zie je Guthrie de Laaghalerstraat te Hooghalen insturen. Op de vijfde foto zie je Van Gent en Guthrie op 1 nog even poseren. Piet van Wijngaarden staat er ook tussen in z’n zwarte motorpak.
Linksonder zie je René Milhoux op 2, die in Hooghalen achterna werd gezeten door Willy van Gent en Ginger Wood, tijdens de 500cc klasse. Op de tweede foto zie je A. Hartman op Sarolea tijdens die 500cc race in Laaghalen. Op de derde foto, op ongeveer de zelfde plek genomen als de tweede, zie je de Zwitser A. Binz met nummer 24, die de Nederlander Jac. Schot even een lift gaf, want Jac’s motor had de geest gegeven. Links op die derde foto staat coureur Hess naast z’n kapotte Rudge. Leuk detail is het richtingsbordje op de achtergrond…zowel links als rechts ga je naar Beilen… Op de vierde foto kun je zien dat Jimmy Guthrie’s benzine nog even werd gecontroleerd door de jury, schijnbaar werd er met die benzine nog wel eens “geknoeid”!? Op de vijfde foto zie je het complete Norton team met vlnr. Piet van Wijngaarden, Joe Graig, Walter Rusk en Jimmy Guthrie. Rechts zie je een heuse 350cc NSU Bullus, die ook mee zou hebben gedaan aan de 350cc strijd; we denken dat Heiner Fleischmann de Bullus heeft bereden…
Op de foto hieronder zie je gewoon een fraai plaatje van het TT gebeuren uit 1935. (De baan was opnieuw verbreed, de bochten waren opgehoogd, oneffenheden weggewerkt en er waren ook nieuwe veiligheidsmaatregelen getroffen) Op de tweede foto zie je dat de monteurs van Arthur Geiss nog proberen om z’n slechtlopende 250cc DKW iets beter te laten lopen, maar Geiss werd later die dag “slechts” tweede. Op de derde foto zie je de Duitse DKW rijders Arthur Geiss (links) en Walfried Winkler gezamenlijk de erekrans vasthouden. Walfried had de 250cc race namelijk gewonnen. Op de vierde foto zie je Bertus van Hamersveld, die we hierbij natuurlijk ook niet moeten vergeten, Bertus was door bougie-pech aanvankelijk afgezakt tot de elfde plaats, maar werd op z’n New Imperial toch nog knap derde in die 250cc klasse en daarmee werd hij ook Nationaal Kampioen. Rechts werd Bertus daarmee dan ook hartstochtelijk gekust door zijn echtgenote.
Op de foto hieronder links zie je een leuke foto van het gemotoriseerde verkeer in de Nassaulaan, die onderweg waren naar het TT Circuit. Op de tweede foto zie je Richnow op NSU en Stanley Woods op Velocette, die onder toezicht van de martiale mannen der Rijkspolitie, door Hooghalen daverden! Op de derde foto zie je de Belg Gilbert Charlier op een FN en Charlier werd keurig vierde. Op de vierde foto zie je je de Nederlandsche renner Van Dalsum, die zijn motortank even bijvulde op een kinderdriewieler. Op de vijfde foto zie je dat de (tijdelijk invalide) Husqvarna-constructeur Folke Mannerstedt nog even in gesprek was met Stanley Woods, maar de relatie was inmiddels wel een beetje bekoeld, Woods was in 1934 van Norton overgestapt naar Husqvarna. Maar tijdens de TT van Assen dat jaar maakte hij op z’n Husqvarna, bij de Oude Tol, een beste smak. Het liep allemaal goed af, maar Husqvarna was vervolgens niet zo blij met de uitspraken van Woods na die race: “Ik probeerde op Husqvarna het zelfde te doen als dat ik met de Nortons gewend was.” De relatie Husqvarna/Woods was gauw ten einde en Woods startte in 1935 tijdens de TT van Assen, op een 350cc Velocette, maar tijdens die race viel hij uit met een defecte magneet….(Woods zou in 1935 op Moto Guzzi de 250cc en de 500cc race op het Isle of Man weten te winnen, maar daarna was het wel een beetje gebeurd met de grote successen van Woods, hoewel hij in 1938 en in 1939, ook op het Isle of Man, nog een paar succesjes op een 350cc Velocette boekte) Rechts een fotootje met daarop vlnr John White, Jimmy Guthrie, Walter Rusk en Stanley Woods, die aan den vooravond van den grooten dag hun kansen nog even bespreken.
Hieronder links zie je Stanley Woods, die even op een geleende 98 cc DKW RT, langs de Vaart reed. Op de tweede foto zie je een, voor ons onbekende, coureur die op zijn Norton in een flauwe bocht van de sokken was gegaan. De derde foto laat een oud en afgebladderd uithangbord zien, waarop staat vermeld dat daar kaarten verkrijgbaar zouden zijn, waarmee je in de gelegenheid werd gesteld tot het volgen der races. Op de vierde foto zie je dat er tijdens de trainingen reeds enkele bewoners en omwonenden van het Oude Tolhuis, op de strobalen zaten en laat dat nu krek de plek zijn, waar dat bord in 1935 heeft gehangen en dat kun je nog zien (in het vierkantje) op de foto rechts.
TT Historie – 1936 t/m 1945
Je kunt elke foto/afbeelding groter in beeld krijgen, door er op te clicken!
Meer info in het tweede blokje hieronder.
Links zie je dat er, voorafgaande aan de TT, er reeds veel verkeer via de Vaart Assen kwam binnenrijden. De tweede afbeelding geeft aan dat het circuit vernieuwd zou zijn…een beetje een vertekend beeld, want het circuit werd in 1935 voorzien van een effen wegdek en betere bochten, die “geheel beantwoorden aan de eischen die men aan een motorbaan mag stellen”. Ook werd de lengte van het circuit nog eens goed nagemeten en de opgave uit 1926 van ca. 17.3 kilometer, waaraan men zich al die jaren aan had gehouden, bleek maar liefst 750 meter te veel te zijn, dus er waren al die jaren te hoge gemiddelde snelheden vermeld. De derde foto geeft de start van de 250 cc klasse weer. Arthur Geiss op DKW zou winnen, met maar liefst 7 minuten voorsprong op z’n stalgenoot Walfried Winkler. Onze Geert Timmer werd met een vierde plaats (en voor de vijfde keer) Nederlands kampioen! Op de vierde foto zie je de S-bocht in Hooghalen, met achtereenvolgens de 350cc renners Visser, Port, Didier en Buys. Op de foto rechts keek onze Nederlandse coureur Wim Peters nog even achterom, maar John White zou hem later rap voorbij gaan en de uiteindelijke winnaar van de 350cc race worden. Peters werd met een 8e plaats wel de beste Nederlander.
Hieronder zie je dat aan den vooravond van de TT races, de Nederlandsche coureur Vaassen nog even prijs stelde op een goed verzorgd uiterlijk. Op de tweede foto zie je dat de Norton “race-manager” Joe Craig, tijdens de tankstop van Jimmy Guthrie, zelf even de benzineslang hanteerde, terwijl Guthrie zelf nog snel de olie bijvulde. Guthrie zou de 500cc race ook weten te winnen. Op de derde foto zie je een mooi plaatje van Walfried Winkler met z’n DKW in de pits. De vierde foto laat zien dat het dak van het vrachtwagentje van de Asser zaadhandel Drenth, goed werd benut. Op de vijfde foto zie je de voor- en achterkant van een fraaie TT medaille; het was een 6e prijs en de winnaar daarvan was de Zwitserse rijder A. Binz. Helemaal rechts kun je nog genieten van een fraai stukje TT poëzie getiteld “Assen op z’n breedst!”
Hieronder een kleine selectie advertenties die er in den Courant verschenen dat jaar. Links zie je dat de entree-prijzen aanzienlijk verlaagd zouden zijn. Tevens werd melding gemaakt van de TT verloting, waarbij zelfs een auto en 4 motoren waren te winnen. De tweede advertentie was van Café-Restaurant Bellevue en daaronder eentje van het Apollo Theater. De derde is van de Wander, die reclame maakt voor de New Imperial motoren, waarop Geert Timmer diverse keren Nederlands Kampioen was geworden. Via de vierde advertentie werd thee gepromoot als “Thee TT”… In de rechter advertentie werd melding gedaan, dat op de terreinen van Bartelds het publiek, tegen betaling van 75 cent, de races kon volgen. En in de advertentie daaronder werd geprobeerd om wandelaars te motiveren om mee te gaan doen aan de 2e TT Mars.
Links zie je start van de 250cc klasse. Op de tweede foto zie je die start vanuit een ander perspectief. Walfried Winkler werd de winnaar en Lo Simons zou, met een ronde achterstand, op de 6e plaats eindigen en werd daarmee de Nationaal kampioen. Op de derde foto zie je Piet van Wijngaarden, die nog even iets met z’n 350cc Norton aan het afstellen was. Van Wijngaarden zou vijfde worden in die 350cc race en werd daarmee de beste Nederlander. Op de vierde foto zie je de gehuldigde winnaars, vlnr Lo Simons, Piet van Wijngaarden, Joe Graig, de race-manager van Norton, John White, winnaar van de 350cc klasse en Walther Winkel, winnaar van de 250cc klasse. Op de vijfde foto zie Hans Hausler op z’n 250cc DKW door Hooghalen tuffen, hij kwam op 2 ronden achterstand toch nog over de finish… Lo Simons, die voor de zevende keer in Assen startte, boekte zijn eerste succes met een zesde plaats in die 250cc strijd en hij werd daarmee Nederlands kampioen. Rechts zie je hoe of 2 PK het gras mooi kort hielden rondom de duiventil en de tribune.
Hieronder links zie je de beide 500cc BMW coureurs Otto Ley en Karl Gall, die er al helemaal klaar voor waren, om het op te gaan nemen tegen Jimmy Guthrie op Norton. Op de tweede foto staan Gall op 2 en Guthrie op 1 op de eerste startrij, terwijl Freddy Frith nog wat aanwijzingen aan Guthrie gaf. Guthrie viel in de 9e ronde uit, de zuiger van z’n Norton had het begeven. Later dat jaar zou Guthrie om het leven komen, tijdens de races in Hockenheim. Op de derde foto zie je Gall die klaar staat voor de start. Op de vierde foto feliciteerde de eveneens uitgevallen BMW-teamgenoot Otto Ley, de winnaar Gall. (Harold Daniell kwam als tweede over de streep met 4½ minuut achterstand en op nog ruimere achterstand kwam de Fin Lampinen over de finish. Alle andere rijders waren uitgevallen óf hadden de toen geldende voorwaarde om binnen een half uur na de winnaar binnen te zijn, niet gehaald!) Rechts zie je dat Karl een nogal ongepaste groet uitbracht! Veel van het aanwezige publiek dat rondom de huldiging stond, bracht trouwens óók de hitlergroet uit… In 1939 maakten de Duitsers tijdens de TT van Man, er zelfs een complete Nazi show van, compleet met hakenkruisen. Karl Gall kwam overigens tijdens de trainingen aldaar ten val en overleed een paar dagen later; hij was 37 jaar.
De (mysterieuze) TT zuil.
Linksonder zie je een krantenartikeltje, waarin de burgerij werd gevraagd, eenige honderden guldens te storten (op no. 169723, ten name van J.M. de Vries) of een bedrag klaar te leggen voor den bode van “Assen Vooruit”, die voor dat doel eerdaags rond zou gaan. Die eenige honderden guldens waren nodig voor het opstellen en verlichten van de te plaatsen TT zuil. Wanneer men eenige dagen vóór het groote gebeuren de TT zuil op de Markt zou zien, zou men vast geen spijt hebben, dat mede door hun bijdrage de uitvoering hiervan mogelijk was gemaakt, lazen wij verder nog in de Provinciale Drentsche en Asser Courant. Aldus geschiedde en op de tweede, derde en vijfde foto kun je die TT zuil nog aanschouwen. De TT zuil werd in 1937 geplaatst op de Markt aan de Kolk, toen die nog niet was open gegraven. Het monument bestond uit een hoge witte zuil, met daar bovenop een blauwe verlichte grote bal, waarop verlichte sterren waren aangebracht. Bovenop die fraaie hemelbal prijkten de letters TT, gescheiden door een wiel, dat het symbool van snelheid moest aangeven. Je kunt e.e.a. nog nalezen via de vierde afbeelding, in het artikel dat op 29 mei van dat jaar, op de voorpagina van het Nieuwsblad van het Noorden werd gepubliceerd. Op de foto rechts zie je de TT zuil, omringd door een aantal kleinere. (In totaal stonden er trouwens 4 kleinere zuilen rondom de grote TT zuil) Wij hebben geen idee wanneer en waarom dit fraai TT monument uiteindelijk weer is verwijderd. Wel kunnen we op deze TT historie site, nog een foto aantreffen van de TT zuil in 1950 én zelfs nog 2 foto’s uit 1959 waarop de TT zuil in de verte ook nog is te zien…
(In de kop van dit artikel schreven we “De (mysterieuze) TT zuil“… Het aparte van deze TT zuil is namelijk, dat schijnbaar niemand in Assen en omstreken, zich de TT zuil nog kan herinneren… Oproepen op diverse sociale media mochten niet baten en zelfs in de archieven van de Asser Historische Vereniging is hier niets over te vinden!??)
Hieronder links zie je de gigantische drukte, op de vrijdag tijdens de TT week, in de Gedempte Singel. Op de tweede foto zie je Fergus Anderson, Bill Beevers en H.D. Myers aan het werk met hun Nortons. Dit vond plaats achter de garage van Hotel Café Restaurant “Royal”, die gevestigd was op de hoek van de Markt/Collardslaan. Een strak geklede ober kwam ze nog even een paar versnaperingen brengen. Op de derde én vierde foto zie je een paar mooie plaatjes van de training voor de TT. Rechts een staanplaats-dagkaart voor de TT races en daaronder een personeelskaart voor padvinder A. Mulder. In 1938 kostte een staanplaats dus 1 gulden en vijftig cent. (€ 0,68)
Hieronder links zie je een advertentie voor de TT Motor races in Assen, met daarin de prijzen, de extra trein, de voorverkoopadressen en ook de loterij, waarbij je zelfs een auto ter waarde van zo’n duizend gulden kon winnen, maar ook 4 motoren. Op de tweede foto zie je de z.g. “Duiventil”, van waaruit Piet Nortier destijds z’n TT race verslagen deed. Ook het TT monument is hierop te zien. Op de derde foto zie je de start van de 250 cc klasse, die volledig door DKW overheerst werd. Winnaar werd Ewald Kluge. Piet van Dinter (ook op DKW) werd met een 4e plaats de Nationaal Kampioen. Op de vierde foto zie je beide heren gebroederlijk naast elkaar staan. Van Dinter staat rechts. De eerste niet DKW eindigde trouwens pas op de 8e plaats! Rechts, tijdens de huldiging van Kluge, zijn er wederom velen die last kregen van hun rechter arm….
Hieronder links zie je de start van de 500 cc klasse, met o.a. Bertus van Hamersveld (67), de latere winnaar Georg Meier (66) en Dorino Serafini (72). Op de tweede foto zie je de imposante grote rondeborden, waarop de doorkomsten van de rijders werden bijgehouden; bovenaan staan de rondecijfers en daaronder de doorkomst volgorde van de coureurs. Als je goed kijkt, zie je dat Meier met 66, Van Hamersveld met 67 en Serafini met 72, uiteraard ook keurig op dat bord zijn weergegeven. Op de derde foto zie je dat Humphry naar z’n motor hinkt, terwijl Beevers en Poel tussen de 2 gevallen machines door laveren. Van Hamersveld op 67 kon al dat gedoe gelukkig goed ontwijken en kwam uiteindelijk als tweede over de finish. Serafini kwam als derde over de eindstreep, zelfs op een ronde achterstand… Op de vierde foto zie je een fraaie groepsfoto van een aantal winnaars, vlnr: Ted Mellors (A winnaar 350cc), Willy van Gent (B 2e 350cc), Bertus Van Hamersveld (C 2e 500cc), Dorino Serafini (D 3e 500cc), en Georg Meier (E 1e 500cc) Op de vijfde foto zie je dat Bertus van Hamersveld het maar druk heeft met handtekeningen zetten na z’n behaalde tweede plaats. Tja…en rechts zie je, dat óók Georg Meier last van z’n arm had…
De foto hieronder laat nog zo’n vreemde situatie zien tijdens die 500cc race, Serafini was gevallen en reed vervolgens in eerste instantie de verkeerde kant op. Rechts op die foto zie je dat Van Hamersveld er nog tussendoor kon schieten en later ook nog net voor Serafini over de finish zou komen en dus heel knap tweede werd. Op de tweede foto zie je Gerrit de Ridder, nog even bezig met z’n FN. Op de derde foto zien we good old Piet van Wijngaarden “knutselen” aan z’n (model 40) Norton. Op de vierde foto zie je Van Wijngaarden’s Motorpaleis aan de Vijverhofstraat; onder spoorlijn de Hofpleinlijn in Rotterdam. En rechts een foto van de excentrieke Jan Douwes Visser, die z’n oude 350cc Rusk “Lady” noemde. Visser nam trouwens 9 keer deel aan de Asser TT.
Op de foto hieronder links zie je de renners Hildebrandt (achter) en Woods bij de motorcontrole, terwijl handtekeningen jagers zich rond de renners verdringen, in de hoop een handtekening te bemachtigen van de “beroemdheden”. Op de tweede foto zie je dat de DKW van Siegfried Wünsche uit de aanhanger werd gehaald. Op de derde foto zie je dat de rijders ’s morgens de weersomstandigheden niet mee hadden, want het regende behoorlijk! Op de vierde foto zie je de start van de 350cc klasse, die voornoemde Siegfried Wünsche op DKW zou winnen. Willy van Gent eindigde op de zesde plaats. Op de vijfde foto zie je Jaap Fijma nog even bezig met z’n Velocette. Jaap zou later in de 500cc race als zesde over de finish komen en daarmee werd hij Nederlands kampioen in die klasse. Rechts zie je Jan Veer, de broer van Drikus Veer, die al snel met pech in de pits verdween.
Hieronder links zie je de oproep in de krant om toch vooral allemaal de vlag uit te steken tijdens de TT, zodat Assen geheel in feesttooi zou zijn. De tweede foto laat zien dat de wedstrijdleiding druk bezig was met de juiste opstelling voor de aanstaande start van de 500cc race. Georg Meier stond met 66 reeds op de juiste positie. Op 70 zie je de andere BMW rijder Ludwig Kraus. Op de derde foto zie je de bijna start van die 500cc race, die George Meier, met een gemiddelde snelheid van bijna 143 kilometer per uur, zou weten te winnen. Serafini op z’n Gilera lag op een gegeven moment trouwens wel zo’n 1½ minuut voor op Meier, maar vloog later bij de Oude Tol uit de bocht. Kraus was door motorpech uitgevallen. Voor Nederland was de hoop gevestigd op Jac. Schot, maar Schot vloog samen met Lampinen ook uit de bocht. Jaap Fijma op Velocette redde de Nederlandse eer door (op 2 ronden achterstand) als 6e over de finish te komen. Rechts zie je de lopende start van die 500cc race.
Links onder zie je een advertentie, waarin werd gesteld, dat heel Nederland het 3 jarige lustrum van de TT races zou gaan vieren. Loten à 50 cent, met als prijzen een auto, motoren en nu zelfs ook rijwielen. Op de tweede foto zie je de “TT Inlichtingendienst”, waarbij de chauffeur en z’n bijrijder fanatiek die lootjes aan de man probeerden te brengen, een aantal motoren stonden zelfs achter glas op het vrachtwagentje. Op de derde foto zie je het eerste rijdende postkantoor, gebouwd van een Amerikaanse Chevrolet vrachtwagen, die voor het eerst werd ingezet bij de TT van Assen in 1939! Zowel de bezoekers als de coureurs maakten er voor hun postale zaken gebruik van. In afgekoppelde stand kon men aan de voorzijde acht schrijftafels uitschuiven. En zoals je ook in het krantenartikel kunt lezen, waren er aan de achterzijde drie geluiddichte telefooncellen ingebouwd. Aan de twee zijkanten waren een briefkaartenautomaat en twee postzegelautomaten aangebracht ten behoeve van de zelfbediening. Over de lengte van het felrood geschilderde autopostkantoor stond in gouden letters Post – Telegraaf – Telefoon. Rechts zie je dat rijdende postkantoor staan op het Circuit, omringd door nieuwsgierige mensen. Helaas zijn zowel de TT inlichtingendienst auto, alsmede het rijdende postkantoor in de oorlog verloren gegaan. De oorlogsjaren vormden ook een onderbreking in de reeks TT’s. Na een prachtige wedstrijddag in 1939 werd het dus even 6 jaar stil op de Drentse hei.
Hieronder zie je het eerste poststempel dat op 30 juni van dat jaar werd geslagen op het TT circuit, daarnaast zie je een stempel dat de volgende dag 1 juli werd geslagen op een envelop van de Noord Nederlandse Motor Club (N.N.M.C.). De derde foto van links laat zelfs een briefkaart zien van”Het Nederlandsche Auto P.T.T. Kantoor” zien. (ondertussen kun je nog mooi de postzegels uit die tijd zien) En helemaal rechts zie je de truck en die was best wel stoer. De aanhanger was overigens gemaakt en geleverd door het Nederlands autobedrijf DAF.
Door de tweede wereld oorlog werden de TT races niet verreden! Toch hebben we nog een paar afbeeldingen en foto’s gevonden, waarvan we dachten dat die hier nog interessant zouden zijn. Op de linker foto zie je Willy van Gent de resten van z’n uitgebrande motoren in z’n werkplaats bekijken. Rotterdam was hevig gebombardeerd in 1940, inclusief Willy’s werkplaats dus! Op de twee afbeeldingen daarnaast, zie je een “grappige” cartoon die in 1941 in de Courant stond. De vierde foto is een bijzondere. Genomen op dinsdag 24 juni 1941. Je ziet de Marktstraat. Normaal gesproken zou het zo’n beetje de TT week zijn… Een heel raar en naar spandoek eigenlijk! Rechts zie het boek “De strijd om de TT”, geschreven door H.J. Haarman. Min of meer een denkbeeldig TT gebeuren en dat dan in 1942. In de oorlog hielden sommige motorverenigingen zelfs af en toe T.T. bijeenkomsten. De Motor-Club Rotterdam-Zuid trad met haar revue in vele plaatsen op en het lied “Als op het circuit de paardenbloemen bloeien”, werd een tophit! Jammer genoeg is daar verder geen info, laat staan audio, van te vinden. In Beverwijk liep Omobono Benzino in vol motor-ornaat door een zaal met drooggelegde motormannen om iedereen aan een flesje met een paar druppels zuinig bewaarde benzine te laten ruiken. Door dit soort activiteiten manifesteerde zich de grote plaats die de weg-racerij in de harten van de motormannen innam.
TT Historie – 1946 t/m 1955
Je kunt elke foto/afbeelding groter in beeld krijgen, door er op te clicken!
Meer info in het tweede blokje hieronder.
Tot 1944 ging alles nog aardig goed, pas in aanvang van dat jaar begonnen zich donkere wolken boven de TT bezittingen samen te pakken. De Duitse overheid had beslag gelegd op alle TT bezittingen. Het materiaal was opgeslagen in de grote restauratie-tent te De Haar en daarop waren de begerige Duitse blikken gericht. Er is nog wel getracht om een deel van het TT materiaal voor die tijd weg te krijgen, maar de toenmalige burgemeester van Assen, de NSB’er Harm Boelems, weigerde toestemming en dus kon het plan niet doorgaan. Ondanks dat de bezetters alle tribunes, afsluitingen, rondenborden, kortom de gehele outillage, hadden geroofd en vernield, zouden de nationale rijders, met hun motoren, toch weer voor het eerst op zaterdag 14 september over het asfalt in Assen en Hooghalen scheuren. We hebben een aantal krantenartikelen voor je op een rijtje gezet, zodat je het verhaal van alle ellende door die oorlogsomstandigheden nog eens na kunt lezen.
Linksonder zie je de voorbereidingen voor die eerste na-oorlogse TT van Assen. (De auto van de motorhandel van Piet en broer Knijnenburg was hier ook nog even goed in beeld. Piet zou de 500cc race later ook weten te winnen) De TT sfeer was weer snel helemaal terug en er stonden en zaten maar liefst 90.000 belangstellenden langs de baan. De tweede foto laat dat vele publiek goed zien. In het krantenartikel kun je lezen dat er alweer de nodige TT koorts was ontstaan in Assen. Nog een leuk verhaal is dat van Folly Draaier, hij liet, met z’n door hemzelf opgelapte 98cc DKW, alle deelnemers in de 125cc achter zich, het verschil met nummer 2 was zelfs een minuut! Op de vierde foto zie je de nog in aller haast gefabriceerde loopbrug van dichtbij. Op de vijfde foto zie je de familie Van Dijk. Na weken van voorbereiding om hun motorfiets te prepareren, werd de reis aanvaard met een club motor rijdende vrienden. Maar onderweg moest het nodige gerepareerd worden en dan was pa Van Dijk vaak de helpende hand. Hier op deze foto, werd het achterwiel gedemonteerd na zo ongeveer de 3e lekke band. Ma en Gijs van Dijk wachtten het maar geduldig af. Maar ze kwamen op tijd in Assen aan en zagen nog alle races. Rechts zie je TT medewerkers sjouwen met de tribune-planken. Maar breken ze de tribune nu af, of bouwen ze de tribune nu net op?
Op de foto hieronder links zie je de gezamenlijke start van de 350cc en de 500cc klasse. Ook een oplettende marechaussee te paard is ter rechterzijde goed waar te nemen. De donkere plaatjes met witte cijfers op de motoren waren voor de 350cc klasse (Nr. 5 is de latere winnaar van de 350cc Lous van Rijswijk) De witte plaatjes met zwarte cijfers waren voor de 500cc. Op de tweede foto zie je een paar 350cc rijders, waarvan ons de namen niet bekend zijn. (volgens het scorebord is de coureur met nummer 10 na 2 ronden niet meer langs start en finish gekomen…) Op de derde foto zie je scorebord en dat laat ook zien, dat Piet Knijnenburg in de 500cc race, van start tot finish vooraan had gelegen. Op de vierde foto zie je Knijnenburg in actie op z’n BMW. Op de vijfde foto zie je Knijnenburg samen met z’n broer in de erekrans. Wij vermoeden dat de man rechts hun vader was… Op de foto rechts showt Piet op z’n oude dag nog even die gigantische beker die hij destijds had gewonnen. (Knijnenburg werd overigens zeven keer Nederlands kampioen, waarvan vijf keer in de 500cc klasse, de deze dus in 1946, maar ook in 1948, 1950, 1951 en 1954. In 1950 ook in de 350cc klasse en in 1953 in de 250cc-klasse)
De Asser TT was weer internationaal! (Hoewel de Duitse rijders uitgesloten bleven tot 1952) Hieronder links: Voor het publiek was het altijd mooi om de keuring der motoren, bij café Marktzicht op het Veemarkt-terrein, van nabij te bekijken én te beluisteren. Het krantenartikel is ook best grappig, daarin kun je lezen hoe of dat zo’n beetje in z’n werk ging. Op de rechter foto’s zie je zo’n controle en de hoofdcontroleur Willem Breeman, oftewel “de Beul van Assen”, was behoorlijk streng naar wij begrepen. (Anno 2024 zit Yume Sushi in het oude Marktzicht café)
Hieronder links zie je links Kenneth Bills aan tafel van de TT wedstrijdcommissie tijdens de machinekeuring op het Veemarktterrein. De man in het midden was Willem Breeman en de man die de aantekeningen maakte was J. Sjouw, de secretaris van de Sportcommissie. Op de tweede foto zie je nogmaals Kenneth Bills, die achter op het “bakkie” zat. Harold Daniel zat in het bakkie zelf, de stuurman van de motor zelf was Artie Bell en Ernie Lyons zat bij Bell achterop. Op de derde foto is Bills in gesprek met de Norton team-manager Joe Graig. Rechts op deze foto, in het leren pak, is Ernie Lyons. De vierde foto is een bijzondere foto en wel doordat voormalig Asser motorcoureur Gerard Dieters een official bandje om z’n arm heeft waarop de 6 van 1946 met wat verf is doorgehaald en er een 7 is naast gezet! Zal het geld op zijn geweest of kwamen ze wellicht wat official-bandjes tekort? De tweede man van links is ons niet bekend, maar de derde van links is J. Sjouw en geheel rechts zie je wederom de Britse coureur Kenneth Bills. De reden dat de heer Dieters een fles drank in z’n handen had, is ons trouwens niet bekend… Op de vijfde foto had Sjouw schijnbaar nogal problemen met het Italiaans van Gianni Leoni… Rechts zie je Gianni Leoni bezig met het afstellen van z’n 250cc Moto Guzzi.
De sfeer rondom de baan was geladen en gespannen en toen de auto met CIRCUIT GESLOTEN rond ging, (zie foto linksonder) viel er een intense stilte. Maar nadat de 350cc van start was gegaan, was het met die stilte alweer snel gedaan. Op de tweede foto zie je dat de bougies van de 350cc Triumph van K. Rijnbergen nog even werden gecontroleerd. De vrouw van Rijnbergen keek belangstellend toe. Op de derde foto zie je dat Lous van Rijswijk nog even luisterde naar het geluid van zijn 350cc Velocette. Op de vierde foto zie je de start van de 350cc klasse. Op de vijfde foto zie je dat Ernie Lyons, samen met een baanmedewerker, de schade aan z’n beschadigde 350cc Norton aan het bekijken waren, Lyons was tijdens de race namelijk uit de bocht gevlogen. De schade aan het stuur en tank zijn zichtbaar. Let ook op de toeschouwers, die opgevouwen zakdoeken en allerlei rare mutsjes op het hoofd hadden, om zich tegen de felle zon te beschermen. Winnaar van de 350cc race werd Peter Goodman en op de foto rechts zie je dan ook een fraaie foto van die zojuist gelauwerde Goodman, met naast hem, op z’n Velocette met nummer 48, Lous van Rijswijk, die heel knap, met een derde plaats, Nederlands kampioen was geworden.
Linksonder zie je een leuk plaatje van een paar mannen in de pits, de man in overal bevestigde even de slang aan de benzine-opslagtank en de man in het overhemd, rolde de slang even op. Op de tweede foto zie je het grote rondebord, dat de koploper en de overige volgorde van de motorrijders na elke ronde weergaf. Op de derde foto zie je (van achteren gezien) de start van de 500cc klasse. Op de vierde foto zijn de 500cc coureurs zojuist vertrokken. De winnaar van die 500cc race werd Artie Bell op Norton. Jac. Schot werd 6e op maar liefst 2 ronden achterstand. Op de foto rechts zie je de winnaars van de nationale TT races. H.H.G. van Donkelaar met nr. 33 als winnaar van de 500cc en J.A. van Tilburg met nr. 30 als winnaar van de 350cc klasse.
Op de 2 foto’s linksonder zie je wat beelden van het vele publiek, het rondebord, de loopbrug en zelfs nog een met tentdoeken gemaakt zonnescherm. Op de derde foto zie je die mooie en praktische loopbrug van dichtbij. Op de vierde afbeelding een mooi amateur affiche van de internationale TT races in Assen. Op de vijfde foto zie je het Tamboerkorps van Shell, op de startplaats van het TT-circuit, vlak voor de start van de races. Rechts zie je een foto van de leden van het TT-bestuur, v.l.n.r. H. Mulder, H. Wijnbergen, J. Staal, H. Jalving en N. van Loozenoord.
Hieronder links zie je de start van de 125cc klasse, met op 1 Nello Pagani, 18 Frans Visbach, 9 Dick Renooy, 31 Gerrit Dupont, 2 Raffaele Alberti, 6 GC Sagnier, 5 J.M.L. Arteman en op 13 T.J.Veer Jr. Op de 2e foto zie je dat Dick Renooy op weg was om de eerste internationale 125cc race op zijn naam te schrijven. Op de derde foto zie je dat Dick (op ons eigen nationale merk Eysink) wordt afgevlagd als winnaar! Op de vierde foto zie je een aantal fotografen én een cameraman van het Polygoon bioscoopjournaal, die de overwinning van Renooy op beeld vast probeerden te leggen. Rechts zie je een super trotse 39-jarige Dick Renooy met de erekrans om z’n nek.
In het kranten artikel hier linksonder zie je hoe zo’n organisatie dat was om die paar TT dagen in goede banen te leiden. Op de tweede foto zie je dat de Oudestraat feestelijk was aangekleed tijdens de TT week. Op de 3e foto zie je Massimo Masserini met zijn 500cc Gilera. Masserini zou tijdens de 500cc race in de derde ronde , door de hevige regenval, uit de bocht vliegen. Wel leuk is de reclame die er gemaakt werd voor de aanstaande internationale cross country races in Duinrell. Op de 4e foto zie je de TT kaartverkoop bij een ingang van het TT circuit. Op de 5e foto zie je Herbert Jahn op z’n DKW tijdens de training. Op de foto rechts zie je dat er lunchpakketten aan de TT medewerkers werden uitgedeeld. De sigaar rokende meneer is O. Eleveld, Eleveld was de gehele tijd dat de T.T. door Hooghalen kwam, dus van 1926 t/m 1954, TT commissielid geweest. De auto was van de Acmesa Zuivelfabriek in Assen. Helaas gebeurde er dit jaar ook het eerste dodelijke ongeluk op het TT circuit, de Finse rijder Lönfors haakte in een bocht in de motor van de gevallen Perrin, stuitte tegen de strobalen en viel terug op de weg, waar hij door een der aanstormende rijders werd overreden.
Hieronder links zie je de Tsjech Franta Juhan met z’n 350cc Velocette. Op de tweede foto zie je dat Norton teamleider Joe Craig, vlak voor de start van die 350cc klasse, nog druk bezig was met de slechtlopende Norton van Artie Bell, De motor met startnummer 53 is van voornoemde Franta Juhan. En 62 is Gerrit Poel. Bell’s Norton was nog steeds niet in goede doen en sloeg tijdens de start dan ook niet aan en hij vertrok met een achterstand van maar liefst 2½ minuut aan de race. Op de derde foto zie je een fraaie foto van de start van die 350cc klasse, die gewonnen zou worden door Kenneth Bills op 38 met Velocette. Op de vierde foto zie je z’n teamgenoot Freddie Frith, die ondanks z’n gereden snelste ronde, het moest doen met de tweede plaats. Lous van Rijswijk werd, op notabene een 10 jaar oude Velocette, knap 5e, met een achterstand van slechts 35 seconden op Kenneth Bills. Artie Bell kwam uiteindelijk 2 minuten en 15 seconden na Kenneth Bills over de finish, vermoedelijk had het dus nog wel een mooie strijd tussen Velocette en Norton kunnen worden… Op de vijfde foto zie je de zojuist gehuldigde Bills en Frith. Rechts zie je dat Kenneth Bills lachend toekeek hoe of zijn mecanicien een flesje bier opdrinkt, zittend op Bills Velocette en zelfs met de erekrans om de nek, jolijt alom.
Links zie je dat er tijdens de TT dagen ook “ondeugende” zaken gebeurden in Hooghalen; dames van lichte zeden kwamen met de bus naar Hooghalen. Een leuk verhaaltje over de Beiler burgemeester, die door alle consternatie zelfs nog in een gierkelder terecht kwam, kun je lezen onder het fotootje. Op de tweede foto kun je goed de scheiding van tribune en het veld daarachter zien; achter de tribune stonden een paar “koek en zeupie” tenten, waar je de nodige consumpties, broodjes en andersoortige hapjes kon verkrijgen. Op de derde en vierde foto zie je dat er ook naar de TT werd gekeken zonder dat er een officieel TT-kaartje was gekocht. Dat kon toen nog, doordat diverse landbouwbedrijven (voor een lager bedrag) toeschouwers op hun eigen land toelieten. Op vrachtwagens, pal achter het talud, konden de mensen de races daar dan ook bekijken. B.K.B. Groningen, de reclame op de ene vrachtwagen, betekende trouwens Brewery Emperor Barbarossa. Een bierbrouwerij uit Groningen. Aan de tentjes op de rechter foto is te zien, dat diverse mensen er zelfs de nacht hadden doorgebracht… (Die 4e foto is er trouwens eentje van op het terrein bij boer Dijkema aan De Haar vlak na de S-bocht) Er waren trouwens om en nabij 110.000 TT race-kijkers geweest, maar daarvan hadden schijnbaar zo’n ruim 20.000 mensen (!) niets aan de TT organisatie betaald, doordat ze “te gast” waren op het land van de diverse boeren op en langs het circuit. Er werd al vrij snel een regeling gemaakt, waarbij de omwonenden wel publiek op hun terreinen mochten toelaten, maar dat dan eerst bij het gemeentebestuur moesten aanvragen. Dan konden de omwonenden kaarten van de TT commissie betrekken en was het uiteindelijk resultaat fifty-fifty, de boeren en de TT-organisatie elk de helft. Deze rare en beetje oneerlijke regeling kwam met de tot standkoming van het nieuwe circuit in 1955 geheel te vervallen. Rechts zie je nog enkele leuke TT cijfers.
Links zie je de start van de 500cc klasse, met geheel links Bill Doran, Nello Pagani op 16 en op 34 R. Leslie Graham. Nello Pagani zou op z’n Gilera de 500 cc klasse weten te winnen en Graham zou tweede worden. Op de tweede foto zie je dat Nello Pagani zojuist was gehuldigd. Op de derde foto zie je de zilveren trofee die Pagani kreeg voor z’n 500cc overwinning. Op de vierde fraaie afbeelding zie je een aantal z.g. TT figuren die als karikatuurtjes waren neergezet, met uiteraard Nello Pagani op z’n Gilera. En ook Freddy Frith, Lous van Rijswijk, Van Zutphen en Joe Craig werden hier op een leuke manier neergezet. G. Joh. Bruinsma staat er links ook bij met 2 overwinnings-kransen. Rechts zie je namelijk nogmaals een gehuldigde Nello Pagani, wederom met Bruinsma. (Bruinsma was voorzitter van de KNMV en ook van de centrale sportcommissie der KNMV) Pagani had ’s morgens ook de 125cc race gewonnen! En door die 2 overwinningen op één dag, was hij natuurlijk de held van de dag!
Hieronder links zie je Drikus Veer op z’n 500cc Triumph, Drikus had een klein TT’tje uitgevochten met Piet Knijnenburg, totdat deze in de derde ronde uitviel. Drikus werd uiteindelijk elfde. Op de tweede foto zie je dat de schilder, die een race-scene wilde schilderen, zelf werd gefotografeerd. De coureur op de achtergrond was trouwens Oscar Clemencich op zijn 125cc Mondial. Clemencich zou na Nello Pagani tweede worden in die 125cc race. Op de derde foto zie je de openlucht perstribune. Op de vierde foto zie je dat een TT medewerker nog snel even de olie- en teervlekken aan het wegsteken was. De vijfde foto laat een Caltex spandoek zien, met daarop de reclame voor de aanstaande TT op 9 juli. En geheel rechts een spandoek dat vermeldde dat het verkeer via de Caltex sterren naar het TT circuit moest rijden.
Hieronder links zie je dat de boeren in die tijd zelfs hun erf, weiland of woonhuis verhuurden, ook voor stalling en onderdak. Op de tweede foto zie je de bereden politie, die nog eventjes de laatste instructies kregen te horen, alvorens ze hun plaatsen langs het circuit moesten innemen. (Inclusief deze ruim 40 bereden manschappen, bestond het aanwezige politie-corps totaal uit ruim 600 man!) Op de derde foto zie je een van de zijkant genomen tribune-foto, opa zit met z’n pijp nog op het klapstoeltje… Op de vierde foto zie je dat het wel lopende band werk leek met de motorkeuringen op het Veemarktterrein. Op de vijfde foto zie je dat Piet Knijnenburg ook veel bekijks had tijdens die motorkeuring. Geheel rechts zie je dat de vele terug naar huis jakkerende motorrijders, na het beleven van al dat ronkend en snel geweld, door de politie gemaand werden om het iets kalmer aan te gaan doen….
Hieronder links zie je dat de nationale en internationale pers pal voor het publiek zat. De man links, met hoed, is trouwens de Asser Burgemeester De Dreu. Op de tweede foto zie je een mooi plaatje van de 350cc klasse die zojuist van start was gegaan, de eerste 4 plaatsen waren voor de Engelsen, met op 1 Bob Foster, 2 Geoff Duke, 3 Bill Lomas en op de 4e plaats Johnny Locket. Lo Simons werd dertiende; op één ronde achterstand. De trofee die Bill Lomas won met z’n derde plaats, zie je op de derde foto. (deze trofee werd later op een Engelse veiling verkocht voor 275 pond) De vierde foto van links laat zien dat Ted Frenk vlak na de start reeds de fotografenkuil in tuimelde. (Hij en z’n machine werden er zó snel weer uitgewerkt dat het gros der toeschouwers dit incident niet eens hadden opgemerkt) Op de vijfde de foto van links werden de rijders gewaarschuwd , dat er hele stukken loopvlak van de achterbanden los lieten! (Het bord “Come in Tyres”, werd door de reeds uitgevallen coureur Harold Daniell vastgehouden, hij was door dat euvel…veroorzaakt door een constructiefout tijdens de fabricage van die bewuste motorbanden…reeds uitgevallen!) Op de rechter foto zie je een goed voorbeeld van dat loslatende profiel.
Hier linksonder zie je de monteurs van het Gilera team druk bezig, achter bij café De Linde aan de Beilerstraat 28. (jaren later, kwam hier de fameuze discotheek Parkzicht van Ido Nieweg) De andere (staande) heren zijn vlnr coureur Umberto Masetti, de heer Gilera (eigenaar der Gilera fabriek), dan een broer van eigenaar Gilera, een verzorger, de ingenieur der fabriek de heer Piero Taruffi, de coureur Carlo Bandirola en de eigenaar van café De Linde, namelijk Harm Werndly. Op de tweede foto zie je dat de rijders klaar staan voor de start van de 500cc race. Met 12 is dat Harold Daniëll, op 22 Bill Lomas, op 47 J. Jensen, op 23 Eric Briggs, op 43 onze Piet Knijnenburg, op 29 A.E. Moule, op 40 nog een Nederlander, namelijk Drikus Veer, op 9 E.J. Salt en z’n broer C.F. Salt op 36. Op de derde foto zie je dat de 500cc klasse zojuist van start was gegaan. Je ziet op de foto ook nog een paar (Philips) luidsprekers, wellicht interessant om te vertellen dat er hiervan in totaal zo’n 200 stuks langs het circuit stonden opgesteld. Op de vierde foto zie je Nello Pagani en Umberto Masetti, die door Hooghalen denderden…en hoewel de Gilera organisatie Pagani als eerste coureur had aangesteld, versloeg de jonge Masetti hem met ruim een halve minuut verschil. Op foto rechts denderen de 500cc motoren door de bocht en goed te zien is, dat de fotografen destijds wel erg dicht op het racend “gevaar” stonden en zaten. Voornoemde Piet Knijnenburg en Drikus Veer kwamen overigens niet over de finish, Lous van Rijswijk werd de beste Nederlander met een elfde plaats op 1 ronde achterstand.
Hieronder links zie je een foto van de bijna start van de 250cc klasse. Je ziet Piet Nortier bijna nog zitten in z’n Duiventil. De tweede foto laat zien dat het weer een drukte van belang was aan weerszijden van het asfalt… Op de derde foto zie je een groot terrein waarop de vele motoren werden gestald. Zou die meneer rechts dat alles in z’n eentje moeten bewaken? Op de vierde foto zie je dat er schijnbaar nogal veel was gedronken en er nog geen tijd was geweest om de flessen netjes te sorteren in de kratten. We zien daar links ook nog een kratje liggen van de (Asser) Wilco Conserven fabriek. De vijfde foto toont de handenarbeid- en modelbouwzaak van De Jong (de nette man in ’t pak) aan de Oudestraat 32 (naast paardenslagerij Vos), die in de TT periode ook TT souvenirs trachtte te verkopen. Het rechter fotootje laat zien dat Assen op diverse plekken verlicht en versierd was; helemaal doordat het TT festijn voor de 25e keer werd gehouden.
Linksonder zie je de Culemborgse Harmonie Pieter Aafjes. De harmonie trad op voordat de TT races zouden beginnen. Op de tweede afbeelding zie je dat de “Mannen van Assen”, oftewel de TT Organisatie-Commissie, de TT al 25 jaar draaiende hadden gehouden. En dat moest uiteraard gevierd worden. Op de derde foto zie je dat de Asser wethouders Mevrouw H.M. Content-Hofstede en de heer F. Huizinga de “Mannen van Assen” ook de gelukwensen kwamen aanbieden. (de TT Organisatie-Commissie bestond uit: H.J. de Dreu, N. van Loozenoord, H. Mulder, H. Clewits, J. Schierbeek, G.G.W. Timmer, H. Wijngaarden, L.J. Vos, S.G. Romelingh, H. Jalving, L. Broekema, N. Jager en O. Eleveld) Op de vierde foto zie je dat Dickie Dale z’n 350cc Norton door het rennerskwartier heen schoof. Op de achtergrond zie je nog een aantal blanco scoreborden staan. Op de vijfde foto zie je Leslie Graham met z’n AJS bij de motorkeuring. We vonden deze foto ook leuk doordat er goed te zien is, dat om de handvaten het elastiek van een binnenband was gewikkeld, voor een betere grip. Rechts zie je de bekers/trofeeën. A is de zilveren Caltex-trophy, B de zilveren K.N.M.V.-trophy, C de zilveren Esso-beker en D de kostbare zilveren Indiana-beker. Laatst genoemde Indiana beker was namelijk maar liefst 7½ kilo zwaar, er was 2½ kilo zilver in verwerkt, zo’n 20 gram goud en 5 robijnen. De voet was van massief coromandelhout. De winnaar van zowel de 350 als de 500cc kreeg een afgietsel daarvan en de renner die in de eerste vijf jaar de meeste afgietsels zou winnen, werd eigenaar van deze zeer exclusieve en kostbare trofee. Geoff Duke bleek na die 5 jaar de gelukkige te zijn…
Ter gelegenheid van het 25 jarig bestaan van de TT, schreven de Commissaris der Koningin in de provincie Drenthe, Mr. Dr. R.H. Baron de Vos van Steenwijk, de Burgemeester van Assen, H.J. de Dreu en de voorzitter van de K.N.M.V. G. Joh. Bruinsma een voorwoord in het TT programma-gedenkboek dat daarvoor was uitgebracht. De rechter afbeelding geeft op een overzichtelijke manier de besturen en Commissies weer. (Zoals reeds eerder aangegeven, kun je de afbeeldingen en foto’s groter in beeld krijgen door er op te “clicken”!)
Hieronder ook nog 2 leuke foto’s waarop je kunt zien, dat de TT week weer lekker aan de gang was, met behoorlijk veel verkeersdrukte op de Markt te Assen. De linker foto is zo’n beetje genomen vanaf de plek waar nu het inmiddels ter ziele gegane Grand Café ’t Wapen is gevestigd. Links, op de hoek zie je het toenmalige r.k. zusterhuis, dan bij het zonnescherm de andere sigarenzaak van Stuit, waar Sammy van der Veen (een tante van Bruin Stuit aan de Kleine Marktstraat 7) achter de toonbank stond op nr. 6, in het midden de kruidenierswinkel van Rosebeek op nr. 5. Op de hoek Alteveerstraat/Marktstraat de zaak van Herman Janssen. Rechts van het midden staat een man met een camera op een wagen van het filmjournaal. De foto rechts is zo’n beetje genomen vanaf de plek waar nu Café Herberg De Koppelpaarden is gevestigd. In het hoge gebouw rechts zat destijds het r.k. zusterhuis, in de lage bebouwing rechts is nu het Italiaans Restaurant Bella Italia gevestigd. Op de achtergrond, op de toenmalige Kolk, stond de kermis en ook nog de TT zuil. Die zuil, met wereldbol en de letters TT, sierde vanaf 1937 jarenlang De Kolk. (Waarschijnlijk is deze zuil aan het eind van de vijftiger jaren weggehaald en vernietigd)
Links zie je de start van de 125cc klasse met (op de 2e foto) winnaar Gianni Leoni. Op de derde foto zie je de start van de 350cc klasse. Op de vierde foto denderden Ken Kavanagh op 82 (werd uiteindelijk derde), Ray Amm op 70 (viel later uit met motorpech) en Lesley Graham op 67 door de straten van Hooghalen. Rechts zie je een schitterende foto van die zogenaamde “Duiventil”, van waaruit Piet Nortier destijds z’n TT race verslagen deed. Nog leuker is, dat je kunt zien dat het massale publiek in de gaten heeft dat het op de foto gaat komen…
De 2 foto’s linksonder zijn van de start van de 500cc klasse en je ziet Geoff Duke op nr. 8, Nello Pagani op 2 en Umberto Masetti op 1. De derde foto is min of meer ook vlak na de start genomen, maar de voornoemde toppers zijn reeds uit zicht. Op de vierde foto zie je Duke vooraan, met Pagani, Masetti en Anderson vlak achter hem. Op de vijfde foto zie je dat Anderson, maar ook Masetti, al een stukje achterop raakten.
Op de foto linksonder zie je nog zo’n fraaie foto van Geoff Duke. Op de tweede foto werd Duke als winnaar afgevlagd. Op de derde foto zie je dat de burgemeester van Assen, Hugo Jozias de Dreu, de erekrans om de nek van winnaar Geoff Duke had gehangen. Op de vierde foto zie je dat de grote winnaar, door de vele omstanders gefeliciteerd werd. Lous van Rijswijk werd trouwens de beste Nederlander met een achtste plaats, op maar liefst 2 ronden achterstand! De “vliegende dokter” C. Fokke Bosch werd 9e. Rechts een spotprentje, waarop te zien is, dat Duke de heren Pagani en Masetti kompleet in de soep had gereden…
Hieronder links een leuk en overzichtelijk kaartje van het Circuit. (Maar wel een beetje luguber, dat de begraafplaats zo pontificaal op het kaartje staat aangegeven!) Op de tweede foto zie je de Piet van Wijngaarden wissel-prijs, die vanaf dit jaar werd uitgereikt aan de best geklasseerde Nederlander. Het kleine trofeetje ernaast, mocht de winnaar houden… Op de derde foto zie je de voorbereidingen voor de start van de 250cc klasse. De voorover gebogen motorrijder rechts is Enrico Lorenzetti, op 7 zien we Siegfried Wünsche en op 22 de Groninger Willem Plet. Op de vierde foto zie je de daadwerkelijke start van de 250cc klasse, die Enrico Lorenzetti zou gaan winnen. Op de foto rechts zie je de trotse Enrico. Sieb Postma werd trouwens 6e in die 250 cc race, maar wel op een ronde achterstand.
Op de foto linksonder zie je dat de 350cc Norton van Geoff Duke nog even goed werd nagekeken, voordat de race zou beginnen. Op de tweede foto zie je Lous van Rijswijk nog even wat frisdrank drinken voordat de grote 350cc race van start zou gaan. Van Rijswijk werd dertiende, op een ronde achterstand. Van Rijswijk zou trouwens later dat jaar in Duitsland dodelijk verongelukken tijdens een trainingsrit op de Schotten-ring in Hessen. Op de derde foto zie je de start van de 350cc klasse. Op de vierde foto zie je het podium met daarop Geoff Duke, die winnaar was geworden van die 350cc klasse. Op de vijfde foto blijft Duke nog even op de trap staan voor een foto-moment. En rechts doet hij dat nog een keer…achter z’n Norton.
We hebben geen foto van de start van de 500cc klasse, maar die race verliep nogal grillig. Op de foto linksonder denderde Geoff Duke nog voorop door Hooghalen, maar een paar ronden later, zoals te zien is op de tweede foto, lag Umberto Masetti weer voorop. Maar even later is op het bord te lezen dat Duke weer voorop ligt. Op de vierde foto is Masetti weer voor Duke komen te liggen. Op de achtergrond nog een kaartverkoop-huisje. Rechts nog een fraaie foto van, de uiteindelijk tweede prijs winnaar, Geoff Duke.
Het was dus stuivertje wisselen tijdens die hele spannende 500cc race. Op de eerste foto hieronder kun je nog zien dat op dat moment Geoff Duke nog voor lag. Op de tweede foto zie je Duke nog voorbij het scorebord denderen. Op de derde foto zie je dat Umberto Masetti als eerste werd afgevlagd…met slechts een paar meter voorsprong op Duke. Op de vierde foto is Umberto Masetti zojuist gehuldigd! Lous van Rijswijk deed het ook in deze klasse vrij goed, hij werd 11e op een ronde achterstand. Op de vijfde afbeelding zie je dat de schrijvende pers het had over de grootste, spannendste en schokkendste race, die ooit werd of…nog zou worden verreden… Op de rechter foto zie je nog een foto van een achterhoede gevecht tussen drie Nederlanders, met Piet Bakker op 36, Lo Simons op 32 en Fokke Bosch op 31. Bakker werd 13e in die 500cc klasse en Simons en Bosch vielen beiden uit.
Hieronder nog een paar fraaie plaatjes uit dat jaar (de eerste vier komen uit het Noord Hollands Archief, collectie fotopersbureau De Boer), links de Caltex loopbrug, op de tweede foto zie je het massale publiek, met helemaal vooraan de schrijvende pers. De mevrouw linksonder heeft wel een schattig parasolletje…. Er hingen ook altijd genoeg spandoeken langs de baan, op de derde foto zie je d’r eentje van het coverbedrijf Kuperus-Zool. Op de vierde foto zie je dat de programma-boekjes ook werden gebruikt tegen de brandende zon en we hebben dat ene boekje even omgedraaid, zodat de tekst op de voorkant van dat programma nog aardig leesbaar is te zien. Rechts een mooi plaatje van de inmiddels 49 jarige Stanley Woods en z’n charmante echtgenote Mildred. Ze waren door de TT organisatie, als speciale gast, uitgenodigd. Wij konden op de TT badge nog “middenterrein 1952” waarnemen. Onder gigantisch gejuich van het publiek had Woods trouwens ook nog even een soortement ere-rondje op een 350cc Norton gereden…
Hieronder links zie je het Asser program van deze TT dag. Op de tweede foto zie je Harm Werndly van café “De Linde” aan de Beilerstraat 28, even goed kijkend hoe of de Gilera Mecaniciens bezig waren in de tijdelijke werkplaats in z’n café. Een suikerzakje van het café hebben we toegevoegd. (zoals eerder gemeld, kwam in dit café, later de discotheek Parkzicht) Op de 3e foto zie je de Bedford van de Australier Keith Bryen in de pits van het Asser TT circuit. Keith had bijna twee jaar gewerkt om voldoende geld te sparen om, samen met z’n 2 Norton’s, de overtocht naar Europa te kunnen maken. Vervolgens kocht hij in Engeland deze Bedford bus, die vervolgens ook zijn “motor-home” werd. (Tijdens de Dutch TT 500cc race in 1953 werd hij slechts elfde. Hij werd in 1956 vierde en in 1957 werd hij zesde in de 500cc race en vijfde in de 350cc race) Op de 4e foto zie je een medewerker van het bedrijf Schreur in Hooghalen, het bedrijf lag tijdens de TT periode 1926-1954 praktisch aan de baan. Een mooie uitvalsbasis voor menig motorcoureur. Op de foto rechts zie je een mooie nationaal onderonsje in de 125cc race, tussen Drikus Veer op 40 en Lo Simons op 37. Simons viel even later uit met motorpech en Veer werd uiteindelijk 5e.
Hieronder links zie je dat het Duitse NSU team, door middel van een soort heteluchtkachel met daaraan flexibele buizen, hun motoren voor de start nog even voor verwarmden. Door een ventilator, werd hete lucht door die buizen naar carter en versnellingsbak geblazen om de olie op temperatuur te brengen. Op de tweede foto zie je dat nog ietsje beter… Op de derde foto zie je de start van de 250cc race, met vlnr: Haas, Lorenzetti, Wünsche en Armstrong. Op de vierde foto zie je die start van de 250cc vanuit een ander perspectief. En die vreemde hetelucht ventilatoren hadden schijnbaar goed geholpen, want op de foto rechts zie je Werner Haas voorbij razen en die zou op NSU zowel de 125cc als de 250cc klasse winnen. Drikus Veer werd op z’n Morini 5e in de 125cc klasse en in de 250cc klasse kwam Sieb Postma als negende over de streep; wel met een ronde achterstand.
Op de foto hieronder links zie je de 350cc klasse door de S-bocht in Hooghalen razen. Op de tweede foto zie je dat Ray Amm en Ken Kavanagh, beiden op Norton, nog voorliggen op Enrico Lorenzetti op Guzzi, maar dat zou niet zo lang meer duren. Op de derde foto zie je dat Lorenzetti afgevlagd werd als eerste in die 350cc klasse en Amm en Kavanagh moesten genoegen nemen met de tweede en derde plaats. Op de vierde foto zie je weer veel mensen op de tribune, lekker tegenover de pits en een geweldig zicht op de start. De vijfde foto is van de andere kant van de baan genomen en op deze foto zie je de start van de 500cc klasse, die weer gewonnen zou worden door Geoff Duke. Piet Bakker werd 8e op een ronde. En rechts zie je nog een fraaie foto van die zojuist gestartte 500cc race.
Er gebeurde ook nog iets vrij rampzaligs in 1953, want nauwelijks was het gedaver van de zwaarste motoren bij de S-bocht te De Haar gepasseerd, of het publiek schrok op door een ander gedonder. De tribune stortte in elkaar en ruim 250 mensen voelden de grond onder zich “wegzakken”! Meer dan 30 mensen liepen verwondingen op; vijf personen moesten zelfs naar het Wilhelmina ziekenhuis worden vervoerd met een hersenschudding en/of botbreuk! Op de vierde foto, zie je hoe of het geheel er de volgende dag uitzag… Rechts kun je nog zien dat in 1956 de aannemer daarvoor voor het gerecht kwam te staan, hij werd beschuldigd van nalatigheid bij de bouw van de bewuste tribune. De eis was 4000 gulden boete of 4 maanden cel…. (Er zaten natuurlijk geen 2880 mensen op dat stuk tribune, maar 280 of 288)